مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
سال:1379 | دوره:5 | شماره:2 (مسلسل 18) |تعداد مقالات:9

مقدمه: اضافه بار آهن بیماران تالاسمی ماژور مهمترین مشکل درمانی این بیماران است. این مطالعه با هدف بررسی اثر ورزش هوازی استاندارد بر اندکسهای آهن بیماران تالاسمی ماژور و تابلوی آهن افراد سالم شهر سنندج در سال 1378 انجام شده است. مواد و روشها: این مطالعه به روش نیمه تجربی (Quasi-experimental) بوده و نمونه شامل 32 نفر بیمار تالاسمی ماژور و 30 نفر افراد سالم از هر دو جنس در محدوده سنی 8 تا 20 سال می باشد. این افراد تحت یک جلسه ورزش بر روی دستگاه تریدمیل قرار گرفته و سه نمونه خون قبل، بلافاصله و 48 ساعت بعد از ورزش از هر فرد برای سنجش تغییرات آهن سرم، فریتین و T.I.B.C گرفته شده است. نتایج: در هر دو گروه، متغیرهای مورد بررسی در نمونه ها بلافاصله بعد و 48 ساعت بعد از ورزش نسبت به حالت قبل از ورزش دچار تغییرات معنی دار شده و تفاوتی از این نظر بین دو جنس مشاهده نگردید. در این مطالعه آهن سرم و فریتین در هر دوگروه آزمودنی بلافاصله بعد از ورزش هوازی نسبت به حالت قبل از ورزش کاهش معنی دار یافته و T.I.B.C بطور معنی داری افزایش نشان داد. اما آهن سرم و فریتین و TIBC 48 ساعت بعد از ورزش نسبت به حالت قبل از ورزش افزایش معنی دار پیدا کردند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، در صورتیکه تحقیقات بیشتر به ویژه با انجام جلسات متعدد ورزش، کاهش اضافه بار آهن در مبتلایان تالاسمی ماژور را تأیید نماید، استفاده از یک برنامه منظم ورزشی در سیر درمان این بیماران می تواند مفید باشد. در خصوص افراد سالم نیز، بررسی بیشتر از نظر آنمی فقر آهن بویژه در ورزشکاران استقامتی لازم است.

مقدمه: دیابت ملیتوس شایعترین بیماری داخلی است که شیوع آن در حدود 2-1 درصد جمعیت عمومی می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان هموگلوبین گلیکاته (Hb-A1C) و عوامل مؤثر بر آن در بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز دیابت استان کردستان (واقع در بیمارستان توحید سنندج) از اول تیر ماه لغایت آخر اسفند ماه 1378 صورت گرفته است. مواد و روشها: نوع مطالعه توصیفی است و تعداد 223 نفر به روش سرشماری انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات بصورت مصاحبه و همچنین نمونه گیری خون ناشتا و انجام آزمایش به روش کالریمتری جهت تعیین میزان (Hb-A1c) بود.نتایج: نتایج این مطالعه حاکی از آن است که از 223 بیمار فوق الذکر 41.3درصد مذکر و 58.7درصد مؤنث بودند. محدوده سنی بیماران از 10 سال تا 74 سال متفاوت بوده و 46.7درصد بیماران در محدوده سنی 35 تا 54 سال بودند. 26 درصد بیماران بی سواد و تنها 15.2درصد بیماران تحصیلات بالاتر از دیپلم داشتند. 19.3درصد بیماران دیابت وابسته به انسولین (تیپ (I و 78 درصد بیماران، دیابت غیر وابسته به انسولین (تیپ (II داشتند و تنها 0.9درصد بیماران دیابت جوانان با شروع در بزرگسالی (MODY) و 1.8درصد بقیه دیابت حاملگی داشتند. از نظر نوع درمان 17.5درصد بیماران تنها با رعایت رژیم غذایی، 23.8درصد از انسولین و بقیه (58.7 درصد) از داروهای ضد دیابت خوراکی استفاده می نمودند. 16.6 درصد بیماران، مورد جدید (New Case) و بقیه مراجعه کنندگان قبلی بودند. 18.8درصد بیماران کنترل گلیسمیک عالی، 4.5درصد کنترل گلیسمیک خوب، 25.6درصد کنترل گلیسمیک متوسط و 51.1درصد کنترل گلیسمیک ضعیف یا عدم کنترل را نشان داده اند.نتیجه گیری: در کل، جنس مؤنث، سن پایین تر، بی سوادی یا سطح پایین تحصیلات، تیپI دیابت، درمان با متفورمین به تنهایی و گلیبن کلامید به تنهایی (در مقایسه با ترکیب هر دو)، عدم مراجعه به درمانگاه دیابت و محل سکونت خارج از شهر سنندج (به خصوص ساکن روستا)، شانس عدم کنترل گلیسمیک را افزایش داده اند. یافته ها نشان دادند که توزیع کنترل گلیسمیک در بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز دیابت استان کردستان بهتر از کنترل گلیسمیک سایر مطالعات داخل کشور (اصفهان، کاشان و یزد) می باشد، اما در مقایسه با مطالعات خارج از کشور به مراتب کنترل گلیسمیک ضعیف تری داریم.

مقدمه: آنژین صدری ناپایدار مرحله قبل از انفارکتوس حاد قلبی است و ضروری است در این مرحله با مراقبت های لازم از بروز انفارکتوس قلبی در بیماران جلوگیری نمود. هدف از این مطالعه تعیین میزان بروز انفارکتوس قلبی و ارتباط آن با CRP در بیماران بستری شده با تشخیص آنژین صدری ناپایدار می باشد. مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی مقطعی (Cross-Sectional) است. جامعه آماری شامل کلیه بیماران بستری شده با تشخیص آنژین صدری ناپایدار در بخش CCU بیمارستان توحید سنندج بود. بروز انفارکتوس حاد قلبی با استفاده از تستهای آزمایشگاهی (AST-LDH-CPK-CRP) و نوار قلب (ECG) مورد تائید قرار گرفت. نتایج: بر اساس نتایج این مطالعه از تعداد 757 بیمار بستری، 418 مورد (55.2 درصد) زن و 339 مورد (44.8 درصد) مرد بودند. همچنین در 231مورد (30.5درصد) از بیمارانCRP مثبت و در 526 مورد (69.5درصد (CRP منفی گزارش گردید. میزان بروز انفارکتوس قلبی در جمعیت مورد مطالعه 14.3درصد (108مورد) بود. یافته ها نشان داد که بین بروز انفارکتوس قلبی و مثبت بودن CRP، رابطه معنی دار آماری وجود دارد (p=0.000). همچنین با افزایش درجه مثبت شدن CRP ریسک بروز انفارکتوس قلبی افزایش می باید.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد که میزان بروز انفارکتوس حاد قلبی در بیماران آنژین صدری ناپایدار نسبتا" بالا می باشد. بنابراین لازم است مطالعات لازم جهت شناسایی عوامل آن انجام گیرد. دیگر نتایج این مطالعه بیانگر این مطلب بود که تست CRP می تواند در بیماران مبتلا به آنژین صدری ناپایدار در تشخیص انفارکتوس حاد قلبی و تعیین پیش آگهی آن ارزش داشته باشد.

مقدمه: معمولا دانشکده های پزشکی به عنوان محیط هایی استرس زا در نظر گرفته می شوند که اغلب تأثیر منفی در عملکرد تحصیلی، سلامت جسمی و روانی دانشجویان دارد. این مطالعه به منظور بررسی عوامل استرس زا و رابطه آنها با سلامت عمومی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان در سال 1378 انجام گرفت. مواد و روشها : از میان کل دانشجویان، 340 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. اطـلاعات بوسیله پرسشنامه های عوامل استرس زا و سلامت عمومی(General Health Questionnaire) GHQ جمع آوری شدند.نتایج: در این مطالعه از نظر سلامت عمومی تفاوت معنی داری بین دانشجویان دختر و پسر، مجرد و متأهل، بومی و غیر بومی، رشته های تحصیلی، سهمیه های قبولی، مدت تحصیل در دانشگاه، دانشکده های مختلف و دانشجویان شبانه و روزانه مشاهده نشد. همچنین از نظر نمره عوامل استرس زا تفاوت معنی داری بین دانشجویان مجرد و متأهل، بومی و غیر بومی، سهمیه های قبولی و دانشجویان شبانه و روزانه یافت نشد. اما در ارتباط با این متغیر تفاوت بین دانشجویان دختر و پسر (P=0.05)، رشته های تحصیلی (P=0.01)، مدت تحصیل در دانشگاه (P=0.05)، و دانشکده های مختلف(P=0.001)  معنی دار بود. مهمترین عامل استرس زا از نظر دانشجویان نگرانی از سلامتی اعضای خانواده و نگرانی از آینده، شغلی ذکر شده است. همچنین رابطه بین عوامل استرس زا و سلامت عمومی دانشجویان معنی دار بود(P=0.05) .نتیجه گیری: بنظر می رسد، دانشجوبان بخصوص دانشجویان دختر استرس بیشتری را تجربه می کنند و این مسئله در سلامت عمومی آنان تأثیر نامطلوبی دارد. بنابراین لزوم شناسایی دانشجویان آسیب پذیر و کمک به آنها احساس می شود.

مقدمه: سرطان مثانه شایعترین تومور دستگاه ادراری می باشد و با توجه به مشاهدات و مطالعات قبلی به نظر می رسد که این سرطان از میزان بروز بالایی در استان کردستان برخوردار است. این مطالعه با هدف شناخت ویژگیهای اپیدمیولوژیک و میزان بروز سرطان مثانه، در سالهای 73 لغایت 78 انجام شد. مواد و روشها: جامعة آماری شامل کلیة بیمارانی بود که از ابتدای سال 73 تا پایان سال 78 تشخیص سرطان مثانه در مورد آنها داده شده بود. نوع مطالعه، توصیفی و حجم نمونه شامل 192 بیمار مبتلا به سرطان مثانه بود. نتایج: براساس نتایج این مطالعه، تعداد مبتلایان به سرطان مثانه در مدت ذکر شده 192 مورد بود که 160 نفر از آنان (83.3 درصد) مرد و 32 نفر (16.7 درصد) زن بودند. 13 مورد از بیماران کمتر از 40 سال سن داشتند (6.8 درصد). میانگین سنی جمعیت مورد مطالعه 62.55 سال با انحراف معیار 12.96 بود. براساس نتایج این مطالعه میزان بروز سرطان مثانه در سالهای 73 تا 78 بطور متوسط 3.3 دریکصدهزار نفر جمعیت در هر سال می باشد.براساس دیگر نتایج این مطالعه62 درصد بیماران شهری و 38 درصد بیماران روستایی بودند. همچنین با توجه به محدودیتهایی که در مشخص نمودن محل زندگی بیماران وجود داشت، پراکندگی بیماران در سطح استان تقریبا یکسان بود. 97.9 درصد تومورهای تشخیص داده شده از نوعTCC (Transitional cell carcinoma)  بود. 26 درصد بیماران هنگام تشخیص در grade I، 50درصد در grade II و 24 درصد در grade III بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه میزان بروز سرطان مثانه در استان کردستان بیشتر از سایر مناطق دنیا می باشد. همچنین میانگین سنی بیماران نیز پایین تر است. با توجه به میزان بروز بالای سرطان مثانه در این استان، پیشنهاد می شود که مطالعات دیگری جهت تعیین عوامل خطرزای آن انجام گیرد.

مقدمه: امروزه عفونت هلیکوباکترپیلوری بعنوان شایعترین عفونت مزمن انسانی در دنیا شنـاختـه می شود. رابطـه ایـن عفونـت با ایـجاد زخـم معده و دوازدهه بخوبی شنـاخته شده اسـت. امـا هنـوز ارتبـاط آن بـا بعضـی بیماریهای گوارشی مثل سوء هاضمة بدون زخم در پرده ای از ابهام است.مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی، 100 بیمار که با علائم سوء هاضمه در نیمه دوم سال 1379 جهت آندوسکوپی به بیمارستانهای بعثت و توحید سنندج ارجاع شده بودند، انتخاب شدند و از تمام بیماران حین آندوسکوپی از ناحیه آنتروم معده یک نمونه بیوپسی گرفته شد و جهت بررسی از نظر هلیکوباکترپیلوری با تست اوره آز به آزمایشگاه ارسال شد. سایر اطلاعات با روش مصاحبه از بیماران جمع آوری گردید. نتایج: در این مطالعه 29 نفر از بیماران مرد و 71 نفر زن با میانگین سنی 49.7 سال بودند. در آندوسکوپی، 84 بیمار نرمال، 3 نفر زخم دوازدهه، یک نفر زخم معده ، 9 نفر تومور معده و 2 نفر سایر موارد را داشتند. از 100 بیمار، 45 بیمار تست اوره آز مثبت داشتند. فراوانی عفونت در مبتلایان به سوء هاضمه بدون زخم (آندوسکوپی نرمال) 46درصد ( 39 بیمار) بود. در بیماران مبتلا به زخم دوازدهه نتیجه تست در هر سه بیمار مثبت گزارش شد (فراوانی 100درصد). فراوانی عفونت با افزایش سن تا 60 سالگی ، مدت بیماری و تعداد اعضای خانواده رابطه مستقیم داشت. فراوانی عفونت در بیماران روستایی 54درصد و بیماران شهری 35درصد بود. در بیماران با شکایت سوزش سر دل فراوانی عفونت بیشتر از سایر شکایات بود ولی فراوانی عفونت با جنس و شغل ارتباط معنی داری را نشان نداد.نتیجه گیری: این مطالعه ارتباط وضعیت اجتماعی- اقتصادی پایین را با افزایش فراوانی عفونت هلیکوباکترپیلوری نشان می دهد. همچنین این مطالعه نشان می دهد که فراوانی عفونت با طولانی شدن علائم سوءهاضمه افزایش می یابد و در کسانی که سابقه خانوادگی بیماری معده و اثنی عشر داشته اند نسبت به کسانی که سابقه خانوادگی نداشته اند، میزان عفونت بیشتر بوده است.

مقدمه: اگرچه بیماران مبتلا به inferior MI پیش آگهی بهتری نسبت به سایر انواع MIاز جمله انفـارکتـوس قـدامـی دارنـد امـا همـراهـی با (RV infarction) Right ventricular infarction آن را مبدل به بیماری کشنده و وخیمی ساخته است. بر اساس مراجع معتبر بیماریهای قلب حدود 1/3 مـوارد inf MI  با انفارکتـوس بطــن راسـت همـراه است. در مطالعه اخیـر فـراوانـی نسبـی و عـوارض RV  infarction  را در بیماران مبتلا بهMI  بستری شده در بخش CCU بیمارستان توحید سنندج در سال های 78 و 79 بررسی نمودیم.مواد و روشها: این مطالعه به صورت توصیفی انجام شد و جمع آوری داده ها از طریق مراجعه به پرونده بیماران صورت گرفت. حجم نمونه 179 نفر بود که کل موارد MI در طول سال 78 و 5 ماه نخست سال 79 در بیمارستان توحید را تشکیل می داد. نتایج: این مطالعه نشان داد که از مجموع 179 نفر بیمار مبتلا به MI بستری شده در بخش CCU، 134 نفر(74.8 درصد) مرد و 45 نفر (25.2 درصد) زن بودند. اکثریت آنها  105نفر (58.6 درصد) در محدوده سنی 75-55 سال قرار داشتـنـد.inferior MI 77  نفر(43 درصد) از کل موارد MI را تشکیل می داد، کـه از میـان کـل بیمـاران مبتـلا بـهinferior MI 30 نفـر(38.96 درصـد) دچـار RV infarction نیز بودند. شیوع عوارض مهمی نظیر Cardiogenic Shock  و Sinus bradycardia در گـروه مبتـلا به RV infarction به ترتیب 18 نفر(61.2 درصد) و 23 نفر (76.6 درصد) بود که در مقایسه با شیوع 11 مورد (7.4 درصد) و 2 مـورد (1.35 درصـد) در سایــر انــواع MI بسیار قـابـل تـوجه بـود.  14مورد (48.4 درصد) از موارد RV infarction دچار ایست قلبی - تنفسی شده بودند که در  4مورد (13.3 درصد(CPR  موفقیت آمیز بوده است. از کل بیماران مبتلا به MIبستری در CCU در طول مدت مطالعه،17 مورد مرگ رخ داد که 13 مورد (76.4 درصد) از موارد مرگ و میر در گروه مورد مطالعه بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه درصد زیادی از بیماران مبتلا به انفارکتوس تحتانی دچار انفارکتوس بطن راست هستند که با عوارض زیادی از جمله شوک کاردیوژنیک نیز همراه میباشد. بنابراین لازم است تشخیص انفارکتوس بطن راست همواره مورد توجه باشد.

مقدمه: زردی نوزادی از یافته های شایع روزهای اول تولد می باشد که بر اساس آمارهای موجود در 60 درصد نوزادان ترم و 80 درصد نوزادان پره ترم دیده می شود. با توجه به شیوع بالای زردی نوزادی و عوارض آن بر ارگانهای بدن بویژه سیستم عصبی مرکزی، در طی این مطالعه وضعیت اپیدمیولوژیک نوزادان مبتلا به زردی بستری شده در بیمارستان بعثت شهر سنندج در سال 1377 بررسی شد. مواد و روشها: این مطالعه به شکل توصیفی و بر اساس جمع آوری اطلاعات از پرونده های موجود انجام شد. حجم نمونه 404 نفر بود که کل موارد مبتلا به زردی بستری شده در بیمارستان بعثت در طول سال را تشکیل می داد.نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که از مجموع 404 نوزاد مبتلا به زردی 57.7درصد را پسران و 42.3 درصد آنها را دختران تشکیل می دادند. اکثر نوزادان ترم بودند (92.3 درصد). بیشتر نوزادان حاصل زایمان طبیعی بوده (66.9 درصد) و زایمان سزارین در 33.1 درصـد موارد وجود داشته است. 65.8 درصد نوزادان، حاصل حاملگی اول و 31.7 درصد حاصل حاملگی های دوم تا پنجم و 2.5 درصد آنها حاصل حاملگی پنجم به بالا بوده اند. علل منجر به زردی نوزادان در این مطالعه بترتیب عبارت بودند از: ناسازگاری ABO 18 درصد، ناسازگاری Rh 6.6 درصد، کمبود G6PD 4.1 درصد، نوزاد با وزن کم هنگام تولد 20.5 (LBW) درصد و در سایر موارد نیز علت ناشناخته بود. زمان شروع زردی بیش از 95 درصد موارد در هفته اول تولد بود.نتیجه گیری: شایعترین علل بروز یا تشدید زردی پاتولوژیک نوزادی در این مطالعه ناسازگاری گروههای خونی و وزن کم هنگام تولد می باشد. در این زمینة آموزش به والدین و اقدامات مناسب درمانی برای جمعیت در معرض خطر جهت کاهش میزان بروز این موارد توصیه می شود.

عفونت های کلامیدیایی هرگز به آسانی و با اطمینان تشخیص داده نشده اند. سالها روش کشت سلولی که ابتدا در سال 1965 با استفاده از سلولMcCoy  توسعه یافت، بعنوان استاندارد طلایی در نظر گرفته می شد. این تکنیک با اینکه دارای ویژگی 100 درصد می باشد اما از حساسیت بمراتب پایینی برخوردار بوده و بسیار پرزحمت و وقت گیر است.، همچنین تحت تأثیر فاکتورهای متعدد میزان حساسیت آن می تواند در گزارش های ارائه شـده متـفاوت باشـد. البتـه هرگز در بهترین شرایط ایده ال و مجهزترین آزمایشگاه ها حساسیـت آن از80 -75 درصـد بیشتـر گـزارش نـگردیده است. توسعه دو تـکنـیک (Direct Fluorescent Antibady) DFA ،(Enzyme Immunoassay) EIA  و مثبت شدن برخی نمونه های کشت منفی، بخوبی روشن نمود که کشت سلولی نمی تواند بعنوان یک شاخص اصلی در تشخیص عفونتهای کلامیدیایی در نظر گرفته شود. البته تست های بکار گرفته شده نیز هنوز نتوانسته اند ویژگی بالایی را همراه با حساسیت مطلوب که برای یک تست تشخیصی ضروری است ارائه نمایند.در ظرف چند سال گذشته چندین تکنیک جدید آمپلیفیکاسیون معرفی گردیده است. بواسطه حساسیت و ویژگی بالای آنها، نمونه های تناسلی، چشمی و نمونه های غیر تهاجمی نظیر ادرار می تواند به آسانی برای غربالگری گونه های کلامیدیا بویژه کلامیدیا تراکوماتیس مورد استفاده قرار گیرند. بر خلاف تست های قبلی، این تکنیکها برای آزمایش تعداد زیادی نمونه از نظر هزینه مناسب تر میباشد. اگرچه، هنوز مطالعات بیشتری برای ارزیابی ارزش پیشگویی مثبت و منفی این آزمون ها در جمعیت های با شیوع پایین، متوسط، و بالای عفونت مورد نیاز میباشد.