پژوهشی خون
سال:1393 | دوره:11 | شماره:3 |تعداد مقالات:15

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

سابقه و هدف: بروسلوز بیماری عفونی مشترک بین انسان و دام است که در بسیاری از مناطق من جمله ایران به عنوان یک معضل بهداشتی و اقتصادی مورد توجه ویژه قرار دارد. با توجه به اندمیک بودن بیماری در کشور، این مطالعه با هدف بررسی شیوع سرمی بروسلوز در اهداکنندگان خون در استان خوزستان طراحی و اجرا شد.مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی-مقطعی، آنتی بادی ضد بروسلا در سرم خون 3000 اهداکننده خون مراجعه کننده به پایگاه های انتقال خون شهرهای استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا تمام نمونه های خون آزمایش کیفی رزبنگال شدند، سپس روی نمونه های مثبت رزبنگال، آزمایش رایت و 2ME انجام شد. تیتر رایت مساوی یا بیشتر از 1.80 و تیتر 2ME مساوی یا بیشتر از1.40، معیار تشخیصی جهت تشخیص سرولوژیکی بروسلوز در اهداکنندگان خون در نظر گرفته شد. یافته ها با استفاده از نرم افزار 18 SPSS و آزمون آماری ای دو تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: از 3000 اهداکننده خون 50 نفر (1.7%) آزمایش رزبنگال، 44 نفر (1.46%) رایت 80.1 و بالاتر و 17 نفر (0.56%) 2ME 40.1 و بالاتر داشتند. شیوع سرمی بروسلوز 0.56%محاسبه گردید. بین شیوع سرمی بروسلوز، جنس و سن اهداکنندگان خون رابطه معناداری مشاهده نشد. بیشترین شیوع در ایذه (1.7%) و کمترین شیوع در اهواز (0.2%) مشاهده شد. اما بین فصل و محل زندگی اهداکنندگان خون و شیوع سرمی بروسلوز رابطه آماری معنادار وجود داشت (به ترتیب 0.019= p و 0.032=p).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، شیوع سرمی بروسلوز در اهداکنندگان خون در خوزستان از موارد قابل انتظار بیشتر می باشد.

سابقه و هدف:کلوپیدوگرل، یکی از رایج ترین داروهای ضد پلاکتی می باشد که در موارد متعددی از جمله جلوگیری از ایسکمی عروقی در بیماران آترواسکلروتیک، سندروم کرونری حاد و نیز پیشگیری از ترومبوز، مورد استفاده قرار می گیرد. اما کلوپیدوگرل باید توسط آنزیم CYP2C19 به متابولیت فعال خود تبدیل شود تا اثرات خود را داشته باشد که با توجه به پلی مورفیسم آن، اثرات دارو در افراد مختلف متفاوت است. لذا هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی پلی مورفیسم های رایج ژن CYP2C19 در جمعیت ایرانی به منظور تعیین دوز داروی کلوپیدوگرل بود.مواد و روش ها: مطالعه به روش مقطعی بر روی بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی تحت درمان با کلوپیدوگرل در تابستان 1392 در آزمایشگاه پیوند انجام شد. پلی مورفیسم های ژن CYP2C19 به روش PCR-RFLP مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها توسط آزمون کای دو و 13 SPSS، تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: مطالعه روی 154 بیمار انجام شد. محدوده سنی بیماران 12.9±59 سال بود که 55.2% آن ها مذکر بودند. 72.7% از بیماران ژنوتیپ نرمال،23.4% موتاسیون به صورت هتروزیگوت و 3.9% موتاسیون به صورت هموزیگوت آلل 2 را داشتند.نتیجه گیری:نتایج تحقیق نشان می دهد که کاربرد توصیه های سازمان غذا و دارو در کشور ایران، بیش از کشورهای دیگر می تواند مفید باشد. پزشکان باید با شناسایی بیمارانی که خطر بالای پدیده های ترومبوز را با درمان داروی ضد پلاکتی پلاویکس دارند، به سمت استفاده از داروهای ضد پلاکتی دیگر و یا استفاده از دوزهای متغیر که دارای متابولیت های ضعیفی هستند، مشاوره دهند.

سابقه و هدف: خون یک منبع ارزشمند انسانی است و باید تجویز آن بر مبنای استانداردهای جهانی باشد. در کشور ما نیز هر سه ثانیه نیاز به خون و فرآورده های آن وجود دارد. با توجه به اهمیت خون و فرآورده های آن، هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت فعلی اتلاف خون و فرآورده های آن در شهرستان اهواز، طی نیمه اول سال 89 بود.مواد و روش ها: به منظور جمع آوری اطلاعات این مطالعه توصیفی مقطعی، کلیه فرم های مربوط به بازگشت خون و فرآورده های خونی بیمارستان های شهرستان اهواز طی شش ماه اول سال 89، که به شیوه سرشماری انتخاب شده بودند، بررسی شدند و با روش آماری 16 SPSS و آمارهای توصیفی شامل میانه و میانگین آنالیز شدند.یافته ها: بر اساس یافته ها، میزان کلی اتلاف در این مطالعه 12% (3124 واحد خونی) بود. در بررسی فرآورده ها، بیشترین میزان اتلاف را (PC (58.1% و کمترین را (WB (0.2%) دارا بود. بیشترین درصد نسبت اتلاف به پخش در ماه های فروردین، اردیبهشت و مرداد مربوط به PLt و در ماه های تیر و خرداد مربوط به PC بود. بیشترین علت اتلاف، اتمام تاریخ مصرف (86.4%) و کمترین علت، لخته (0.1%)در کیسه بود. در بین بیمارستان ها، شفا بیشترین اتلاف (35.3%) و گلستان کمترین اتلاف (0.5) را دارا بود.نتیجه گیری: اتلاف 12% در این مطالعه، لزوم ارائه آموزش های لازم در زمینه نحوه درخواست خون و حفظ زنجیره سرد حین حمل و نقل را می رساند. الگوگیری از بیمارستان های دارای میزان پایین اتلاف، وجود کمیته های بیمارستانی کارآمد و حضور متخصصان انتقال خون در بانک خون بیمارستان ها می تواند در کاهش میزان اتلاف موثر واقع گردد.

سابقه و هدف: ترومبوزهای شریانی، خصوصا انفارکتوس قلبی، جزو شایع ترین علل مرگ و میر در دنیا هستند. با وجودی که شکی در ارتباط با تاثیر عوامل ژنتیکی در ایجاد ترومبوز وجود ندارد، اما اطلاعات ما در ارتباط با برخی پلی مورفیسم ها ناقص است. در این تحقیق، این سوال که آیا پلی مورفیسم T13254C ژن گلیکوپروتئین VI پلاکتی، خطر ابتلا به سکته قلبی حاد زودرس را افزایش می دهد یا خیر، تحت بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: در یک مطالعه مورد شاهد، تعداد 100 نمونه بیمار مبتلا به سکته قلبی و 100 نمونه کنترل با استفاده از روش PCR-RFLP مورد مطالعه قرار گرفتند. برای آنالیز آماری از آزمون های کای دو و t و نرم افزار 15 SPSS و برای کنترل متغیرهای مخدوش گر از مدل رگرسیون منطقی استفاده شد.یافته ها: وفور پلی مورفیسم (T13254C (TC/CC در گروه بیمار 30% و در گروه کنترل 33% بود که تفاوت چندانی با یکدیگر نداشتند. بنابراین ارتباط معناداری بین این پلی مورفیسم و سکته قلبی حاد زودرس مشاهده نشد. نتایج آنالیز رگرسیون منطقی نیز این نتیجه را تایید کرد.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق عدم ارتباط پلی مورفیسم T13254C گیرنده کلاژن پلاکتی با سکته قلبی حاد زودرس را نشان داد.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت آگاهی پزشکان در زمینه تصمیم گیری در تجویز خون و فرآورده های خونی و آگاهی پرستاران در زمینه چگونگی تجویز خون و فرآورده های آن، بر آن شدیم تا به بررسی میزان آگاهی و تاثیر آموزش آن ها در زمینه طب انتقال خون بپردازیم.مواد و روش ها: مطالعه مداخله ای نیمه تجربی بود که در سال 1391 بر روی پزشکان و پرستاران بیمارستان های شیراز انجام شد. پرسشنامه متشکل از 24 سوال شامل خصوصیات دموگرافیک، تجربه در زمینه تجویز خون و فرآورده های خونی، اندیکاسیون های تزریق خون، پلاکت، پلاسما، نحوه تجویز و عوارض ناشی از تزریق خون بود. متوسط میزان آگاهی قبل از آموزش و پس از آموزش محاسبه شد. از آزمون های t و مجذور کا جهت آنالیز داده ها با نرم افزار آماری 18 SPSS استفاده شد.یافته ها: متوسط میزان آگاهی پزشکان و پرستاران در زمینه طب انتقال خون 15.3±6.9 و 9.5±5.2 از 24 بود و در پزشکان و پرستارانی که در دوران تحصیل آموزش در زمینه طب انتقال خون دریافت کرده بودند، بالاتر از کسانی بود که آموزش ندیده بودند (p<0.01). متوسط میزان آگاهی پزشکان و پرستاران بعد از آموزش 20.8±4.3 و 3±18.3 از 24 بود که به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت (0.05>p).نتیجه گیری: آگاهی پزشکان و پرستاران در زمینه طب انتقال خون پایین بود و آموزش می تواند به افزایش آگاهی آن ها منجر شود. به نظر می رسد نیاز به برگزاری دوره های آموزشی در زمینه طب انتقال خون برای بالا بردن آگاهی پرسنل و گنجاندن واحد طب انتقال خون در کوریکولوم آموزشی وجود دارد.

سابقه و هدف: شواهد بسیاری وجود دارند که لیپیدها به ویژه لیپوپروتئین ها با وزن مولکولی پایین و همین طور پلاکت ها نقش مهمی در پاتوژنز پلاک آترواسکلروزیس و تشکیل لخته عروقی دارند. مساله مهم این است که چگونه لیپیدها می توانند باعث القای تشکیل ترومبوز اولیه گشته و چه آزمایش هایی در تشخیص زودرس این ترومبوس ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است؟مواد و روش ها: این تحقیق به روش مقطعی (cross sectional) انجام شد. 42 نفراز میان افرادی که سابقه افزایش چربی با کلسترول تام سرم بالاتر از mg/dL 200 داشتند و 14 نفر از میان افراد داوطلب سالم (کلسترول طبیعی) به عنوان شاهد سالم انتخاب شدند. پس از جمع آوری LDL سرم نمونه ها و اکسید کردن آن ها، فعالیت پلاکت ها در مجاورت این نمونه ها آزمایش شد. نتایج با استفاده از 16 SPSS و آزمون t-test تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میزان جذب LDL اکسیده نمونه ها از 0.45 در LDL طبیعی به0.98 در فرم اکسیده تبدیل شده (p<0.0008). برخلاف LDL طبیعی، لیپوپروتئین های اکسید شده موجب افزایش تجمع پلاکتی با اگریگومتری شدند، فعالیت پلاکت ها در مجاورت n-LDL فقط 11% بود، در صورتی که در مجاورت mg/dL 20 از OX-LDL، این فعالیت تا 45% رسید. فلوسیتومتری نشان داد که حداکثر میزان باند شدن پلاکت ها به فیبرینوژن در مجاورت 10 میکرومول ADP و mg/dL 20 لیپوپروتئین های طبیعی و اکسید شده، به ترتیب 8% و 82% بود.نتیجه گیری: آزمایش ها نشان دادند که چنانچه لیپیدها در مجاورت مواد و داروهای اکسیدان قرار گیرند، اکسید شده و موجب فعالیت بیشتر پلاکت ها می گردند. بنابراین احتمال ایجاد ترومبوز وریدی و بیماری های قلبی عروقی زیاد می شود.

سابقه و هدف: نوتروپنی، قویترین فاکتور مرتبط با بروز عفونت در بیماران با زمینه نقص سیستم ایمنی و دریافت کننده داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی است و تب، اصلی ترین شاخص عفونت در بیماران نوتروپنیک می باشد. از آن جا که عفونت، مهم ترین علت مرگ و میر در این بیماران به شمار می روند لذا این مطالعه با هدف تعیین علل بروز تب در بیماران نوتروپنیک انجام گردید.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع توصیفی- مقطعی بود که بر روی 63 بیمار مبتلا به تب و نوتروپنی بستری شده در بخش انکولوژی بیمارستان امام سجاد (ع) رامسر طی سال های 1385 تا 1390 انجام شد. نمونه گیری به شیوه در دسترس و جمع آوری اطلاعات با استفاده از چک لیست صورت گرفت. اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری 16 SPSS و آمار توصیفی(فراوانی، درصد، میانگین) و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. سطح معناداری در این مطالعه کمتر از 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: از کل بیماران، 7.39% بیماران مرد و 60.3% زن بودند. میانگین سنی افراد مورد مطالعه 51.83±17.06 سال بود. نتیجه کشت در 54% بیماران (20.64% مردان و 33.36% زنان) مثبت بود. شایع ترین کانون عفونت سیستم ادراری (14.3%) و سپس ریه (7.9%) و شایع ترین میکرو ارگانیسم ایزوله شده، اشریشیاکولی (26.5%) بود.نتیجه گیری: مطابق با اکثر منابع موجود، عوامل باکتریایی گرم مثبت شایع ترین علت بروز تب در بیماران نوتروپنیک است.

سابقه و هدف: در فرآیند جذب افراد به اهدای داوطلبانه خون، شناسایی نگرش ها و باورهای مردم نقش محوری دارد. این تحقیق با هدف مقایسه میزان تاثیرگذاری باورهای سه گانه مدل رفتار برنامه ریزی شده و باورهای دوگانه مدل کنش معقول بر تمایل به اهدای داوطلبانه خون، در بانوان شهر تهران انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر توصیفی همبستگی بود. با روش نمونه گیری آسان طبقه ای، تعداد 425 نفر از بانوان شهر تهران انتخاب شدند. داده ها توسط پرسشنامه ای مبتنی بر نظریه کنش معقول و رفتار برنامه ریزی شده جمع آوری گردید و با استفاده از نرم افزار لیزرل، شاخص-های آماری t و کای دو جهت تحلیل مسیر و برازش مدل به کار گرفته شدند.یافته ها: یافته ها بیانگر آن است که توان دو الگو در پیش بینی رفتار اهدای خون بانوان یکسان است. ضریب معناداری بین نگرش رفتاری و تمایل رفتاری در الگوی کنش معقول برابر 0.34 (t = 5.83) و در الگوی رفتار برنامه ریزی شده برابر 0.30 (t=4.96)، ضریب معناداری بین باور هنجاری و تمایل رفتاری در کنش معقول برابر با 0.55 (t=9.69) و در الگوی دیگر برابر 0.51 (t=8.63) به دست آمد. ضریب معناداری بین درک از کنترل رفتار و تمایل رفتاری نیز برابر با 0.14 (t=2.42) بود. طبق نتایج، تاثیر هنجارهای ذهنی بر تمایل افراد بیشتر از نگرش به رفتار است.نتیجه گیری: باور رفتاری و هنجاری بر تمایل افراد به اهدای خون تاثیر داشته و باور هنجاری از کارآیی بالاتری برخوردار است. بنابراین تقویت این باور از طریق رسانه های تبلیغاتی برای ایجاد یک ارزش اجتماعی به نام «اهدای خون»، می تواند شیوه مناسبی جهت جذب بیشتر داوطلبان باشد.

سابقه و هدف: در میان واکنش های تزریق خون و فرآورده های آن، عوارض حاد شایع ترین بوده و از علل مهم مرگ و میر در بیماران محسوب می گردد. یکی از مهم ترین اهداف مراکز انتقال خون دنیا، تلاش در کاهش عوارض حاد و ارتقای ایمنی خون و سلامت بیماران است. هدف از این تحقیق بررسی این عوارض در بیمارستان نمازی بود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع توصیفی بود. در این بررسی 57902 بیمار بستری در بخش های مختلف بیمارستان نمازی که از سال 1390-1388 تحت تزریق خون قرار گرفته بودند، از نظر عوارض حاد تزریق مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها با استفاده از آزمون آماری کای دو و نرم افزار SPSS 5 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: از 57902 بیمار، 52 بیمار (0.08%) دچار عارضه حاد تزریق خون گردیدند. 57850 بیمار (99.92%) هیچ گونه عارضه ای نداشتند. از 52 بیمار عارضه دار، 25 نفر دچار تب، 15 نفر دچار خارش و قرمزی پوست، 15 نفر دچار راش پوست، 9 نفر دچار درد کمر، 8 نفر دچار لرز، 5 نفر دچار کاهش فشار خون، 5 نفر دچار تنگی نفس، 1 نفر دچار درد قفسه سینه، 1 نفر خون ادراری و 1 نفر دچار عرق سرد گردیدند.نتیجه گیری: در این مطالعه مشخص گردید که شایع ترین عارضه حاد به دنبال تزریق خون، تب می باشد و میزان شیوع آن (04.0%) گزارش گردیده است که در مقایسه با آمارهای بین المللی از شیوع کمتری بر خوردار است. میزان بروز ناسازگاری گروه خون صفر درصد بود که نسبت به آمار های بین المللی (004.0%) درصد خوبی بود.

سابقه و هدف: بتا تالاسمی شایع ترین اختلال تک ژنی اتوزومال مغلوب در سرتاسر جهان است. با شناخت افراد ناقل و با آزمایش های پره ناتال، می توان از تولد بیمار جدید پیشگیری نمود.مورد: زوج جوانی ساکن بندرعباس همراه پسرشان با آزمایش های هماتولوژی که نشانگر تالاسمی مینور بود و به هموگلوبین ناشناخته ای برای پدر اشاره داشت به آزمایشگاه ژنتیک مراجعه نمودند. بر اساس بررسی های ژنتیکی، هموگلوبین ناشناخته در اثر جهش نادر (CD56 (GGC>CGC بود که منجر به تولید Hb-Hamdan می گردید.نتیجه گیری: با توجه به مورد بررسی شده و نیز معدود گزارش هایی که از این هموگلوبین در سرتاسر جهان وجود دارد، به نظر نمی رسد که یک هموگلوبین پاتولوژیک باشد. این امر در تصمیم گیری درخصوص غربالگری پیش از تولد در برنامه پیشگیری از بروز موارد جدید تالاسمی حائز اهمیت است.

سابقه و هدف: با افزایش جمعیت، توسعه درمان و دسترسی آسان به پزشک، همگی باعث افزایش تعداد مراجعه کننده به مراکز درمانی گردیده و در این راستا با گسترش علم پزشکی و شناخت بیماری ها و راه های درمان آن ها، پیشرفت های عظیمی حاصل گشته است. بیماری هایی که در گذشته فاقد درمان بودند، هم اکنون قابل درمان هستند. یکی از درمان هایی که توانست جان بسیاری را نجات دهد پیوند مغز استخوان و به دنبال آن استفاده از خون بند ناف، به عنوان جایگزین مغز استخوان می باشد. همین امر باعث تاسیس و گسترش بانک های بند ناف در کشورهای مختلف گردیده است. در این مطالعه، روند تاسیس بانک های بند ناف از تاسیس تاکنون و ضرورت بر حضور این بانک ها مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: مطالب این مطالعه مروری، برگرفته از مقالات، سایت های درگیر در جمع آوری، نگهداری و پیوند خون بند ناف و تجربیات نویسنده است.یافته ها: گسترش بانک های خون بند ناف جهت توسعه مراکز پیوند و درمان بیماران از ضروریت های غیر قابل انکار در نظام سلامت جامعه می باشد.نتیجه گیری: در جوامعی که دولت دارای توانایی تاسیس بانک عمومی خون بند ناف می باشد و حمایت از آن را بر عهده می گیرد، گسترش بانک های عمومی، بر توسعه بانک های خون بند ناف خصوصی ارجحیت دارد.