پژوهشی خون
سال:1389 | دوره:7 | شماره:1 (پیاپی 26) |تعداد مقالات:9

سابقه و هدف: تعدادی از نقص های ژنتیکی شناخته شده، منجر به افزایش خطر ترومبوز می شوند. نتایج مطالعه های پیشین نشان داده اند که FXII در پاتوژنز بیماری های ترومبوتیک درگیر است. فعالیت پلاسماییFXII ، قویا توسط پلی مرفیسم C46T در ژن این فاکتور تعیین می شود. در این مطالعه، خطر ابتلا به بیماری های ترومبوتیک در همراهی با این پلی مرفیسم بررسی شد.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع مورد ـ شاهدی بود. 160 نفر شامل 120 بیمار ترومبوتیک و 40 فرد کنترل که از نظر سن و جنس با گروه بیماران تطابق داشتند، مورد مطالعه قرار گرفتند. میزان فعالیتFXII ، با روش اندازه گیری زمان انعقاد توسط پلاسمای فاقد FXII و پلی مرفیسم C46T با استفاده از روش RFLP در هر دو گروه بررسی شدند.یافته ها: در این مطالعه، مشاهده های قبلی که نشان دهنده تفاوت در سطح فعالیت FXII در افراد با ژنوتیپ های مختلف FXII بود، تایید شد. مهم تر این که سطوح فعالیت FXII کمتر از %68 با خطر افزایش یافته برای ترومبوز همراه بود (CI%95=1.07-21.1 و OR=4.75). در مورد ژنوتیپ های CT و TT به ترتیب OR برای بیماران ترومبوتیک در مقایسه با کنترل، 1.81 (CI%95=0.83-3.94) و 2.17 (CI%95=0.45-10.7) بود.نتیجه گیری: در این مطالعه نشان داده شد که پلی مرفیسم C46T یک تعیین کننده قوی سطوح پلاسمایی FXII است. علی رغم اهمیت این پلی مرفیسم در سطوح FXII ، هیچ ارتباطی بین آلل موتاسیون یافته T با خطر افزایش یافته بیمارهای ترومبوتیک مورد مطالعه پیدا نشد. بنابراین استنباط می شود که سطوح پایین فعالیت FXII دلیل ترومبوز نمی باشد بلکه نتیجه آن است.

سابقه و هدف: اهدای خون در کشورهای توسعه یافته، 18 برابر بیشتر از کشورهای در حال توسعه است. اگر تنها %5 از کل جمعیت به طور مستمر خون اهدا کنند، ذخیره کافی برای تامین نیازهای جامعه وجود خواهد داشت. این رقم در کشورهای در حال توسعه کمتر از %1 است. مطالعه آگاهی، نگرش و رفتار افراد در مورد اهدای خون می تواند به برنامه ریزان برای گسترش این رفتار کمک نماید.مواد و روش ها: مطالعه ای مقطعی (توصیفی ـ تحلیلی) در سال 1386 بر روی 319 نفر از مردم شهر زاهدان در محدوده سنی 18 تا 60 سال انجام شد. افراد مورد مطالعه از 5 نقطه جغرافیایی مختلف شهر به صورت تصادفی انتخاب و اطلاعات موردنیاز با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. آزمون همبستگی، T-test و آنالیز واریانس با استفاده از نرم افزار SPSS 11.5 انجام شد.یافته ها: %61.6 شرکت کنندگان مرد، %57.4 متاهل و میانگین سن آنان 29 سال بود. %40.1 افراد سابقه اهدای خون داشتند که %50 آنان بیش از سه بار خون اهدا کرده بودند و %10.7 سابقه اهدای خون مستمر داشتند. %60 مراجعین سال گذشته خون اهدا کرده بودند. میانگین نمره آگاهی %3.4±1.3 از 8 نمره و میانگین نمره نگرش %19.8±2.4 از 24 نمره بود. کمترین اطلاع از سن مناسب اهدای خون بود. مردان به طور معنی داری سابقه اهدای خون بالاتری داشتند. مهم ترین منبع کسب اطلاع، رادیو و تلویزیون بود.نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که توجه بیشتر به زنان و نیز باورهای غلط در جامعه و بهره گیری از انگیزه معنوی مردم، احتمال اهدای خون در جامعه را ارتقا می بخشد.

سابقه و هدف: هموفیلی B یا بیماری کریسمس، یک اختلال خونریزی دهنده وابسته به جنس مغلوب است که به علت کاهش مقدار یا نقص عملکرد فاکتور IX انعقادی ایجاد می شود. بیماری ناشی از جهش های مختلف در ژن فاکتور IX است. هدف از این تحقیق، آنالیز مولکولی ژن فاکتور IX جهت ارزیابی طیف جهش ها و یافتن ارتباط بین ژنوتیپ و فنوتیپ در بیماران هموفیلی B خراسان رضوی بود.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، به روش غیرتصادفی آسان 14 بیمار هموفیل B از خراسان رضوی بررسی شدند. DNA ژنومیک بیماران به وسیله روش salting out از خون محیطی استخراج گردید.  PCR برای کلیه اگزون ها و نواحی مهم ژن فاکتور IX بیماران انجام و بر روی محصولات PCR، آزمایش SSCP انجام شد. نمونه هایی که درSSCP ، حرکت آن ها روی ژل اکریل آمید در مقایسه با کنترل نرمال متفاوت بود انتخاب و به روش ختم زنجیره، تعیین توالی شدند.یافته ها: از لحاظ توزیع انواع مختلف جهش، 69.2 درصد جهش ها از نوع بد معنی (Missense)، 23.1 درصد جهش ها از نوع بی معنی(Nonsense)  و 7/7 درصد جهش ها از نوع جایگذاری(Insertion)  بودند که با نتایج موجود در بانک اطلاعاتی بیماران هموفیلی B مطابقت داشت. 2 مورد از جهش های به دست آمده جدید بودند و تاکنون در بانک اطلاعاتی هموفیلی B گزارش نشده بودند.نتیجه گیری: این مطالعه، ناهمگونی قابل توجه جهش های ژن فاکتور IX را در جمعیت شمال شرق کشور تایید می کند. از اطلاعات به دست آمده، در ردیابی ناقلین مونث در خانواده های این بیماران و تشخیص قبل از تولد می توان استفاده کرد.

حدود %5 جمعیت دنیا به ویروس هپاتیت B آلوده هستند. عفونت با این ویروس، موجب آسیب های گسترده کبدی می شود و یکی از مشکلات بهداشتی در دنیا است. تاکنون 8 ژنوتیپ ویروس هپاتیت B شناخته شده است. هدف این مطالعه، بررسی پراکندگی ژنوتیپ های ویروس هپاتیت B در استان گلستان به روش PCR بود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع توصیفی ـ تحلیلی بود. در این مطالعه، 126 نفر از افراد HBsAg مثبت با نمونه گیری سرشماری مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه ها به آزمایشگاه میکروبیولوژی دانشکده پزشکی منتقل و تا زمان آزمایش در -20oC نگهداری شدند. DNA به روش فنل کلروفرم، از تمام نمونه ها استخراج و به همراه نمونه کنترل مثبت و کنترل منفی با به کارگیری آغازگرهای اختصاصی ویروس هپاتیتB ، PCR شد. نتیجه در مورد هر نمونه در پرسشنامه مربوط به آن ثبت گردید.یافته ها: از 126 نمونه سرم HBsAg مثبت، در 117 نمونه مقدار DNA استخراج شده در الکتروفورز روی ژل و PCR با آغازگر بتاگلوبین مثبت و برای ادامه PCR به منظور تعیین ژنوتیپ مناسب بود. از 117 نمونه، 93 مورد (%79.5، CI%95=%71-%86.4) ژنوتیپ D تشخیص داده شدند و بقیه با هیچ کدام از آغازگرهای اختصاصی جواب ندادند.نتیجه گیری: نتیجه این بررسی نشان داد، تنها ژنوتیپ شایع در ایران، ژنوتیپ D ویروس هپاتیت B است که معمولا باعث بیماری خفیف کبدی می شود. بنابراین واکسیناسیون مناسب، برنامه های آموزشی و درمان با لامی وودین راه کارهای موثری در کنترل عفونت HBV در منطقه ما می باشد.

سابقه و هدف: بندناف یکی از منابع مناسب جهت جداسازی سلول های بنیادی مزانشیمی است. در مطالعه حاضر، پتانسیل تمایزی سلول های بنیادی مزانشیمی ورید بندناف انسانی به سلول های کبدی از طریق جذب سلولی ایندوسیانین گرین مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. پس از القای تمایز کبدی در سلول های بنیادی مزانشیمی ورید بندناف انسانی، سلول های تمایز یافته از طریق روش هایی هم چون جذب سلولی ایندوسیانین گرین، ایمونوسیتوشیمی و رنگ آمیزی پریودیک اسید شیف مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: تغییر شکل سلول های تحت تمایز از حالت دوکی شکل به چند وجهی مشاهده گردید. سلول های تمایز یافته قادر به جذب ایندوسیانین گرین بوده و نتیجه واکنش ایمونوسیتوشیمی جهت بررسی بیان آلبومین در آن ها مثبت بود. هم چنین رنگ آمیزی پریودیک اسید شیف، تجمع ذرات گلیکوژن در سلول های مذکور را تایید کرد.نتیجه گیری: از این مطالعه می توان نتیجه گرفت که سلول های بنیادی مزانشیمی ورید بندناف انسانی، قادرند در محیط آزمایشگاهی به سلول های کبدی تمایز یابند و جذب سلولی ایندوسیانین گرین نیز به عنوان یک روش ساده و مناسب جهت تایید ماهیت عملکردی سلول های کبدی حاصل از تمایز قابل استفاده می باشد.

سابقه و هدف: معمولا در اکثر جراحی ها، همه خون های ذخیره شده به مصرف نمی رسند و قسمتی از خون ها هدر می روند. مهم است که ذخیره خون قبل از جراحی مناسب و منطقی باشد. در این مطالعه میزان خون ذخیره و مصرف شده در اعمال جراحی شکمی بررسی و سعی شد که معیارهایی برای پیش بینی نیاز به تزریق خون و راه کارهایی برای کاهش ذخیره خون ارایه گردد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی آینده نگر، 400 بیمار که قرار بود به صورت الکتیو تحت عمل جراحی شکمی قرار گیرند و برای آن ها درخواست ذخیره خون شده بود، وارد مطالعه شدند. قبل از جراحی، تعداد واحد خون ذخیره شده درخواستی ثبت شد. در حین عمل جراحی، میزان خون از دست رفته محاسبه و ثبت گردید. در پایان خون های مصرف شده و یا بازگردانده شده نیز ثبت شد. برای بررسی آزمون های کمی از t-test استفاده شد.یافته ها: برای 400 بیمار، 832 واحد خون ذخیره شده بود که برای 346 واحد، کراس مچ انجام و 212(%25.4) واحد به 134(%33.5) نفر تزریق گردید. نسبت خون کراس مچ شده به تزریق شده معادل C/T=1.63 محاسبه شد. میزان هموگلوبین و طول مدت جراحی از متغیرهای مرتبط با تزریق یا عدم تزریق خون بود.نتیجه گیری: به دلیل این که در اکثر جراحی ها همه خون های ذخیره شده به مصرف نمی رسند، توصیه می شود ذخیره خون قبل از جراحی به حداقل رسانده شود و با حفظ زنجیره سرد، حمل و نقل و نگهداری خون به ویژه با تهیه یخچال مخصوص نگهداری خون در اتاق عمل، از هدر رفتن خون های مصرف نشده جلوگیری شود.

سابقه و هدف: آنتی بادی های سیستمABO ، به طور مستقیم و بدون هر گونه نیازی به تقویت کننده واکنش، سوسپانسیون گلبول های قرمز در سرم فیزیولوژی را آگلوتینه می کنند. در این مطالعه قدرت عیار معرف های گروه های خونی Anti-A و Anti-B تولیدی شرکت پالایش و پژوهش خون، نسبت به حداقل قدرت آگلوتیناسیون استانداردهای بین المللی WHO به روش هماگلوتیناسیون در لوله آزمایش ارزیابی شد.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. بر اساس دستورالعمل استانداردهای فوق، رقت های مذکور به عنوان رقت های مبنا در تیتراسیون نمونه های مورد آزمایش درنظر گرفته شدند. از استانداردهای رقیق شده فوق و از معرف های گروه های خونی شرکت، رقت های سریال تهیه گردید. یک حجم از هر غلظت مبنا و رقت های تهیه شده، با یک حجم از سوسپانسیون %2 از سلول های A1، A2، A2B و B در لوله های آزمایش مخلوط گردید و بعد از انکوباسیون لازم و سانتریفوژ، عیار آگلوتیناسیون معرف های مختلف مورد آزمایش نسبت به استانداردهای مذکور در لوله آزمایش به روش چشمی سنجیده شد.یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده از آزمایش های انجام شده، عیار نمونه های مربوط به شرکت پالایش و پژوهش خون، درست مطابق با حداقل عیار استاندارد رقیق شده WHO است. بنابراین این محصولات از کیفیت قابل قبول و از واکنش های مطلوبی برخوردار می باشند.نتیجه گیری: کیفیت معرف های گروه های خونی، یک عامل مهم در تضمین سلامتی انتقال خون می باشد. آزمایش آگلوتیناسیون روش قابل اطمینانی برای تعیین کیفیت این معرف ها نیست، ولی با به کارگیری استانداردهای بین المللی، مشکل فوق تا حد زیادی مرتفع می شود.

خون بندناف منبعی غنی از سلول های بنیادی و پیش ساز سلول های خونی است که توانایی بازسازی سیستم خونساز را در مبتلایان به بیماری های بدخیم و غیر بدخیم دارا می باشد. سهل الوصول بودن، جمع آوری بدون خطر نمونه، بروز کمتر GVHD و توانایی بیشتر سلول های بنیادی آن جهت تکثیر، از ویژگی های بارز این سلول است. این ویژگی ها سبب تاسیس بانک های خون بندناف عمومی و خصوصی به منظور جمع آوری، ذخیره و سپس پیوند این سلول ها گردید. پس از تاسیس این بانک ها، شبکه های اطلاعاتی متعددی در جهت سازماندهی برنامه جهانی نگهداری خون بندناف ایجاد شد. این مقاله ضمن آن که به وضعیت بانک خون بندناف در جهان می پردازد، در مورد روند تشکیل بانک خون بندناف ملی در ایران نیز اطلاعاتی را در اختیار خواننده قرار می دهد.