مجله علوم و فنون باغبانی ایران
سال:1384 | دوره:6 | شماره:1 |تعداد مقالات:5

برای بررسی سازگاری ده رقم چمن آفریقایی در شرایط آب و هوایی اصفهان پژوهشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در خمینی شهر اصفهان در سال 82- 1381 انجام شد. نتایج این آزمایش نشان داد که در تمام ویژگی های مورد بررسی تفاوت معنی داری بین ارقام وجود داشت. ارقام 'Tifway' و 'Tifgreen' به دلیل سرعت نیساگ (ریزوم) و دستک (استولن) دهی بالا، دارای سرعت استقرار و سرعت پوشش بسیار عالی بودند. ارقام 'Tifway'، '3200w19-9' و 'ISF2' میزان بالای سطح برگ، ارتفاع کل و وزن خشک کل را نشان دادند. ارقام 'ISF2'، 'Tifgreen' و 'Tifway' نیز در پایان آزمایش میزان تراکم خود رابه دلیل سازگاری با عوامل محیطی افزایش دادند. بررسی میانگین ماهیانه رنگ ارقام نشان داد که در مجموع بهترین رنگ چمن در ماه های شهریور و تیرماه و پایین ترین رنگ در ماه های آذر، دی و بهمن بود. مقایسه ارقام نیز نشان داد که در مجموع ارقام 'Tifdwarf، 'Tifgreen' و 'ISF2' دارای کیفیت رنگ بهتری بودند. همچنین به دلیل وجود برهمکنش ژنوتیپ و زمان، رنگ ارقام تابع ماه (دما) بود. نتایج نشان داد که رقم 'Tifway'، سازگارترین رقم به شرایط اکولوژیکی اصفهان بوده و پس ازآن، رقم'ISF2'  دارای سازگاری اکولوژیکی خوبی می باشد.

در این پژوهش، پرآوری شاخساره از قطعه های گرهی دان نهال دو رقم گواوا به نام های 'محلی1' توسفید و 'محلی2' توسرخ مورد بررسی قرار گرفت. ریز نمونه ها پس از گندزدایی سطحی روی محیط کشت موراشیگی و اسکوگ (MS) با غلظت های مختلف بنزیل آدنین BA))0) ، 0.25، 0.5، 0.75، 1، 1.25، 1.5 و 2 میلی گرم در لیتر) و نفتالن استیک اسید 0) (NAA)و 0.25 میلی گرم در لیتر) و ترکیبی از آن ها و روی محیط کشت باربا و پاتنا (BP) با BA با غلظت های صفر و 1.5 میلی گرم در لیتر کشت شدند. به طور کلی با افزایش BA به محیط کشت تا غلظت 1.5 میلی گرم در لیتر میانگین تعداد شاخساره افزایش و موجب کاهش طول شاخساره شد. بهترین پرآوری شاخساره، 5 شاخساره در هر ریز نمونه در رقم 'محلی1' با 1.25 میلی گرم در لیتر BA همراه با 0.25 میلی گرم در لیتر NAA به دست آمد در صورتی که افزودن NAA به محیط کشت برای پرآوری شاخساره، در رقم 'محلی2' بی تاثیر بود، در مقایسه اثر دو محیط کشت بر شاخه زایی، محیط کشت MS بر BP برتری داشت. بهترین تیمار ریشه زایی محیط کشت MS و تیمار 0.5 گرم در لیترIAA  بود که موجب 4.75 ریشه در هر ریز نمونه شد.

برای بررسی اثرهای سرما و گرمای گسیخته و پیوسته برسرعت شکفتن جوانه های مو (رقم 'سلطانین') آزمایش هایی در قالب طرح به طور کامل تصادفی با سه تیمار و سه تکرار در سال 1380 در قطعه مو کاری ایستگاه خلعت پوشان وابسته به دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا در آمد. برای این منظور شاخه های مو دو بار در تاریخ های 1/8/80 و 8 /11/80 برداشت شدند. در تیمار شاهد برای تامین نیاز سرمایی جوانه ها، قلمه ها سرمادهی پیوسته در دمای 4 درجه سانتیگراد به مدت 9 شبانه روز (200 ساعت) داده شدند و در دو تیمار دیگر، پس از کامل شدن 1.3 و 2.3 نیاز سرمایی جوانه ها در دمای 4 درجه سانتیگراد برای گسیختن سرمادهی پیوسته، قلمه ها در دمای 20 و 25 درجه سانتیگراد به مدت 1, 2 و 7 روز قرار داده شده و دوباره تا کامل شدن 9 روز نیاز سرمایی جوانه ها، در دمای 4 درجه سانتیگراد قرار داده شدند. نتایج نشان داد که تیمار سرمادهی گسیخته همراه با دمای 25 درجه سانتیگراد به مدت 7 روز بهتر از تیمار سرمادهی پیوسته در 4 درجه سانتیگراد به مدت 9 روز در شکستن خفتگی جوانه های مو موثر است. همچنین سرمادهی گسیخته همراه با دمای 20  درجه سانتیگراد به مدت 1 یا 2 روز پس از کامل شدن 2.3 (6 روز) نیاز سرمایی جوانه ها در مقایسه با تیمار شاهد (9 روز سرمادهی مداوم) موجب کاهش درصد شکفتن و سرعت شکفتن شد. ولی، تیمار سرمادهی گسیخته همراه با دمای 20 درجه سانتیگراد به مدت 1 یا 2 روز پس از کامل شدن 1.3 (3 روز) نیاز سرمایی جوانه ها، از نظر درصد شکفتن و سرعت شکفتن مشابه با تیمار سرما ده پیوسته بود. همچنین نتایج نشان داد که اثر دمای بالا در دوره سرمادهی روی سرعت شکفتن جوانه های مو به مرحله خفتگی جوانه ها وابسته است. به طوری که در قلمه های برداشت شده در تاریخ 8/11/80 ، که جوانه ها مرحله بیداری از خفتگی را سپری کرده اند، دمای بالا (20 درجه سانتیگراد) به مدت 1 روز در طی دوره سرمادهی گسیخته 9 روزه روی سرعت شکفتن تاثیری نداشت. در آزمایشی دیگر برای بررسی تاثیر دمای پایین بر نیاز گرمایی جوانه ها برای شکفتن، قلمه ها در تاریخ 23/11/80 برداشت شدند. نتایج به دست آمده از تجزیه داده ها نشان داد که گسیخته بودن گرما دهی با دمای 4 درجه سانتیگراد هیچ تاثیری در میزان گرمای لازم برای مدت زمان شکفتن50% جوانه ها در مقایسه با تیمار گرمادهی پیوسته ندارد و گرمای اندوخته شده برای شکفتن جوانه ها ازحالت تجمعی برخوردار است.

برای تعیین حد متعادل (نرم) عناصر غذایی درختان لیموشیرین در استان فارس با روش دریس بانک اطلاعاتی دارای ترکیب شیمیایی برگ گیاه (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، روی، منگنز و مس) و عملکرد  399 باغ مرکبات که به طور تصادفی از بین باغ های استان فارس (از شهرستان های جهرم، داراب، فسا، کازرون و فیروزآباد) انتخاب شده بودند، در مدت چهار سال ایجاد گردید. نمونه های موجود در این بانک اطلاعاتی بر اساس عملکرد (عملکرد زیاد و کم) گروه بندی شدند. میانگین، ضریب تغییر و واریانس (S) شکل های مختلف بیان عناصر غذایی برای باغ های با عملکرد کم و زیاد محاسبه گردید و نسبت واریانس باغ های با عملکرد کم به باغ های با عملکرد زیاد (S B/SA) تعیین شد. شکل های بیان عناصر غذایی باغ های با عملکرد زیاد که دارای بالاترین نسبت (SB/SA) بودند به عنوان نرم انتخاب شدند. نرم های تعیین شده برای عناصر غذایی در برگ درختان لیمو شیرین عبارتند از: N=%2.54 ،P=%0.15 ،K=%1.7، 77.57 Fe=، Mn=34.34، Zn=25.9 و 6.05 Cu=  میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک برگ و نسبت بین عناصر غذایی 0.061 P/N=، 0.679 K/N=، 30.56 Fe/N=، 0.086 N/Mn=، 11.K/P=3، 511.66 Fe/P=، 0.005 P/Mn=، Fe/K=49.35، 0.056 K/MN=، K/Zn=0.069، Fe/Mn=2.61، Fe/Zn=3.27، 0.0828 Cu/Fe=، Zn/Mn=0.868، 0.2 Cu/Mn=، N/Zn=0.0105، 2.38 Cu/N=، P/Zn=0.006،40.61 Cu/P=، Cu/K=3.76 و Cu/Zn=0.253.

در این پژوهش در سال های 1379 و 1380 اثرهای به کارگیری قلمه انتهایی ساقه سیب زمینی در برداشتن عوامل بیماریزای بیماری های ساق سیاه و پژمردگی باکتریایی مورد بررسی قرار گرفت. درصد ریشه زایی، میزان تولید ریز ژوخه (ریز غده) و نیز درصد موفقیت در کاهش و یا برداشتن عوامل بیماریزای باکتریایی مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا ژوخه هایی از چهار رقم ’مارفونا‘، ’آگریا‘، ’دراگا‘ و ’کنکورد‘ گزیده شده و پس از این که آزمون سلامت آن ها تآیید شد با تعلیق باکتری های عوامل بیماری های یاد شده مایه زنی شده و کشت گردیدند. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه به طور کامل تصادفی انجام شد. شاخص های مورد بررسی شامل رقم در چهار سطح و عامل بیماریزای باکتریایی در سه سطح (دو سطح بیماریزایی باکتری ها و تیمار شاهد) بود. پس از این که ارتفاع گیاهان به 30 تا 40 سانتی متر رسید قلمه های انتهایی تهیه شده و در محیط کشت پرلایت، درصد ریشه زایی آن ها اندازه گیری شد. پس از پایان دوران رشد و نمو قلمه ها، ریزژوخه های به دست آمده شمارش گردید. در مراحل مختلف از رشد قلمه ها و نیز از ریز ژوخه های به دست آمده نمونه گیری شد بر اساس آزمون های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی استاندارد باکتری شناسی ، میزان آلودگی باکتریایی هر رقم تعیین شد. نتایج نشان داد که تفاوت در میانگین درصد ریشه زایی قلمه ها در تیمارهای مورد بررسی معنی دار و از نظر تعداد ریزژوخه های به دست آمده تنها در رقم های مورد آزمایش تفاوت معنی دار مشاهده شد. نتایج آزمایش های باکتریولوژیکی نشان داد که با نمونه گیری های انجام شد از قسمت های مختلف ساقه و ریزژوخه ها و انجام آزمون های مربوطه در هیچ یک از ریزژوخه های به دست آمده آلودگی به باکتری های مورد نظر مشاهده نگردید. به بیانی دیگر، استفاده از قلمه های سر شاخه برای برداشتن دو بیماری مورد بررسی موثر بود.