مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1387 | دوره:15 | شماره:1 (مسلسل 47) |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: زیره از گیاهانی است که در طب سنتی از عصاره آن در درمان تشنج، صرع و برخی دردهای احشایی استفاده شده است، اما در خصوص اثرات ضد دردی محیطی زیره در حیوانات آزمایشگاهی گزارش مدونی وجود ندارد. بنابراین هدف این پژوهش تعیین اثرات تزریق داخل صفاقی عصاره آبی میوه گیاه زیره سبز بر درد محیطی حاد در آزمون های Tail flick (TF) و Hot plate (HP) در موش سوری بوده است.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت تجربی بر روی 56 سر موش سوری نر (در 8 گروه 7 تایی) از نژاد آلبینو با وزن 25 تا 30 گرم انجام شد. عصاره آبی میوه گیاه زیره سبز با دوزهای 200 و 500 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن یا هم حجم آن سالین به صورت داخل صفاقی 30 دقیقه قبل از انجام آزمون ها به حیوانات تزریق شد. ملاک ارزیابی درد در آزمون TF اندازه گیری زمان پاسخ به درد به دنبال بلند کردن دم و در HP زمان شروع لیسیدن پاهای جلویی و یا بالا بردن پاهای عقبی (پرش) توسط حیوان بود.یافته ها: تزریق داخل صفاقی عصاره آبی میوه گیاه زیره سبز با دوزهای 200 و 500 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن در موش های گروه های تست، در مقایسه با گروه های کنترل و دریافت کننده سالین (شاهد) به طور معنی داری منجر به افزایش زمان واکنش به درد در هر دو آزمون TF و HP شد (P<0.01). البته اثر آن با دوز 500 میلی گرم بارزتر بود.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که عصاره آبی میوه گیاه زیره سبز سبب کاهش دردهای محیطی حاد (افزایش بی دردی) می شود.

زمینه و هدف: پیشرفت تکنولوژی و شهرنشینی آلودگی های ناشی از سرب را در هوا، آب و خاک موجب شده و افزایش ورود سرب به بدن می تواند اختلالات عصبی و کلیوی را ایجاد نماید. با توجه به این که اسید اسکوربیک به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند، آیا می تواند اثرات سمی سرب را در کلیه ها کاهش دهد؟ برای پاسخ به این سوال، مطالعه ای با هدف بررسی ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک اثرات اسید اسکوربیک بر کلیه خرگوش های نر قرار گرفته در معرض سرب انجام گرفت.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه تجربی است که بر روی چهل سر خرگوش نر سفید در دانشکده پزشکی اصفهان انجام گرفت. خرگوش ها پس از آشنایی با محیط جدید به صورت تصادفی به چهار گروه ده تایی تقسیم شدند (گروه شاهد، گروه دریافت کننده اسید اسکوربیک، گروه دریافت کننده سرب و گروهی که سرب را با اسید اسکوربیک دریافت می کردند) خرگوش ها پس از دریافت 40 روز رژیم غذایی مورد نظر توسط پنتو باربیتال بیهوش شدند و کلیه های آن ها از حفره شکم خارج شد و متعاقب اندازه گیری وزن و ابعاد کلیه ها عمل پاساژ بافتی انجام و مقاطع 5 میکرونی به صورت سریال تهیه و با هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی شدند و اسلایدها با میکروسکوپ نوری مطالعه شدند. داده ها با آنالیز واریانس و تی تست تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین وزن و ابعاد کلیه در 4 گروه تفاوت معنی داری نداشت. ضایعات لوله ی در هم پیچیده نزدیک PCT (Proximal convoluted tubule) در خرگوش های دریافت کننده آب آشامیدنی سرب دار مشاهده شد ولی در سه گروه دیگر، مشاهده نشد.نتیجه گیری: اسید اسکوربیک توانست اثرات سمی سرب را بر روی بافت کلیوی کاهش دهد.

زمینه و هدف: رایج ترین داروی مصرفی در ناباروری ایدیوپاتیک مردان، کلومیفن می باشد که نتایج درمانی آن متفاوت بوده و معیار قابل اعتباری جهت پیشگویی نتیجه درمان ارایه نشده است. لذا این مطالعه به منظور بررسی ارتباط بین سطح سرمی تستوسترون توتال صبحگاهی قبل از درمان با تغییرات ایجاد شده در اسپرموگرام بعد از درمان با کلومیفن انجام گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی بوده و بر روی 172 مرد مبتلا به ناباروری ایدیوپاتیک، از سال 1380 لغایت 1385 در شهر مشهد انجام شده است. تمامی بیماران علاوه بر پر کردن پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و آزمایش اسپرموگرام، بر اساس میزان تستوسترون توتال سرمی، به 6 گروه تقسیم گردیدند. سپس تغییرات ایجاد شده در پارامترهای اسپرموگرام قبل و بعد از درمان با کلومیفن در هر گروه، با نرم افزار SPSS و آزمون های تی، آنالیز واریانس و فیشر تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بیماران مورد مطالعه دارای میانگین سنی 31 سال و میانگین تستوسترون سرمی 361.3 نانوگرم در دسی لیتر بودند. به طور کلی در 125 بیمار (72.7 درصد)، بعد از تجویز کلومیفن بهبودی در تعداد کل اسپرم های متحرک عملکردی ملاحظه شد. در بیمارانی که سطح تستوسترون سرمی قبل از درمان آنان بین 200 تا 500 نانوگرم در دسی لیتر بود، بهبودی قابل توجه در اسپرموگرام ملاحظه گردید (P≤0.031).نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه می توان نتیجه گرفت که میزان تستوسترون توتال سرمی صبحگاهی قبل از درمان، می تواند معیاری جهت پیشگویی نتیجه درمان با کلومیفن در ناباروری ایدیوپاتیک مردان باشد.

زمینه و هدف: پرفشاری خون یک بیماری شایع و بدون علامت است که به آسانی قابل ردیابی بوده و معمولا به سادگی درمان می شود اما در صورت عدم درمان به عوارض مرگبار منتهی شده و مبالغ هنگفتی جهت درمان عوارض این بیماری هزینه می شود. این مطالعه به منظور بررسی شیوع پرفشاری خون در جمعیت شهری سبزوار انجام پذیرفته است.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی-مقطعی بر روی خانوارهای تحت پوشش مراکز بهداشتی انجام گرفت. تعداد 596 نفر از جمعیت بالای 18 سال به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب و ضمن تکمیل پرسشنامه طرح، فشار خون سیستولیک و دیاستولیک آن ها با روش استاندارد اندازه گیری فشار خون، با استفاده از فشارسنج Alpk2 و گوشی لیتمن تعیین گردید و آستانه پرفشاری خون 140.90 منظور شد. برای توصیف داده ها از فراوانی و درصد و برای تحلیل داده ها از آزمون مجذور کای تحت نرم افزار آماری SPSS استفاده شد.یافته ها: از نظر میزان شیوع، پرفشاری خون سیستولیک و دیاستولیک به ترتیب 21.5 و  25.8 درصد نشان داده شده است و میزان شیوع در زنان بیشتر از مردان بوده است (P<0.0001). بر اساس یافته های مذکور یک روند صعودی در میزان فشار خون سیستولیک و دیاستولیک با افزایش سن وجود دارد. همچنین شیوع پرفشاری خون سیستولیک و دیاستولیک در جمعیت بالای 55 سال به ترتیب 69.5 درصد و 54 درصد می باشد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که میزان پرفشاری خون در شهر سبزوار بالا می باشد.

زمینه و هدف: زنان در سنین تولیدمثل در معرض خطر افسردگی بعد از زایمان قرار دارند. این بیماری عوارض جدی برای مادر، نوزاد و خانواده به همراه دارد. علت اصلی افسردگی بعد از زایمان نامشخص است. مطالعات فراوانی تاثیر فاکتورهای روانی و اجتماعی را در این زمینه مورد بررسی قرار داده اند، اما در زمینه فاکتورهای بیولوژیک اطلاعات اندکی در دسترس می باشد. اخیرا تاثیر آنمی در ایجاد افسردگی مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق با هدف تعیین ارتباط آنمی و افسردگی بعد از زایمان انجام شده است.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی-تحلیلی آینده نگر بوده و جامعه پژوهش زنان مراجعه کننده به مرکز بهداشتی، درمانی فاطمیه وابسته به دانشگاه علوم پزشکی همدان درسال 1385 می باشد. نمونه پژوهش 159 زن باردار غیر افسرده بودند که بر اساس نمونه گیری غیر احتمالی و در دسترس انتخاب شدند. این زنان بر اساس میزان هموگلوبین که با روش سیان مت هموگلوبین سنجیده شد، در هفته 38-40 بارداری به دو گروه غیر آنمیک و آنمیک تقسیم شدند. هر دو گروه از نظر عوامل مداخله گر همسان شدند. بعد از زایمان مجددا هموگلوبین در روز 7 و 28 اندازه گیری شد. افراد دو گروه در روز 28 بعد از زایمان، پرسشنامه افسردگی ادین برگ را تکمیل کردند و ارتباط افسردگی بعد از زایمان با آنمی در دو گروه در 3 نوبت بررسی شد. داده ها توسط آزمون های آماری مجذور کای، تی، من ویتنی و میزان خطر نسبی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: 14.6 درصد از افراد در گروه غیر آنمیک و 38.6 درصد از افراد آنمیک در هفته 38-40 بارداری در روز 28 بعد از زایمان افسرده بودند و آنمی در این زمان احتمال افسردگی بعد از زایمان را 1.8 برابر افزایش داد. 14.8 درصد از افراد غیر آنمیک و 35.9 درصد از افراد آنمیک در روز 7 بعد از زایمان در روز 28 بعد از زایمان افسرده بودند و آنمی در این زمان 1.7 برابر احتمال افسردگی بعد از زایمان را افزایش داد. 11.5 درصد از افراد در گروه غیر آنمیک و 46 درصد از افراد گروه آنمیک در روز 28 بعد از زایمان افسرده بودند. آنمی در این زمان احتمال افسردگی را 2.5 برابر افزایش داد.نتیجه گیری: به نظر می رسد آنمی هفته 38-40 بارداری، روز 7 و 28 بعد از زایمان، احتمال ابتلا به افسردگی بعد از زایمان را افزایش می دهد.

زمینه و هدف: جمعیت شناسان همواره در پی شناسایی عوامل موثر بر جمعیت بوده اند تا با شناسایی این فاکتورها رشد جمعیت را تحت کنترل درآورند. این مطالعه نیز با هدف بررسی ارتباط عوامل اجتماعی-اقتصادی و دموگرافیک با باروری انجام شده است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی می باشد که در سال 1382 در استان آذربایجان غربی بر روی نمونه 1300 خانواری به صورت دو مرحله ای تصادفی انجام گرفت. داده ها از طریق پرسشنامه و با روش مصاحبه حضوری جمع آوری شد. ارتباط بین متغیرهای سن زن، سن ازدواج، دوران ازدواج، ترجیح جنسی، تعداد فرزند دلخواه، مرده زایی، فوت فرزند، تحصیلات، اشتغال و اختلاف سنی زوجین با باروری از طریق ضریب همبستگی پیرسن، رگرسیون خطی چند گانه با روش قدم به قدم و آنالیز کوواریانس توسط نرم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: میانگین سن زنان مورد بررسی 32.61± 7.97 سال و متوسط تعداد تولد زنده 2.39 ± 1.82 بود. در مدل رگرسیونی حضور متغیرهای فوت فرزند، تعداد فرزند دلخواه، ترجیح جنسی، دوران ازدواج با ضرایب مثبت و تحصیلات زن و شوهر با ضرایب منفی معنی دار بود. باروری در سن ازدواج زیر 15 سال (4.20 ± 2.43) به صورت معنی داری بیشتر از سایر رده های سن ازدواج است. باروری زنان با تحصیلات ابتدایی و یا بی سواد از سایر رده های تحصیلی بیشتر است. متوسط تعداد فرزند دلخواه در زنان کمتر از 20 سال 2.9 ± 0.56 و در زنان 40-49 ساله 3.37 ± 0.84 است.نتیجه گیری: همان طور که یافته های این مطالعه نشان می دهد فوت فرزند، ترجیح جنسی، تمایل به داشتن تعداد فرزند زیاد و ازدواج قبل از سن 15 سالگی، باروری بالاتری به همراه دارد. باروری زنان با تحصیلات ابتدایی و یا بی سواد از سایر رده های تحصیلی بیشتر است. متوسط تعداد فرزند دلخواه زنان زیر 20 سال بیشتر از میزان باروری کنونی (2.39) می باشد.

مقدمه و هدف: گنوره یکی از شایع ترین بیماری های جنسی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته است. این باکتری در دهه گذشته در برابر چندین آنتی بیوتیک مورد استفاده به عنوان داروی اولیه، مقاومت پیدا نموده است. بنابراین استفاده از سیپروفلوکساسین توصیه شده است، با توجه به گزارشات کاهش حساسیت به سیپروفلوکساسین، محققین بر آن شدند تا حساسیت این باکتری را بررسی نمایند.مواد و روش ها: نوع مطالعه توصیفی و جامعه پژوهش مراجعین به آزمایشگاه های شهرستان مشهد بودند که مشکوک به بیماری سوزاک بوده اند. نمونه گیری به روش نمونه گیری در دسترس بوده است که از ابتدای سال 1382 تا آخر سال 1383 ترشح مجرا 1348 نفر در شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفت. دو سوآپ از نمونه بیمار جهت تهیه اسمیر و کشت گرفته شد. پس از رشد کلنی ها و تشخیص باکتری نایسریا گنوره آنتی بیوگرام به روش دیسک دیفیوژن با دیسک های پنی سیلین، تتراسیکلین، اریترومایسین و سیپروفلوکساسین انجام گرفت. سپس حداقل غلظت ممانعت کننده (MIC) برای آنتی بیوتیک سیپروفلوکسازین تعیین گردید.یافته ها: تعداد 71 مورد نایسریا گنوره تشخیص داده شد که نسبت به پنی سیلین 16.9 درصد، تتراسیکلین 25.3 درصد، اریترومایسین 67.6 درصد و سیپروفلوکساسین 70.3 درصد حساسیت نشان دادند. 6 مورد نسبت به سیپروفلوکساسین مقاوم شده بودند که دارای MIC بین 1 تا 16 میکروگرم در میلی لیتر بودند.نتیجه گیری: با توجه به اینکه در حال حاضر سیپروفلوکساسین داروی خط اول جهت درمان نایسریا گنوره است به نظر می رسد با این افزایش مقاومت، دیگر نتوان برای مدت طولانی از این دارو به عنوان اولین داروی انتخابی در درمان استفاده نمود.

زمینه و هدف: مفاصل ساکروایلیاک حلقه واسط بین ستون فقرات، اندام تحتانی و لگن هستند. وجود هر نوع اختلال در ساختار عضلانی اسکلتی پاها یا اندام های تحتانی سبب می شود که مفاصل ساکروایلیاک در معرض تنش قرار گرفته و در نهایت دچار کرنش شوند. هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین کف پای صاف و انعطاف پذیری گروه عضلانی همسترینگ با تحرک مفصل ساکروایلیاک می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی-تحلیلی مقطعی بر روی دانشجویان ساکن خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی زاهدان طی سال های 82-84 انجام شد و تعداد 700 دانشجو از طریق نمونه گیری در دسترس مورد معاینه قرار گرفتند. قوس طولی داخلی، طول همسترینگ و تحرک مفصل ساکروایلیاک به ترتیب با استفاده از آزمون های خط feis's، SLR، laseque، prone knee flexion و long sitting flexion ارزیابی شد. از آزمون های مجذور کای و دقیق فیشر برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه، 150 مورد کف پای صاف، 153 مورد کف پای طبیعی، 100 مورد همسترینگ کوتاه و 100 نمونه همسترینگ طبیعی دیده شد. در 49.3 درصد (74 نفر) از افرادی که کف پای صاف داشتند، اختلال حرکتی در مفصل ساکروایلیاک وجود داشت. در حالی که کف پای طبیعی و اختلال حرکتی مفصل ساکروایلیاک در 37.9 درصد (58 نفر) مشاهده گردید (P<0.05). اختلال حرکتی در مفصل ساکروایلیاک در 30 درصد (30 نفر) موارد با کوتاهی همسترینگ همراه بود. در حالی که در 24 درصد (24 نفر) موارد دارای همسترینگ طبیعی، اختلال حرکتی در این مفصل مشاهده گردید (P>0.05).نتیجه گیری: اختلال حرکتی مفصل لگن در افراد با کف پای صاف نسبت به افراد سالم بیشتر دیده می شود. در حالی که این نوع اختلال به دنبال فقدان انعطاف پذیری گروه عضلانی همسترینگ ایجاد نمی شود.

زمینه و هدف: عفونت در محیط های بهداشتی درمانی خطری مهم به شمار می رود و حفاظت از کارکنان و مددجویان در برابر آن از اولویت های پیشگیری در مراکز درمانی می باشد. لذا این پژوهش با هدف بررسی رفتار بهداشت دست در چهار گروه درمانی بیمارستان های شهرستان سبزوار در سال 1384 انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی مقطعی و در میان کارکنان درمانی بیمارستان های شهرستان سبزوار انجام شده و حجم نمونه با ضریب اطمینان %95 و احتساب ده درصد ریزش نمونه ها برای هر گروه 25 نفر محاسبه گردید که در مجموع یکصد نفر حجم نمونه برآورد گردید و به روش غیر احتمالی در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از چک لیست مشاهداتی لویشام استفاده شد. سپس برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری آنالیز واریانس، تی، فیشر، مجذور کای و توکی استفاده گردید.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که رفتار بهداشت دست در گروه داخلی 34.4 درصد در گروه جراحی 21.3 درصد و در گروه ویژه 15.7 درصد و در گروه پزشکان 16.6 درصد بود. در مجموع از 1356 موقعیت رفتار بهداشتی دست میزان بروز رفتار تنها 306 مورد بود. به طور کلی رعایت بهداشت دست در چهار گروه مورد مطالعه 22.6 درصد بود.نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که رفتار بهداشت دست در کارکنان درمانی حین مراقبت از بیماران در بیمارستان پایین است.