مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان (طبیب شرق)
سال:1386 | دوره:9 | شماره:2 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: استفاده از بی حس کننده های موضعی نظیر لیدوکائین برای بی حسی نخاعی قدمت زیادی دارد و عوارض مختلفی از آن مخصوصا در زنان باردار گزارش شده است. محققان روش های مختلفی مانند تجویز مایعات وریدی قبل از انجام بی حسی نخاعی، تجویز داروهای محرک سمپاتیک نظیر افدرین و همچنین جایگزین های کم عارضه تر از جمله پتیدین را برای کاهش این عوارض پیشنهاد کرده اند. هدف از این مطالعه مقایسه اثر پتیدین (مپریدین)، لیدوکایین و مخلوط این دو به نسبت معین بر وضعیت بیهوشی مادران باردار کاندید عمل سزارین به روش بی حسی نخاعی می باشد.روش کار: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی دو سوکور روی زنان باردار فول ترم با کلاس بیهوشی II و ASA I تحت عمل سزارین انتخابی با بی حسی نخاعی در زایشگاه قدس و در بیمارستان علی ابن ابیطالب زاهدان در سال های 1380-1383 انجام شد. حجم نمونه برای هر گروه 50 نفر تعیین و بیماران بصورت تصادفی ساده در سه گروه قرار گرفتند. گروه اول شامل: لیدوکائین 5 درصد حدود 1.5) 1mg/kg سی سی)، گروه دوم: مخلوط لیدوکائین 5 درصد حدود 0.75mg/kg و پتیدین 5 درصد حدود 0.75mg/kg (از هر کدام 0.75 سی سی) و گروه سوم: پتیدین 5 درصد حدود 1.5) 1mg/kg سی سی) بود. متغیرهایی مانند طول مدت بی دردی، تغییرات همودینامیک، تهوع و استفراغ، تغییرات ضربان قلب و کاهش فشار خون اندازه گیری شد. از آمار توصیفی جهت توصیف داده ها و از آزمون های آنالیز واریانس یکطرفه و کای دو به ترتیب جهت مقایسه شاخص های کمی و کیفی بین گروه ها استفاده گردید.یافته ها: دپرسیون تنفسی در هیچ یک از نوزادان متولد شده مشاهده نگردید و امتیاز آپگار دقیقه یکم و پنجم آنان پس از وضع حمل (به جز دو مورد که به علت دفع مکونیوم و نقص جنینی از مطالعه حذف شدند)، 8 و یا بالاتر بود. میانگین طول مدت بیدردی پس از عمل در مادران گروه پتیدین 453 دقیقه و در گروه پتیدین و لیدوکائین 344.3 دقیقه و در گروه لیدوکائین 141.4 دقیقه بود که این امر نشان دهنده طول مدت بیدردی بیشتر در پتیدین است (P=0.0001) فراوانی تهوع و استفراغ در گروه لیدوکائین %42.5، در گروه پتیدین %58 و در گروه مخلوط پتیدین و لیدوکائین %50 بود که البته این تفاوت ها از نظر آماری معنی دار نبود (P=0.341).نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق به نظر می رسد که اثر مخلوط پتیدین و لیدوکایین %5 حد فاصل اثر پتیدین و لیدوکایین به تنهایی است لذا چنانچه راهی برای کاهش تهوع، استفراغ و خارش ایجاد شده توسط این دارو یافت شود با توجه به ایجاد طول مدت بی دردی بیشتر در مقایسه با لیدوکایین این مخلوط می تواند داروی مناسبی جهت اعمال بیهوشی باشد.

زمینه و هدف: علیرغم پیشرفت در آندوسکوپی و تکنولوژی کلانژیوپانکراتوگرافی، پانکراتیت حاد هنوز به عنوان شایع ترین عارضه بعد از انجام آن مطرح می باشد. این مطالعه به بررسی میزان شیوع پانکراتیت بعد از انجام کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک می پردازد.روش کار: این مطالعه توصیفی در سال 1384، بر روی 112 بیمار 21 تا 83 ساله بستری شده جهت ERCP در بخش گوارش بیمارستان امام خمینی تبریز انجام گرفت. پس از انتخاب بیماران و اخذ شرح حال که شامل سن، جنس و اندیکاسیون ERCP، پانکراتوگرافی انجام و میزان آمیلاز سرم در ساعت 4 و 24 اندازه گیری گردید. بیمارانی به عنوان پانکراتیت بعد از ERCP در نظر گرفته شدند که آمیلاز سرم آنها قبل از ERCP طبیعی و در 24 ساعت بعد از ERCP بیش از 3 برابر حد طبیعی افزایش پیدا کرده بود.یافته ها: از مجموع 112 بیمار، میزان بروز پانکراتیت بر اساس سطح سرمی آمیلاز و بروز درد شکم بعد از انجام کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک %12 بود که در جنس مونث شیوع بالاتری داشت. شایع ترین تشخیص در مردان و زنان قبل و بعد از انجام کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک سنگ مجرای مشترک و شایع ترین عمل انجام شده اسفنکتروتومی بود.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که پیشرفت تکنولوژی و تکنیک انجام کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک نتوانسته است از میزان بالای پانکراتیت بعد از انجام کلانژیوپانکراتوگرافی بکاهد. از سوی دیگر، به علت شیوع بیشتر این عارضه در زنان لازم است این گروه بیشتر مورد توجه قرار گیرند.

زمینه و هدف: برای آماده سازی بیماران جهت عمل جراحی اقداماتی انجام می شود که از آن جمله می توان به تجویز پیش دارو برای تسکین اضطراب، جلوگیری از بیاد آوردن حوادث حول و حوش عمل جراحی، ایجاد ثبات همودینامیک، بی دردی، جلوگیری از تهوع و کاهش عوارض دارویی اشاره کرد با توجه به پیامدهای ناگوار یادآوری حوادث حول و حوش عمل جراحی هدف از این مطالعه مقایسه اثر لورازپام و کلردیازپوکساید به عنوان پیش دارو در جلوگیری از بیاد آوردن حوادث حول و حوش عمل جراحی پس از بیهوشی عمومی است.روش کار: این کارآزمایی بالینی یک سوکور از مهرماه سال 1376 تا اسفند ماه 1377 در بیمارستان های خاتم الانبیا (ص) زاهدان و فیروزگر تهران انجام و تعداد 128 بیمار بزرگسال که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شده و مورد بررسی قرار گرفتند. به گروه اول دو میلی گرم لورازپام و به گروه دوم ده میلی گرم کلر دیازپوکساید، شب قبل از عمل و صبح روز عمل به صورت خوراکی تجویز شد. 24 ساعت پس از عمل در مورد به یاد آوردن وقایع قبل از عمل از افراد سوال شد و سپس درصد فراموشی و نمره فراموشی برای هر مورد از سوالات در هر دو گروه مشخص شد. برای مقایسه دو گروه از آزمون های مان ویتنی و آزمون مجذور کای استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 13 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: دامنه سنی بیماران 20 تا 50 سال و میانگین سنی در گروه اول (لورازپام) 38±3.9 و گروه دوم (کلر دیازپوکساید) 39.3±2.8 سال بود (P>0.05). این مطالعه نشان داد که در تمام موارد، گروه مواجهه با لورازپام کمتر از گروه مواجهه با کلردیازپوکساید، حوادث حول و حوش عمل جراحی را به خاطر می آورند و این اختلاف از نظر آماری نیز معنی دار بود (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، به نظر می رسد، فراموشی ایجاد شده با لورازپام به میزان قابل توجهی بیشتر از کلردیازپوکساید می باشد و می توان از لورازپام به عنوان پیش دارو قبل از عمل جراحی استفاده کرد.

مقدمه و هدف: هیپرتروفی بطن چپ یک عامل خطر مهم در تعیین پیش آگهی بیماری های قلبی عروقی است و اکوکاردیوگرافی وسیله ای حساس و اختصاصی برای ارزیابی آن می باشد اما در مقایسه با نوار قلب (ECG) هزینه آن بالاتر و دسترسی به آن کمتر و انجام و تفسیر آن نیز به وجود فرد متخصص وابسته است. از آنجایی که تحقیقات انجام شده در مورد مقایسه ارزش تشخیصی این دو روش اندک است، این پژوهش به مقایسه ارزش تشخیصی یافته های ECG و اکوکاردیوگرافی به منظور تعیین هیپرتروفی بطن چپ در کودکان مبتلا به بیماری بتاتالاسمی ماژور پرداخته است.روش کار: این مطالعه توصیفی – تحلیلی در سال 1385 بر روی 135 بیمار مبتلا به بتا تالاسمی ماژور بالای 8 سال شامل 64 پسر (%47.4) و 71 نفر دختر (%52.6) در مرکز بیماری های خاص زاهدان انجام شده است. در این پژوهش، بیماران مبتلا به نارسایی قلب، دیس ریتمی ها، بیماری های دریچه ای و ساختمانی قلب، بیماری های کلیوی، غدد و بیمارانی که هموگلوبین زیر 10g/dl داشتند، از مطالعه حذف شدند. پس از گذشت 48 ساعت از دریافت خون از تمامی بیماران اکوکاردیوگرافی و ECG بعمل آمد. شاخص های Sokolow-Lyon، Sokolow Lyon-Rappaport، Cornell و White-Bock در ECG و توده عضلانی بطن چپ در اکوکاردیوگرافی اندازه گیری گردید. حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی هر یک از شاخص های ECG در دو جنس به تفکیک محاسبه و یافته های اکوکاردیوگرافی و ECG مورد مقایسه قرار گرفت.نتایج: حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی هر یک از شاخص های ECG به طور کلی و در هر دو جنس به تفکیک مشخص گردید. در شاخص Sokolow-Lyon به ترتیب %40, %90.3, %14.3 و %70، در شاخص %27.4, %25.8, %61.9 Sokolow-Lyon-Rappaport و %60، در شاخص %13.3, %86, %4.7 Cornell و %66.6 و در شاخص White-Bock صفر درصد، %100، صفر درصد و %68.9 بود. بین (AT) چپ،(DT)  چپ،(IVSd)  و (LVIDd) و شاخص Sokolow-Lyon-Rappaport با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، ارتباط معنی داری وجود داشت همچنین بین AT راست و دیامتر داخلی بطن چپ دیاستول و شاخص Sokolow-Lyon با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، ارتباط معنی داری یافت شد.نتیجه گیری: یافته های این تحقیق نشان داد که معیارهای نوار قلب در مقایسه با کوکاردیوگرافی جهت تشخیص هیپرتروفی بطن چپ از ارزش تشخیصی بسیار کمی برخوردار است. اما بین شاخص های ECG با برخی از پارامترهای اکوکاردیوگرافی IVSd, DT, AT) و (LVIDd که در ارتباط با توده عضلانی بطن چپ هستند ارتباط معنی دار آماری وجود دارد.

زمینه و هدف: هلیکوباکتر پیلوری باکتری گرم منفی خمیده ای است که در مخاط معده مستقر و برای سال ها در آنجا باقی می ماند و بیماری های مختلفی چون زخم معده و دوازدهه ایجاد می کند. امروزه برای درمان عفونت آن از آنتی بیوتیک استفاده می گردد ولی روش های درمانی دیگری نیز مطرح شده و تحت بررسی است که از آن جمله استفاده از ارگانیسم های زنده پروبیوتیک چون لاکتوباسیلوس ها (لاکتوباسیلوس کازئی – کازئی) را می توان نام برد. مشخص شده است که عصاره کشت لاکتوباسیلوس رشد هلیکوباکترپیلوری را مهار می کند لذا در این پژوهش اثرات مهاری یک گونه لاکتوباسیلوس بر رشد هلیکوباکترپیلوری در کشت مختلط و احتمالا با شرایطی شبیه درون تنی بررسی شد.مواد و روش کار: این پژوهش در سال 1381 در دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گردید و برای مطالعه اثرات ضد باکتریایی و آنتاگونیستیکی لاکتوباسیلوس کازئی – کازئی در برابر هلیکوباکتر پیلوری از سیستم ژلی تثبیت شده استفاده شد که این سیستم دارای دو فاز بود یکی فاز جامد حاوی محیط Peptone Yeast extract salt solution، %1.5 آگار و %2 گلوکز و فاز نیمه جامد حاوی محیط Yeast extract salt solution، %0.75 آگار و 1.5×107 باکتری در میلی لیتر محیط کشت بود. در این سیستم لاکتوباسیلوس کازئی – کازئی و هلیکوباکتر پیلوری به تنهایی و بطور مختلط کشت داده شدند. از آنها با چوب پنبه سوراخ کن استریل نمونه گرفته شد و جمعیت هر باکتری، جذب نوری، pH و گلوکز محاسبه گردید.یافته ها: باکتری های مورد بررسی در این سیستم در طول لایه نیمه جامد در مکان های خاصی رشد متراکم داشتند که بصورت نوار رشد آشکار شد. وضعیت رشد (نوارهای رشد)، شمارش جمعیت باکتریایی، جذب نوری و pH در کشت مختلط هلیکوباکتر پیلوری و لاکتوباسیلوس کازئی زیر گونه کازئی با کشت خالص هلیکوباکتر پیلوری مشابه بود.نتیجه گیری: با بررسی های بعمل آمده مشخص شد لاکتوباسیلوس کازئی – کازئی رشد هلیکوباکتر پیلوری در کشت مختلط را مهار نمی کند. بنابراین لاکتوباسیلوس کازئی – کازئی کاندیدای مناسبی جهت اهداف پروبیوتیکی نمی تواند باشد.

مقدمه: امروزه آمار سزارین در بیشتر کشورهای دنیا از جمله ایران بسیار بالا و در حال افزایش است و این در حالی است که سزارین از جمله اعمال جراحی بزرگ محسوب شده و مانند سایر اعمال جراحی بزرگ گاهی با عوارض بسیار خطرناک و کشنده همراه است. طی سال های اخیر در اکثر کشورهای پیشرفته با استفاده از آموزش و سایر مداخلات سعی در کاهش میزان سزارین شده، اما در کشور ما تلاش چندانی در این مورد انجام نشده است. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر آموزش با استفاده از مدل قصد رفتاری بر کاهش میزان سزارین در بین زنان باردار می باشد.مواد و روش کار: مطالعه حاضر یک مداخله تجربی است که جهت انجام آن 140 زن باردار شکم اول سه ماهه آخر بارداری در زمستان 1385 در شهرستان خمینی شهر بصورت تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه شاهد و مورد تقسیم شدند. پس از انجام پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه در هر دو گروه و در گروه آزمون، آموزش اختصاصی بر اساس مدل قصد رفتاری انجام گردید. پس از انجام آموزش ها پس آزمون از هر دو گروه انجام شد و نتایج و عملکرد با استفاده از آزمون های T-paried،T  مستقل و chi-square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصله از این مطالعه تفاوت معنی داری را در زمینه آگاهی، ارزیابی از نتایج، نگرش و قصد بعد از مداخله بین گروه شاهد و مورد نشان داد (P<0.001) و همچنین آزمون کای اسکوئر تفاوت معنی داری را بین دو گروه از نظر عملکرد نشان داد (P=0.02).نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش چنین استنباط می شود که مداخله حاضر در افزایش میزان آگاهی، ارزیابی از نتایج، نگرش، تقویت قصد زنان باردار و عملکرد آنان موثر بوده است. بنابراین پیشنهاد می شود از این الگو و سایر آموزش های سیستماتیک در زنان باردار جهت کاهش میزان سزارین استفاده گردد.

زمینه و هدف: چاقی به عنوان یک مشکل جهانی تقریبا تمام گروه های سنی، جنسی، نژادی و اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده است. این معضل بهداشتی عامل خطر ساز برای برخی بیماری ها می باشد. اما در این رابطه مطالعات اندکی در مناطق روستایی ایران انجام شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی میزان شیوع و عوامل خطر چاقی در زنان روستایی شهرستان زرین دشت با استفاده از نسبت شانس (OR=Odds Ratio) حاصل از مدل رگرسیون خطی می باشد.مواد و روش کار: در یک مطالعه مقطعی در سال 1384، تعداد 920 نفر از زنان سن باروری در مناطق روستایی شهرستان زرین دشت با استفاده از نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و ارتباط شاخص توده بدنی  (BMI= Body Mass Index)با متغیرهای مستقل تحصیلات زن و شوهر، تعداد فرزندان، سن زن و شوهر، وضعیت اقتصادی، اجتماعی و میانگین مدت شیردهی فرزندان، توسط شاخص نسبت شانس به دو روش رگرسیون لجستیک و رگرسیون خطی (بدون مرزبندی) بررسی شد. شاخص توده بدنی 25 تا 29.9 به عنوان اضافه وزن و شاخص توده بدنی 30 و بالاتر بعنوان چاقی در نظر گرفته شد.یافته ها: در این بررسی دامنه سنی زنان مورد مطالعه 17 تا 47 سال و میزان شیوع اضافه وزن و چاقی به ترتیب 30 و 14 درصد بدست آمد. در هر دو روش، تحصیلات شوهر، تعداد فرزندان و وضعیت اقتصادی، اجتماعی با افزایش خطر چاقی رابطه معنی داری نشان دادند. دقت روش رگرسیون در برآورد نسبت شانس بیشتر از روش رگرسیون لجستیک بود.نتیجه گیری: با توجه به شیوع زیاد چاقی در مناطق روستایی (شبیه به مناطق شهری) و تاثیر سوء آن بر سلامت جامعه اجرای برنامه های ملی پیشگیری و کنترل چاقی بایستی در اولویت برنامه های بهداشتی قرار گیرد.

زمینه و هدف: تشعشع حاصل از رادیونوکلئیدها می تواند بر سلامتی انسان و موجودات اثر کند. در حال حاضر میزان رادیواکتیویته آب، مواد غذایی و خاک شهر زاهدان مشخص نیست. به منظور تعیین درجه ایمنی لازم است میزان رادیواکتیویته محیط های مذکور برای افراد مشخص شود.مواد و روش کار: برای مشخص ساختن مقدار و نوع رادیونوکلئیدهای محیط های مختلف شهر زاهدان نمونه های خاک، آب آشامیدنی و مواد غذایی مصرفی انتخاب گردید. نمونه های مورد آزمایش با روش هایی مانند غربال کردن، مخلوط کردن و خشک کردن تهیه و سپس بوسیله دستگاه اسپکترومتری مطالعه و مقدار و نوع رادیونوکلئیدهای این محیط ها اندازه گیری و تعیین شد.یافته ها: رادیونوکلئیدهای مصنوعی ید و سزیم و پلوتونیم در نمونه آب شرب لوله کشی، خاک و مواد غذایی شهر زاهدان مشاهده نشد ولی رادیونوکلئید طبیعی پتاسیم 40 در مواد غذایی و خاک، اورانیم 238، توریم 232 و رادیم 226 در خاک و رادیم 226 در آب شرب لوله کشی با مقادیر متفاوت وجود داشت.نتیجه گیری: این ارقام نشان می دهد که استفاده از آب، مواد غذایی مصرفی و خاک در این منطقه از نظر رادیواکتیویته و ایجاد بیماری خطری ندارند.

شریان آگزیلاری ادامه شریان تحت ترقوه ای است که از کنار خارجی دنده اول شروع شده و در کنار تحتانی عضله گرد بزرگ پایان می یابد و از آنجا به بعد تحت عنوان شریان بازویی وارد ناحیه بازو می گردد. در سال 1385 در بخش آناتومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هنگام تشریح جسد یک مرد حدودا 30-35 ساله که با روش کلاسیک آناتومی (Grant’s method) انجام شد، مشاهده گردید که از قسمت دوم شریان آگزیلاری طرف راست یک تنه شریانی مشترک جدا شده و سپس به شاخه های، شریان سینه ای خارجی و شریان تحت کتفی تقسیم گردیده بود. این مورد یک واریاسیون کمیاب می باشد که تاکنون در کتب مرجع آناتومی گزارش نگردیده است. از آنجا که از شاخه های شریانی اندام فوقانی برای bypass عروق کرونری و flap در جراحی های ترمیمی استفاده می شود و از طرف دیگر به دلیل افزایش استفاده از ابزارهای مداخله گر و تهاجمی در تشخیص بیماری های قلبی عروقی، شناخت و آگاهی از الگوهای نرمال و متغیر شریان های اندام فوقانی از جمله شریان آگزیلاری برای متخصصین علم پزشکی مخصوصا جراحان و آناتومیست ها فوق العاده ارزشمند و مفید خواهد بود. بنابراین آگاهی از وجود چنین واریاسیونی می تواند از عوارض جانبی در حین عمل جراحی بکاهد.