مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان (طبیب شرق)
سال:1383 | دوره:6 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: هیپرگلیسمی و هیپرلیپیدمی همراه دیابت از عوامل مهم خطر ابتلا به بیمارهای قلبی عروقی و آرتریواسکلروزیس و تغییرات ساختمانی مربوط به آن می باشند. آسیب سلولهای اندوتلیال همراه با گلیکوزیلاسیون ترکیبات غشای پایه و ماتریکس خارج سلولی از اولین تغییرات ساختمانی مرتبط با تشکیل پلاکهای آترومی در عروق می باشد. هدف از این مطاله شناسایی تغییرات ساختمانی و مولکولهای قندی ترکیبات سطح سلول و ماتریکس خارج سلولی به روش هیستوشیمی در شریانهای آئورت و کاروتید پس از ایجاد دیابت در یک مدل حیوانی بود. مواد و روش کار: 63 رت نر بالغ با وزن 250 ±50 گرم از نژاد Sprague Dawley انتخاب و به صورت تصادفی در گروههای آزمایش (n=36) و شاهد(n=27)  قرار گرفتند. در گروه آزمایش برای ایجاد دیابت از تزریق داخل صفاتی60mg/kg  استرپتوزوتوسین استفاده شد. سپس رتهای گروه آزمایش و شاهد به دسته های دو هفته ای، دو ماهه و چهار ماهه )هر گروه آزمایش12  سر و گروه شاهد9  سر( تقسیم بندی شدند و در شرایط استاندارد نگهداری شدند، در موعد مقرر2  هفته،2  ماه و4  ماه نمونه برداری از آئورت و کاروتید مشترک به عمل آمد و مطابق روشهای معمول در بافت شناسی پاساژ داده شد و از بلوکهای پارافینی مقاطعی با ضخامت5  تا6  میکرومتر تهیه و با رنگ آمیزیهای پاس، هماتوکسیلن- ائوزین لکتین PNA/Alcian blue pH=2.5 رنگ آمیزی و از نظر شدت رنگ آمیزی درجه بندی شد، داده ها به کمک آزمون غیر پارامتری Mann-Whitney مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از این مطاله تنها برای ترکیبات پاس مثبت در مدیای گروه شاهد و دیابتیک چهار ماهه اختلاف معنی داری را نشان داد (P=0.007). هم چنین اختلاف شدت رنگ آمیزی برای ترکیبات پاس مثبت در ورقه های الاستیک نیز میان گروههای دیابتیک دو ماهه و چهار ماهه معنی دار بود (P=0.03). لکتینPNA  وجود قند انتهاییGal/Gal Nac  را در بافت همبندی ساب اندوتلیال و آدوانتیس عروق نشان داد. علیرغم واکنش بیشتر ماتریکس خارج سلولی به لکتین در گروههای دیابتیک چهار ماهه نسبت به دو ماهه و دو هفته ای، اختلاف معنی داری میان آنها مشاهده نشد. نتیجه گیری: به نظر می رسد در دیابت، میزان گلیکوزیلاسیون ترکیبات سطحی سلول و ماتریکس خارج سلولی از نظر ماهیت تغییر می نماید. مطالعات آینده نقش بیشتر این ترکیبات را در فیزیوپاتولوژی دیابت نشان خواهد داد.

زمینه و هدف: کمبود ویتامین D یکی از مشکلات بهداشت عمومی در اکثر جوامع است. این مطالعه با توجه به فقدان اطلاعات در زمینه شیوع هیپوویتامینوز D در استان سیستان و بلوچستان صورت گرفت. مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی که در تابستان1381  در شهر زاهدان صورت گرفته،183  فرد داوطلب واجد شرایط اهدا خون، مراجعه کننده به پایگاه انتقال خون زاهدان به صورت نمونه گیری احتمالی ساده انتخاب شدند. پس از درج مشخصات دموگرافیک آنها در فرم اطلاعاتی، آزمایشهای کلسیم، فسفر، PTH و ویتامین D بر حسب مورد روی نمونه خون افراد انجام شد. یافته ها: از 183 فرد اهدا کننده خون %4.4 کمبود شدید ویتامین D، %67.8 کمبود خفیف ویتامین D، %24.6 سطح ویتامین D نرمال و %3.3 افزایش ویتامین D داشتند. شیوع هیپوکلسمی و هیپوفسفاتمی به ترتیب 51.9 و %5.5 بود. همچنین میانگین سطح سرمی PTH، 32.1 ±33.4 pg/mg بود. نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای هیپوویتامینوز (%72.2) D، برنامه های غربالگری گسترده تر توصیه می شود چرا که تشخیص زودرس آن از بروز عوارض، جلوگیری خواهد نمود.

زمینه و هدف: توکسوپلاسما گوندی یکی از شایعترین تک یاخته های انگلی انسان و حیوان در تمام کشورهای دنیا است که به موازات اشاعه بیماری ایدز در دو دهه اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفته و نیاز به مطالعات بیشتری دارد. برای مطالعات سلولی مولکولی این تک یاخته کشت سلولی مناسب مورد نیاز ضروری است و این مطالعه به منظور انتخاب کشت سلولی مناسب انجام شد. مواد و روش کار: تعداد 3 رده سلولی مختلف HEL، MRC5 و HFF به طور مقایسه ای با کشت 2 استرین از فنوتیپهای مختلف یعنی RH و Beverley در شرایط یکسان مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس نتایج، میزان زنده بودن تاکی زوییت های استرین RH حاصل از کشت HFF بیشتر از محصول کشتهای دو نوع کشت سلولی دیگر بود. pH محیط در فلاسکهای کشت HFF در مورد هر دو استرین انگل پایدار تر از کشتهای آنها در محیطهای کشت سلولی HEL و MRC5 بود و کمتر تمایل به اسیدی شدن داشت. تعداد انگل بدست آمده از کشت استرین RH نسبت به استرین Beverley در هر سه نوع کشت سلولی بیشتر بود. تکثیر استرین Beverley در کشت سلولی HFF تعداد انگل بیشتری را در مقایسه با دو نوع کشت دیگر حاصل نمود. مقدار کل DNA بدست آمده از انگل های حاصل از فلاسکهای کشت RH 31 تا 33 میکروگرم به ازای هر فلاسک کشت سلولی و در مورد استرین Beverley، 20 تا 25 میکروگرم بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که در مجموع کشت سلولی HFF برای استفاده در آزمایشگاههای تشخیصی و تحقیقاتی و برای مطالعات سلولی مولکولی فنوتیپهای مختلف توکسوپلاسما گوندی مناسبتر از دو نوع کشت دیگر است.

زمینه و هدف: هیپوکلریت سدیم شایع ترین محلول شستشو دهنده مورد استفاده در اندودانتیک می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد قارچی این ماده در کانالهای ریشه آلوده به کاندیدا آلبیکنس است. مواد و روش کار: در این مطالعه 160 دندان ثنایای ماگزیلای انسان که به دلایل مختلف کشیده شده اند انتخاب و تاج دندانها را از ناحیه (Cemento-Enamel-Junction) CEJ قطع نمودیم. پس از آماده سازی، کانال ریشه ها در جهت عرضی به قطعات 5 میلی متری تقسیم و هر قطعه دو نیمه شد تا حجم نمونه به 320 قطعه برسد. سپس نمونه ها به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی 150 تایی و دو گروه شاهد هر کدام دارای 10 نمونه تقسیم شد. در یک گروه آزمایش لایه اسمیر حذف و در گروه دیگر لایه اسمیر دست نخورده باقی ماند. سپس نمونه ها را ابتدا استریل و سپس به وسیله کاندیدا آلبیکنس خالص آلوده کرده و در معرض هیپوکلریت سدیم 2.5 و %5.25 قرار دادیم. سپس در فاصله های 5، 30 و 60 دقیقه از هر گروه 25 نمونه را برداشته و به محیط کشت (Trypticase Soy Broth) TSB منتقل و پس از 24 ساعت لوله ها از نظر وجود کدورت مورد ملاحظه قرار گرفت. یافته ها: هیپوکلریت سدیم %2.5 بعد از 5 دقیقه با حضور لایه اسمیر در %20 موارد و بدون حضور لایه اسمیر در %36 موارد اثر ضد قارچی داشت در حالیکه در غلظت %5.25 با حضور لایه اسمیر در %44 و بدون حضور لایه اسمیر در %100 موارد این اثر را از خود بروز می دهد. همچنین با افزایش زمان تماس در هر دو غلظت اثر ضد قارچی هیپوکلریت سدیم به طور چشمگیری افزایش می یابد که در ضمن درمان اندودانتیک این شرایط قابل تحقق است. نتیجه گیری: استفاده از هیپوکلریت سدیم در ضمن درمان اندودانتیک به خصوص در بیمارانی که به طور موضعی یا سیستمیک مستعد ابتلا به کاندیدیازیس دهانی هستند از اهمیت بالایی برخوردار است.

زمینه و هدف: بیماری سرخک علیرغم برنامه های واکسیناسیون گسترده در جهان، هنوز بالاترین میزان مرگ و میر را در بین بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن دارا است. یکی از مواردی که لازم است برای همگامی با سیاستهای WHO در مورد بیماری سرخک در کشورمان مورد توجه قرار گیرد، تعیین گروههای سنی حساسی است که خارج از گروه هدف ایمنی سازی فعلی قرار دارند تا در صورت لزوم برنامه های تکمیلی واکسیناسیون برای آنها مد نظر قرار بگیرد. مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی که در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است، تمام موارد تایید شده سرخک در شهر تهران از میان موارد بالینی مشکوک به سرخک )طبق پروتکل (WHO از دیماه سال 1375 لغایت دی ماه سال 1376 که از طریق بیمارستانها و درمانگاههای شهر تهران به دانشگاه ارجاع داده شده بودند مشخص شدند. یافته ها: از 650 مورد بالینی مشکوک به سرخک در 131 مورد تشخیص سرخک با تستهای سرولوژی تایید شد %29) به روش HI و %71 به روش (Capture IgM EIA %63.4 بیماران مذکر و %36.6 مونث بودند. بیشترین گروه سنی مبتلا به سرخک در این بررسی 15 تا 19 ساله بودند. بیشتر بیماران در ماههای اسفند و خرداد به بیماری سرخک مبتلا شده بودند. %24.4 بیماران سابقه دو بار و %39.7 سابقه یکبار واکسیناسیون سرخک دادند. در %43 بیماران سابقه واکسیناسیون نامعلوم بود و %3.1 بیماران بر علیه سرخک واکسینه نشده بودند. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود با مطالعات تکمیلی، لزوم واکسیناسیون مجدد سرخک در گروه سنی 15 تا 19 ساله مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.

زمینه و هدف: آلودگی به انگلهای روده ای در کودکان کشورهای در حال توسعه هنوز بالا و در خور توجه است. با توجه به اینکه مهد کودک معمولا اولین سطح تماس اطفال با اجتماع محسوب می شود، هدف از این مطالعه تعیین فراوانی انگلهای روده ای کودکان در بدو ورود به مهد کودک و مقایسه آن با میزان آلودگی 4 تا 6 ماه بعد از آن بوده است. مواد و روش کار: در این مطالعه کوهورت، در نیمه دوم سال 1378 طی دو مرحله مجموعا 853 کودک 4 تا 6 ساله بصورت تصادفی از مهد کودکهای نواحی مختلف شهر زاهدان انتخاب و بعد از ثبت اطلاعات نمونه های مدفوع کودکان با آزمایش های لام مستقیم، چسب اسکاچ و روش فرمالین - اتر بررسی شد. در مرحله اول تعداد 415 کودک در بدو ورود و در مرحله بعد به فاصله 4 تا 6 ماه بعد از ورود 438 کودک مورد بررسی قرار گرفتند. جهت مقایسه میزان آلودگی مراحل اول و دوم خطر نسبی محاسبه شد. یافته ها: نسبت اطفال آلوده در مرحله اول %19.1 و در مرحله دوم %42 بود. بیشترین افزایش در میزان آلودگی به اکسیور از%4.7  در مرحله اول به %15.5 در مرحله دوم مشاهده گردید. میزان آلودگی به ژیاردیا لامبلیا و هیمنولپیس نانا در مرحله اول به ترتیب 10.6 و %3.1 و در مرحله دوم به ترتیب به 15 و %4.6 رسید )خطر نسبی به ترتیب برابر با 1.4 و (1.5. در مجموع در دو مرحله طرح 853 کودک زیر 6 سال بررسی شدند که 263 نفر (%30.8) حداقل به یک انگل روده ای آلودگی داشتند. فراوانی آلودگی به اکسیور در 785 لام تهیه شده 78 مورد (%9.9) بود. نتیجه گیری: با در نظر گرفتن چگونگی انجام سیر تکاملی و نحوه سرایت انگلهای روده ای به نظر می رسد آگاهی دست اندرکاران مراکز نگهداری اطفال ناقص و رعایت موازین بهداشتی ناکافی است. بررسی دقیقتر علل و عوامل سرایت آلودگی در مهد کودکها و حذف آنها، انجام آزمایش های ادواری کودکان و مربیان و کنترل بهداشتی و آموزش کارکنان ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: در سالهای اخیر، استفاده از سالین هیپرتونیک در درمان شوک هموراژیک و اثر آن بر اسمولاریته، سدیم و پتاسیم و pH خون موضوع بسیاری از تحقیقات قرار گرفته است. هر چند تردیدی در برتری سالین هیپرتونیک در درمان شاخصهای همودینامیک ناشی از شوک هموراژیک وجود ندارد، ولی در مورد استفاده روتین از آن اختلاف نظرهایی وجود دارد که ناشی از برخی عوارض سالین هیپرتونیک مثل هیپرناترمی می باشد. این مطالعه جهت بررسی عارضه هیپرناترمی با مصرف مقادیر مختلف سالین هیپرتونیک در درمان شوک هموراژیک انجام شده است. مواد و روش کار: در این مطالعه تجربی که در سال 1381 انجام شد، 16 خرگوش نر با وزن 2 تا 2.5 کیلوگرم به طور تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شده و پس از ایجاد شوک هموراژیک از طریق خارج کردن %25 حجم خون به روش فلبوتومی، خرگوشها در یک گروه توسط محلول کلرورسدیم %5 به مقادیر 4 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم و در گروه دیگر 7 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم هیدراته شدند. قبل از آزمایش و پس از درمان، دو گروه از نظر pH، سطح هوشیاری، میزان پتاسیم، سدیم و لاکتات سرم مقایسه گردیدند. یافته ها: در گروه دریافت کننده کلرور سدیم به میزان 7 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم، وضعیت خرگوشها از نظر حال عمومی و سطح هوشیاری مطلوبتر بود (P=0.04) و از نظر pH به وضعیت طبیعی نزدیکتر بودند (P=0.03) و بعد از احیا تفاوت معنی داری در سطح سرمی سدیم در دو گروه وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه و تشابه با نتایج مطالعات دیگر می توان امیدوار بود که با عمومیت یافتن و استفاده بیشتر از کلرور سدیم هیپرتونیک تسریع بیشتری در تصحیح اسیدوز و درمان عوارض شوک هموراژیک حاصل شود.

زمینه و هدف: از آنجا که در حدود یک دهه از اجرای برنامه های آموزش مداوم جامعه پزشکی می گذرد، انجام پژوهشهای مستمر در جهت شناسایی نیازها و اولویت ها، ایجاد انگیزه و مشارکت و افزایش بهره گیری شرکت کنندگان ضروری است. این پژوهش به منظور جمع آوری نظرات پزشکان عمومی درباره محتوای برنامه های مدون آموزش مداوم انجام شد. مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی که در سال 1379 در شهر زاهدان انجام گردید، پرسشنامه ای شامل 28 سوال 26) سوال تستی و 2 سوال تشریحی( درباره محتوای 3 برنامه مدون (جراحی، اطفال و داخلی) تهیه گردید و جهت نظرخواهی در اختیار 156 نفر از پزشکان عمومی شرکت کننده در این برنامه ها قرار داده شد. تمامی آنان به پرسشنامه ها پاسخ دادند. یافته ها: %87.8 از شرکت کنندگان خواستار ارایه مطالب کاربردی و %78.2 علاقمند به اطلاع قبلی از مباحث و منابع مورد استفاده شدند. %76.3 خواستار ارایه مباحث فصلی و بومی و انتخاب مباحث بر اساس نظر سنجی شدند. در مورد تناسب زمان با حجم مطالب ارایه شده در هر یک از برنامه های داخلی و جراحی، به ترتیب 85.3 و %83.9 از پزشکان آنرا نامتناسب اعلام کردند. %50 آنان هیچ نکته مثبتی را در برنامه های مدون عنوان نکردند. نتیجه گیری: یافته ها بیانگر این مطلب است که تا رسیدن به اهداف مورد نظر این برنامه ها فاصله زیادی است. به منظور بهتر نمودن برنامه های آموزش مداوم بایستی عوامل و مواردی از جمله دقت در انتخاب نوع مباحث، تنظیم مناسب زمان های اختصاص داده شده برای هر مبحث، اولویت در ارایه مطالب در باره بیماریهای بومی و فصلی، استفاده از نتایج نیاز سنجی ها برای انتخاب مباحث، مطلع کردن قبلی شرکت کنندگان از رئوس مطالب و منابع مورد استفاده مد نظر قرار گیرد.

خودکشی یکی از دلایل منجر به مرگ در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی می باشد. حدود %10 این بیماران به علت اقدام به خودکشی فوت می نمایند. فرمول بندی های تحلیلی روان پویایی نمی توانند منشا اختلال اسکیزوفرنی را توضیح دهند، اما می توانند در فهم بهتر علامت شناسی این اختلال کمک نمایند. تخیل راجع به وصل مجدد به عنوان یک عامل روان پویایی منجر به خودکشی در بیماران مبتلا به روان نژندی مورد توجه بوده، اما در توضیح اقدام به خودکشی در بیماران مبتلا به روان پریشی مورد توجه کافی نبوده است. در این مقاله، یک بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا که اقدام به خودکشی نموده و معتقد بود بدین ترتیب با کودک از دست رفته خود مجددا یکی خواهد شد، گزارش شده است. تحلیل اقدام به خودکشی بیمار با تاکید بر فرمول بندی تحلیلی و تخیل بیمار گونه وی برای وصل مجدد مورد بحث قرار گرفته است.

بیش از بیست نوع بدخیمی دستگاه لنفاوی وجود دارد که لنفوم بورکیت نوعی بدخیمی غیرهوچکینی سلولهای لنفوسیت B است. این لنفوم وابسته به ویروس ابشتن بار (EBV) است و به صورت اندمیک در افریقا دیده می شود. محل شایع گرفتاری، بافت های لنفاوی فک فوقانی و تحتانی می باشد. نوع تک گیر بیماری به نام بورکیت غیرافریقایی معروف است. لنفوم بورکیت به ندرت در ارگانهای دیگر نظیر چشم، تخمدانها، کلیه ها و بافت های غده ای نظیر پستان، تیرویید یا لوزه ایجاد می شود. علایم عمومی بیماری شامل تب، بی اشتهایی، کاهش وزن و تعریق غیر قابل توجیه می باشد. بیماری که معرفی می شود پسر شانزده ساله از اهالی چابهار در سیستان و بلوچستان است که به علت ضعف و بی حالی و درد مزمن شکم به مدت دو ماه مراجعه کرده بود و در نهایت پس از عمل جراحی و بررسی هیستوپاتولوژیک از غدد لنفاوی ناحیه درگیر لنفوم بورکیت گزارش شد.