تحقیقات مالی
سال:1395 | دوره:18 | شماره:3 |تعداد مقالات:12

هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین کیفیت افشای ریسک شرکتی با عدم تقارن اطلاعاتی در شرایط ریسکی بودن شرکت، رکود و وجود تحلیل گران نهادی در بورس اوراق بهادار تهران است. برای دستیابی به هدف پژوهش، 100 شرکت برای دوره ی زمانی پژوهش (1393-1388) بررسی شده است. فرضیه های پژوهش با استفاده از الگوی داده های تصادفی آزمون شد و تجزیه و تحلیل افشای اطلاعات ریسک، از طریق تحلیل محتوایی از بخش های مختلف گزارش هیئت مدیره صورت گرفت. رویه ی اجرای پژوهش بر اساس استاندارد هایی است که لینسلی و شرایوز (2006) تدوین کرده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد رابطه ی منفی و معناداری بین کیفیت افشای ریسک و عدم تقارن اطلاعاتی (شکاف قیمت پیشنهادی خریدوفروش و سطح معاملات) وجود دارد. همچنین میزان ریسکی بودن شرکت با توجه به سطح فناوری و وجود تحلیل گران نهادی در حالت حجم معاملات، تأثیر معناداری بر ارتباط بین کیفیت افشای ریسک و عدم تقارن اطلاعاتی می گذارد؛ اما در بورس اوراق بهادار تهران افشای اطلاعات ریسکی در وضعیت های مختلف اقتصادی تأثیر یکسانی بر عدم تقارن اطلاعاتی دارد.

در این پژوهش، برای بهینه سازی مسئله ی تخصیص دارایی، از رویکرد استوار با فرض عدم قطعیت پارامترهای بازده و کواریانس واریانس دارایی ها استفاده شده است. چنانچه عدم قطعیت پارامترهای ورودی، در محاسبات مسائل بهینه سازی لحاظ نشود، می تواند به خارج شدن جواب ها از منطقه ی بهینگی و حتی شدنی منجر شود. در طراحی و تعریف مجموعه ی عدم قطعیت بازده و کواریانس واریانس دارایی ها، به ترتیب از مفاهیم برآورد فاصله ای و بوت استرپ استفاده شده است. مبنای محاسبات مربوط به تعریف مجموعه های عدم قطعیت بر اساس پیش بینی های حاصل از مدل های اقتصادسنجی ARMA و GARCH است. به منظور اطمینان یافتن از برتری نتایج رویکرد استوار نسبت به رویکرد غیراستوار، شاخص شارپ پرتفوی استوار به عنوان معیار ارزیابی عملکرد پرتفو، با شاخص شارپ پرتفوی غیراستوار، به کمک آزمون مقایسه ی جفتی طی 8 دوره ی متوالی سه ماهه قیاس شده است. نتایج آزمون نشان می دهد رویکرد استوار مدل مارکویتز نسبت به رویکرد غیراستوار، پرتفوی با شاخص شارپ بالاتر یا مساوی آن و در نتیجه پرتفو با عملکرد بهتری را تشکیل می دهد

این مقاله به برآورد ارزش در معرض ریسک و ریزش مورد انتظار با توجه به روش های نوین با تأکید بر رویکرد ارزش فرین شرطی و مقایسه ی آنها با عملکرد رویکرد های پارامتریک می پردازد. روش های معرفی شده ی محاسبه ی ریسک بازار برای شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در دوره ی 1387 تا 1395 انجام شده است. به علاوه، برای بررسی و مقایسه ی الگوها از روش های پس آزمایی VaR مانند آزمون های استقلال تخطی ها و پوشش برنولی و روش های پس آزمایی ES همچون آزمون مک نیل و فری و آزمون رتبه بندی MCS استفاده می شود. نتایج پس آزمایی به دست آمده در این مقاله حاکی از برتری محاسبه ی VaR برگرفته از تئوری ارزش فرین شرطی در مقایسه با سایر مدل های رقیب، از قبیل مدل ارزش فرین غیرشرطی، نرمال ایستا (روش واریانس کواریانس) و نرمال شرطی (مدل گارچ) است. همچنین نتایج تابع MCS برای معیار ES نشان داد رویکرد های ارزش فرین شرطی با فرض پسماندهای استانداردشده ی تی. استیودنت، ارزش فرین شرطی با فرض پسماندهای استانداردشده ی نرمال و مدل GARCH با فرض پسماندهای تی. استیودنت به ترتیب در رتبه های اول تا سوم قرار می گیرند.

ارزش در معرض خطر از جمله محبوب ترین سنجه های ریسک است که با توجه به وابستگی مقدار آن به نوسانات بازدهی و عدم قطعیت مدل های پیش بینی نوسانات و خطای موجود در تخمین پارامترهای آن، ممکن است که تخمین این معیار از ریسک، همواره در معرض خطا قرار داشته باشد. این در حالی است که گستردگی استفاده از این معیار، موجب شده صحت برآورد و تخمین آن همواره یکی از دغدغه های اصلی سرمایه گذاران باشد. از این رو با توجه به اهمیت این موضوع، مطالعه ی حاضر به مقایسه ی دقت مدل های مارکف سوئیچینگ گارچ و گارچ در محاسبه ی ارزش در معرض خطر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، با ساختن فاصله ی اطمینان بوت استرپی برای ارزش در معرض خطر، می پردازد و تأثیر امکان چرخش یا انتقال بین دو رژیم کم نوسان و پرنوسان را بر دقت تخمین ارزش در معرض خطر مورد آزمون قرار می دهد. نتایج نشان می دهد مدل مارکف سوئیچینگ گارچ به تخمین ارزش در معرض خطر محتاطانه تری نسبت به مدل گارچ در بورس تهران منجر می شود و برای سرمایه گذاران ریسک گریز مناسب تر است.

مدل مارکویتز یکی از شناخته شده ترین مدل های انتخاب سبد سرمایه گذاری است. در این پژوهش مدل توسعه یافته ی میانگین نیم واریانس مارکویتز در قالب یک مدل برنامه ریزی غیرخطی چندهدفه ی عدد صحیح آمیخته با محدودیت های کاردینال، حد آستانه، بخش سرمایه گذاری، آنتروپی و نیز با در نظر گرفتن هزینه ی معاملاتی پیشنهاد شده است. مدل مسئله دارای ساختاری آمیختاری است. از این رو با توجه به ویژگی NP-hard مسئله، الگوریتم فراابتکاری جست وجوی هارمونی با رویکرد پارتو برای حل مدل به کار گرفته شده است. برای بررسی کاربردپذیری مدل پیشنهادی در مسئله ی بهینه سازی سبد سهام، با استفاده از اطلاعات قیمت ده سهم پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در محدوده زمانی فروردین 1390 تا دی ماه 1394، مرز کارای سرمایه گذاری به دست آمد. برونداد مدل نشان دهنده ی کارایی الگوریتم جست وجوی هارمونی در بهینه سازی مدل پژوهش است. یافته های پژوهش نشان می دهد مدل پیشنهادی توانسته است شرایط انتخاب سبد سرمایه گذاری را به خوبی در نظر بگیرد و یک سبد بهینه ی سرمایه گذاری را تعیین کند.

تاکنون روش های مختلفی برای پیش بینی قیمت کالاها و سودهای سهام به کار رفته است. با توجه به نوسانات دنیای مالی مهم ترین نکته این است که کدام یک از روش های پیش بینی می تواند در اعمال تصمیم بهینه به مدیران و تصمیم گیرندگان بخش های اقتصادی و بازرگانی کمک کند. در اغلب مطالعات صورت گرفته تا کنون، برای پیش بینی سری های زمانی از روش های خودرگرسیون موسوم به باکس جنکینز برای پیش بینی سری های زمانی استفاده شده-است؛ در حالی که سری های زمانی بسیاری با تغییرات فصلی یا سیکلی وجود دارند که نمی توانند به وسیله ی یک چندجمله ای به طور مناسب مدل شوند. در این تحقیق از روش هالت وینترز برای پیش بینی سری زمانی نامانای داده های سود کسب شده از فروش یک محصول واسطه استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که روش پیشنهادی در مقایسه با روش های کلاسیک و روش S فیلتر شده، کارایی بیشتری در پیش بینی مقادیر آینده از خود نشان می دهد.

این تحقیق در نظر دارد برای تبیین توده واری در بازار سرمایة ایران، نوعی الگوی رفتاری بر مبنای مدل های ریزساختار ارائه دهد. پژوهش حاضر با استفاده از این رویکرد، رفتار توده وار را بر مبنای مدل سیپریانی و گوارینو (2014) با استفاده از داده های معاملاتی بورس اوراق بهادار تهران در دورة زمانی یک ساله (235 روز معاملاتی) و به صورت روزانه و لحظه به لحظه مطالعه می کند. در این مدل مقدار بار اطلاعاتی سیگنال به عنوان یک پارامتر به مدل های ریزساختار اضافه شده است. به بیان دیگر، برای سیگنال های خوب یا بد اطلاعاتی، یک ارزش اطلاعاتی با ارزش اقتضایی شایان توجه در نظر گرفته شده است. بدین منظور، اطلاعات سهام شرکت مخابرات در سال 1392 به عنوان نمونة آماری انتخاب شد. نتایج نشان داد رفتار توده واری برای سهام اخابر، در تمام روزهای معاملاتی وجود داشته است. همچنین، این توده واری برای معاملات فروش بیشتر از معاملات خرید است. از نتایج دیگر این که رفتار توده واری فروش در زمان آغازین معاملاتی بیشتر از سایر زمان ها است.

میزان مالیات شرکت، نشان دهنده ی وجوهی است که از شرکت خارج می شود و در اختیار دولت قرار می گیرد؛ وجوهی که می توانند در پروژه های سرمایه گذاری مصرف شده و به ارزش آفرینی برای شرکت منجر شوند. بنابراین شرکت ها همواره در تلاش اند با به کارگیری سیاست های مالیاتی مختلف، برای کاهش وجوه نقد خروجی اقدام کنند. این پژوهش به دنبال ارائه و آزمایش مدلی برای پیش بینی سیاست مالیاتی شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور 85 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند. آزمون های آماری از طریق مدل معادلات ساختاری و با به کارگیری نرم افزار Smart PLS صورت پذیرفت. برای سنجش عوامل فرهنگی از دو متغیر مذهب گرایی و اعتماد به دولت استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، عوامل فرهنگی از طریق متغیر میانجی عملکرد مالی بر چگونگی تدوین سیاست مالیاتی شرکت اثرگذارند. البته عوامل فرهنگی بدون حضور متغیر میانجی عملکرد مالی تأثیر معناداری بر سیاست مالیاتی شرکت ندارد. همچنین سایر نتایج نشان می دهد حضور مالکان دولتی و سهامداران نهادی، به تغییر سیاست های مالیاتی شرکت منجر شده است.

این پژوهش نخست به تشریح هزینه های مبادلة تحمیل شده به مؤسسات اعتباری (هزینة مبادلة وام دهی، هزینة هماهنگی) و عوامل مؤثر بر آنها از منظر مدل سنتی اقتصاد هزینة مبادله (مدل ویلیامسون) می پردازد؛ سپس با معرفی «روابط وام دهی» به عنوان متغیری که مبین کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین مؤسسه ی اعتباری و وام گیرنده است، اثر این متغیر را با استفاده از مدل پروبیت ترتیبی چند ارزشی بر مدل ویلیامسون بررسی می کند. مؤسسات اعتباری مورد بررسی در این پژوهش، نمونة تصادفی از شعب مختلف بانک های موجود در شهر تهران است که از بانک مرکزی تا تاریخ فروردین 1391 مجوز دارند. نتایج پژوهش نشان می دهد با ورود متغیر «روابط وام دهی» اثر نهایی متغیرهای «سرمایه گذاری در دارایی های خاص»، «خاص بودن وثیقه ها»، «درجة عدم اطمینان برای مؤسسة اعتباری» و «سختی در اندازه گیری عملکرد کارکنان» در مدل بر متغیر هزینة مبادلة وام دهی (هزینة هماهنگی)، کاهش می یابد.