فضای جغرافیایی
سال:1394 | دوره:15 | شماره:49 |تعداد مقالات:20

پارک های شهری از مهم ترین کاربری های شهری می باشند و وضعیت توزیع آن ها در سطح شهرها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. منطقه سه شهرداری مشهد به لحاظ توزیع فضای سبز شهری از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد به طوری که سرانه فضای سبز موجود برای هر نفر برابر 1.52 مترمربع است که این فاصله زیادی با استانداردهای محیط زیست سازمان ملل متحد دارد، هم چنین این منطقه در مقایسه با شهر مشهد (با سرانه 9.8 متر مربع) نسبت کم تری را نشان می دهد؛ این در حالی است که منطقه مورد مطالعه به لحاظ جمعیتی یکی از پرتراکم ترین مناطق شهر مشهد می باشد. هدف از این پژوهش تعیین مکان بهینه برای احداث پارک های شهری جهت کاهش کمبودهای موجود در منطقه می باشد. برای دست یابی به هدف مورد نظر باید زمین های منطقه بر اساس معیارهایی از جمله وجود زمین های بایر، میزان فاصله از مراکز آموزشی و فرهنگی، تراکم جمعیت، دسترسی به تاسیسات شهری و شبکه ارتباطی شهر و میزان فاصله از پارک ها و فضای سبز موجود ارزش گذاری گردد، سپس با استفاده از منطق فازی در محیط نرم افزار ArcGIS لایه های مورد نیاز فازی سازی شد در ادامه هر یک از لایه های فازی شده با یکدیگر تلفیق شد. نتایج حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی زمین های منطقه را برای انتخاب مکان های مناسب برای فضای سبز اولویت بندی شد. در نهایت زمین های اولویت بندی شده را با نقشه کاربری اراضی مورد ارزیابی قرار گرفت که با کاربری موجود در سطح منطقه هم خوانی داشت.

تبخیر و تعرق یکی از پارامترهای مهم در چرخه هیدرولوژی است که بر میزان آب در دسترس و کشاورزی تاثیر مستقیم می گذارد. در این تحقیق، جهت برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل از داده های میانگین مربوط به متوسط درجه حرارت، حداقل درجه حرارت، حداکثر درجه حرارت، حداقل رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی طی دوره آماری 57 ساله (2008-1951) استفاده شده و با دخالت دادن موقعیت جغرافیایی شامل ارتفاع، طول و عرض جغرافیایی ایستگاه تبریز، مقادیر تبخیر- تعرق پتانسیل با استفاده از نه روش معتبر در نرم افزار REF-ET محاسبه گردید. با توجه به نتایج به دست آمده، روش بلانی- کریدل به عنوان بهترین روش برای محاسبه این شاخص در محدوده مورد مطالعه تشخیص داده شد. همچنین جهت آشکار نمودن تغییرات زمانی این شاخص از آزمون گرافیکی من- کندال استفاده گردید که نتایج نشان داد که با وجود سیر کاهشی این شاخص تا دهه نود میلادی، به تدریج در سال های اخیر تبخیر- تعرق پتانسیل افزایش یافته است. حداکثر افزایش میزان تبخیر و تعرق در اواسط بهار و پاییز می باشد و تغییرات ماهانه این شاخص، روند افزایشی معنی داری را برای ماه های می و اکتبر نشان می دهد و این در شرایطی است که تبخیر- تعرق پتانسیل در اکثر ماه های تابستان (ژوئیه، اوت، سپتامبر) با وجود نوسانات زیاد روند غیر معنی داری را نشان می دهد.

تحقیق توصیفی- همبستگی حاضر با هدف شناخت و واکاوی مشکلات توسعه گردشگری در روستای ابیانه در استان اصفهان صورت پذیرفت. جامعه آماری این تحقیق را تمامی سرپرستان خانوار در روستای ابیانه تشکیل می دادند (N=160) که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، تعداد 110 نفر از آنان از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده برای انجام تحقیق انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید. روایی پرسشنامه با نظر پانلی از کارشناسان و پژوهشگران در زمینه موضوع مورد پژوهش مورد تایید قرار گرفت. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق پیش آزمون انجام گرفت که مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شده برای مقیاس میزان اهمیت مشکلات توسعه گردشگری در روستای ابیانه در حدود 0.87 بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج به دست آمده از تحلیل عاملی نشان داد که در مجموع 64.61 درصد از واریانس مشکلات توسعه گردشگری در روستای ابیانه را به ترتیب اولویت پنج عامل زیرساختی، پشتیبانی، انگیزشی- شناختی، اطلاع رسانی و اجتماعی- فرهنگی تبیین می نمایند. با توجه به وجود مشکلات اشاره شده، آنچه مسلم است عدم برنامه ریزی و اعمال مدیریت مناسب برای حل آن ها، منجر به کم رنگ تر شدن جاذبه های گردشگری در روستای ابیانه و کاهش ظرفیت ها و پتانسیل های گردشگری آن در طولانی مدت و در نتیجه از دست دادن بازارهای گردشگری و محروم ماندن مردم محلی از مزایای بی شمار گردشگری روستایی و در نهایت کندی و تاخیر در فرایند توسعه روستایی منطقه می شود. با در نظر گرفتن نتایج تحقیق، به منظور کاهش و رفع مشکلات گردشگری در روستای ابیانه پیشنهادهایی همچون ایجاد تسهیلات و تجهیزات اقامتی، بهداشتی و خدماتی و رفاهی در سطح روستا، تدوین یک طرح جامع تفصیلی به منظور توسعه گردشگری در روستای ابیانه با مشارکت روستاییان و تمامی سازمان ها و بخش های ذیربط، برگزاری دوره های آموزشی برای روستاییان در خصوص اهمیت و مزایای گردشگری، استخدام و به کارگیری نیروهای آموزش دیده برای ارایه خدمات راهنمایی و مشاوره ای به گردشگران و سایر موارد ارایه گردید.

شمال غرب ایران به دلیل وضعیت توپوگرافیکی، موقع و مقر آن دارای تنوع زیست محیطی، گیاهی و جانوری است که با وضع کنونی اقلیم سازگاری یافته اند. نوسان و تغییرپذیری طولانی مدت در عناصر اقلیمی ناحیه می تواند پیامدهای زیان بار محیطی، کشاورزی، اقتصادی و حتی انسانی داشته باشد. بر این اساس در تحقیق حاضر تلاش گردید بخش های مستعد وقوع ترسالی ها و خشک سالی ها در پهنه شمال غرب ایران طی دوره آماری 20 ساله (2005-1986)، با استفاده از داده های 55 ایستگاه همدید، اقلیم شناسی و باران سنجی مستقر در پهنه شناسایی و ارزیابی شود. بدین منظور از شاخص SPI در بازه زمانی 12 ماهه بهره گرفته شد. جهت بررسی شدت خشک سالی و ترسالی های ناحیه، 240 نقشه مربوط به تمامی ماه های مورد بررسی با استفاده از تکنیک میان یابی کریجینگ در محیط نرم افزار Surfer/win تولید شد. سپس نقشه ها به داده تبدیل شده و محاسبات مربوط به آماره های توصیفی آن شامل مرکز میانگینی، دایره و بیضی استاندارد بر روی 4236 یاخته در محیط نرم افزار Arcview محاسبه گردید. بررسی ماهانه خشک سالی ها و ترسالی ها با شدت های مختلف طی 240 ماه، نشان دهنده عدم هم خوانی و پیروی درصد احتمال وقوع خشک سالی های شدید و ترسالی های ضعیف از توزیع احتمال نرمال بوده و درصد احتمال وقوع ترسالی های ضعیف در بخش های شرقی و مرکزی ناحیه و خشک سالی های شدید در نیمه جنوبی پهنه بیش تر از سایر حالات است. محاسبه شاخص های مرکزی و پراکندگی مکانی هر یک از دو حالت یاد شده نیز نشان داد که پراکندگی مکانی احتمال وقوع ترسالی ضعیف در عرض های شمالی بیش تر و احتمال وقوع خشک سالی های شدید در عرض های پایین تر چشم گیرتر است. با این وجود احتمال وقوع خشک سال های شدید از پایداری مکانی بیش تری برخوردار می باشد.

سنجش از دور امکانات لازم و کافی را جهت استخراج و به روزرسانی نقشه های پوشش و کاربری اراضی در اختیار کاربران قرار می دهد. در این مطالعه، تغییرات کاربری و پوشش اراضی ناشی از افزایش جمعیت و فعالیت های انسانی در حوضه آبریز لیقوان با استفاده از تحلیل تصاویر ماهواره ای چند زمانه بررسی شده است. به این منظور چهار تصویر ماهواره لندست شامل MSS سال 1355، TM سال 1368، ETM+ سال های 1379 و 1389 مورد استفاده قرار گرفت. تکنیک طبقه بندی نظارت شده با استفاده از روش حداکثر شباهت به کمک داده های معتبر زمینی انجام شد. شاخص نرمال شده تفاضلی پوشش گیاهی (NDVI) و مقایسه پس از طبقه بندی به منظور شناسایی تغییرات محیطی در فاصله زمانی سال های 1355 تا 1389 بررسی شد. نتایج شاخص NDVI کاهش تراکم پوشش گیاهی را در طول زمان نشان داد. کاهش تراکم پوشش گیاهی عمدتا ناشی از افزایش نواحی مسکونی، جاده سازی، زراعت دیم بدون مدیریت و تبدیل مراتع متراکم به ضعیف (چرای بیش از حد) می باشد. بررسی روند تغییرات جمعیت روستاهای لیقوان و سفیده خوان نشان داد که تغییرات جمعیت با تغییرات کاربری و پوشش اراضی مطابقت دارد و مهاجرت روستاییان بین سال های 1358 تا 1365 نقش مهمی را در تغییرات کاربری و پوشش اراضی حوضه آبریز مورد مطالعه ایفا کرده است.

با توجه به رشد روزافزون جمعیت و توسعه شهر اهر، کوچه های وسط شهر و بافت قدیمی آن به طور مرتب تبدیل به ساختمان های بلندمرتبه می شوند و این رشد شتابان احداث ساختمان های بلندمرتبه موجب شده است که ساختار کالبدی شهر دچار تغییر شود و ضمن تغییر بافت، ضوابط و مقررات شهرسازی رعایت نشود و بتدریج مسائل و معضلات بسیاری برای ساکنان شهر به دنبال داشته باشد. آنچه که در این مقاله به عنوان هدف مدنظر بوده، این است که احداث ساختمان های بلندمرتبه خارج از ضوابط و مقررات طرح جامع شهری در شهر اهر چه مسائل و معضلاتی برای ساکنان شهر اهر به همراه داشته است. در راستای دست یابی به هدف مورد نظر در این پژوهش از روش توصیفی- همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق را ساکنان مجاور ساختمان های بلندمرتبه تشکیل می دهند و از آنها تعداد 50 خانواده به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. در این مطالعه برای گردآوری داده های مورد نظر از پرسشنامه و بررسی میدانی بهره گرفته شده است و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تجریه و تحلیل شده اند و در عین حال در راستای تعیین همبستگی بین متغیرها از آزمون های کندال تای بی و پیرسون استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که هر چند تلقی عمومی از این ساخت و سازها، توسعه و پیشرفت شهری است اما واقعیت موضوع ایجاد برخی ناهماهنگی های شهری از جمله سلب آرامش روانی و آزادی از خانواده ها و ایجاد نارضایتی در ساکنان آن مناطق، ایجاد گره های ترافیکی در کوچه ها و خیابان های مشرف به ساختمانهای بلندمرتبه، ایجاد اختلال در عملکرد تاسیسات خدمات رسانی شهری و تغییرات ناهمگون و ناسازگار در بافت شهری می باشد.

در چند دهه اخیر گردشگری به عنوان ابزاری برای دست یابی به توسعه پایدار و منبعی برای ایجاد درآمد و اشتغال در نواحی روستایی به ویژه روستاهایی که فرآیند جمعیت گریزی را تجربه کرده اند، مطرح است. در این راستا گسترش خانه های دوم در مناطق روستایی دارای چشم اندازهای طبیعی زیبا، نشان دهنده یک روند عمده در بازسازی روابط شهر و روستا با هدف استفاده از فضاهای روستایی با انگیزه تفریح و سرگرمی توام با اقامت گردشگران است. هدف از این پژوهش بررسی نقش گردشگری خانه های دوم و تاثیرات آن در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست- محیطی و کالبدی در روستاهای دارای این پدیده در دهستان حصار ولی عصر از توابع شهرستان بوئین زهرا بود. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی می باشد و برای گردآوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه) استفاده شده است که 5 روستایی مورد مطالعه در دهستان به صورت تمام شماری مورد بررسی قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری توصیفی و استنباطی (آماره t تک نمونه ای، رگرسیونی خطی چند متغیره) استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که از دیدگاه ساکنان دائمی رابطه گردشگری خانه های دوم با ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی مثبت و معنادار بوده ولی در ابعاد محیطی رابطه معنادار و منفی ارزیابی شده است. همچنین نتیجه حاصله از تحلیل رگرسیون نشان می دهد که اثرات گردشگری خانه های دوم در ابعاد چهارگانه فوق الذکر با 0.90 تاثیر مثبت در میزان رضایت ساکنان دائمی معنادار بوده و بیش ترین تاثیر را شاخص های کالبدی و اقتصادی داشته است.

بررسی ویژگی های لرزه شناسی ایران در پهنه های گوناگون زمین ریخت شناختی به منظور تشخیص الگوی رفتاری ویژه در این پهنه ها هدف اصلی در این تحقیق می باشد. برای این منظور ایران بر اساس پهنه های ژئومورفولوژیک تفکیک گردید و در محیط GIS داده های 30 ساله ژرفا، بزرگی و فراوانی زلزله ها برای هر یک از پهنه های ژئومورفولوژی معرفی گردید. سپس این داده ها در صفحه گسترده برای هر پهنه به طور مجزا ذخیره گردید و در محیط SPSS و Minitab تجزیه و تحلیل و سپس مقایسه گردید. نتایج نشان داد که از میان 9 پهنه زمین ریخت شناسی ایران پهنه زاگرس و خزر دارای بیش ترین نامنظمی ها هستند. تراکم نسبی زلزله ها در زاگرس زیاد است ولی وقوع زلزله های بزرگ کم تر از سایر پهنه هاست؛ بالاترین مقادیر b به این پهنه اختصاص دارد ولی روند افزایشی آن ها نسبت به عمق کاملا منظم نیست. در خزر تراکم نسبی زلزله ها زیاد نیست، ولی زلزله های بزرگ حاکمیت بیش تری دارند. مقدار b دارای کم ترین مقدار بوده و نسبت به ژرفا از بی نظم ترین تغییرات برخوردار می باشد. هر چند که سایر پهنه ها الگوی منظمی در تغییرات مقدار b نسبت به عمق دارا هستند ولی بعضی ویژگی های آن ها می تواند بعضی از آن ها را در یکی از مناطق زاگرس یا خزر قرار دهد؛ به نحوی که شرق، شمال شرق، و شمال تشابه بیش تری با پهنه خزر نشان می دهند و جلگه جنوب و شمال غرب نیز شباهت های زیادی با زاگرس دارند. مکران و ایران مرکزی ویژگی های بینابین را نشان می دهند.

فرآیند شهرنشینی شتابان در کشورهای جنوب همواره نظام فضایی سکونت گاه های شهری را در بسیاری از موارد دچار آشفتگی فضایی می نماید که پیامد اساسی آن بروز شرایط ناپایداری در شبکه نظام شهری است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی سلسله مراتب و تحولات نظام استقرار شهرها و نحوه پخشایش جمعیت صورت گرفته است. در این ارتباط شهرهای استان بر اساس نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن در دوره های 1365 تا 1385 و با بهره گیری از مدل های رتبه- اندازه و هم چنین رتبه اندازه تعدیلی مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته اند.نتایج پژوهش حاکی از آن است که الگوی توزیع فضایی سکونت گاه های شهری استان از الگوی تصادفی تبعیت می نماید که در دهه اخیر گرایش استقرار جمعیت در کانون ها و طبقات شهری نیز به سمت بی نظمی فزاینده است. حاکمیت فضایی و عملکردی نخست شهر اردبیل باعث عدم تبعیت سلسله مراتب شهری استان از قانون رتبه اندازه شده است که این امر ناهم خوانی و عدم تعادل فضایی سلسله مراتب را به وضوح قابل تشخیص می نماید. از سوی دیگر در دهه اخیر (1385) این عدم تعادل پخشایش جمعیت شهری در فضای استان بیش از پیش تشدید یافته است.دست یابی به الگوی مطلوب انتظام فضایی در استان در پی سیاست عدم تمرکزگرایی از یک سو و از سوی دیگر برخورداری بهینه شهروندان از آستانه های خدمات مناسب و تعادل در برقراری فرصت های مناسب اقتصادی و کالبدی برای شهرهای متوسط و کوچک اندام استان است.

اکوتوریسم همواره به عنوان یکی از انواع پرجاذبه گردشگری شناخته شده و با توجه به آن که نسبت به سایر حوضه های گردشگری نیازمندی کم تری را به سرمایه گذاری داراست، توجه بسیاری از کارشناسان و مدیران را به خود جلب کرده است. با توجه به وجود پتانسیل های طبیعی قابل توجه و تنوع اقلیم در استان کرمانشاه و نیز ضرورت برنامه ریزی راهبردی در این حوضه، هدف اصلی مطالعه حاضر تدوین استراتژی های توسعه اکوتوریسم در استان کرمانشاه با بهره گیری از مدل SWOT و روش منطق شهودی می باشد. از روش SWOT برای استخراج استراتژی های ممکن، با توجه به عوامل داخلی و خارجی، استفاده شده و برای اولویت بندی و گزینش استراتژی های برتر، با درنظرگیری مشکل عدم دسترسی کامل به اطلاعات، از روش منطق شهودی بهره گرفته شده است. در نهایت دو استراتژی واگذاری مدیریت و بهره برداری از مناطق شناسایی شده اکوتوریسم به بخش خصوصی و برنامه ریزی به منظور ایجاد تورهای تلفیقی اکوتوریسم و سایر حوضه های اولویت دار گردشگری در استان به عنوان استراتژی های اولویت دار توسعه اکوتوریسم برگزیده شده اند.

این پژوهش از نظر هدف، نوعی تحقیق کاربردی و از لحاظ روش و ماهیت جز تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. در این پژوهش، الگویی را برای شناسایی عوامل موثر در توسعه گردشگری شامل: امکانات و خدمات رفاهی، فرهنگی و اجتماعی، طبیعی و زیست محیطی طراحی شده و با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار AMOS آزمون شده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق از نمونه 150 نفری از گردشگران و مردم محلی استفاده گردیده شد و پایایی پرسشنامه در کل 0.865 بوده است. تحلیل یافته های پژوهش در دو بخش صورت گرفته است که در بخش اول یافته های توصیفی تحقیق بررسی شده است و در قسمت بعدی، نرمال بودن داده ها با استفاده از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف بررسی شده و نتیجه آزمون حاکی از بیش تر بودن مقدار معنی داری برای کل داده ها بود. لذا شرط نرمال بودن داده ها برقرار شد. در نهایت پس از انجام تحلیل عاملی تاییدی متغیرها در قالب مدل های اندازه گیری، با استفاده از رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری به بررسی رد یا تایید فرضیه های پژوهش پرداخته شده است. تحلیل ها حاکی از آن است که از مجموع سه فرضیه ارائه شده، فقط عامل امکانات و خدمات رفاهی بر توسعه گردشگری تاریخی-فرهنگی شهر فرح آباد موثر است. بنابراین مدل حاصله از این پژوهش، بیانگر وجود یک ارتباط معنی دار بین عامل امکانات و خدمات رفاهی و توسعه گردشگری تاریخی- فرهنگی شهر فرح آباد می باشد و وجود امکانات و زیرساخت های گردشگری ارتباط مستقیمی با توسعه گردشگری در این شهر دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل نابرابری در توزیع زیرساخت های گردشگری شهری با به کارگیری تکنیک SAW، ضریب چولگی پیرسونی، ضریب همبستگی پیرسونی و قانون اندازه- زمرتبه زیپف، در استان آذربایجان شرقی است. شاخص های مورد بررسی شامل؛ (1) اقامت گاه ها و هتل، (2) واحدهای پذیرایی بین راهی و رستوران، (3) اماکن تفریحی (موزه، سینما، تئاتر و نمایشگاه)، (4) اماکن عمومی صرف غذا و نوشیدنی (ساندویچی و غیره)، (5) دفاتر خدمات مسافرتی، (6) مناطق نمونه گردشگری، (7) وسایل نقلیه عمومی درون شهری، (8) شرکت ها و تعاونی های مسافربری و (9) پارک های عمومی است. نتایج نشان داد؛ بین شهرستان های استان آذربایجان شرقی بر اساس زیرساخت های گردشگری شهری تفاوت فاحشی وجود دارد که شهرستان تبریز با مقدار 0.996 در رتبه نخست و شهرستان خداآفرین با 0.003 در آخرین رتبه قرار دارد و توزیع زیرساخت های گردشگری شهری در استان آذربایجان شرقی نیز نامتقارن با چولگی مثبت است. ضریب همبستگی پیرسونی نشان داد؛ بین توزیع زیرساخت های گردشگری شهری و جمعیت رابطه مستقیم و کامل در استان آذربایجان شرقی با مقدار 0.994 برقرار است با این وجود، نابرابری عظیمی در توزیع زیرساخت های گردشگری شهری و جمعیت مطابق قانون اندازه- مرتبه زیپف در بین شهرستان های استان آذربایجان شرقی مشاهده می شود.

هرساله هزاران تن خاک از سطح اراضی جنگلی، مرتعی و کشاورزی به وسیله اشکال مختلف فرسایش از دسترس خارج شده و با انباشت در مناطق مستعد رسوب گذاری سبب وارد آمدن خسارت های قابل ملاحظه ای می شود. برای مدیریت مناطق فرسوده و مهار این پدیده لازم است پهنه های تحت فرسایش و یا تولید رسوب شناسایی و مقادیر خاک فرسوده برآورد شود تا از این طریق علاوه بر تعیین مناطق آسیب پذیر و بحرانی، اقدامات حفاظتی متناسب جهت کاهش و یا کند کردن روند فرسایش صورت گیرد. لازمه این امر دسترسی به ابزارها و تکنیک های مناسب و استفاده از روش یا مدل برآورد فرسایش با دقت بالا و کارایی مورد قبول می باشد. برای نیل به این هدف از مدل تجربی MPSIAC استفاده شده است. این مدل در ایران در محیط های جغرافیایی مختلف مورد استفاده قرارگرفته و به علت کمی بودن و استفاده از پارامترهای متعدد نتایج قابل قبول و رضایت بخشی را نسبت به سایر مدل های تجربی ارایه داده است.در این روش نه عامل محیطی شامل زمین شناسی، خاک، آب وهوا، رواناب، شیب، پوشش زمین، کاربری اراضی، فرسایش سطحی و رودخانه ای مورد بررسی قرار می گیرد و سپس با ارزش گذاری کمی هر پارامتر، میزان فرسایش و رسوب محاسبه می شود. در این پژوهش جهت برآورد رسوب و فرسایش حوضه آبریز بکرآباد، کلیه داده های عوامل نه گانه مدل به روش اسنادی و نیز بررسی های میدانی استخراج و لایه های مورد نیاز آن در محیط نرم افزاری GIS تهیه شدند. پس از تشکیل بانک های اطلاعاتی، ارزش گذاری کمی و وزن دهی به هر کدام از لایه ها بر اساس استانداردهای تعریف شده درمدل، نقشه نهایی پهنه بندی فرسایش و رسوب حوضه استخراج گردید.مقایسه مقادیررسوب برآوردی و نقشه پهنه های حساس به فرسایش حوضه با مقادیر مشاهداتی و نیز وضعیت میدانی حوضه نشان می دهد که خوشبختانه حوضه از نظر مقادیر فرسایشی در وضعیت حادی نبوده و روند توسعه آن در صورت مدیریت درست قابل جلوگیری است. در ضمن در بین عوامل فرسایشی حوضه، عامل وضعیت فرسایش سطحی، شیب و خصوصیات خاک از مهم ترین فاکتورهای موثر بر بروز انواع فرسایش می باشند.

مطالعه فرم ها و چشم اندازهای قابل اندازه گیری به وجود آمده به وسیله فعالیت های تکتونیکی موضوع علم تکتونیک ژئومورفولوژی است. مخروط افکنه ها از جمله این اشکال ژئومورفولوژیکی هستند که فعالیت های تکتونیکی در کنار تغییرات آب و هوایی مهم ترین عامل کنترل کننده آن ها می باشد. به دلیل فعال بودن تکتونیک البرز، لندفرم های کواترنری در این محدوده تا اندازه زیادی تحت تاثیر گسل های اصلی و فعال منطقه قرار دارند. هدف از این پژوهش بررسی نقش عوامل تکتونیکی در شکل گیری و تحول مورفولوژی مخروط افکنه های جاجرود، حبله رود و ایوانکی می باشد. در این پژوهش نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، تصاویر ماهواره ای و مدل رقومی ارتفاعی (DEM) به عنوان داده های اصلی تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. سپس با استفاده از شاخص های ژئومورفیک که شامل؛ شاخص سینوسی جبهه کوهستان (Smf)، شاخص نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf)، عامل عدم تقارن حوضه (Af)، گرادیان طولی رودخانه (SL)، عامل تقارن توپوگرافی (T) و شاخص ضریب مخروط گرایی (FCI) وضعیت منطقه از نظر میزان فعالیت های تکتونیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. از ترکیب این شاخص ها با یکدیگر رابطه شاخص فعالیت های تکتونیکی (Iat) به دست آمد. نتایج بررسی نشان داد که طبق مقادیر شاخص فعالیت های تکتونیکی (Iat) منطقه از لحاظ فعالیت های تکتونیکی فعال می باشد. به طوری که مخروط افکنه حبله رود در کلاس فعالیت های تکتونیکی زیاد و مخروط افکنه های جاجرود و ایوانکی در کلاس فعالیت های تکتونیکی متوسط قرار دارند. داده های ثبت شده زلزله طی سال های 1973 تا 2012 میلادی در منطقه نیز نشان از فعالیت بالای تکتونیک در محدوده مورد مطالعه دارد. داده ها موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران بیش ترین زمین لرزه را در حوالی گسل گرمسار، به ویژه قسمت های غربی آن ثبت کرده است و این گونه به نظر می رسد که نسبت به بخش شرقی خود فعالیت بیش تری دارد.