مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

718
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

530
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

ارزیابی و برآورد تغییرات کیفیت آب با استفاده از نقشه های پهنه بندی و نرم افزار تحقیقاتی توسعه یافته (بررسی موردی: رودخانه پیربازار)

صفحات

 صفحه شروع 153 | صفحه پایان 171

چکیده

 سابقه و هدف : رودخانه ها از مهمترین منابع آبی و اکوسیستم های مهم و آسیب پذیر داخل خشکی به حساب می آیند.امروزه به علت مصرف بی رویه آب و آلوده شدن آب رودخانه ها توسط منابع غیرطبیعی و انسانی, کیفیت این نوع منابع آبی تهدید شده است. رودخانه پیربازار و تالاب انزلی در دو دهه گذشته دچار یوتروفیکاسیون شدید شده است, به همین دلیل ارزیابی و برآورد تغییرات کیفیت آب مصب رودخانه اصلی تغذیه کننده تالاب انزلی (رودخانه پیربازار), در اولویت قرار دارد.مواد و روش ها : این پژوهش وضعیت یوتریفیکاسیون و پیش بینی تغییرات زمانی-مکانی غلظت مواد مغذی مانند آمونیاک- نیتروژن (N-NH3), نیترات (N-NO3) یا به طورکلی نیتروژن کل (TN), فسفر (PO4-3) و یا TP, اکسیژن محلول (DO) را در رودخانه پیربازار بررسی و ارزیابی می کند. نمونه گیری از 10 نقطه حوضه آبریز طی مدت 18 ماه از دی 1393 تا پایان خرداد 1395 انجام شد. هدف این پژوهش تهیه نقشه پهنه بندی و برآورد دقیق وضعیت پارامترهای کیفی موجود و آینده حوضه آبی با استفاده از نقشه های پهنه بندی و نرم افزار تحقیقاتی توسعه یافته توسط نگارندگان و بهره گیری از پنج روش درون یابی کریجینگ, اسپلاس, رگرسیون چندجمله ای, عکس فاصله, چندجمله ای موضعی و انتخاب روش بهینه است. انتخاب بهترین روش با استفاده از روش اعتبارسنجی متقابل و بر اساس معیار ارزیابی جذر میانگین مجموع مربعات خطا (RMSE) صورت گرفت.نتایج و بحث : نتایج نشان داد که در این حوضه آبریز روش رگرسیون چندجمله ای مرتبه 2 (با میانگین RMSE=0.2075 برای نیتروژن کل و RMSE=0.1475 برای فسفر کل) برای برآورد غلظت نیترات و فسفات در حوضه آبریز, بهترین روش بوده و روش چندجمله ای موضعی با توان 10 از مرتبه 3 (با میانگین RMSE=0.331 برای نیتروژن کل و RMSE=0.22 برای فسفر کل) بدترین روش در مقایسه با سایر روش ها است. برای تهیه نقشه پهنه بندی, ابتداء نقشه های ماهانه و سپس نقشه های فصلی توزیع مکانی غلظت نیترات و فسفات ایجاد شدند و تغییرات زمانی (فصلی) مواد مغذی در دهانه ورودی به تالاب (مصب رودخانه پیربازار) بیان شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت مواد مغذی آب رودخانه پیربازار (0.616 میلی گرم در لیتر برای نیتروژن کل و 0.325 میلی گرم در لیتر برای فسفر کل), طبق دستورعمل اروپایی 80.778 EEC و استاندارد OECD بالاتر از حد مجاز هستند (حد مجاز این ماده در حالت عادی و در بیشتر آب های شیرین 0.1 تا 0.5 میلی گرم در لیتر برای نیتروژن کل و 0.01 تا 0.1 میلی گرم در لیتر برای فسفر کل است). همچنین طبق نتایج به دست آمده از این نرم افزار, متوسط نسبت نیتروژن کل به فسفر کل (TN/TP) در ورودی تالاب, ماکزیمم مقدار (33.7) بوده که بالاتر از حد مجاز 16 است. بنابراین آب منطقه در شرایط نوع یوتروفیک پیشرفته و بحرانی قرار دارد. با توجه به مقدار مثبت و بالای ضریب همبستگی برای فسفر کل و نیتروژن کل که بین 0.87 تا 0.918 (میانگین 0.894) به دست آمد, می توان استدلال کرد که فسفر و نیتروژن در این حوضه آبی به احتمال زیاد دارای منشاء یکسان و مشترکی هستند, ضمن اینکه مقدار ضریب عملکرد نیز بین 0.187 تا 0.721 متغیر بوده که به ترتیب برای نیترات و فسفات بهترین عملکرد را نشان داده است.نتیجه گیری : با استفاده از نقشه های پهنه بندی و بهره گیری از تکنیک بهترین روش درون یابی می توان تغییرات پارامترهای کیفیت آب را با دقت زیاد ارزیابی و برآورد کرد. پیش بینی های حاصل از این تحقیق نشان می دهد متوسط غلظت سالیانه آمونیوم, نیترات, نیتریت, فسفات و املاح محلول در آب رودخانه پیربازار در سال 1400 و 1410 به ترتیب حدود 1.2%, 3.2%, 32%, 5%, 7% و 3.4%, 9%, 87%, 14%, 16.5% نسبت به وضعیت کنونی, افزایش رشد خواهند داشت که در نوع خود یک یافته جدید محسوب می شود که در مدیریت کیفی حوضه آبریز یک نوآوری قابل اعتماد است.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    حمامی، مجید، میرباقری، سیداحمد، برقعی، سیدمهدی، عباسپور، مجید، و محمدی فاضل، اصغر. (1396). ارزیابی و برآورد تغییرات کیفیت آب با استفاده از نقشه های پهنه بندی و نرم افزار تحقیقاتی توسعه یافته (بررسی موردی: رودخانه پیربازار). علوم محیطی، 15(3 )، 153-171. SID. https://sid.ir/paper/117388/fa

    Vancouver: کپی

    حمامی مجید، میرباقری سیداحمد، برقعی سیدمهدی، عباسپور مجید، محمدی فاضل اصغر. ارزیابی و برآورد تغییرات کیفیت آب با استفاده از نقشه های پهنه بندی و نرم افزار تحقیقاتی توسعه یافته (بررسی موردی: رودخانه پیربازار). علوم محیطی[Internet]. 1396؛15(3 ):153-171. Available from: https://sid.ir/paper/117388/fa

    IEEE: کپی

    مجید حمامی، سیداحمد میرباقری، سیدمهدی برقعی، مجید عباسپور، و اصغر محمدی فاضل، “ارزیابی و برآورد تغییرات کیفیت آب با استفاده از نقشه های پهنه بندی و نرم افزار تحقیقاتی توسعه یافته (بررسی موردی: رودخانه پیربازار)،” علوم محیطی، vol. 15، no. 3 ، pp. 153–171، 1396، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/117388/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button