Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

476
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

480
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

تحلیل کاربری و پوشش زمین ها با استفاده از سنجه های بوم شناسی منظر (بررسی موردی: منطقه ارسباران)

صفحات

 صفحه شروع 101 | صفحه پایان 118

چکیده

 سابقه و هدف: منظر, منطقه ای ناهمگن و گسترده می باشد که از مجموعه ای از لکه ها, زیستگاه ها و عنصر های محیطی تکرار شونده تشکیل شده است. در سال های گذشته در بررسی های بوم شناسی منظر, از سنجه های گوناگونی برای بررسی ساختار, عملکرد و تغییرپذیری های الگوی سرزمین استفاده شده است. این سنجه ها, شاخص هایی هستند که ویژگی های ساختاری و مکانی اجزای ساختاری سرزمین را معین و با کمی سازی آنها, امکان مقایسه و تفسیر پویایی منظر را فراهم می کنند. هدف این تحقیق, بررسی و تحلیل پیچیدگی های رابطه های بین کاربری های مختلف و کسب اطلاعات در مورد وضعیت فعلی کاربری ها با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین در منطقه ارسباران است. مواد و روش ها: نقشه کاربری دقیق به روش تفسیر تلفیقی تصاویر ماهواره لندست 8, با بهره گیری از داده های جانبی و با در نظر گرفتن کاربری های کشاورزی, جنگل متراکم, جنگل کم-تراکم, شهری, مرتع, بدون پوشش و آب تهیه شد. در این تحقیق, 18 سنجه منظر شامل: سنجه-های مساحت (مساحت کل, درصد از سیمای سرزمین, تعداد لکه, تراکم لکه, بزرگترین لکه, کل حاشیه, تراکم حاشیه و سنجه شکل سیمای سرزمین نرمال شده) شکل (شاخص میانگین شکل و شاخص نسبت محیط به مساحت), مجاورت و پراکندگی (سنجه پراکندگی و مجاورت, اندازه متوسط شبکه, سنجه تکه تکه شدگی و متوسط فاصله اقلیدسی) و تنوع (سنجه های تنوع و یکنواختی شانون و سیمپسون) بر اساس پژوهش های انجام شده و نظر متخصصان انتخاب شدند. این سنجه ها در سطح کلاس و منظر برای کاربری های مختلف محاسبه و بر اساس میزان آن ها وضعیت فعلی منظر منطقه و رابطه های بین کاربری های تحلیل شد. نتایج و بحث: نتایج بررسی نشان داد که جنگل متراکم و مرتع به ترتیب با 76/30 و 03/30 درصد از سطح سرزمین, عنصر های اصلی منظر منطقه ارسباران را تشکیل می دهند. نتایج محاسبه سنجه های تعداد و تراکم لکه نشان داد که پوشش های مرتعی و جنگل کم تراکم بیشترین تعداد لکه را در بین دیگر کاربری ها دارند و به عبارتی ریزدانه ترین کاربری ها در منظر منطقه هستند. شاخص بزرگترین لکه نیز نشان داد که 76/4 درصد منظر منطقه توسط بزرگترین لکه جنگل متراکم اشغال شده است. همچنین میزان سنجه های حاشیه کل و تراکم حاشیه نیز نشان داد که جنگل متراکم بیشترین بخش منطقه را تشکیل داده و طولانی ترین مرز مشترک را با دیگر کاربری ها دارد. بر اساس نتایج سنجه میانگین شکل می توان گفت که کاربری شهری و بدون پوشش بیشترین پراکندگی را در بین دیگر کاربری ها دارند. همچنین کاربری شهری از هم گسسته ترین کاربری و در مقابل جنگل متراکم, پیوسته ترین کاربری در سطح منظر منطقه به شمار می روند. با محاسبه سنجه متوسط فاصله اقلیدسی مشخص شد که کمترین فاصله بین لکه های متناظر در کاربری جنگل متراکم و بیش ترین فاصله, بین لکه های منطقه های شهری وجود دارد. نتایج محاسبه سنجه ها در سطح منظر نشان داد که منطقه از 802 لکه با کاربری های مختلف تشکیل شده است و بر اساس سنجه های تنوع و یکنواختی شانون و سیمپسون, منظر منطقه مورد بررسی از نوع گوناگون و ناهمگن است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج با توجه به ریزدانه بودن پوشش های طبیعی مرتعی و جنگلی و گسستگی بالای این عرصه ها و همچنین در نظر گرفتن پراکندگی زمین های شهری و گستردگی زمین های کشاورزی, امکان وقوع تغییرات کاربری با نرخ بالا در آینده وجود دارد و تغییر پذیری های آینده در راستای زدودن لکه های کوچک مرتعی و جنگلی و گسترش کاربری های شهری و کشاورزی خواهد بود.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    نصیری، وحید، و درویش صفت، علی اصغر. (1397). تحلیل کاربری و پوشش زمین ها با استفاده از سنجه های بوم شناسی منظر (بررسی موردی: منطقه ارسباران). علوم محیطی، 16(3 )، 101-118. SID. https://sid.ir/paper/117464/fa

    Vancouver: کپی

    نصیری وحید، درویش صفت علی اصغر. تحلیل کاربری و پوشش زمین ها با استفاده از سنجه های بوم شناسی منظر (بررسی موردی: منطقه ارسباران). علوم محیطی[Internet]. 1397؛16(3 ):101-118. Available from: https://sid.ir/paper/117464/fa

    IEEE: کپی

    وحید نصیری، و علی اصغر درویش صفت، “تحلیل کاربری و پوشش زمین ها با استفاده از سنجه های بوم شناسی منظر (بررسی موردی: منطقه ارسباران)،” علوم محیطی، vol. 16، no. 3 ، pp. 101–118، 1397، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/117464/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی





    بازگشت به بالا