مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

4,677
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

1,007
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

1

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

علیت از منظر تجربه گرایان غربی و نقد آن از دیدگاه حکمت متعالیه

صفحات

 صفحه شروع 161 | صفحه پایان 197

چکیده

 علیت و ابعاد گوناگون آن در فلسفه اسلامی و غرب یکی از مسایل اساسی است. در غرب جدید نگرش تجربه گرایانه فیلسوفانی چون لاک, بارکلی و هیوم توانست اصل علیت را دچار مشکلات اساسی نماید که این امر به مبانی معرفت شناختی آنها در نگرش به واقعیتهای خارجی و ذهنی, یعنی اساس تجربی شناخت ارتباط داشت. از این رو این فلاسفه اصول علیت, بالاخص ضرورت علی را منکر شدند که نتیجه آن در تداوم تفکر غربی, و بالاخص پوزیتویسم, فلسفه تحلیلی و فیزیک جدید گسترش و عمومیت یافت و پیامد های ناگواری را در پی داشت. در تفکر فلسفی اسلامی, بالاخص حکمت متعالیه, علیت یک اصل فلسفی و عقلانی است که فهم دقیق و عمیق آن تنها از عهده عقل فلسفی بر می آید. و لذا بروز و ظهور آن نیز عمیق تر از تجربه, و در جهان عقلانی است. از این رو تفسیر علیت در این دیدگاه برخلاف تجربه گرایی غربی از سطح مشاهده تجربی و استقرا فراتر می رود و به یک اصل فلسفی تبدیل می گردد که در آن علت, هستی بخش و واقعیت دهنده حقیقی وجود معلول است و معلول هیچ هستی و هویتی برای خودش, سوای علت ندارد. ,ضمن اینکه در این دیدگاه رابطه علیت در وجود علت و معلول است نه در ماهیت آنها یا ظهورات خارجی شان. لذا می توان گفت نسبت معلول به علت نوعی نسبت فقر و امکان وجودی است. با این ملاحظات می توان تفسیر تجربه گرایانه فیلسوفان غرب را مورد نقد قرار داد و نشان داد که برخلاف تصور آنها علیت, صرف هم پهلویی, تقدم زمانی و دیگر روابط ظاهری میان علت و معلول خارجی نیست بکله بسیار عمیق تر از آن است و لذا با نگاه تجربی نمی توان تبیینی عقلانی و کلی از این اصل ارائه داد.

استنادها

ارجاعات

استناددهی

APA: کپی

قربانی، قدرت اله. (1386). علیت از منظر تجربه گرایان غربی و نقد آن از دیدگاه حکمت متعالیه. اندیشه نوین دینی، 3(9)، 161-197. SID. https://sid.ir/paper/133619/fa

Vancouver: کپی

قربانی قدرت اله. علیت از منظر تجربه گرایان غربی و نقد آن از دیدگاه حکمت متعالیه. اندیشه نوین دینی[Internet]. 1386؛3(9):161-197. Available from: https://sid.ir/paper/133619/fa

IEEE: کپی

قدرت اله قربانی، “علیت از منظر تجربه گرایان غربی و نقد آن از دیدگاه حکمت متعالیه،” اندیشه نوین دینی، vol. 3، no. 9، pp. 161–197، 1386، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/133619/fa

مقالات مرتبط نشریه ای

مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button