مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

105
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

امکان سنجی رجوع در هبۀ زوجین بر پایۀ آموزه های فقهی (نقدی بر مادۀ 803 قانون مدنی با پیشنهاد اصلاح)

صفحات

 صفحه شروع 137 | صفحه پایان 159

چکیده

 قانون مدنی در مادۀ 803, اصل را در عقد هبه بر جواز گذاشته و موارد لزوم را تحت استثنائات بیان می کند. با تفسیر مبتنی بر مفهوم حصر, هبۀ زوجین مشمول جواز رجوع می گردد. اما در مادۀ 1037 رویکرد متعارض با مادۀ 803 را اتخاذ نموده است. این در حالی است که مسئلۀ هبۀ زوجین نزد فقیهان اختلافی است. گروهی مستند به صحیحۀ محمد بن مسلم و اجماع, قائل به جوازند و گروهی هم به استناد ارحام بودن زوجین, آیۀ «أوفوا بالعقود» و صحیحۀ زراره از امام صادق(ع) نظر به لزوم هبه دارند. با توجه به این که منشأ اختلاف نظر در برداشت از ادله است, لذا نگارنده در این جستار با مراجعه به منابع کتابخانه ای و رویکرد توصیفی-تحلیلی به ارزیابی استدلال قائلین به هر دو نظر پرداخت. در خصوص استدلال قائلین به جواز, این نتیجه به دست آمد که موضوع صحیحۀ محمد بن مسلم, رجوع از صدقه است نه هبه و چون شرط تحقق صدقه, قصد قربت است, لذا وجه جواز رجوع, عدم تحقق صدقه است. اجماع منقول هم با موانع صغروی و کبروی مواجه است. اما در خصوص استدلال قائلین به لزوم هم نتیجه شد که دو دلیل اول قائلین به لزوم, توانایی اثبات مدعا را ندارد, زیرا ارحام محسوب شدن زوجین نیاز به دلیل دارد که در مقام, مفقود است و آیۀ مورد استناد در جایی مَجرا دارد که تردیدی در لزوم عقد باشد, درحالی که مستند به روایات صحیح السندِ کثیری که در مسئله هست, اصل جواز هبه, امری اتفاقی است. در خصوص صحیحۀ زراره, با وجود طرح اشکالات مختلف, ضمن اثبات عدم تعارض با روایت محمد بن مسلم و مطرود نبودن آن, روشن شد این که فقها به بخشی از روایت عمل نکرده اند, بخش دیگر روایت (لزوم هبۀ زوجین) از حجیت ساقط نمی شود, مخصوصاً که مشهور به آن عمل کرده اند, لذا با تبعیض در اجزای صحیحه, بخش دیگر آن مورد عمل قرار می گیرد. ازاین رو به قانون گذار پیشنهاد می گردد تا در اصلاحات آتی قانون مدنی, هبۀ زوجین را نیز جزو مستثنیات ماده قرار دهد.

چندرسانه ای

  • ثبت نشده است.

    • استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button