مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

1,130
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

782
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

اشتقاق اکبر در العین و مقاییس اللغه

صفحات

 صفحه شروع 139 | صفحه پایان 161

چکیده

 زبان عربیاشتقاقی است و ایناشتقاق کهخاستگاه یک واژه را مورد بررسی قرار می دهد, یکیاز راههای گسترش زبان می باشد و به گسترش واژگان و معانی آنها کمک می نماید. از انواعاشتقاق که در آن ضمن حفظ ترتیب حروف اصلی(ثنایی-دوحرفی)یکیاز حروفسه گانه به حرفی هم مخرج(تجانس) ویا قریب المخرج(تقارب) تغییر می یابد, اشتقاق اکبر است که به روابط معنایی بین واژگان می پردازد. این پژوهش بر آن است که این پدیدة زبانی را در اولین و قدیمی ترین فرهنگ لغت مدوّن به زبان عربی یعنی معجم «العین» الخلیل بن احمد الفراهیدی (وفات 175) که بر مبنای مخارج حروف و اشتقاق تنظیم شده است, بررسی نماید. خلیل پس از ذکر ثنایی و تقلیب لفظ ثلاثی, معنای عام واژه را مطرح کرده و جهت ارتباط معنایی بین واژگانی که حاوی اشتقاق اکبر هستند, از الفاظی که بر تشبیه دلالت دارند (مانند «مثل, شبیه, کاف (تشبیه) و یضارع» بهره جستهاست. این معجم منشأ تألیف بسیاری از لغت دانان در قرن های بعد گردید. پس از آن معجم «مقاییس-اللغه» احمد بن فارس (وفات 395) که بر مبنای اصل و ریشة کلمات و اشتقاق تنظیم شده, موردبررسی قرار گرفتهاست. ابن فارس در موازنه و بیان معنای خاص واژگانی که اشتقاق اکبر دارند, از لفظ «ابدال» استفاده نموده است. این کتاب در اواخر عمر مؤلف تألیف شده و مبنای کار فرهنگ نویسان پس از خود قرار گرفته است. هدف مقاله از بررسی پدیدةاشتقاق اکبر در دو فرهنگ لغت مذکور, بیان چگونگی تأثیرپذیری مؤلف مقاییس اللغه ازصاحب العین با عنایت به تجانس و تقارب آن و ارزیابی دیدگاه دو نویسنده در این زمینه می باشد. روش مقاله توصیفی-آماری است و از خلال این روش آمار و نتایجی به دست آمده است: 29% واژگان العین و 48% الفاظ مقاییس اللغه از اشتقاق اکبر برخوردارند که 122 واژه, 21% در دو معجم, در این پدیدة زبانی مشترک هستند. این اشتراک می تواند مؤید تأثیرپذیری ابن فارس از صاحب العین باشد و در خلق الفاظ وگسترش معانی عربی ایفای نقش نماید.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    مشکین فام، بتول، و فراتی، زهرا. (1396). اشتقاق اکبر در العین و مقاییس اللغه. زبان پژوهی (علوم انسانی)، 9(24 )، 139-161. SID. https://sid.ir/paper/187835/fa

    Vancouver: کپی

    مشکین فام بتول، فراتی زهرا. اشتقاق اکبر در العین و مقاییس اللغه. زبان پژوهی (علوم انسانی)[Internet]. 1396؛9(24 ):139-161. Available from: https://sid.ir/paper/187835/fa

    IEEE: کپی

    بتول مشکین فام، و زهرا فراتی، “اشتقاق اکبر در العین و مقاییس اللغه،” زبان پژوهی (علوم انسانی)، vol. 9، no. 24 ، pp. 139–161، 1396، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/187835/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button