مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

664
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

501
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

تحلیل پویایی فقر در مناطق روستایی ایران

صفحات

 صفحه شروع 13 | صفحه پایان 25

چکیده

 1-مقدمه اندازه گیری و شناسایی فقر از ملزومات و جزو لاینفک دانش جهت تدوین برنامه ها و سیاست های فقرزدایی جامعه است. بعد از ارائه تعاریف آدام اسمیت و آمارتیا سن از فقر مطالعات گسترده ای در حوزه شناسایی و اندازه گیری فقر ایستا صورت گرفت؛ در مقابل آن بررسی پویایی فقر بویژه در کشورهای در حال توسعه از قدمت طولانی برخوردار نیست. یکی از دلایل این امر نبود داده های تابلویی قابل اتکا در این جوامع است. برای غلبه بر این نقصان, دنگ و همکاران در سال 2013 رویکرد داده های تابلویی ترکیبی را برای مطالعات فقر با استفاده از داده های مقطعی ارائه دادند. با توجه به اهمیت شناخت و آگاهی از پویایی های فقر کشور و به کارگیری آن در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های بهبود رفاه جامعه, بررسی پویایی های فقر مناطق روستایی کشور به روش داده های تابلویی ترکیبی دنگ و همکاران (2013) محور پژوهش حاضر خواهد بود. 2-مبانی نظری تحقیق پویایی فقر به فرآیندهای تغییرات اجتماعی اطلاق می شود که منجر به افزایش, کاهش یا تداوم فقر می شوند. پویایی فقر دو بعد اصلی دارد: فرآیندهای بلندمدت که به فقر مزمن مربوط می شوند و فرآیندهای کوتاه مدت که باعث ایجاد فقر گذرا می گردند. به طورکلی پویایی فقر جریان ورود و خروج خانوارها از فقر را بررسی می کند و با ذخیره فقر متفاوت است. لذا هدف اصلی آن نشان دادن تغییر و تحول وضعیت افرادی است که فقر را تجربه کرده اند. نتیجه کاربردی بررسی پویایی فقر رسیدن به گروه های اجتماعی هدف برای سیاست گذاری های اجتماعی و اقتصادی و بررسی و اصلاح در سیاست های کلان است. از این حیث هنگامی که در جامعه فقر گذرا وجود دارد باید سیاست های محافظت از گروه غیر فقیر و نیز اقشار آسیب پذیر از ورود به دایره فقر اولویت باشد در حالیکه در شرایط فقر مزمن باید مداخلات ساختاری بلندمدت مانند سرمایه گذاری در سرمایه انسانی و بهبود زیرساخت ها مورد توجه قرار گیرد (دنگ و همکاران, 2014). 3-روش تحقیق به منظور تحلیل پویایی های فقر مناطق روستایی کشور از داده های پیمایش هزینه – درآمد خانوار برای سال های 1391, 1394 و 1395 استفاده شده است. سال پایه در این پژوهش سال 1395 بوده و خانوارهای انتخاب شده بر اساس سن سرپرست خانوار در این سال بین 30 تا 60 سال است و برای دیگر سال ها نسبت به سال پایه تعدیل شد. با استفاده از رویکرد اورشانسکی محاسبه خط فقر مطلق محاسبه و به منظور بررسی میزان تحرک فقر در مناطق روستایی کشور از رویکرد دنگ و همکاران (2013) بهره گرفته شده است. جنسیت, سن, میزان تحصیلات سرپرست خانوار و منطقه محل سکونت به عنوان متغیرهای توضیحی در نظر گرفته شده است. 4-یافته های تحقیق خط فقر ماهانه و شاخص های فقر برای خانوارهای روستایی کشور بر حسب فرد معادل بالغ در سال های 1391, 1394 و 1395 که به روش خط فقر مطلق (با رویکرد اورشانسکی) محاسبه شد به ترتیب 1725800, 2726181 و 2976757 ریال است. برای بررسی میزان تحرک فقر با استفاده از معادله (1) استفاده شد. که در آن i نماد خانوار, j نمایانگر سال مورد مطالعه, gen جنسیت سرپرست خانوار, age سن سرپرست خانوار, adu میزان تحصیلات سرپرست خانوار و reg نشان دهنده محل سکونت خانوار است که برای خانوارهای ساکن تهران عدد 1 و برای دیگر مناطق کشور عدد 0 لحاظ شده است. نتایج نشان می دهد بر اساس رویکرد داده های تابلویی واقعی بیش از 46 درصدخانوارهای روستایی در سال های 1394 و 1395 در وضعیت فقر ثابتی هستند. همچنین, در سال های 1391 و 1395, 6/43 درصد خانوارها در هر دو سال فقیر, 39/6 درصد در سال 1391 فقیر و در سال 1395 غیر فقیر, 35/6 درصد خانوارها در سال 1391 غیر فقیر و در سال 1395 فقیر و 6/43 درصد خانوارها در هر دو سال فقیر بوده اند. احتمال فقیر بودن خانوارهای روستایی در سال 1395 به شرط فقیر بودن آن ها در سال 1394 بر اساس دو رویکرد داده های تابلویی واقعی به ترتیب برابر با 39/92 و 12/87 درصد است. این شاخص برای سال 1391 و 1395 بر اساس رویکرد داده های تابلویی ترکیبی برابر با 83/86 درصد است. نسبت خانوارهایی که در سال 1395 فقیر هستند به شرط آنکه در سال 1394 غیر فقیر باشند به ترتیب 60/7 و 88/12 درصد بر اساس دو رویکرد مذکور بوده درحالی که درصد این جمعیت برای سال 1391 و 1395 برابر با 16/13 درصد می باشد. 5-بحث و نتیجه گیری در این پژوهش از روش دنگ و همکاران سال 2013 که بر مبنای تابع احتمالات حاصل از رگرسیون مصرف بر روی متغیرهای ثابت زمانی است, برای تحلیل پویایی فقر مناطق روستایی استفاده شد. برای بررسی میزان دقیق بودن روش در ابتدا پویایی فقر برای سال های 1394 و 1395 دو رویکرد داده های تابلویی واقعی و داده های تابلویی ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت. در رویکرد اول, فقط خانوارهایی مشترک با سرپرست بین 30 تا 60 سال برای سال 1395 و 29 تا 59 سال برای 1394 انتخاب و تحرک فقر آن تحلیل شد. در رویکرد دوم, تحلیل با رعایت بازه سنی سرپرست خانوار و روش تحلیل پویایی فقر برمبنای شیوه دنگ و همکاران انجام شد. رویکرد داده های تابلویی ترکیبی برای اندازه گیری میزان همبستگی جزئی باقیمانده های رگرسیون از روش گروه بندی بر پایه روش دیتون (1985) بهره گرفته است که در این راستا در مقاله حاضر خانوارها به 31 گروه سنی تقسیم و ضریب همبستگی جزئی باقیمانده ها محاسبه شد. این شاخص در سال های 1394 و 1395 بر اساس رویکرد داده های تابلویی واقعی و ترکیبی فقط 7/0 درصد تفاوت نسبی داشته اند. بررسی پویایی فقر بر اساس تابع احتمالات مشترک و شرطی نامعادلات مصرف و خط فقر در دوره های مختلف صورت می گیرد. نتایج حاصل از برآورد این تابع احتمالات نشان می دهد که در مناطق روستایی کشور نوعی وابستگی حالت در وضعیت فقر وجود دارد. جهت تشریح این مطلب طی سال های مورد مطالعه اعم از رویکرد داده های تابلویی و ترکیبی بیش از 86 درصد خانوارهایی که در سال 1395 فقیر (غیر فقیر) بودند در دوره اول (سال 1391 یا سال 1394) نیز فقیر (غیر فقیر) بوده و تنها با احتمال کمتر از 14 درصد خانوارهای فقیر (غیر فقیر) سال 1395 در دوره قبل غیر فقیر (فقیر) بوده اند.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    گریوانی، فاطمه، احمدی شادمهری، محمدطاهر، فلاحی، محمدعلی، و راغفر، حسین. (1398). تحلیل پویایی فقر در مناطق روستایی ایران. پژوهش و برنامه ریزی روستایی (JOURNAL OF RESEARCH AND RURAL PLANNING)، 8(3 (26 پیاپی) )، 13-25. SID. https://sid.ir/paper/236458/fa

    Vancouver: کپی

    گریوانی فاطمه، احمدی شادمهری محمدطاهر، فلاحی محمدعلی، راغفر حسین. تحلیل پویایی فقر در مناطق روستایی ایران. پژوهش و برنامه ریزی روستایی (JOURNAL OF RESEARCH AND RURAL PLANNING)[Internet]. 1398؛8(3 (26 پیاپی) ):13-25. Available from: https://sid.ir/paper/236458/fa

    IEEE: کپی

    فاطمه گریوانی، محمدطاهر احمدی شادمهری، محمدعلی فلاحی، و حسین راغفر، “تحلیل پویایی فقر در مناطق روستایی ایران،” پژوهش و برنامه ریزی روستایی (JOURNAL OF RESEARCH AND RURAL PLANNING)، vol. 8، no. 3 (26 پیاپی) ، pp. 13–25، 1398، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/236458/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا