Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

358
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

542
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

مقایسة رویکردهای انعطاف پذیر و مقاومتی به منظور مدیریت ریسک سیلاب (مطالعة موردی رود قزل اوزن در حوضة شهرستان ماه نشان)

صفحات

 صفحه شروع 41 | صفحه پایان 56

چکیده

 سیلاب یکی از شایع ترین و مخرب ترین وقایع طبیعی در جهان است. بشر همواره, به دنبال جلوگیری از وقوع سیلاب, از روش هایی مانند احداث خاکریزها استفاده کرده است که در زمرة روش های مبتنی بر رویکرد مقاومتی اند. با اینکه زمان و مکان وقوع سیل, دبی طراحی, مقاومت سازه ها, رفتار فیزیکی رودخانه و چنین مواردی دارای قطعیت نیست؛ راهکارهای مقاومتی روش مناسبی برای مقابله با سیل محسوب نمی شوند. برای نمونه, درصورت رخداد سیلی با دبی بیشتر از دبی طراحی خاکریز, نه تنها سیل باعث نابودی سازة خاکریز می شود بلکه آبگرفتگی, خسارات مالی و تلفات جانی پیش بینی نشده ای به بار خواهد آمد. در رویکرد انعطاف پذیر با استفاده از برنامه ریزی مکانی و طرح های سازه ای و غیر سازه ای, آمادگی لازم فراهم می شود تا سیستم سیل دیده به شرایط پایدار بازگردد. هدف تحقیق حاضر بررسی قابلیت های رویکرد انعطاف پذیر در مسئلة مدیریت ریسک سیلاب و مقایسة نتایج آن با رویکرد مقاومتی است. برای تحقق این هدف, از تلفیق سیستم اطلاعات مکانی و دانش مهندسی و مدیریت سیل استفاده شده است. مطالعة موردی روی محدوده ای از رودخانة قزل اوزن, واقع در حوضة ماه نشان, انجام شده که پی درپی شاهد سیلاب بوده و راهکارهای مقاومتی, برای جلوگیری از وقوع سیل, کارساز نبوده اند. به این منظور, راهبردهای گوناگون مدیریتی شامل راهبردهای مقاومتی (احداث خاکریز), انعطاف پذیر سازه ای (کشت دیم) و غیرسازه ای (هشدار سیل و بیمة سیل) مطرح شده اند. برای برآورد عملکرد مناسب هر راهبرد, مقادیر شاخص های انعطاف پذیری شامل دامنة عکس العمل, تدریج و نرخ بازیابی, برای سیلاب هایی با دوره های بازگشت 25, 50 و 100 ساله, محاسبه شده اند. به منظور پهنه بندی سیلاب و بررسی راهبردهای پیشنهادی, سه دسته اطلاعات شامل شرایط هندسی, شرایط اولیه و شرایط مرزی یا حدی مورد نیاز است. شرایط هندسی ازجمله شیب مسیر رودخانه, شکل مقاطع, محل و ارتفاع خاکریزها با استفاده از نقشة رقوم ارتفاعی, ازطریق الحاقی HEC GeoRAS در محیط ArcGIS, به دست آمده است. شرایط اولیه و شرایط مرزی جزء اطلاعات ورودی مدل هیدرولیکی است که از آبخیزداری حوضة مورد مطالعه دریافت شده است. برای مدل سازی هیدرولیکی, نرم افزارHEC RAS به کار رفته است. پس از مدل سازی هیدرولیکی برای محاسبة شاخص های انعطاف پذیری, نتایج حاصل از پهنه بندی سیلاب در مدل هیدرولیکی با لایه های اطلاعاتی مربوط به مناطق مسکونی, راه های ارتباطی, سازه های احداث شده و زمین های زراعی در محیط سیستم اطلاعات مکانی تلفیق شدند. درنهایت, پس از محاسبة شاخص های انعطاف پذیری به منزلة معیار مقایسة راهبردها, به منظور اولویت بندی آنها, از روش آنتروپی برای وزن دهی به معیارها (شاخص های انعطاف پذیری) و از روش TOPSIS برای اولویت بندی راهبردها استفاده شده است. مطابق نتایج, مشاهده شد که راهبرد کشت دیم, هم زمان با هشدار سیل و بیمة سیل, راهکاری انعطاف پذیر است که, به منزلة بهترین استراتژی منتخب, بر روش های مقاومتی برتری دارد.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    زکی پور، مینا، طالعی، محمد، و جوادی، قاسم. (1397). مقایسة رویکردهای انعطاف پذیر و مقاومتی به منظور مدیریت ریسک سیلاب (مطالعة موردی رود قزل اوزن در حوضة شهرستان ماه نشان). سنجش از دور و GIS ایران، 10(1 )، 41-56. SID. https://sid.ir/paper/358254/fa

    Vancouver: کپی

    زکی پور مینا، طالعی محمد، جوادی قاسم. مقایسة رویکردهای انعطاف پذیر و مقاومتی به منظور مدیریت ریسک سیلاب (مطالعة موردی رود قزل اوزن در حوضة شهرستان ماه نشان). سنجش از دور و GIS ایران[Internet]. 1397؛10(1 ):41-56. Available from: https://sid.ir/paper/358254/fa

    IEEE: کپی

    مینا زکی پور، محمد طالعی، و قاسم جوادی، “مقایسة رویکردهای انعطاف پذیر و مقاومتی به منظور مدیریت ریسک سیلاب (مطالعة موردی رود قزل اوزن در حوضة شهرستان ماه نشان)،” سنجش از دور و GIS ایران، vol. 10، no. 1 ، pp. 41–56، 1397، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/358254/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا