مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

1,701
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

982
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

مباحث کلامی در تاریخ بیهقی

صفحات

 صفحه شروع 41 | صفحه پایان 53

چکیده

 در اینکه ابوالفضل بیهقی اهل سنت بوده تردیدی نیست؛ اما اینکه بر منوال کدامین فرقه می گشته جای درنگ است. از سویی در تاریخ او اعتقاد استواری بر تقدیرگرایی که ذهن را به جانب جبر می برد, وجود دارد؛ در حالی که بیهقی ضمن تقدیر مداری, با توجه به مسوولیتی که برای کارهای شخصیت های تاریخش قایل است, ظاهرا اختیار آدمی را منکر نیست. از دیگر سوی, تمجید و توصیف هایی گسترده از خرد و خردورزی به چشم می آید و این در حالی است که خردگرایان معتزلی را هم رتبه زندیقان و دهریان, دشمنان دین می شمارد. این چه شیوه و مذهبی تواند بود؟اشعری نمی تواند باشد؛ زیرا اشاعره با خردورزی چندان میانه ا ی نداشتند و حتی تمییز نیک و بد را از حیطه عقل برکنار می دانستند و حسن و قبح شرعی را گردن می نهادند؛ ضمن آن که از جنبه سیاسی نیز تا زمان به قدرت رسیدن سلجوقیان (حدود نیمه قرن پنجم هجری) مکتب اشعری از موقعیت خوبی برخودار نبود. اما در همان زمان که اشعری در بصره و بغداد به اصلاح عقاید دینی پرداخت در ناحیه سمرقند, ابومنصور ماتریدی (متوفای 333 هجری) با آرمانی مشابه اشعری ظهور کرد که به سبب اهمیت دادن به خرد – نه تا حد معتزله - شاگردان اشعری را به خود جلب کرد و آنان از عقاید ماتریدی به عنوان احیا کننده تسنن کامل دفاع می کردند. بنابراین, ابوالفضل بیهقی را «ماتریدی» توان دانست؛ به ویژه که در تاریخ خود از ابوحنیفه به نیکی یاد می کند و این, گمان حنفی بودن او را تایید می کند. در زمان قدیم, بیشتر حنفیان ماتریدی بودند؛ در این نوشتار, با در نظر گرفتن برخی نوشته های بیهقی در تطبیق و مقایسه با اندیشه های اشاعره و ماتریدیه, احتمال ماتریدی بودن ابوالفضل بیهقی مطرح شده است.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

    استناددهی

    APA: کپی

    مشیدی، جلیل. (1389). مباحث کلامی در تاریخ بیهقی. پژوهش زبان و ادبیات فارسی، -(16)، 41-53. SID. https://sid.ir/paper/56119/fa

    Vancouver: کپی

    مشیدی جلیل. مباحث کلامی در تاریخ بیهقی. پژوهش زبان و ادبیات فارسی[Internet]. 1389؛-(16):41-53. Available from: https://sid.ir/paper/56119/fa

    IEEE: کپی

    جلیل مشیدی، “مباحث کلامی در تاریخ بیهقی،” پژوهش زبان و ادبیات فارسی، vol. -، no. 16، pp. 41–53، 1389، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/56119/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button