مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

571
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

640
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

اقتصاد سیاسی توسعه خواهی دولت در ایران بررسی نظریه ی دسترسی باز و محدود «داگلاس نورث» در دوره ی جمهوری اسلامی

صفحات

 صفحه شروع 155 | صفحه پایان 183

چکیده

 در این مقاله به تبیین وضعیت توسعه گرایی حاکمیت سیاسی در دوره ی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نظریه ی تحلیل نهادی دسترسی باز و محدود «داگلاس نورث» پرداخته شده است. براساس نظریه ی نورث, نخبگان و حاکمان سیاسی (ائتلاف حاکم) در یک جامعه, دو شیوه برای شکل دهی نظم اجتماعی و کنترل خشونت پیشِ رو دارند. از یکسو نظام دسترسی باز که قواعد و قوانین غیرشخصی, حاکمیت قانون و رانت جویی مولد که تضمین کننده دسترسی همگانی به منابع و دارایی های جامعه است و از سوی دیگر نظام دسترسی محدود که به دنبال ایجاد روابط و قواعد شخصی و اختصاصی, شبکه های مراد-مریدی و رانت جویی غیرمولد و محدود کردن دسترسی سایرین به منابع و دارایی های جامعه است. شواهد تجربی نشان می دهد که نظام های دسترسی باز, دستیابی به توسعه ی اقتصادی را تضمین و تسریع می کنند. نظام های دسترسی محدود به دلیل اینکه توسعه ی اقتصادی در تضاد با منافع شخصی و گروهی ائتلاف حاکم است, ماهیتاً توسعه خواه نیستند. از این رو حاکمیت سیاسی, تلاش جدی برای رفع مسائل و نواقص مبتلا به در مسیر توسعه اقتصادی نمی کند. در ایران با شکل گیری انقلاب اسلامی, زمینه بازشدن بیشتر نظام دسترسی اجتماعی فراهم آمد. اما به مرور با رخ دادن اتفاقات مختلف داخلی و خارجی, حاکمیت سیاسی به محدود نمودن نظام اجتماعی کشور, تغییر رویه داد. این امر سبب شد که گروه خاصی از جریان اسلام گرا (راست سنتی و اصول گرا) به ائتلاف مسلط کشور تبدیل شود و با استفاده از راهبردها و سیاست های مختلف در تلاش باشد تا دسترسی خود را به منابع قدرت و دارایی های کشور به صورت متمرکز و انحصاری افزایش دهد. در این شرایط نهادی, رفتار حاکمان سیاسی کشور به گونه ای شکل می گیرد که هدف اصلی آنها, حفظ نظام سیاسی فعلی به منظور تضمین قدرت انحصاری و متمرکز و دسترسی حداکثری به منابع و دارایی های کشور است. افزایش و تخصیص رانت های غیر مولد ناشی از درآمدهای نفتی و انحصارهای دولتی به گروه های وابسته به ائتلاف حاکم, گسترش شبکه های مراد-مریدی, ایجاد روابط و سازمان های شخصی و اختصاصی و محدود کردن مشارکت و دسترسی سایر گروه ها به منابع اقتصادی و سیاسی کشور از جمله راهبردهای ائتلاف مسلط برای حفظ و تداوم قدرت متمرکز خود در نظام اجتماعی کشور است. این راهبردها, مانع تداوم و تسریع توسعه ی اقتصادی در کشور هستند. بنابراین رفتار و برنامه های حاکمان سیاسی توسعه گرا نیست.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    رنجبرکی، علی. (1400). اقتصاد سیاسی توسعه خواهی دولت در ایران بررسی نظریه ی دسترسی باز و محدود «داگلاس نورث» در دوره ی جمهوری اسلامی. پژوهش سیاست نظری (پژوهش علوم سیاسی)، جدید(30 )، 155-183. SID. https://sid.ir/paper/952334/fa

    Vancouver: کپی

    رنجبرکی علی. اقتصاد سیاسی توسعه خواهی دولت در ایران بررسی نظریه ی دسترسی باز و محدود «داگلاس نورث» در دوره ی جمهوری اسلامی. پژوهش سیاست نظری (پژوهش علوم سیاسی)[Internet]. 1400؛جدید(30 ):155-183. Available from: https://sid.ir/paper/952334/fa

    IEEE: کپی

    علی رنجبرکی، “اقتصاد سیاسی توسعه خواهی دولت در ایران بررسی نظریه ی دسترسی باز و محدود «داگلاس نورث» در دوره ی جمهوری اسلامی،” پژوهش سیاست نظری (پژوهش علوم سیاسی)، vol. جدید، no. 30 ، pp. 155–183، 1400، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/952334/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.
  • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button