همایش هجوم خاموش
سال:1390 | دوره:2 |تعداد مقالات:49

این پژوهش با هدف «تاثیرات جهانی شدن بر هویت جوانان و شهروندان ایرانی» به روش تحقیق کتابخانه ای انجام پذیرفت. چهره جهانی که بشر امروز در آن روزگار می گذراند، به نسبت چند دهه پیش عمیقا دگرگون گشته است. این حقیقت غیرقابل انکار، به تبع خود موجب وقوع تحولات ژرفی در روندها، قواعد، اصول، دستور کار و حتی سرشت روابط بین الملل شده و اتخاذ رهیافتها و رویکردهای تازه ای را در برخورد با پدیده های نوظهور ضروری می سازد.‏جمیع تحولات حادث در سطوح و عرصه های مختلف را می توان در قالب مفهوم بلند «جهانی شدن» گنجانید و تحت این عنوان مورد بررسی قرار داد. به طور کلی مقصود از جهانی شدن، فرایند افزایش ارتباطات میان جوامع بشری می باشد تا جایی که وقایع و تحولات یک گوشه از جهان به نحو فزاینده ای بر مردم و جوامع سایر نقاط تاثیر می گذارد. دنیای جهانی شده دنیایی است که در آن وقایع و رخدادهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به صورت روزافزونی به هم مرتبط شده اند و جوامع از تحولات یکدیگر بیشتر و عمیقتر اثر می پذیرند؛ در واقع جهانی شدن موجب انتقال بسیار سریع و گسترده فرهنگ و سبک ز ندگی مدرن در تمام حوزه های زندگی و حتی باعث تغییر در ارزش ها و هویت و روابط انسانی و عواطف انسان ها در تمام جهان شده است، اما این پروسه پیش رونده و مطلوب، زمانی که مشخصا به منظور تامین منافع و همچنین مسلط کردن ارزشهای مورد نظر قدرتهای مسلط در عرصه جهانی بر سایر دولتها و ملتها، در نقش فاعلی متجاوز و استثمارگر بروز نماید، تبدیل به پروژه ای تهدیدکننده و ویرانگر برای چارچوب و شاکله فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و هویت ملل و اقوام هر جامعه ای میشود و هویت ملی شهروندان را به هویت فروملی (قومی) یا فراملی (جهانی) تبدیل میکند، که در نتیجه آن، در کشور ما متاسفانه دانش آموزان نوجوان وجوان در برابر پروژه جهانی سازی رویکرد منفعل یا مخالف دارند و کمتر از رویکرد فعال در مواجهه با پروسه جهانی شدن استفاده میکنند، حال آنکه بر همه متعهدان و دلسوزان انقلاب اسلامی فرض است تا با اتخاذ رویکرد انطباق گرایی فعالانه به جای رویکردهای انطباق گرایی سازش گرایانه و رویکرد بنیادگرایی دفع گرایانه، از تقابل و تعارض هویت ملی و هویت قومی ممانعت کرده، با تاکید بر گفتمانهای برابری طلبانه و مبتنی بر حقوق شهروندی، راهبردهای موثری در استحکام سازه هویت ملی ارایه نمایند تا از این رهگذر بتوان جهانی اندیشید ولی منطقه ای عمل کرد.

به نظر می رسد اینترنت، قسمت بیشتری از زندگی روزانه مردم را در بر گرفته است. در سال های اخیر گزارش هایی مبنی بر اعتیاد کاربران به اینترنت منتشر شده است. هدف کلی از این پژوهش وابستگی به اینترنت و پیامدهای روانی- اجتماعی آن در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک می باشد. روش تحقیق دراین پژوهش پیمایشی و از نوع همبستگی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و جامعه آماری شامل200نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اراک که از سایت دانشگاه استفاده می کردند می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد وابستگی به اینترنت، پیامدهای اجتماعی و روانی قابل توجهی به همراه دارد.

هدف کلی مقاله شناخت عوامل و علل ارتکاب زنان به بزهکاری است روش تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و در آن از روش پیمایشی استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که جرم و بزهکاری در جامعه مورد بررسی عوامل متعدد دارد که دست به دست هم می دهند و زمینه مساعد را برای آن فراهم می آورند. اما معمولا، در هر مورد، نقش یک عامل بارزتر از عوامل دیگر و در حکم جرقه ای است که باعث اشتعال می شود.فقر اقتصادی، بی سوادی، ناآگاهی اجتماعی، زندگی خانوادگی نابسامان و از هم پاشیده، سکونت در محلات پست و جرم خیز که خود متاثر از شرایط اقتصادی است، از جمله عواملی هستند که هریک از آنها متاثر از عوامل دیگر و در تعامل با آنهاست. هیچ یک از این عوامل به تنهایی موجب بروز کج روی و انگیزه عمل خلاف نمی گردد، اما در صورتی که مجموعه ای از عوامل مساعد کننده وجود داشته باشد، هریک از عوامل مذکور می تواند نقش تعیین کنند ه ای در گرایش فرد به کج روی ایفا کند.

گردشگری یکی از بخش های مهم اقتصادی است که توانسته است به عنوان یک صنعت پاک مطرح شود. از آنجا که گردشگری با محیط طبیعی و فعالیت های اقتصادی اجتماعی رابطه متقابل دارد، می تواند آثار و پیامدهای مثبت و یا منفی در این زمینه ها داشته باشد. گردشگری می تواند با تاثیراتی که، به لحاظ اجتماعی، با کاهش فقر، ازدیاد حس غرور و ... و یا افزایش جرایم بر جوامع محلی می گذارد، مورد بررسی قرار گیرد. روش انجام این تحقیق توصیفی- کتابخانه ای می باشد که به هدف بررسی تاثیرات اجتماعی بر جوامع گردشگر پذیر و همچنین بر خود گردشگران به لحاظ کاهش یا افزایش آسیب های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا به تعریفی از توریسم، توسعه پایدار توریسم و ابعاد آن پرداخته شد و سپس به اثرات آن بر جوامع محلی به خصوص به لحاظ اجتماعی اشاره گردید و مباحثی در مورد نقش گردشگری در کاهش یا افزایش آسیب های اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که گردشگری می تواند زمینه ساز کاهش آسیب های اجتماعی باشد. البته گردشگری چنانچه مدیریتی صحیح را دارا نباشد دارای نتایج معکوس بوده و نه تنها اثری مثبتی نداشته بلکه دارای نتایج ناگواری نیز خواهد بود و به آسیب های اجتماعی دامن خواهد زد ولی چنانچه دیدگاه توسعه پایدار گردشگری مورد لحاظ قرار گیرد، می تواند نتایج مثبت در جهت کاهش آسیب های اجتماعی داشته باشد.

این پژوهش در راستای مطالعه و بررسی آسیب های اجتماعی ناشی از تماشای مستمر و نامتعادل تلویزیون انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی می باشد. از میان جامعه آماری دانشجویان مقطع دکتری رشته های علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اصفهان، تمامی دانشجویان رشته مدیریت فرهنگی با توجه به ارتباط موضوعی رشته تحصیلی شان، به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها نیز از دو روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه 28 گویه ای) استفاده شده است. مهم ترین مولفه هایی که بر اساس مطالعه ادبیات موضوع، شناسایی و طی یک فرضیه اصلی و شش فرضیه فرعی مورد توجه قرار گرفته اند، شامل؛ تغییر و دگرگونی در ادراکات، کنش و واکنش های دماغی، قدرت تخیل و مکانیسم خلاقیت های ذهنی، شکاف طبقاتی، جایگاه رسانه در زندگی اجتماعی و روش های اثربخشی پیام می باشد. نتایج بدست آمده از پژوهش نیز بیانگر آن است که میان تماشای پیوسته تلویزیون و بروز آسیب های اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد.

هنجارهای اجتماعی در طول تاریخ بشریت در معرض تغییر و تحول بوده است و در مورد جوامعی که صنعتی شدن و نوسازی اقتصادی را تجربه کرده اند تغییرات هنجارهای اجتماعی به موازات شروع روند فوق افزایش یافته است. استان لرستان در سال های اخیر به خاطر اجرای یک سری برنامه های توسعه شاهد تغییرات اجتماعی - فرهنگی بوده است. در زمینه امکانات ارتباطی، آموزشی، مهاجرت، شهرنشینی و ... تغییرات زیادی رخ داده است، در حالی که در زمینه توسعه اقتصادی (اشتغال) فعالیتی در خور صورت نگرفته است. این وضعیت ارزشهای سنتی را دست خوش تغییر نموده؛ بین این مسایل با آسیبهای اجتماعی مثل خودکشی، سرقت، قتل و غیره همبستگی وجود دارد. در دهه 80 بر اساس آمار و اطلاعات معاونت اجتماعی ناجا استان، شاهد افزایش جریم نسبت به سال های قبل هستیم. شناسایی عوامل جرم زا نخستین گام مبارزه با کجروی های اجتماعی است. هدف اصلی در این پژوهش بررسی رابطه بین تغییرات اجتماعی - فرهنگی و تغییرات میزان آسیب های اجتماعی در لرستان می باشد. در چارچوب نظری از تئوری های ساختار اجتماعی و نظرات جامعه شناسان همچون دورکیم، مرتن، پارک و برگس، شاو و مک کی و لوئیس ورث استفاده شده است. در تحقیق حاضر بر اساس روش های کمی (تحلیل ثانویه) از نرم افزار spss برای تحلیل داده ها و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. در همین راستا شاخص های بر اساس اطلاعات و ارقام موجود در طول سالهای اخیر برای سنجش تغییرات اجتماعی - فرهنگی تعریف و مشخص گردیده اند. این شاخص ها شامل جمعیت، شهرنشینی، مهاجرت، سواد، مکانهای مذهبی، طلاق، بیکاری و اشتغال است. برای جرایم نیز از خودکشی، قتل، سرقت، اعتیاد و در نهایت از آمار زندانیان به عنوان شاخص جرایم استفاده شده است. در بخش کیفی روش نمونه گیری قضاوتی یا تعمدی است و راهبرد پدیدارشناسی و مصاحبه عمیق با 22 نفر از مجرمین در زندان خرم آباد بکار گرفته شده است. یافته های بخش کمی نشان می دهد: بین تغییرات بیکاری، اشتغال، افزایش جمعیت، شهرنشینی، مهاجرت، طلاق و سواد با میزان جرایم در طی این ده سال همبستگی مشاهده شد. اما بین تعداد اماکن مذهبی و جرایم همبستگی مشاهده نشد. یافته های بخش کیفی نشان می دهد که از نگاه مصاحبه شوندگان تغییرات اجتماعی - فرهنگی باعث افزایش جرایم شده است. ارتباط با شهرها و شهرنشینی و رسوخ فرهنگ شهر به زندگی آنها باعث شده که مدام خود را با همدیگر مقایسه کنند. احساس نابرابری و محرومیت کم رنگ شدن اعتقادات و ارزش های اخلاقی و دینی آنها، بالا رفتن انتظارات و توقعات افراد، بیکاری و فقر عامل بسیاری از جرایم در این منطقه شده است.

این تحقیق با عنوان «بررسی علل و عوامل اجتماعی و فرهنگی مهاجرت» در سال 1389 و در شهرستان اسلام آبادغرب انجام گردید. هدف کلی آن شناخت عوامل فرهنگی و اجتماعی بر مهاجرت روستاهای حاشیه ای و دورافتاده شهرستان اسلام آبادغرب طی 5 سال اخیر می باشد؛ و جامعه آماری این تحقیق شامل مهاجرینی که از این مناطق به شهرستان اسلام آبادغرب طی 5 سال اخیر و حجم نمونه نیز شامل تک تک مهاجرین می باشد که 80 نفر می باشد. شیوه نمونه گیری نیز به صورت تصادفی ساده یا (SRS) و شیوه محاسبه حجم نمونه از طریق فرمول کوکران بوده است. نوع تحقیق نیز پیمایشی (Survey) و ابزار اندازه گیری اطلاعات نیز پرسشنامه بوده است. چارچوب نظری این پژوهش بر اساس نظریه وابستگی طراحی و تنظیم شده است. بر اساس این نظریه علت های مهاجرت را نمی توان از اثرات آن جدا نمود. لذا در این نظریه به مهاجرت به عنوان یک عامل اثرگذار منفی در راه توسعه توجه دارد. متغیر وابسته در این تحقیق «مهاجرت» و متغیرهای مستقل آن عبارت بودند از جنسیت، میزان تحصیلات، وضعیت اقتصادی. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از برنامه آماری Spss صورت گرفته یافته های مهم بررسی:این تحقیق دارای سه فرضیه می باشد که بعد از تجزیه و تحلیل و نیز با توجه به نوع هر متغیر (اسمی - ترتیبی - فاصله و نسبی) مشخص گردید که میان جنسیت، وضعیت اقتصادی، و مهاجرت روستاهای دور افتاده و حاشیه ای به شهرستان اسلام آبادغرب در سال 1389 ارتباط معنی داری وجود داشت؛ ولی متغیر تحصیلات ارتباط معناداری را با متغیر وابسته یعنی مهاجرت نشان نداد. نیز مشخص شد که از میان مهاجرت کنندگان به شهرستان اسلام آبادغرب مردان بیشتر از زنان مهاجرت می کنند و میزان تحصیلات تعداد بیشتری از آنان در حد راهنمایی و متوسطه بوده است و نیز مشخص گردید که تعداد بیشتری از مهاجرت کنندگان برای دسترسی بهتر، بهبود وضعیت اقتصادی و ادامه تحصیلات مجبور به مهاجرت به این شهر بوده اند.

مواد مخدر یکی از مسایل اصلی تهدید کننده جوامع بشری بشمار می رود که با رشد روزافزون در تولید، انتقال و توزیع همراه است و در دو دهه اخیر جهان با آمارهای تکان دهنده ای از شیوع سوء مصرف مواد، عموما در سطح جامعه و خصوصا در جمعیت جوان ونوجوان مواجه می باشد. هدف این تحقیق بررسی سن آموزش اعتیاد و عوامل موثر دراعتیاد نوجوانان از دید مسوولان، معتادان و والدین آنها در شهرستان دلفان می باشد.جامعه آماری پژوهش، مسوولان، معتادان و والدین آنهادر شهرستان دلفان است. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های ساختار یافته و نیمه ساختار یافته بود. روش تجزیه و تحلیل کیفی و از کدگذاری و مقوله بندی برای تجزیه و تحلیل استفاده شد. یافته ها نشان می دهد با توجه نظرات کل مصاحبه شوندگان اکثریت آنها (51%) دوره ابتدایی (بیشترین درصد از مجموع در صدها) را مناسب ترین سن برای آموزش اعتیاد می دانستند، بنابراین آنها معتقدند آموزش اعتیاد را بایداز سنین پایین شروع کرد یعنی هر چه آموزش در سنین پایین تر باشد اثر آن ماندگارتر است. همچنین اکثر افراد مورد مصاحبه عدم احترام در خانواده، دوست ناباب، عدم توجه به اوقات فراغت وضعف اعتقادات مذهبی را به عنوان مهمترین عوامل موثر اعتیاد به مواد مخدر ذکر کردند. از دید همه مصاحبه شوندگان، رسانه ها به ویژه تلویزیون نقش مهمتر و اساسی در پیشگیری از اعتیاد دارد. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده رسانه های ملی، آموزش و پرورش، مروجان مذهبی، پدر و مادرها، و مسوولین نگه داری از معتادین قرار گیرد.

ارتباط دختران و پسران پیش از ازدواج یکی از مسایل پیچیده و اساسی جامعه ماست که بدون شک آسیب ها و مخاطراتی همچون ناهنجاریهای رفتاری و جنسی، ناراحتی های روحی و روانی و مشکلات خانوادگی لزوم توجه به آن را در ارایه الگوهای ارتباطی می طلبد، چرا که مسلما حفظ سلامت فردی و اجتماعی در پرتو ارتباطات سالم انسانی ممکن می گردد. این مطالعه با هدف شناخت عوامل موثر در روند شکل گیری این روابط، به بررسی آن در بین دانشجویان دانشگاه یزد به روش پیمایشی پرداخته است. داده های مورد نیاز تحقیق از طریق پرسشنامه محقق ساخته به دست آمده است که در بین 240 نفر از دانشجویان مجرد توزیع و از طریق برنامه SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از آنست که تنها حدود 10درصد از دانشجویان نسبت به این ارتباطات نگرش منفی دارند. 43.9 درصد دانشجویان دارای حداقل یک دوست می باشد که 10.8 درصد از این دوستی ها با تماس فیزیکی و جنسی همراه بوده است. بر اساس آزمونهای انجام شده، دانشجویان درگیر ارتباط به لحاظ سرمایه اجتماعی، دینداری، ارتباط با والدین و وضعیت تحصیلی نمرات پایین تری را دریافت کرده اند لیکن این شرایط با توجه به تعداد دوستان و سطوح ارتباط، سن و میزان تحصیلات متفاوت است. نتیجه رگرسیون نیز نشان میدهد عامل عاطفی از مهمترین دلایل ارتباط و در کنار متغیرهای پذیرش احکام شرعی، رقابت با دوستان، اطمینان به رابطه و اعتماد اجتماعی حدودا 62 درصد از تغییرات ارتباط با جنس مخالف را تبیین میکند. با توجه به اینکه افراد درگیر روابط پیش از ازدواج به لحاظ روحی و یا جسمی و یا در سایر ابعاد زندگی خانوادگی، اجتماعی تحصیلی در معرض آسیب قرار دارند و از آنجاییکه نیاز عاطفی به عنوان مهمترین خلا ارتباطات جوانان، غالبا با سائق های جنسی همراه است لزوم تقویت و آگاهی بخشی هرچه بیشتر به خانواده ها، سازمانهای قانونگذار در جهت تدوین مجراهای ارتباطی و موسسه های آموزشی جهت ارایه الگوهای ارتباطی سالم اهمیت زیادی می یابد.

فن آوری رسانه ای به عنوان یکی از مهمترین عوامل تغییر چنان با زندگی مردم در جوامع مختلف عجین شده است که رویگردانی و بی توجهی به آن اختلالی عظیم در جامعه و ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی آن بوجود می آورد.جامعه اطلاعاتی با همگرایی رسانه ها رشدی بی سابقه داشته است. از این رو، می توان چنین استدلال کرد که مهم ترین تغییر ساختاری که بر رسانه های جدید تاثیر نهاده است، همگرایی مخابرات، ارتباطات داده ای و رسانه های قدیم و جدید بوده است. جامعه اطلاعاتی به مثابه درک جهان معاصر و آینده نزدیک و به عنوان یک آرمان و انگاره اجتماعی مبتنی بر تحلیل فرایندها عمل می کند. بینندگان ما از طریق فناوری می آموزند که در عصر چند فرهنگی و جهانی شدن هم صدا شده و به همکاری بپردازند. به این طریق آنها یاد خواهند گرفت به همراه تقویت تعامل و روابط انسانی صحیح، آرزوی دیرینه بشر برای ایجاد آرمان شهر جهانی یا به عبارت دیگر جهانی شدن میسر خواهد شد.رسانه ها از طریق ارایه هنجار های خاص، رفتارهایی به صورت مثبت یا منفی، به افراد تلقین می کنند که رفتار ارایه شده در رسانه، رفتار مناسب انسانی است. به این ترتیب، رسانه با ارایه رفتار مورد نظر خود باعث ایجاد همنوایی در افراد می شود. رسانه ها با پخش رفتارهای نا مطلوب، نه تنها افراد را به ارایه رفتار مشابه تشویق می کنند بلکه به گونه دیگر امکان ارایه رفتار نا همنوا غیر همسو را نیز به شدت کاهش می دهند.تاثیر رسانه ها بر روابط نامطلوب احتماعی: تزلزل ارزشها - بی هویتی - مصرف گرایی - تحدید مفهوم جدید - ایجاد امواج جرم - عادی سازی هنجارشکنی - مصرف گرایی - اشاعه فحشا و بی بند و باری - بلوغ زودرس - تضعیف اعتماد اجتماعی - شکستن حریم خصوصی افراد، از خود بیگانگی، گسترش خشونت و پرخاشگری و ...

مقاله حاضر در باره مطالعه پدیده حاشیه نشینی و بزه کاری و ارایه راه کارهای عملی مددکاری اجتماعی است. مطالعات موجود نشان می دهد که بین حاشیه نشینی و جرایم و بزه کاری اجتماعی رابطه وجود دارد. در پایان مقاله راه کارهای عملی مددکاران اجتماعی در خصوص توسعه محلی، به منظور رفع مشکلات ناشی از حاشیه نشینی و در نتیجه کاهش جرایم و بزه کاری های اجتماعی ارایه گردید.

هدف از این تحقیق بررسی عوامل موثر بر حاشیه نشینی در شهرستان اهواز است. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400 نفر بعنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. واحد تحلیل، فرد است. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی می باشد. در گردآوری داده ها از روش میدانی و پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. پس از بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه، با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل گردیده اند، جهت بررسی رابطه معناداری بین متغیرها از آزمونهای همبستگی پارامتریک که برای متغیرهای کمی کاربرد دارند، فرضیات آزمون شد به تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج نشان گر آن است که متغیرهای، عدم امکانات رفاهی، فقر، عدم شغل مناسب، جنگ تحمیلی، فقدان نهادهای سازمان یافته نقش مهمی در شکل گیری حاشیه نشینی در شهرستان اهواز داشته اند. بین متغیرهای مستقل با متغیرهای وابسته رابطه مثبت و مستقیم مشاهده گردیده است.

فرار از خانه از جمله رفتارهای ناسازگارانه ای است که از کودکان و نوجوانان سر می زند و با توجه به پیامدهای سوء آن یکی از آسیبهای اجتماعی و خانوادگی جامعه محسوب می شود. آسیبی که می تواند بهداشت روانی فرد و جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. و در این میان روند رو به افزایش آمار فرار دختران از خانه که به صورت روزافزون و جدی جامعه ما را تهدید می کند نگرانی هایی را به دنبال داشته است. پدیده فرار بین دختران پدیده ای معلولی چند علیتی است که ریشه آن را می توان در فقر، طلاق، جدائیهای عاطفی والدین، رفاه و آزادی بیش از حد، تعرض جنسی اطافیان، اعتیاد، شکاف بین نسلها و اتلاف فرزندان و والدین جستجو کرد. در این مقاله به بررسی رابطه میان آموزش مهارت های اجتماعی در افزایش اعتماد به نفس و کاهش فرار از خانه دختران (18-12) ساله شهر اصفهان در سال 1389 پرداخته شده است. نتیجه این شد که اثر متغیر اعتماد به نفس در مهارت های اجتماعی موثر است یعنی هرچه اعتماد به نفس بیشتر باشد مهارت های اجتماعی بیشتر است و در نتیجه میزان فرار دختران کمتر می باشد. و اینکه اعتماد به نفس دختران عادی بیشتر از اعتماد به نفس دخترانی است که از منازل خود فرار می کنند.

ابتدا با مروری بر مفهوم رسانه و انواع رسانه و کارکردهای آن وآسیب های اجتماعی، ویژگی ها و شرایط پیدایی این آسیب ها پرداخته شده است.بررسی نقش ماهواره و اینترنت عنوان بخش های دیگری است که در این مقاله با تفسیر به بحث پرداخته شده است. که در آن نقش های رسانه به ویژه اینترنت وماهواره در پیدایی آسیب های اجتماعی و انواع آن بر حسب ویژگی ها طبقه بندی شده و آسیب های ایجاد شده را با راهکارهای مرتبط با این آسیبها عنوان شده است.در بررسی نقش رسانه ها در بروز و پیشگیری از آسیب ها اجتماعی از دیدگاههای نظری مانند استفاده و بهره مندی، برجسته سازی، شکاف آگاهی، دریافت و نظریه اقتصاد سیاسی رسانه ها استفاده شده است.این مقاله در قالب مقالات مروری نظری تدوین شده است و در گردآوری مطالب آن از روش ترکیبی تحلیل محتوا و توصیفی سود جسته ایم.

این پژوهش با هدف تحلیل تطبیقی اثر مهاجرت در سطح تدین و اولویت های ارزشی دختران و پسران انجام شده است. جمعیت آماری مورد پژوهش، دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه اردبیل و مشگین شهر، در سال تحصیلی 1387 می باشند. روش تحقیق نیز از نوع توصیفی، علی - مقایسه ای است. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین های ابعاد تدین، سطح تدین و اولویت های ارزشی در بین دو گروه دختر و پسر مهاجر (دانش آموزان اردبیل) و دختر و پسر بومی (دانش آموزان مشگین شهر) متفاوت و معنادار است. لذا به نظر می رسد مهاجرت به عنوان یکی از عوامل موثر در سطح و وضعیت تدین بوده است.

هدف از این تحقیق بررسی عوامل موثر بر طلاق در شهرستان خمینی شهر است.روش تحقیق مورد استفاده از نوع علی - مقایسه ای می باشد. جامعه آماری مورد بررسی دراین تحقیق کلیه زوجین مطلقه ساکن در شهرستان خمینی شهر تشکیل می دهد.نمونه آماری مورد نظر در این تحقیق را 100 نفر از زنان و مردان مطلقه و یا در حال طلاق شهرستان خمینی شهر تشکیل می دهد که بصورت تصادفی ساده انتخاب شده و پرسشنامه در اختیار آنها قرار داده شده است.ابزار مورد استفاده پرسشنامه خود ساخته باشد.این تحقیق دارای 4 فرضیه می باشد که با استفاده از روش آمار توصیفی شامل فراوانی - درصد - میانگین - میانه - انحراف استاندارد و واریانس و از روشهای امار استنباطی مانند آزمون T تست مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده است. نتایج حاصل از فرضیات تحقیق نشان داد که : بین طلاق با عدم تفاهم و عوامل اقتصادی رابطه معناداری وجود دارد اما بین اختلالات عاطفی و روانی و همچنین تفاوت های فرهنگی با طلاق رابطه معنا داری وجود ندارد.

پژوهش حاضر به بررسی آثار حضور جوانان در فضاهای مجازی و استفاده از اینترنت و تاثیری که فضاهای اینترنت درتغییرهویت آنان دارد می پردازد به این منظوردر میان کاربران سایتهای اینترنتی سطح شهرستانهای استان ایلام 350 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی در برگزیده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ملاک تشخیصی DSM-IV-TR برای تشخیص اعتیاد اینترنتی (YDQ)، پرسشنامه اعتیاد اینترنتی یانگ (IAT)، پرسشنامه هویت ملی (ایرانی)، پرسشنامه هویت مذهبی (اسلامی) می باشد. بعد از جمع آوری اطلاعات برای تجربه و تحلیل داده ها با توجه به اهداف از پیش تعیین شده از آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی استفاده گردید. برای بررسی فرضیه های تحقیق بعد از محاسبه میانگین نمرات از ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین هویت ملی و زیر مقیاسهای آن با اعتیاد اینترنتی، همچنین بین هویت مذهبی با اعتیاد اینترنتی همبستگی معنی دار بدست آمده است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر به آزمون بردن برخی از فرضیات کلیدی تئوری فشار عمومی رابرت اگنیو است.روش: با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 500 پرسشنامه در بین دانش آموزان 9 دبیرستان و مرکز پیش دانشگاهی شهر اهواز توزیع شد. شیوه پاسخگویی خودسنجی بود. پرسشنامه حاوی اطلاعات جمعیت شناختی، و مقیاس های کنترل استبدادی والدین، خشم، اضطراب و بزهکاری بود. 15 پرسشنامه به علت ناکامل بودن از نمونه حذف شدند.نتایج: نتایج نشان داد که کنترل استبدادی والدین با بزهکاری، خشم و اضطراب همبستگی مثبت و معنادار دارد. همچنین خشم و اضطراب با بزهکاری همبستگی مثبت و معنادار داشتند. با استفاده از ضرایب استاندارد رگرسیون(بتا) مدل نظری پژوهش به آزمون برده شد و مشخص شد که خشم و اضطراب متغیرهای واسط بین کنترل استبدادی والدین و بزهکاری هستند.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش فرضیات استخراج شده از تئوری فشار رابرت اگنیو را تایید نمود و با سایر یافته های تجربی در این حیطه همسو بود.

بررسی نگرش دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد به روابط دختر و پسر در محیط اجتماعی با تاکید بر آموزه های دینی عنوان این پژوهش است که پس از تصویب توسط معاونت محترم پژوهشی دانشگاه به مرحله اجرا درآمده است. دراین پژوهش سه سوال وسه فرضیه به بوته آزمون گذاشته شده است.آیا روابط اجتماعی دختران متاثر از آموزه های دینی است ؟آیا متاثر از تبادلات علمی است ؟ آیا متاثر از فرهنگ لاقیدی وآزادی بی حد و حصر است ؟و اینکه بین متغییر های دینی تبادلات علمی و لاقیدی با نگرش دختران چه رابطه ای حاکم است. برای اجرای پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهشی کلیه دانشجویان دختر شاغل به تحصیل دردانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد باشد و که بالغ بر 5600 نفر هستند. نمونه تحقیق بر اساس روش چند مرحله ای شامل روش طبقه بندی مناسب و تصادفی ساده به تعداد 400 نفر مبتنی بر جدول تعیین حجم نمونه تاکمن انتخاب شده اند که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته که پایانی و روایی آن به تایید رسیده است.داده های پژوهش از آنان گردآوری شده است. بر اساس نتایج حاصله از پژوهش ارتباط دانشجویان دختر در دانشگاه آزاد اسلامی متاثر از آموزه های دینی ومبادلات علمی است و فرهنگ لاقیدی هیچگونه تاثیری در ارتباط آنان با محیط پیرامون خود ندارد.مهم ترین پیشنهاد این تحقیق نیزشامل تدوین مبانی درس ارتباط سالم و گنجاندن آن در دروس عمومی دانشگاه واجرای پژوهشی درهمین خصوص در میان دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد است.

امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور وسیعی در جامعه گسترش پیدا کرده و با تمامی جنبه های زندگی تلفیق شده است، اینترنت مانند هزاران ابزار مدرن دیگر می تواند در جهت مثبت یا منفی به کار گرفته شود، اینترنت رسانه ای دو سویه است از آن جهت؛ که ضمن دریافت اطلاعات، اطلاعات به شکل های گوناگون و غیر استاندارد در آن منتشر می شود. در این مقاله به بررسی یکی از آسیبهای ناشی از استفاده منفی از اینترنت تحت عنوان پورنوگرافی می پردازیم. هدف اینست که این پدیده را مورد شناسایی قرار داده ابعاد و انواع آنرا بررسی نموده وپیامدهای ناشی از پورنوگرافی را از دو دیدگاه جامعه شناسان وروانشناسان مورد ارزیابی قرار دهیم . مطالب پورنوگرافی دراینترنت از طریق وبلاگها، وب سایتها، چت رومها و پستهای الکترونیکی در معرض کاربران قرار می گیرد. معنویات را کم رنگ و روابط اجتماعی، خانوادگی را خدشه دار می کند. و به دلیل تضاد هنجاری که با جامعه ایران دارد ناهنجاری تلقی می گردد.روش تحقیق توصیفی - اسنادی است و اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای، سایتهای اینترنتی جمع آوری شده اند. در این مقاله سعی شده است تعاریف و آسیب های ناشی از پورنوگرافی تبیین و شناخت ابعاد و عوارض آن کمکی باشد در کنترل و کاهش این مساله اجتماعی.

آنچه که یک نوجوان یا جوان را به سوی اعتیاد می کشاند نوع تصورات، باورها و وضعیت عاطفی، روانی و اجتماعی اوست.هر چند نمی توان تاثیر عوامل گوناگون سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را در شیوع این پدیده ضد انسانی نادیده گرفت ولی در نهایت این فرد است که تصمیم می گیرد که به طرف اعتیاد گرایش پیدا نکند یا خود را به این عرصه خطرناک بیاندازد. لذا اگر شناخت ها، مهارت ها و نگرش های سازنده و بازدارنده از طریق نهادهای تعلیم و تربیت و خانواده تقویت شود و این اقدام بنا به ملاحظات روانشناختی، جامعه شناختی و سایر حوزه های علوم تربیتی و اجتماعی، در برابر باورهای غلط گذشته و تبلیغات گسترده رسانه ای امروز مبنی بر غیر اعتیاد آور بودن مواد صنعتی و مفید بودن مواد سنتی در علاج بسیاری از بیماریهای روحی، روانی و جسمی در نوجوانان و جوانان که از تجربه بالای برخودار نیستند اقدامی عملی صورت پذیرد، بتدریج راه گسترش ماراتن اعتیاد محدود و مبارزه با آن به شکل منطقی امکان پذیر خواهد گردید.

هنجارهای اجتماعی در طول تاریخ بشریت در معرض تغییر و تحول بوده است و در مورد جوامعی که صنعتی شدن و نوسازی اقتصادی را تجربه کرده اند تغییرات هنجارهای اجتماعی به موازات شروع روند فوق افزایش یافته است. استان لرستان در سال های اخیر به خاطر اجرای یک سری برنامه های توسعه شاهد تغییرات اجتماعی - فرهنگی بوده است. توسعه صنعتی و پیشرفت های فنی در این استان مبنایی را برای تغییر از یک جامعه روستایی و عشایری به یک جامعه شهری و صنعتی فراهم نموده است. شتاب تحولات، لاجرم، عوارض و پیامدهایی در زندگی روزمره مردم پدید آورده است و سطح انتظارات و توقعات فزاینده از یک طرف و امکانات محدود اقتصادی و محدودیت های اجتماعی از دیگر سو، تعارضات و اختلافات عدیده ای را موجب گشته است. تغییر ارزش ها و هنجارهای سنتی، تردیدها و تنش ها منجر به بروز مسایل اجتماعی مختلفی گردیده است. پژوهش حاضر که مبتنی بر یک تحقیق کیفی می باشد به دنبال فراهم نمودن چهارچوب های جهت تبیین جرم و انحرافات اجتماعی و ارایه راه حل های کاهش آنها در لرستان می باشد.

سلامت اجتماعی به واسطه نقشی که در توسعه یک جامعه در ابعاد مختلف دارد عاملی مهم و موثر محسوب می شود. به خصوص در کشوری چون ج.ا.ایران که سلامت اجتماعی در سایه فرهنگ دینی قرار داشته و می توان آن را جزئی از فرهنگ اسلامی دانست.از طرفی تهاجم به فرهنگ ملی و مذهبی، به عنوان اصلی ترین مولفه قدرت نرم، در حقیقت کاهش توان نظام در گذر از چالش ها محسوب می شود؛ چالش هایی که ممکن است امنیت ملی را تحت تاثیر قرار دهد. اما آیا تشدید آسیب های اجتماعی در سایه تهاجم فرهنگی با استفاده از رسانه ها، به خصوص تلویزیون های ماهواره ای، ارتباطی با کارکرد امنیتی آن ها دارد؟ این مقاله با این فرضیه که این ارتباط معنادار است با گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و ارایه تحلیلی اسنادی به بررسی این ارتباط می پردازد و در نهایت به این نتیجه دست می یابد که تهاجم فرهنگی برای تشدید آسیب های اجتماعی در ج.ا.ایران با اقداماتی چون تسهیل ارتباط بین جنس مخالف، تضعیف هویت ملی و مذهبی، تعریف واژگانی چون آزادی و تحجر و تشویق به بهره گیری از ابزارهای ارتباطی چون Face book که از ابزارهای اصلی ارتباطی در فعالیت های براندازی نرم است زمینه ساز تهدیدات امنیتی جمهوری اسلامی ایران بوده است.

طرح پژوهشی سنخ شناسی خرده فرهنگ های دینی جوانان اردبیل با هدف شناسایی و توصیف انواع خرده فرهنگ های دینی جوانان اردبیل صورت گرفت. سوال اصلی تحقیق این بود که جوانان از آن حیث که دین دارند در چه دسته بند یهایی قرار می گیرند و وقتی از موضع فرهنگ و خرده فرهنگ به آنها بنگریم دارای چه باورها، ارزش ها، هنجارها و نمادهایی هستند. جامعه آماری تمامی جوانان اردبیل یعنی افراد واقع در دامنه سن 29-15سال بود و 600 نفر در مجموع به عنوان نمونه برگزیده شد. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است . نتیجه حاصله گویای آن است که جوانان را می توان در پنج خرده فرهنگ ایدئولوژیک، سنتی، ولایتی، سکولار و شخصی یا خانوادگی دسته بندی کرد. سه سنخ اول با وجود تمایزاتی که دارند به یکدیگر نزدیکند و دو سنخ بعدی نیز به یکدیگر نزدیک می شوند. میزان تعلق خاطر جوانان به این سنخ ها هم به ترتیبی است که بیان شدند یعنی بیشترین علاقه و وابستگی به خرده فرهنگ های ایدئولوژیک و سنتی و کمترین آن به خرده فرهنگ سکولار و شخصی خانوادگی است.

جهانی شدن فرایندی است که در آن مرزها از میان می رود و موانع حقوقی و سیاسی که تا این زمان ملت های مختلف را از یکدیگر جدا می ساخت فلسفه وجودی خود را از دست می دهند. پایان سده بیستم و آغاز سده بیست و یکم با پدیده جهانی شدن همراه بوده است. پدیده ای که ابعاد مختلف زندگی بشر از جمله فرهنگ را متاثر ساخته است. تاثیر جهانی شدن بر فرهنگ و هویت فرهنگی با تهدیدها و فرصت هایی همراه است که مناسبترین شیوه برخورد با این پیامدها توجه به آموزش و پرورش و برنامه ریزی آموزشی است. امروه فرایند توسعه جهانی شدن، جوامع مختلف را احاطه کرده است. نظام های آموزشی به عنوان پیشگامان توسعه باید قادر به پاسخگویی به نیارهای زمان باشند و خود را با شرایط دگرگون شونده بین المللی سازگار کنند.هدف اصلی این مقاله، بررسی مروری بر جهانی شدن و برنامه ریزی آموزشی است. روش تحقیق از نوع کتابخانه ای و مروری است. در این مقاله سعی شده است ابعاد مختلف جهانی شدن و چالش ها و راه حل ها، نقاط قوت و ضعف و به طور کلی رسالت جهانی شدن و آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گیرد.

در پژوهش حاضر دلایل تغییر لگوی مصرف معتادان به مواد مخدر سنتی و گرایش به سمت مواد مخدر صنعتی مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش ملی که به سفارش دفتر تحقیقات کاربردی پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا انجام گرفته است، به روش توصیفی و از نوع تحقیقات کاربردی اجرا شده و هدف اصلی آن ترسیم یک مدل تحلیلی- کاربردی برای متولیان امر بویژه پلیس مبارزه با مواد مخدر در امر مبارزه و کنترل گسترش مواد خطرناک صنعتی در کشور است. جامعه نمونه این پژوهش مشتمل بر 550 نمونه از دو استان اصفهان و لرستان بوده و ابزار مورد استفاده در پژوهش شامل یک فرم مصاحبه نیمه ساخت دار و یک فرم پرسشنامه نگرش سنج می باشند. علاوه بر این از تعداد 30 نفر آزمودنی نیز مصاحبه بعمل آمده است.نتایج این پژوهش حاکی از تغییرات عمده در سطح نگرش جامعه نسبت به مواد مخدر جدید یا صنعتی می باشد که تغییر الگوی مصرف بخش قابل توجهی از معتادان به مواد مخدر سنتی به سمت مواد مخدر صنعتی را نشان می دهد. از جمله عوامل موثر بر این تغییر را ارزانی قیمت مواد صنعتی، گرانی و کاهش عرضه مواد سنتی، تنوع در محصولات و سهولت مصرف مواد صنعتی، نا آگاهی نسبت به عوارض مواد صنعتی و شیمیایی و تحت تاثیر تبلیغات اغوا گرایانه این مواد واقع شدن افراد و ... تشکیل می دهند. همچنین از اجرای این پژوهش اطلاعات مهم دیگری در خصوص دامنه سنی مصرف کنندگان، میانگین سن شروع مصرف و نیز اطلاعاتی در مورد فراوانی مواد مصرفی معتادان در ایران بدست آمده است.

مفدمه: هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین رابطه بین نظام ارزشی و جهت گیری مذهبی (درونی - بیرونی) نوجوانان 17-15 سال می باشد.روش: این تحقیق توصیفی و از نوع پس رویدادی می باشد. نمونه آماری شامل 200 نفر از دانش آموزان مقطع دبیرستان بود که 100 نفر دختر و 100 نفر پسر بصورت در دسترس انتخاب گردیدند و از پرسشنامه های نظام ارزشی لطف آبادی، جهت گیری مذهبی آلپورت و اطلاعات فردی استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات آزمون t مستقل، ضریب همبستگی پیرسون، و آزمون خی دو بکار برده شد.یافته ها: میانگین سن گروه مورد بررسی 16.53 و انحراف معیار آن 0.633 بود. بعلاوه این تحقیق نشان داد بین دختران و پسران از نظر جهت گیری مذهبی درونی تفاوت معناداری وجود ندارد، در حالی که از نظر جهت گیری مذهبی بیرونی بین آنها تفاوت معنادار (P<0.01) وجود دارد؛ بدین معنا که جهت مذهبی بیرونی در پسران بیشتر از دختران است.ترجیح ارزشها در گروه دختران بترتیب بصورت ارزشهای (خانوادگی، ملی، اجتماعی، مذهبی، فردی، علمی، اقتصادی، هنری، جهانی و سیاسی) و در گروه پسران بترتیب بصورت ارزشهای: (اجتماعی، خانوادگی، ملی، فردی، علمی، اقتصادی، مذهبی، سیاسی، جهانی، هنری بود). و نیز بین دختران و پسران از نظر ارزشهای سیاسی، هنری، علمی و مذهبی تفاوت معنادار (از P<0.05 تاP<0.01 ) وجود داشت. گفتنی است، از نظر شدت جهت گیری ارزشی بین دختران و پسران به لحاظ ارزشهای فردی، خانوادگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، علمی و جهانی تفاوت معنادار از (از P<0.05 تاP<0.01 ) وجود داشت.نتیجه گیری: در بررسی رابطه میان جهت گیری مذهبی (درونی - بیرونی) و نظام ارزشی دختران و پسران، اطلاعات ابزار داشت: بین جهت گیری مذهفی درونی دختران و ارزشهای فردی، مذهبی، ملی و اقتصادی رابطه وجود دارد و نیز بین جهت گیری مذهبی بیرونی دختران و ارزش هنری و اقتصادی رابطه وجود دارد ولی بین جهت گیری مذهبی (درونی - بیرونی) و ارزشهای علمی، اجتماعی و جهانی دختران رابطه معناداری وجود نداشت؛ علاوه بر این بین جهت گیری مذهبی (درونی - بیرونی) پسران و ارزشهای ده گانه رابطه معناداری حاصل نشد.

کودکی از دوران پر اهمیت زندگی آدمی است که به اعتقاد بسیاری از محققین زیر بنای سایر مراحل زندگی نیز می باشد با توجه به رشد شهر نشینی و تغییر ساخت زندگی خانوادگی، افزایش روزافزون طلاق، مهاجرت زاغه نشینی،بیکاری و اضمحلال ارزشها و اخلاقیات، عدم سیاست گذاری درست در مورد جمعیت و ... شاهد بروز پدیده کودکان کار و خیابان می باشیم. داده های این تحقیق به روش کیفی و از تکنیک مصاحبه باکودکان خیابانی وکار ومشاهده حاصل شده است. با توجه به نتایج حاصله و سولات تحقیق به نظر میرسد نظریه بی سازمانی اجتماعی، ازقدرت تبیین بیشتری برای توضیح مساله کودکان خیابانی و کار دراستان لرستان برخوردار است. طبق این نظریه می توان فرض کرد که کودکان خیابانی و کار در استان لرستان انعکاسی از شرایط زیست اقتصادی - اجتماعی - فرهنگی اقشار تهیدست و آسیب پذیر حاشیه نشین شهرهای بزرگ استان هستند که نتوانسته اند در جریان مواجهه با تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حداقل دو دهه اخیر، انطباق یابند.در این تحقیق عوامل موثر بر بروز پدیده کودکان خیابانی در استان لرستان و اهمیت توجه و تحقیق در ارتباط با قشر آسیب پذیر کودکان خیابانی و عمده آسیب های که گریبان گیر این قشر خاص است بررسی و کارهای انجام شده در ارتباط با حل این معضل اجتماعی در داخل و خارج کشور، معایب و محاسن این برنامه ها و نهایتا راه حلهایی را که برای حل این مساله پیشنهاد شده است ارایه می گردد.

خانواده به عنوان اولین کانونی که فرد در آن قرار می گیرد دارای اهمیت شایان توجهی است. اولین تاثیرات محیطی که فرد دریافت می کند از محیط خانواده است و حتی تاثیرپذیری فرد از سایر محیطها می تواند نشأت گرفته از همین محیط خانواده باشد. خانواده پایه گذار بخش مهمی از سرنوشت انسان است و در تعیین سبک و خط مشی زندگی آینده، اخلاق، سلامت و عملکرد فرد در آینده نقش بزرگی بر عهده دارد. عواملی چون شخصیت والدین، سلامت روانی و جسمانی آنها، شیوه های تربیتی اعمال شده در داخل خانواده، شغل و تحصیلات والدین به وضعیت اقتصادی و فرهنگی خانواده، محل سکونت خانواده، حجم و جمعیت خانواده، روابط اجتماعی خانواده و بی نهایت متغیر دیگر در خانواده وجود دارند، شخصیت فرزند، سلامت روانی و جسمانی او، آینده شغلی، تحصیلی، اقتصادی، سازگاری اجتماعی و فرهنگی، تشکیل خانواده او و غیره را تحت تاثیر قرار می دهند. خانواده به عنوان کوچک ترین نهاد اجتماعی، آسیب پذیرترین گروه در برابر آسیب های اجتماعی است به طوری که اکثر مشکلات و آسیب ها ابتدا در خانواده ها بروز پیدا می کند و در صورت عدم پیشگیری و برخورد نا صحیح با آنها، به درون جامعه نیز رسوخ می کند و در این شرایط دشوار دیگر نمی توان به راحتی مشکلات و آسیب ها را کنترل کرد. با توجه به شرایط امروز جامعه، افزایش مشکلات، آسیب ها و ناهنجاری ها و تغییرات زندگی نسبت به گذشته و... بنابراین چنانچه نتوانیم پایه های خانواده را محکم و استوار بنا کنیم در این صورت شاهد بروز آسیب ها و ناهنجاری ها در خانواده ها خواهیم بود.

پدیده چت، در سال های اخیر روندی رو به رشد داشته است، جذب جوانان به سوی این پدیده، راه را برای اتلاف نیرو و انرژی باز نموده است، چت با ویژگیهای کاذبی که دارد بیشتر ساختارهای ذهنی جوانان را در برگرفته است روند ورود ویژگیهای چت به ساختارهای ذهنی، هم می تواند سریع و فوری باشد و هم بطئی و تدریجی اما خروج از آن قطعا بطئی و تدریجی خواهد بود. بحث اصلی این مقاله تاکید بر ویژگیهای محیط های کاذب اجتماعی است که باعث گرایش به امور کاذبی نظیر چت در بین جوانان شده است.در بررسی این روند، از مدلی ترکیبی گسترش یافته با ویژگیهای منطقه ای استفاده شده است که شامل متغیرهای بیرونی (محیط های واقعی و کاذب اجتماعی شامل چهار محیط انتخابی، اختیاری، اجباری و تصادفی) و متغیرهای واسط (دوست یابی، شکاف نسلی، عدم اگاهی والدین، گسترش فناوری ارتباطات، متنوع بودن، بی هویتی، هزینه کم و ریسک خطر کم) بوده و در نهایت بر متغیر وابسته (گرایش جوانان به چت) تاثیر خواهد داشت.روش پژوهش، پیمایشی بود. جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش متشکل از کلیه شهروندان 29- 15 سال شهر خرم آباد بوده و با توجه به حجم جامعه آماری، حجم نمونه ای برابر با 120 نفر انتخاب شدند که داده های حاصل از پرسشنامه در برنامه SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که با ضریب تعیین 92.1 درصد مدل ما به تبیین قابل قبولی توسط متغیرهای مستقل و واسط دست یافته است. با استفاده از تحلیل مسیر، مشخص شد که تاثیر مستقیم بر گرایش جوانان به چت 26 درصد و تاثیر غیرمستقیم متغیرها بر متغیر وابسته 46 درصد می باشد که با (p<0.02) حاکی ازرابطه مثبت، خطی و معنادار بین متغیرهای بیرونی و درونی مدل و گرایش جوانان به چت دارد.

ارزشهای اجتماعی جامعه ارزشهایی هستند که عموم جامعه به آن معتقد بوده و در حفظ و اشاعه آن می کوشند. هر جامعه ای روند شکل گیری خاصی برای ارزشهای خود دارد که از آنها به عنوان ارزشهای اجتماعی یاد می کنیم. ازجمله مفاهیم اساسی مطرح درحوزه جامعه شناسی مفهوم ارزشهای اجتماعی می باشد و نظریه های گوناگونی در این باره ارایه شده است. اما در یک جامعه در حال گذاری مثل ایران این ارزشها دچار یک سری تحولات بنیادین شده اند که اثرات ناشی ازاین تغییرات را می توان درنسل جوان به وضوح مشاهده کرد. در آسیب شناسی مشکلات می توانیم به بحران هویت جوانان، تمایل به سمت رسانه های بیگانه و ... اشاره بکنیم. به همین دلیل است که مفهوم ارزشها و تحولات ناشی از آن جایگاه ویژه ای را در مباحث دنیا دارد و از جمله آسیب های اجتماعی مطرح در جوامع جهانی، بویژه جامعه ما محسوب می شود. به همین خاطر مقاله حاضر با هدف تحلیلی جامعه شناختی بر تحول ارزشها نگاشته شده و در نظر دارد راهکارهای کاربردی را در جهت رفع یا کاهش این معضل اجتماعی ارایه بدهد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی آثار اینترنت در تغییر هویت دانشجویان دانشگاه ایلام انجام پذیرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانشجویان دانشگاه ایلام که بصورت کاربر از کافی نتها و موسسات ارایه دهنده خدمات اینترنتی استفاده می نمایند می باشد. به این منظور، تعداد300 نفر (162پسربا میانگین سنی 21.9 (انحراف معیار 2.70) و 138دختر بامیانگین سنی 20.1 (انحراف معیار 2.52) باروش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از میان کاربران اینترنتی دانشجو که در دانشگاه ایلام درسال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بودند انتخاب شدند. برگزیده شدند. برای گردآوری اطلاعات از روش پرسشنامه ای محقق ساخته که مشتمل بر 55 سوال شامل پنج بعد (1. هویت فردی 2. هویت گروهی 3. ارزشهای خانوادگی 4. ارزشهای مذهبی 5. ارزشهای ملی) می باشد استفاده شده، روایی محتوایی پرسشنامه با اخذ نظرات متخصصین صورت گرفت و پایایی آن در پژوهش حاضر به روش آلفای کرونباخ 0.94 به دست آمده است. همچنین به منظور تعیین میزان ساعات استفاده از اینترنت از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک که در آن میزان ساعات استفاده از اینترنت، زمان استفاده و دلایل استفاده از آن را بررسی می کند استفاده گردیده است. بعداز جمع آوری اطلاعات، از نرم افزار آماری SPSS جهت پردازش داده ها استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از اجرای پژوهش باتوجه به اهداف ازپیش تعیین شده از آزمونهای آماری؛ الف) آمار توصیفی ب) آمار استنباطی استفاده گردید، به این جهت در بخش آمار استنباطی به منظور آزمون فرضیات تحقیق از آزمون آماری فرض میانه استفاده شده است.

در جهان امروز، نقش موثر رسانه های جمعی، بویژه رادیو و تلویزیون در تغییر یا تداوم نگرش ها و ایجاد رفتارهای مورد انتظار، موضوعی مورد توافق دانشمندان و نظریه پردازان علوم اجتماعی است. بیشتر کشورها از طریق برنامه ریزی های اجتماعی و فرهنگی سعی در کنترل و پیشگیری آسیب ها و انحراف های اجتماعی دارند و رادیو و تلویزیون وسیله مناسبی برای رسیدن به اهداف برنامه های اجتماعی و فرهنگی است.از سوی دیگر رسانه های جمعی می توانند خود عامل بروز آسیب های اجتماعی باشند. به طور کلی در زمینه تاثیر وسائل ارتباط جمعی بر آسیب های اجتماعی سه دسته رویکرد نظری وجود دارد:رویکرد آسیب زایی رسانه ای، رویکرد تطهیر رسانه ای، رویکرد مشروط رسانه ایمقاله حاضر ضمن تحلیل و بررسی این سه دسته نظریه، به تبیین کارکردهای مثبت و منفی رسانه های جمعی، بالاخص رادیو و تلویزیون در حوزه آسیب های اجتماعی پرداخته است و بر این فرض تاکید دارد که رسانه های جمعی به طور ذاتی آسیب زا نیستند و نوع استفاده از آنها هست که می تواند موجبات تاثیرگذاری منفی یا مثبت آنها را فراهم نماید.

پژوهش حاضر باهدف تعیین رابطه بین میزان پیوند با همسالان منحرف و خشونت بین فردی نوجوانان پسر صورت یافته است. روش پژوهش حاضر همبسنگی بود. 385 دانش آموز پسر دبیرستانهای شهر یزد که با روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند به پرسشنامه خودگزارشی پاسخ گفتند. نتایج نشان داد که بین میزان پیوند با همسالان منحرف و خشونت بین فردی همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد و نوجوانانی که به میزان بیشتری با همسالان منحرف در ارتباط بوده اند میزان خشونت بیشتری داشته اند.

این پژوهش به منظور بررسی نقش ارضای نیازهای روانی بنیادی و دیدگاه مردان در نوع حجاب زنان و شناسایی عوامل حجاب گریزی در استان لرستان انجام شدو نمونه این تحقیق شامل 250 فرد ساکن در خرم آباد بود که 100 نفر آنان مرد و 150 نفر زن می باشند. نمونه زنان متشکل بود از سه گروه دارای حجاب برتر یا حجاب سنتی، حجاب امروزی و بد حجاب که در هر گروه 50 زن با توجه به شکل پوشش ظاهریشان قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل دو بخش محقق ساخته و آزمون استاندارد BNS بود. نیمی از گروه نمونه بین 15 تا 30 سال و نیم دیگر بین 30 تا 50 سال بودند. نتایج نشان داد ارضای نیازهای روانی در شکل پوشش خانم ها موثر است بطوریکه زنان دارای حجای سنتی به لحاظ ارضای نیاز به ارتباط و احساس شایستگی از دو گروه دیگر وضعیت بهتری دارند اما ارضای نیاز خود مختاری در گروه بدحجاب از گروه دارای حجاب برتر و حجاب امروزی بیشتر بود. همچنین نتایج نشان داد دیدگاه مردان نسبت به پوشش زنان در انتخاب نوع پوشش آنها تاثیر به سزایی دارد. از دیگر نتایج تحقیق این بود که 95% گروه نمونه ضرورت وجود حجاب را برای زنان اذعان کرده اند که 45% آنها حجاب سنتی را معیار داشتن حجاب دانسته و 43% حجاب در مفهوم امروزی را معیار محجبه بودن دانسته اند. تنها 33% گروه نمونه استفاده از اجبار و قوانین انعطاف ناپذیر و اهرم های فشار را در گسترش و رعایت حجاب به میزان زیاد موثر می دانند.طبق نتایج به دست آمده از گروهی از بانوان که خود محجبه بودند مهمترین علل رعایت حجاب کامل عبارتند از: داشتن اعتقاد قلبی (94%)، داشتن امنیت اجتماعی (71%)، قلمداد نشدن بصورت ابزار جنسی (65%)، برخورداری از مطلوبیت اجتماعی (63%)، دفاع از ارزشهای انقلاب اسلامی (53%)، کنترل خانواده و عرف جامعه (34%)، احترام به قانون (11%) و برخورداری از تقویت های اجتماعی، شغلی و محیطی (11%).همچنین طبق نتایج به دست آمده از گروه بدحجاب مهمترین علل حجاب گریزی عبارتند از: زیبا نبودن پوشش های اسلامی فعلی (82%)، دست و پا گیر بودن پوشش های اسلامی رایج (74%)، جلب توجه جنس مخالف و انتخاب همسر (66%)، اعتقاد به اینکه اخلاق از انسان محافظت می کند نه حجاب (54%)، تساوی با مردان (52%)، اجباری بودن نوع پوشش و عدم انتخاب زنان 11%)، ترس از مسخره شدن توسط اطرافیان (26%)، رفتار بد برخی مراعات کنندگان حجاب (22%)، اعتقاد به اینکه این شکل پوشش همان چیزی نیست که مدنظر اسلام است (4%) و عدم اعتقاد به احکام اسلام و اعتراض به قوانین خانواده و جامعه (2%).

در سال های اخیر مسایلی تحت عنوان خرده فرهنگی به صورت یک مشکل اجتماعی اهمیت یافته است.این خرده فرهنگها باعث آسیب شدید اجتماعی و تبعات خاص فرهنگی مثل بد حجابی، عدم رعایت شئونات و عدم احترام به ارزشها می شود. فناوریهای جدید ارتباطی از جمله مهمترین انتقال خرده فرهنگ ها می شوند. شناخت این خرده فرهنگ ها به تبیین انحرافات کمک زیادی می کند خرده فرهنگ ها وقتی در تعارض و تضاد با ارزش ها جامعه باشند اسیب بیشتری به جامعه می رسانند. این خرده فرهنگها بر مناطق معینی با تبهکاری رابطه مستقیم پیدا کرده اند. منکرات که به رفتارهای انحرافی از انتظارهای رفتاری مشترک اطلاق می شود. در جامعه کنونی ما یکی از موثر ترین نتیجه خرده فرهنگ هاست، خرده فرهنگ ها که خود انواع مختلف دارد، باعث شکاف در تمایلات ذهنی، سبک زندگی، و ایجاد تغییر در تصویر ظاهر، طرز حرکت، زبان می شود.در مقاله حاضر به مسایلی چون تبعات و مسایل اجتماعی ناشی از خرده فرهنگها، ویژگیهای مسایل اجتماعی، علت پیدایش مسایل اجتماعی و خرده فرهنگی، خرده فرهنگ و تعریف و مفاهیم آن و نتیجه گیری و پیشنهادات پرداخته شده است.

هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت مصرف مواد مخدر و روان گردان در بین جوانان و نوجوانان پسر شهر خرم آباد و تعیین برخی از عوامل موثر در مصرف این مواد بود. جامعه آماری این تحقیق توصیفی پیمایشی را کلیه مردان جوان و نوجوان شهرخرم آباد (در دامنه سنی 15 تا 29 سال) تشکیل می دادند. از بین افراد جامعه آماری با روش نمونه گیری تصادفی ساده و در دسترس و هدفدار در جوانان و نوجوانان که جهت ترک اعتیاد به مراکز ترک اعتیاد فرایند نمونه گیری انجام گرفت. که برای تعیین مهمترین متغیرهای اثر گذار در مصرف این مواد به مراکز ترک اعتیاد دولتی و خصوصی، همچون انجمن NA مراجعه شد. در کل تعداد 50 پرسشنامه 23 آیتمی تکمیل شده و به محقق برگشت داده شدند، که پس از کد گذاری توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج بدست آمده حاکیست که تعداد 50 نفر از مواد مخدر و روان گردانها تابحال استفاده کرده بودند. یعنی می توان به طور کلی اظهار نمود که 100 درصد این نمونه ها از مواد مخدر و یا روان گردانها استفاده کرده بودند.تحلیل نتایج این تحقیق نشان داد که مصرف مواد مخدر و روان گردانها با متغیر های سن، شغل، میزان تحصیلات، وضعیت تاهل، محل زندگی، شیوه زندگی والدین با یکدیگر (زندگی مشترک و یا جدا از هم)، وضعیت خانوادگی و اقتصادی، بیکاری، داشتن دوستان مصرف کننده مواد مخدر و روان گردان و مصرف مواد مخدر و روان گردان توسط اعضای خانواده دارای رابطه معنی داری می باشد. و همچنین مصرف مواد مخدر و روان گردان در بین جوانان و نوجوانان پسر شهر خرم آباد واقعیتی انکارناپذیر بوده و با توجه به میزان شیوع مصرف بالای این مواد،پیش بینی می شود که اگر برنامه های پیشگیری مناسب در این خصوص طراحی و اجرا نشود هر روز شاهد آسیب بیشتر جوانان و نوجوانان میهن عزیزمان خواهیم بود.

مقوله مهاجران در کلان شهرها، به یکی از بحران های موجود و تاثیرگذار در امنیت اجتماعی و اقتصادی کشورها مبدل شده است. هر ساله میزان جمعیت و سهم آنان در بروز ناامنی ها که بر گرفته از فاصله نامتناسب و ناهمگون توسعه اقتصادی، فرهنگی، علمی، آموزشی، رفاهی و ... میان شهرهای بزرگ با شهرهای کوچک و به دور از مراکز قدرت و ثروت می باشد، رو به فزونی است. این جمعیت عمدتا که به جهت ناچاری و انواع محرومیتها به سمت شهرهای بزرگ مهاجرت می نمایند، به زندگی در حاشیه و اکناف شهرهایی همچون تهران بزرگ و مشهد روی می آورند و در این رهگذر با آثار مفرط خستگی ناشی از دوری زادگاه، قوم و خویش، محرومیت های سنگین، نظاره گر وضعیت های سطوح زندگی با شهرنشینان شده و سهم خود را در تحقق انتظارات، ناچیز و آمال شان را عقیم و دست نیافتنی می بینند و این سبب می شود تا مکانسیم فکرشان مختلف و روانشان ناآرام و مستعد ورود و گرایش به بزه و بزه کاری گردد.این مقاله بر آنست تا با تبیین علمی رابطه مهاجرین و سرقت های مسلحانه بعنوان یک جرم خشن در کلان شهرهای، به این سوال پاسخ دهد که آیا مهاجرین در سرقت های کلان شهرها نقش موثری دارند یا خیر؟ و یا چرا و در چگونه بافت قومی و فرهنگی و محیط جغرافیایی و اقلیمی، در روحیه پرخاشگیری مهاجران در ارتکاب سرقت های مسلحانه تاثیرگذار است؟ پس از تبیین این مهم، به چگونگی روابط پنهان بهره هوشی و امکان دسترسی به سلاح در گرایش آنان به سرقت های مسلحانه و بروز جنبه های منفی مهاجرت و آثار مخرب آن در امنیت اجتماعی و اقتصادی اشاره می شود.

بحران هویت در زندگی امروز و در فضای کنونی موجب آسیبهای اجتماعی از جمله آشفتگی فکری، گرایش به اعتیاد، بی میلی نسبت به زندگی و ... گردیده است. صاحبنظران بر این اعتقادند که خود آگاهی فرد نسبت به هویت و حقیقت خود و شناخت و پیروی از انتظارات و قواعد پذیرفته اجتماعی، سلامت زندگی فردی و اجتماعی افراد جامعه را تضمین می نماید. از سوی دیگر مهمترین مشخصه زن و مرد مسلمان حجاب و عفاف است. حجاب در اسلام به گونه ای برای زن طراحی شده است که نه تنها از عواطف وی پاسداری می نماید بلکه امکان فعالیت در تمامی عرصه های زندگی را برای وی فراهم می آورد. زن مسلمان محجبه با حضور همیشگی در صحنه و اقتدار و تداوم حرکت صحیح اجتماعی به سوی اهداف عالی جامعه، نقش آفرینی موثر در جامعه اسلامی می باشد هدف از این مقاله بررسی نقش حجاب بعنوان راهکار فرهنگ بومی و دینی در ارتقا هویت فردی و اجتماعی زنان در جامعه و کاهش آسیبهای اجتماعی است که به روش میدانی و کتابخانه ای انجام گرفته است که در این زمینه پیشنهاداتی هم مطرح گردیده است.

معنویت گرایی و گرایش به عرفان های گوناگون در جهان حاضر به یک پدیده تبدیل گردیده است. این موضوع نه تنها محور تحقیقات برخی از دین پژوهان قرار گرفته، بلکه از جهت پیوند ناگسستنی با عرصه هایی از حیات اجتماعی و زندگی جمعی افراد، نظر بسیاری از جامعه شناسان را نیز به خود معطوف کرده است. به خصوص آنکه اکثریت این فرقه ها و گروهها مروج ارزشها، هنجارها و کنش هایی هستند که در بسیاری موارد در تضاد با ارزشها و هنجارهای حاکم بر جامعه می باشد. شیطان پرستی یا شیطان گرایی به عنوان یکی از تهدیدات خاموش فرهنگی ابتدا مرزهای اخلاقیات را در کشورهای اروپایی و آمریکایی در هم شکسته و سپس به سرزمین های شرقی رسیده است. در این مقاله به علل گرایش جوانان ایرانی به شیطان پرستی، نمادهای آنان و شیوه های تبلیغاتی آنان پرداخته شده و از آسیب های اجتماعی آن و راهکارهای پیشگیری به خصوص در فضای مجازی سخن به میان آمده است.

جهانی شدن به معنای فرو ریختن مرزها و فراتر رفتن از آن در سطح جهانی و در ابعاد متعدد اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ...، که فرآیند آن دگرگون شدن ساختارهای محلی به جهانی است.فرآیند جهانی شدن، ابعاد و دامنه آن، آن قدر وسیع و گسترده است که تمام شئون زندگی بشر در عرصه های مختلف علم و تکنولوژی، فرهنگ، اجتماع، سیاست و اقتصاد را تحت تاثیر قرارداده است تا جایی که برخی صاحب نظران آن را به عنوان بزرگترین رخداد تاریخ بشری یاد کرده اند. بدون تردید تاثیرات بسیار مهم و عمیقی را در بعد اجتماعی خواهد داشت.شناسایی دقیق تاثیرات مثبت و منفی آن به قدری مهم است که ذهن بسیاری از متفکران و اندیشمندان را به خود جلب کرده است. لذا توجه به آسیب های اجتماعی که در سایه تحولات جهانی شدن خود را نشان می دهد از مهمترین رسالت انسانی، دانشمندان مختلف مسلمانان می باشد.این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و با هدف پرده گشایی و توصیف فرآیند جهانی شدن و ابعاد و لایه های متعدد آن می باشد که جهانی شدن جهان اسلام را با ارزش ها و بنیان های و معنوی و اساسی خود در معرض چالش قرار داده است و ارتباط آن با آسیب های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است.

جهانی شدن، فرایند پیچیده ای است که یکی از شاخص های دهه پایانی قرن بیستم و مهمترین چالش قرن بیست و یکم می باشد. فقدان درک صحیح و تعریف مشترک از این مفهوم زمینه ساز مباحث متعددی شده است به گونه ای که برمبنای تلقی های مختلف و تعاریف گوناگون، نظریه های متعددی ارایه شده است. در ورای همه مباحث مناقشه انگیز و دیدگاههای متضاد، واقعیت انکارناپذیری وجود دارد و آن اینکه از هر زاویه و از هر منظری به جهانی شدن توجه شود، در هر صورت، نشانگر نوعی تغییر و تحول در نظام بین المللی است و لازم است این پدیده در ابعاد مختلف بررسی شود تا امکان دستیابی به اصول مشترک فراهم شود و چالشهای عمده این حوزه، شناسایی و با شناخت صحیح ابعاد آن امکان بهره گیری از ابعاد مثبت آن افزایش یابد و میزان تاثیر ابعاد منفی آن کاهش یابد.باید اذعان داشت فرایند جهانی شدن، تاثیری ژرف بر حیطه های مختلف زندگی داشته است. تثبیت روابط سرمایه داری نشان از نهادینه شدن بعد اقتصادی در عرصه جهانی شدن اقتصاد، جنبه فرهنگی جهانی شدن به مفهوم تسلط ارزشهای فرهنگی ویژه ای و مشروعیت یافتن جهانی است. جهانی شدن فرهنگ بر جهانی سازی هنجارها، عقاید و اهداف یک فرهنگ و تمدن خاص بدون توجه به تمایزها و تفاوتهای فرهنگی - تاریخی و اجتماعی با دیگر ملتها و تمدنهاست. جهانی شدن به این معنا توام با ویژگیهایی چون یکسان سازی یا همانندسازی فرهنگها، قداست زدایی و درهم شکستن مقاومت ارزشی و عقیدتی ملتهای دیگر است.

سوانح ترافیکی از مشکلات بزرگ اما فراموش شده بهداشت عمومی در جهان و از دلایل مرگ و ناتوانی در تمام دنیا است که در صورت عدم توجه جدی به آن ظرف دو دهه آینده، ششمین علت مرگ و سومین مسبب بار جهانی بیماری ها خواهد شد. ترافیک و مشکلات مربوط به آن یکی از مهم ترین مسائل جوامع صنعتی بوده که حل آن منجر به توسعه پایدار و حفظ و تامین سلامت نیروی انسانی می گردد. از دیگر سو موارد مرگ و میرهای ناشی از مصرف مواد مخدر در جهان به طور روز افزون سیر صعودی داشته است که علاوه بر تحمیل بار مالی فراوان بر فرد و خانواده اش، بار مالی و معنوی فراوان تری بر جامعه نیز دارد. مصرف مواد مخدر و اعتیاد به آن خطرناک ترین پدیده جامعه امروزی به حساب می آید که جز تباهی، نابودی، بیماری، پشیمانی و مرگ چیزی به دنبال نخواهد داشت. طبق مطالعات فیزیولوژیک، استعمال موادمخدر به هر صورت، می تواند عامل خطری جهت سوانح ترافیکی باشد. با توجه به اهمیت روزافزون نقش استعمال مواد مخدر صنعتی در بروز سوانح و حوادث رانندگی، پژوهش حاضر در صدد است علل گرایش به سمت اعتیاد صنعتی و هم چنین پیامدهای روانی-اجتماعی آن را با تاکید خاص بر حوادث ترافیکی مورد مطالعه قرار دهد.حاصل آن که اعتیاد صنعتی خطرات بیشماری از قبیل تحریک سیستم اعصاب مرکزی، احساس خواب آلودگی و بی توجهی فرد نسبت به محیط، توهم، تشنج، افزایش ضربان قلب و فشار خون و در نهایت سکته قلبی را به همراه دارد و به نظر می رسد بعد از مصرف سبب کاهش هوشیاری، توهم، اعتماد به نفس کاذب و رفتارهای پرخطر در هنگام رانندگی شود و سلامت فرد و سایر افراد جامعه را به خطر بیندازد. صدمات روحی، مشکلات جسمی، فرار از افسردگی، ایجاد تنوع و پایبند نبودن به ارزش های معنوی و فقر فرهنگی در بعضی از افراد، از دلایل روی آوردن به این قبیل مواد است؛ هم چنین عوارض بسیار جدی اعتیاد بر سلامت فرد، زندگی خانوادگی، اقتصاد، امنیت و رشد فرهنگی جامعه بسیار گسترده و عمیق است. مهار توسعه، برهم خوردن ثبات سیاسی و تهدید روند دموکراسی در جوامع از عوارضی است که به معضل اعتیاد منتسب می شود. لذا ارتقاء سطح آگاهی، غنی سازی فرهنگی، انجام فعالیت های پیشگیری در جهت کاهش تقاضا، فعالیت های جایگزینی و امکانات تفریحی، وضع قوانین جدی و کنترل دقیق مرزها در گرایش به اعتیاد و در نتیجه کاهش میزان تصادفات اثرگذار می باشد.

یکی از تحولات دوران معاصر که اثرات ژرفی در عرصه های اجتماعی و فرهنگی به جای گذاشته است، رشد تکنولوژی رسانه ای می باشد. وقتی پدیده ای جدید وارد اجتماع می شود در حالی که بستر جامعه جهت پذیرش آن کاملا مهیا نبوده و با هنجارهای جامعه در تعارض باشد، موجب بروز آسیب هایی بر پیکر جامعه خواهد شد. بدین منظور متن حاضر با هدف «بررسی تاثیرات رسانه های مدرن در بروز آسیب های اجتماعی»، و از روش توصیفی - کتابخانه ای بر اساس نتایج به دست آمده از تحقیقات انجام گرفته شده، گردآوری شده است. فناوری اینترنت و استفاده از تلویزیون های کابلی و فیلم هایی که در قالب سی دی و دی وی دی پخش می شوند به طور وسیع در جامعه گسترش پیدا کرده است و با تمام جنبه های زندگی تلفیق شده است. امروزه این فناوری ها نقش مهمی در زندگی نوجوانان و جوانان ایفا می کنند و این نقش به سرعت در حال افزایش است. لذا علی رغم جنبه های مثبت از قبیل آموزش و ارائه خدمات ارتباطی و ... نباید از جنبه های منفی که ناشی از کاربرد نادرست این وسایل است غافل بود. بنابر این در جهان امروز فرهنگ رسانه ای، فراگیرترین و مسلط ترین فرهنگ تاثیر گذار در جامعه می باشد که باید با هشیاری، ترفند های سود جویان و عوامل منحرف کننده جوانان را شناسایی و راه های درست استفاده از آن را مد نظر قرار داد. نتایج پژوهش هایی که تاثیر ابعاد منفی رسانه ها را مورد بررسی قرار داده اند حاکی از این است که استفاده نادرست از این امکانات منجر به آسیب هایی در اجتماع خواهد شد که بعضا جبران ناپذیر خواهند بود. هر چند این رسانه ها دارای ابعاد مثبت فراوانی در زندگی بشر هستند اما بررسی این تحقیقات جای تامل دارد تا بتوانیم از طریق اصلاح فرهنگ استفاده از رسانه ها از بروز آسیب های فرهنگی بر روی جامعه جلوگیری کرده در جهت پیشبرد اهداف جامعه اسلامی قدمهایی مثبت برداریم.

حاشیه نشینان کسانی هستند که در سکونتگاههای غیر متعارف با ساکنین بافت اصلی شهر زندگی می کنند، گروههای مذبور بیشتر از دافعه خاستگاه چون فقر و بیکاری و عوامل جاذب شهری از زادگاه خود به شهر رانده شده و به شهرها روی آورده اند. سکونتگاههای غیر رسمی در درون خود به بازتولید آسیب های اجتماعی می پردازند. انطباق و سازگاری در این سکونتگاهها بسیار پایین است و مردمی که از فرهنگهای متفاوت و نگرش های متفاوت مجبور به زندگی در حاشیه شهرهای بزرگ شده اند، اغلب نه با تفاهم بلکه با تخاصم در کنار یکدیگر زندگی می کنند و طبیعی است که آن ها احساس امنیت را تجربه نمی کند، طبیعی است که خانواده و فرزندان بیشترین آسیب ها را در حاشیه شهرها می بینند. پژوهش حاضر با روش پیمایشی- توصیفی درباره آسیب های اجتماعی و مهاجرت به سکونتگاه غیر رسمی در محله حکیم شهر کرمان می باشد، ابزار جمع آوری داده ها از طریق مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه، سرگذشت پژوهی و روش کتابخانه ای، بانک های اطلاعاتی و شبکه های کامپیوتری می باشدو تعداد 1331 نفر از افراد از طریق نمونه گیری به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. بر اساس یافته های موجود مشخص می شود که اعتیاد به مواد مخدر، استفاده از سیگار، سابقه جرم و جنایت و مهاجرت به این سکونتگاهها و همچنین فقر عوامل اساسی در بروز آسیب های اجتماعی در این سکونتگاهها می باشد. لازم به ذکر است؛ به دلیل حساسیت موضوع افشا آسیب از طریق پرسشنامه از افراد خانواده مقدور نمی باشد.

مقوله مهاجران در کلان شهرها، به یکی از بحران های موجود و تاثیر گذار در امنیت اجتماعی و اقتصادی کشورها مبدل شده است. هر ساله میزان جمعیت و سهم آنان در بروز ناامنی ها که بر گرفته از فاصله نامتناسب و ناهمگون توسعه اقتصادی، فرهنگی، علمی، آموزشی، رفاهی و ... میان شهرهای بزرگ با شهرهای کوچک و به دور از مراکز قدرت و ثروت می باشد، رو به فزونی است. این جمعیت عمدتا که به جهت ناچاری و انواع محرومیتها به سمت شهرهای بزرگ مهاجرت می نمایند، به زندگی در حاشیه و اکناف شهرهایی همچون تهران بزرگ و مشهد روی می آورند و در این رهگذر با آثار مفرط خستگی ناشی از دوری زادگاه، قوم و خویش، محرومیت های سنگین، نظاره گر وضعیت های سطوح زندگی با شهرنشینان شده و سهم خود را در تحقق انتظارات، ناچیز و آمال شان را عقیم و دست نیافتنی می بینند و این سبب می شود تا مکانسیم فکرشان مختلف و روانشان ناآرام و مستعد ورود و گرایش به بزه و بزه کاری گردد.این مقاله بر آنست تا با تبیین علمی رابطه مهاجرین و سرقت های مسلحانه بعنوان یک جرم خشن در کلان شهرهای، به این سوال پاسخ دهد که آیا مهاجرین در سرقت های کلان شهرها نقش موثری دارند یا خیر؟ و یا چرا و در چگونه بافت قومی و فرهنگی و محیط جغرافیایی و اقلیمی، در روحیه پرخاشگیری مهاجران در ارتکاب سرقت های مسلحانه تاثیر گذار است؟ پس از تبیین این مهم، به چگونگی روابط پنهان بهره هوشی و امکان دسترسی به سلاح در گرایش آنان به سرقت های مسلحانه و بروز جنبه های منفی مهاجرت و آثار مخرب آن در امنیت اجتماعی و اقتصادی اشاره می شود.

پ‍‍‍‍ژوهشی که ملاحظه می فرماید در خصوص عوامل موثر برشیوع خودکشی و راههای پیشگیری از آن درشهرستان خرم آباد در سال 1389 میباشد.در این پژوهش که با استفاده از شیوه پیمایشی صورت گرفته است ابتدا چارچوب مساله درپنج بخش روانی؛ اجتماعی؛ اقتصادی؛ فرهنگی و راههای پیشگیری تدوین شده است.سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در میان نمونه های خودکشی کنندگان به تعداد 51 نفر بصورت تصادفی در بین 1375 نفر از جامعه آماری کل خودکشی کنندگان در بیمارستان شهدای عشایر در شهرستان خرم آباد انتخاب شده اند داده های موردنیاز جمع آوری و مورد توصیف و تحلیل قرار گرفته اند بر اساس نتایج حاصل عوامل زیر در شیوع خودکشی در شهر خرم آباد موثر بوده اند.1) عوامل فردی و روانی شامل افسردگی؛ سابقه اعتیاد؛ عواطف منفی؛ عدم رضایت از زندگی.2) عوامل اجتماعی شامل بلاتکلیفی بعد از پایان تحصیلات؛ عدم برخورد صحیح با مسایل عاطفی از طرف فرد خانواده و اجتماع.3) عوامل اقتصادی شامل شغل فرد؛ سطح مطلوبیت اقتصادی.4) عوامل فرهنگی شامل میزان پایبندی به مذهب و احکام دینی .برای مهار خودکشی نیز اقدامات پیشگیری آموزشی؛ درمانی؛ مشاوره ای؛ اطلاع رسانی؛ ارایه آگاهیهای دینی؛ و آموزش دست اندرکاران پیشگیری از خودکشی پیشنهاد شده است.

امروزه استعمال مواد مخدر یکی از چالش های مهم سلامت عمومی است که همه جوامع با آن روبه رو هستند و یکی از معضلات عمده بهداشتی که گروه های جمعیتی مختلفی را مورد تهدید قرار می دهد.اعتیاد به مواد مخدر به عنوان جدی ترین مسأله اجتماعی ایران، وجوه مختلف جامعه شناسی، روان شناسی، حقوقی، سیاسی و... دارد. به اعتقاد تحلیل گران اجتماعی، اعتیاد به مواد مخدر، به عنوان یکی از مسایل پیچیده اجتماعی درعصر حاضر است که زمینه ساز بروز بسیاری از آسیب ها و انحرافات اجتماعی می باشد.اعتیاد فقط جنبه فردی و شخصی ندارد، بلکه آسیب های اجتماعی محسوب می شود، علاوه بر تهدید سلامت جسم و روان افراد در جنبه های اخلاقی، اجتماعی و اقتصادی جامعه نیز آثار زیانبار و جبران ناپذیری بر جای می گذارد. در این پژوهش بررسی علل گرایش به اعتیاد را در سه گروه قلمرو فردی، خانوادگی و اجتماعی مطرح کردیم و برای هر کدام از آنها توضیحات و افزودنی های آورده شد و سپس با توجه به علل گرایش راههای پیشگیری مدبرانه ای برای هر کدام از آنها توصیه شد. و در آخر مقاله،با ارایه مدل نظری تحقیق در تبیین علل اعتیاد پرداختیم.

هدف این مطالعه شناخت اثرات مهاجرت و حاشیه نشینی بر آسیب های اجتماعی می باشد. مهاجرت عامل اصلی پیدایش حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی است و حاشیه نشینی خود به عنوان یکی از مسایل اجتماعی، پیامدها و آثار متفاوتی در سطوح خرد و کلان در جامعه به جای می گذارد. یکی از مهمترین حوزه های تاثیرگذار حاشیه نشینی، حوزه بسیار حساس آسیب های اجتماعی است. گسترش حاشیه نشینی در سطح خرد موجب ایجاد اختلال در امنیت روانی ساکنان شهرها و در سطح کلان موجب ایجاد انواع آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی می شود. حاشیه نشینان را در معنای عام شامل تمام کسانی می دانند که در محدوده اقتصادی شهر ساکن هستند ولی جذب اقتصاد شهری نشده اند. جاذبه شهرنشینی و رفاه شهری این افراد را از زادگاه خویش کنده و به سوی قطبهای صنعتی و بازار کار می کشاند و اکثر آنها مهاجرین روستایی هستند که به منظور گذراندن بهتر زندگی راهی شهرها می شوند. حاشیه نشینی مشکلات اجتماعی موجود در شهرها را تشدید کرده و آنها را گسترده تر می سازد. وجود حاشیه نشینان در مناطق حاشیه ای شهرها به لحاظ تقاضا برای استفاده از منابع آموزشی و پرورشی می تواند موجب افزایش فشار بر منابع موجود در این زمینه شود و یا اینکه سطح بی سوادی را افزایش دهد. در مناطق حاشیه نشین به دلایل ساختار فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی هنوز سطح باروری زنان در مقایسه با سایر زنان شهری از میزان بالاتری برخوردار می باشد. اختلاف سطح توسعه در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان شهر و روستا یکی از عوامل عمده مهاجرت روستاییان به شهرها و در نتیجه بروز و گسترش پدیده حاشیه نشینی است و تا زمانی که این اختلاف سطح از بین نرود، همچنان مهاجرت از روستا به شهرها و نیز ایجاد مناطقی به نام حاشیه ادامه دارد. با وجود مشکلات و مسایل مورد مطالعه در این مقاله، این عقیده که باید مناطق حاشیه نشینی را تخریب کرد قابل دفاع نمی باشد. لذا برای حل مساله و رفع مشکلات موجود و کمک به کاهش آسیب های اجتماعی در سطوح خرد و کلان، می بایست با ساماندهی حاشیه نشینی و فراهم کردن امکانات مورد نیاز برای حاشیه نشینان و کم کردن فاصله و خلا موجود بین آنها و شهرنسینان اقدامات لازم را در این زمینه انجام داد و انجام این امور که از لوازم و مقدمات پیشگیری و کاهش میزان جرایم و آسیب های اجتماعی در این مناطق است، امکان پذیر نمی باشد مگر با مشارکت و همکاری و همدلی کلیه دستگاه های ذیربط به ویژه سازمانها و نهادهای آموزشی، فرهنگی، انتظامی، رفاهی و قانونگذاری.