کنفرانس ملی مدیریت، اقتصاد و علوم اسلامی
سال:1401 | دوره:3 |تعداد مقالات:13

توسعه اقتصادی و تحول در لایه های مختلف کیفیت زندگی در جامعه، اثرات مثبت بر محیط زیست داشته است، اما اگر کشورها تمرکز بر افزایش سرعت رشد در اقتصاد داشته باشند و از عمق افزایی بر کیفیت این رشد غافل شوند باعث تخریب محیط زیست شده و با هزینه های زیادی در بخش بهداشت و درمان عمومی و زدودن اثرات منفی انتشار گاز دی اکسید کربن در میان مدت روبرو خواهند شد. در این مقاله برای سنجش رابطه توسعه اقتصادی کشورها، با میزان رشد گاز دی اکسید کربن، نگاهی بر آمار و آهنگ انتشار کربن در کشورهای مختلف جهان شده و رابطه ی میزان توسعه یافتگی بر محیط زیست مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی ها نشان می دهد کشورهای در حال توسعه، بدلیل تدوین ناقص قوانین زیست محیطی و عدم امکان مدرن سازی بخش های تولیدی، کشاورزی، صنعت و حمل ونقل و نبود اهرم های فشار مالی بر صنایع آلاینده در بازار سرمایه، از بخش محیط زیست غافل شده و باعث بالارفتن قیمت تمام شده کربن و تحمل فشارها و تبعات ناشی از آن می شوند.

سازمان های امروزی برای باقی ماندن در عرصه رقابت ناگزیر از اتخاذ رویکردهای نوین تری برای نگهداری و پرورش منابع انسانی خود به عنوان مهمترین سرمایه های سازمان هستند. زیرا در محیطی فعالیت می کنند که به طور فزاینده ای پیچیده و متغیر است. به همین جهت خواستار یک نگرش جدید در مدیریت و رهبری برای برآورده ساختن نیاز کارکنان و سازمان به پیشرفت و توسعه در محیط بسیار پویای امروزی هستند. از سوی دیگر، نظر به بافت اسلامی و ایرانی، سازمان ها و سرمایه های انسانی در کشور ایران، لزوم انتخاب معیارهای اسلامی برای سنجش شایستگی منابع انسانی ضرورت بسیار دارد؛ با توجه به اهمیت و جامعیت دستورات کتاب شریف نهج البلاغه، که بعد از قرآن، مهمترین دستورالعمل اجرایی اسلام است و با نظر به آنکه در مجموعه نامه ها، حکمت ها و خطب نهج البلاغه، معارف، مفاهیم و اشارات مستقیم و غیرمستقیم بسیاری پیرامون ویژگی های مدیران جامعه انسانی و شیوه تاثیرپذیری آحاد مردم بعنوان منابع انسانی جوامع وجود دارد. نوشتار حاضر به طور مشخص درصدد است با استفاده از روش تحقیق کیفی( تحلیل مضمون)، مؤلفه های توانمندی های مدیران را استخراج، و الگوی اثربخشی مدیران بر منابع انسانی را مبتنی بر آموزه های نهج البلاغه تدوین نماید. الگویی که امکان تعمیم و گسترش در حوزه تعاملات سازمانی و عرصه مدیریت را داشته باشد.

هر جا سخن از حقوق عمومی است جای پای دولت در آن دیده می شود، بی تردید انتخاب مسؤولان سیاسی واجرایی، رکن رکین حاکمیت مردمی نظام ها ی سیاسی و مبنای مشروعیت آن ها، همه کشورهایی که به درستی یا نادرستی، ادعای داشتن نظام مشارکت پذیر و مردمی را دارند، ناچارند نظام انتخاباتی را به نحوی در نظام سیاسی خود بپذیرند. در واقع مراجعه به آرای عمومی از طریق انتخابات، مهمترین ابزار مشارکت سیاسی به حساب میآید. برای احتراز از مفاسد احتمالی، امر نظارت بر آرای عمومی در تمام کشورهای مردم سالار مورد قبول قرار گرفته است این نظارت باید به دست کسانی باشد که علاقه و منفعت خاصی نسبت به نتیجه انتخابات نداشته باشند تا بتوانند درستی و امانت لازم را در کار نظارت بی طرفانه به کار گیرند. آزادی رقابت اگرچه فی نفسه مطلوب است، اما میل به قدرت عاملی است که اکثراً رقابت ناسالم ومکارانه را به همراه خود آورده و در آراء مردم اختلال و فساد ایجاد می نماید. بدین خاطر است که برای احتراز از مفاسد احتمالی، امر نظارت بر آراء عمومی در تمام کشورهایی که حکومت مردم سالار دارند، مورد قبول قرار گرفته است. این نظارت باید بدست کسانی باشد که علاقه و منفعت خاصی نسبت به نتیجة انتخابات نداشته باشند، تا بتوانند درستی و امانت لازم را در کار نظارت بی­ طرفانه بر عهده گیرندفلسفه نظارت بر انتخابات، همانا پیشگیری از رقابت ناسالم بین داوطلبان، جلوگیری از تخلفات و خطاهای برگزارکنندة انتخابات و صیانت از آرای مردم است. هر جا که تخلّف، تقلّب و خطای مجری قانون محتمل باشد، نظارت بر اجرا نیز موضوعیت پیدا می کند در این مقاله با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با توسل به اصول و قواعد حاکم بر انتخابات و همه پرسی در ایران و کشورهای امریکا. فرانسه. المان. انگلیس و ترکیه مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد.

حمایت سازمانی ادراک شده و تعهد سازمانی از جمله مفاهیم پر استناد در مدیریت منابع انسانی است که بکارگیری آن در استراتژی های سازمانی بسیار توصیه شده است. این تحقیق به بررسی روابط میان حمایت سازمانی ادراک شده، تعهد سازمانی و تاثیر آن بر کیفیت خدمات در بخش امور مشترکین یک اپراتور تلفن همراه می پردازد. تحقیق از نوع کمی، توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را دو دسته تشکیل می دهند، کارکنان و مشتریان، نمونه آماری کارکنان شامل تمامی کارکنان و مدیران واحد بازاریابی و فروش شرکت تالیا می باشد و به 3 برابری تعداد نمونه اول، نمونه مشتریان به صورت تصادفی و در دسترس و با توزیع پرسشنامه آنلاین ارسال شد. تحلیل ها با نرم افزار اسمارت پی. ال. اس انجام شد. نتایج نشان داد که حمایت سازمانی بر تعهد سازمانی و کیفیت خدمات تاثیر دارد. همچنین تعهد سازمانی بر کیفیت خدمات تاثیر دارد، نقش میانجی تعهد سازمانی باعث شد که به این نتیجه برسیم حمایت سازمانی ادراک شده به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت خدمات امور مشترکین اثرگذار است. با توجه به اینکه در عصر سلطه خدمات قرار داریم، پیشنهاد می شود که راهکارهایی جهت افزایش تعهد سازمانی کارکنان بخش امور مشترکین تدوین و اجرا شود. همچنین، برنامه هایی حمایتی در نظر گرفته شود نظیر بازخورد سازنده، جو دوستانه و سالم و کمک های مالی و معنوی مطابق با نیاز کارکنان در شرایط خاص زندگی، به منظور افزایش درک کارکنان نسبت به حمایتی سازمان.

آنچه از کلمه هایی مانند استعمار، استثمار و استکبار پیداست، کشورهای جهان سوم و در حال توسعه به دلیل وجود عدم توازن و برابری در مبادلات تجاری و معاملات با کشورهای پیشرفته، الفاظ فوق را برای آنها بکارمی گیرند که دلیل اصلی آن را می توان ناشی از کلیه اقدامات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی کشورهای پیشرفته در جهت اطمینان از تامین منابع لازم و ارزان مورد نیاز صنایع آنهاست که حتی در مواردی منجر شده که به صورت مستعمراتی با آنها برخورد نمایند و حتی حکومت های دست نشانده ایجاد نمایند. ضرورت مطالعه و پیگیری تحولات فزاینده سیاسی در سطح منطقه و جهان که از یکی دو دهه قبل آغاز شده و روند پرشتابی را دنبال می کند، ما را با فرایند شکل گیری و چگونگی تحقق استعمار نوین آشنا می سازد. این مفهوم، که برای اولین بار توسط مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان سازمان صدا و سیما مطرح گردید، از مفاهیم جدید ادبیات و گفتمان سیاسی حاکم بر نظام بین الملل است. ایشان در این دیدار فرمودند: «تلاش طبقه زرسالاران اقتدارطلب برای تسلط بر منابع حیاتی و مالی جهان، آغازگر استعمار نوین و کاملاً جدید است». باید توجه داشت که استعمار، امپریالیسم و سلطه گری از گذشته دور تاکنون، نشان داده است که هزاران چهره آشکار و نهان دارد که همچون تارهای عنکبوت بر تمام جوانب زندگی جوامع تحت سلطه تنیده شده اند. این چهره ها در بیشتر موارد، با ظاهر بشردوستی، صلح طلبی، آزادی گرایی، ترویج عمران و آبادی و مانند آن به صورت دام هایی خطرناک، فرا راه ملت ها گسترده شده اند. روشن است که با آگاهی از این ظاهر فریبی ها، می توان از این دام ها رهید و با پیگیری سیاست های مدبرانه و آینده نگرانه داخلی و خارجی، می توان مانع تحقق اهداف سلطه جویانه استعمارگران شد. در این نوشتار، به بررسی حقوق و تکالیف دولت ها برای مبارزه با استعمار نوین در حقوق بین الملل بشر صورت گرفته است.

غایت مند به کسی می گویند که صاحب غایت است، یعنی صاحب غرض و هدف باشد. غایت مندی افعال الهی، یعنی صاحب غایت و غرض بودن افعال الهی. غایت مندی افعال الهی یکی از شاخه های معنای اخص حکمت است و در بحث صفات الهی قرار می گیرد. این تحقیق به روش کتابخانه ای و از نوع توصیفی می باشد. موضوعی که در این پژوهش مطرح می شود این است که آیا خداوند برای فعل خودش غایت و هدفی دارد؟ در پاسخ به این سؤال دو دیدگاه وجود دارد، نظریه اشاعره و نظریه مکتب معتزله. اشاعره معتقد هستند که افعال خداوند غایت مند نیست، زیرا اگر خداوند فعلی را برای غرضی انجام بدهد، این نشانه ای از نقص در وجود او خواهد بود. آن ها تصور کرده اند که اگر فعل خداوند دارای غایت باشد آن غایت خداوند را مجبور به آن کار می کند. به عقیده آن ها نباید یک مفهوم خارجی کار خداوند را جهت دهد، بلکه ملاک خودکار خداوند است و هر کاری که او انجام دهد غایت مند و حسن است؛ اما معتزله معتقدند که افعال خداوند باید غایت مند باشد، چون اگر چنین نباشد افعال او باطل و بیهوده خواهد بود و خداوند صریحاً در قرآن بیان کرده که کار عبث انجام نمی دهد. هدف از انجام این تحقیق بررسی دیدگاه اشاعره و معتزله درباره غرض افعال الهی می باشد.

از مهمترین و اساسی ترین فضاهای جغرافیایی که از دیرباز انعکاس دهنده ی ایدئولوژی های حاکم بر یک جامعه بوده است، پدیده ی شهر می باشد. فرهنگ ها و اعتقادات متفاوت در شهرهای مختلف به وسیله ی عبادتگاه ها شناخته می شود و این عبادتگاه ها همواره در طول تاریخ از نقش و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده اند. با توجه به این امر می توان گفت که یک شهر اسلامی و پایدار بایستی بازتاب اندیشه ها و اهداف متعالی دین مبین اسلام در تمام جوانب باشد. بنابراین مسجد به عنوان عنصر اصلی در دین مبین اسلام از اهمیت ویژه ای در شهرهای مسلمان نشین برخوردار است. هدف این تحقیق بررسی تاثیر مدیریت کارآمد مساجد شهر اصفهان در توسعه ی پایدار شهری است. این تحقیق به صورت توصیفی– کاربردی و در سطح شهر اصفهان انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه بود. جهت تأیید روائی و پایائی پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ روائی محاسبه شد. حجم نمونه از فرمول کوکران محاسبه شد و تعداد 100 پرسشنامه بین مردم شهر اصفهان توزیع گردید. شواهد پژوهش نشان داد که بین مدیریت کارآمد مساجد و توسعه پایدار شهری ارتباط معناداری وجود دارد.

ولایت فقیه از مهم ترین مباحث فقهی و اعتقادی شیعه است. نوشتار پیش رو با هدف بررسی ادلّه ی روایی ولایت فقیه از دیدگاه امام خمینی (ره) تدوین گردیده است. بررسی این ادلّه، برای شناخت بهتر نظام سیاسی اسلام و دفاع از مشروعیّت آن بسیار حائز اهمّیت است. نویسنده ضمن پرداختن به مفاهیم ولایت، ولایتِ فقیه و ولایت انتصابیِ فقیه، اخبار مورد استناد امام (ره) را ذکر کرده و پس از اعتبار سنجی روایات، تحلیلهای ایشان را ارائه داده است. از نظر امام راحل(ره) گرچه ولایت فقیه از مباحث ضروری فقهی و بی نیاز از اقامه ی برهان است، امّا روایات نیز بر آن دلالت دارند. ایشان با بهره گیری از ادلّه ی سلبی، ایجابی و تلفیقی، ولایت فقیه را به اثبات می رساند. اخباری که امام خمینی (ره) آنها را مطرح کرده است برخی صحیح السّند و برخی ضعیف است که ایشان احادیث ضعاف را در زمره مؤیّدات مدّعای خویش دانسته و در نتیجه به تواتر معنوی اخبار، در دلالت بر ولایت مطلقه ی فقیه قائل می شود. بر اساس اندیشه امام(ره)، اختیاراتی که در خصوص ولایت و حکومت برای پیامبر (ص) معیّن شده است عیناً برای فقیه عادل نیز ثابت است. ولایت فقیه در امور عامّه مشروع بوده و ولایت او برطلاق دادن همسر فردی و یا فروش و مصادره یدارایی وی بدون مصلحت نوعیّه، ثابت نیست.

با سرعت گرفتن روند تغییرات در دانش و فناوری، بنگاه ها و سازمان ها پیچیده تر می شوند و همپای این تحولات، مدیریت سازمان ها نیز رو به پیچیدگی بیشتر می گذارد. امروزه ادارة سازمان ها با روش ها و شیوه های سنتی امکان پذیر نیست؛ چراکه مدیریت بر انسان ها که سرمایه های اصلی سازمان ها را تشکیل می دهند، کار آسانی نیست و رهبران سازمان ها، به ویژه مسئولان منابع انسانی، باید دانش و مهارت لازم را برای این امر مهم کسب کنند و به طور مؤثر آنها را به کار گیرند. هدف این پژوهش، مطالعه نقش مدیریت دانش در عملکرد سازمان با واسطه گری متغیر کارآفرینی سازمانی در شرکت های دانش بنیان می باشد. بر مبنای مطالعه ادبیات پژوهش، سه فرضیه تدوین گردید. به منظور آزمون فرضیات تحقیق، جامعه آماری شامل مدیران و کارشناسان شرکت های دانش بنیان یکی از زیرمجموعه یکی از دانشگا ه های کشور انتخاب شده ولی به دلیل کوچک بودن حجم جامعه معادل 90 نفر، تمام شماری انجام شد. سپس از پرسشنامه که سوالات آن از منابع معتبر استخراج شده و روایی و پایایی آن تایید گردیده بین این تعداد توزیع گردید. با توجه به عدم نرمال بودن توزیع داده ها از روش حداقل مربعات جزیی استفاده شد. با توجه به تایید هر سه فرضیه پیشنهاد اصلی تمرکز روی تسهیم و تبادل دانش در سازمان می باشد که توسط آن ایده های ایجاد شده و میان کارکنان به اشتراک گذاشته شود.

از مباحث مهم در سیره امام علی(ع)، دشمن شناسی است. این بحث، هم از جهت دشمن شناسی و هم شیوه درست برخورد با دشمن را می آموزاند. امام علی(ع) با دشمنانی مواجه بود که پیامبر(ص)با این نوع دشمن مواجه نبود. اما طبق نهج البلاغه امام علی(ع) با کسانی رو به رو بود که سابقه درخشانی در خدمت به اسلام داشتند! اهل عبادت و قرآن و شب زنده داری بودند; با این همه از روح مکتب بی خبر بوده و همین امور، زمینه ساز مقابله آنان با حکومت عدالت گستر مولا علی(ع)شد. امام علی(ع) در حقیقت با نفاق پنهان مواجه بود و پرواضح است که برخورد با این دشمن به مراتب سخت تر از برخورد با کفر آشکاراست. این تحقیق، از روش آمیزه ای و به کمک اسناد نوشتاری و سامانه های رایانه ای و نرم افزارهای علمی و روش داده پردازی توصیفی و تحلیلی بهره برده است و در این مقاله بحثی پیرامون دشمن شناسی با محوریت نهج البلاغه تقدیم می داریم. بنابر اهمیت دشمن شناسی، در این تحقیق نیاز دانسته شد تا به بررسی راهکارهای دشمن شناسی با محوریت نهج البلاغه پرداخته شود که در نهایت با جمع بندی مطالب ذکر شده در قسمت نتیجه گیری، دشمن شناسی با محوریت نهج البلاغه مطرح شده است.

این مقاله با هدف بررسی " بررسی مقایسه ای مکاتب سنتی و جدیدِ فلسفه تعلیم و تربیت در حوزه اگزیستانسیالیسمو نوع نگاه به معلم " انجام گرفته است. روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع روش کتابخانه ای و تحلیلی – اسنادی می باشد. ابتدا برای ورود به بحث معلم و ویژگی هاو صلاحیت های وی به ناچار به صورت بسیار اجمالی به بررسی هر کدام از فلسفه های سنتی و جدید پرداخته شده است و سپس بحث خود را با بررسی معلم و صلاحیت های وی در این مکاتب ادامه داده ایم. منظور ما از مکاتب سنتی در این تحقیق شامل سه مکتب " ایدئالیسم، رئالیسم و تومیسم" و منظور از مکاتب جدید شامل سه مکتب " طبیعت گرایی یا ناتورالیسم، پراگماتیسم و اگزیستانسیالیسم " بوده اند. نتایج این تحقیق حاکی از این است که در مکاتب سنتی دیدگاه نسبت به معلم یک دیدگاه یک طرفه و سرشار از استعداد بوده است که می تواند و باید بر شاگردان تاثیر بگذارد ) به صورت یک طرفه(. اما در مکاتب جدید ) طبیعت گرایی، پراگماتیسم، اگزیستانسیالسم( و در واقع با ظهور ژان ژان روسو و انتشار کتاب وی به نام امیل به طور کلی در تمام جوانب آموزش و پرورش انقلابی ایجاد می شود که معلم نیز به تبع آن از این انقلاب متاثر می شود و رابطه مستبدانه و یک طرفه معلم با شاگرد و نگریستن بهمعلم به عنوان یک متخصص دگرگون می شود و معلم را به عنوان هادی و راهنما در نظر می گیرئد.

انسان در خلال زندگی روزمره لحظه به لحظه با استرس و فشارهای گوناگون مواجه می شود که تدریجا قوای روحی و جسمی وی را کاسته و زمینه را برای بیماریهای خطرناک روانی و جسمی فراهم می سازد. برقراری ارتباط با منبع و سرچشمه هستی و استمداد از او به ترمیم قوای روحی انسان کمک نموده و باعث تسکین بسیاری از گرفتاریها و رنجوریهای روحی-روانی می گردد، از این رو برقراری ارتباط با خدا را برای انسان همانند آب و اکسیژن ضروری دانسته اند، و نماز از جمله راه های ذکر و یاد خدا و بهترین راه حضور در محضر او و ارتباط با منشاء هستی است. نماز که سرود یکتا پرستی و زمزمه دلنشین فضیلت و پاکی و تمرین وظیفه شناسی در درگاه خداوند است صرف نظر از جنبه عبادی، دارای آثار بسیار مثبت روحی است و اقامه صحیح آن اگر همراه با حضور قلب و تفهیم باشد تاثیر به سزایی در کاستن و زدودن اضطراب و استرس روانی، هماهنگ کردی قوای روحی، استنباط خاطر، از میان بردن کبر و غرور، ایجاد انضباط، تمرکز حواس و حضور ذهن و ایجاد آرامش باطن و اطمینان قلب دارد. امروزه از روشهای مختلف، همچون آرام سازی (Relaxation)، حساسیت زدائی و. . . برای کاهش تنش و اضطراب و حتی برای درمان امراض جسمی مانند آسم و فشارخون و. . . استفاده می شود که همگی آنها در نماز وجود داشته و به بهترین وجهی از طریق آن قابل حصول است و دانشمندان علوم جدید نیز مکرراً به آثار مفید این عبادت عظیم اسلامی در بهداشت و سلامت جسمی اعتراف می نمایند.

جنگل ها مهم ترین منابع طبیعی و اکولوژیکی در زمین به شمار می آیند و کارکرد آنها نقش اساسی در حفظ تعادل در چرخه طبیعت دارند. علاوه بر این وجود جنگل مانع از وقوع بسیاری از عوامل طبیعی مانند وقوع سیلاب و رانش زمین می باشد. همچنین تأثیر جنگل در مبارزه با آلودگی هوا و تولید اکسیژن غیر قابل انکار می باشد. امروزه در خشکی ها پس از فعالیت های شهری و کشاورزی، آتش سوزی فراگیرترین عامل تخریب جنگل ها به شمار می رود. در سال های اخیر به واسطه خشکسالی های بی سابقه و مداوم و کاهش چشمگیر بارندگی در کشور بر میزان تعداد آتش سوزی های رخ داده در جنگل های کشور افزوده شده است. وقوع این رخداد تابع مکان و زمان خاصی نبوده و در همه فصول سال و در همه پوشش های جنگلی کشور، مدام جان و تن درختان را ذغال و خاکستر می کند. پارامتر های طبیعی و مصنوعی زیادی در وقوع آتش سوزی دخالت دارند که شناسایی و بررسی اثر این پارامترها و تهیه نقشه پتانسیل آتش سوزی و کاهش خسارات ناشی از آن بسیار مفید می باشد. تاکنون مطالعات مختلفی در رابطه با تهیه نقشه پهنه بندی خطر آتش سوزی جنگل ها انجام شده است که از روش تلفیق خطی وزن دار نقشه های معیار با یکدیگر جمع شده اند و نتایج مطلوبی حاصل گردیده است. در این پژوهش با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) و تحلیل های مکانی مورد نیاز، نسبت به پهنه بندی مناطق با ریسک بالای آتش سوزی جنگل های 5 حوزه جنگلی استان گیلان اقدام شده است. از این رو در این تحقیق با توجه به اینکه عوامل مختلفی در آتش سوزی جنگل ها نقش دارند و میزان اهمیت هر کدام با دیگری متفاوت است، به بررسی روش وزن دهی AHP و چندین مدل همپوشانی لایه ها پرداخته و با تولید نقشه نهایی توسط این روش ها بهترین مدل به عنوان روش پیشنهادی ارائه می گردد. قابل ذکر است که در این مقاله منطقه مورد بررسی جنگل های حاشیه جنوب دریای خزر (جنگل های گیلان) می باشد که در مقایسه با سایر مناطق کشور پتانسیل بالایی برای وقوع آتش سوزی دارد و هر سال آتش سوزی های زیادی در این جنگل اتفاق می افتد.