مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
سال:1395 | دوره:23 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: استئوپروز یک بیماری متابولیک استخوان است. برخی سودمندی میدان الکترومغناطیسی را بر استخوان گزارش کرده اند. هدف این مطالعه، ارزیابی اثر پالس الکترومغناطیس بر استحکام ران و ریز ساختارهای استخوان در مدل تجربی پوکی استخوان بود.روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، 30 سر موش آزمایشگاهی در 3 گروه کنترل، OVX و OVX+PEM تقسیم شدند. گروه OVX+PEM از هفته 12 پس از عمل، به مدت 10 هفته (3 روز در هفته) تحت درمان با پالس الکترومغناطیس (با شدت 2.4mT و فرکانس 7.5Hz) به مدت 30 دقیقه قرار گرفت. سپس استخوان های ران آنها برای تعیین استحکام و ریزساختارهای بافت استخوان (ضخامت استخوان های ترابکولار و کورتیکال و فواصل استخوان های ترابکولار) برداشته شد. برای بررسی ریز ساختارها، نمونه ها با H&E رنگ آمیزی و توسط روش هاورد اندازه گیری شدند. داده ها به وسیله آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، تحلیل واریانس با اندازه گیری های تکراری و تست تعقیبی شفه توسط نرم افزار SPSS (ویرایش 16)، تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: با وجود وزن اولیه یکسان موش های هر سه گروه (P=0.15)، وزن آزمودنی ها پس از 12 و 22 هفته از اواریکتومی افزایش معنی داری یافت (P<0.05). ضخامت استخوان های کورتیکال، ترابکولار و استحکام استخوان ران در گروه OVX (به ترتیب: X=220.80±5.90، P<0.001؛ X=90.34±5.73، P=0.001؛ X=5.15±1.07، (P=0.002 و OVX+PEM (به ترتیب: X=255.40±6.02، P<0.001؛ X=113.50±3.43، P=0.008؛ X=8.00±1.11، (P=0.015 نسبت به گروه کنترل X=232.36±5.13)، X=100.50±5.06، (X=6.95±1.16 به طور معنی داری کاهش یافت. ضخامت کورتیکال، ترابکولار و استحکام استخوان در گروه OVX+PEM نسبت به اوراکتومی به طور معنی داری افزایش یافت (P<0.001) و کاهش معنی داری در فاصله بین ترابکولارها در گروه (X=111.60±2.87) OVX+PEM نسبت به (X=127.40±4.74) OVX وجود داشت (P<0.001).نتیجه گیری: پالس الکترومغناطیس به عنوان یک درمان غیر تهاجمی، می تواند اثرات سودمندی در بهبودی پوکی استخوان داشته باشد.

زمینه و هدف: حشره کش های ارگانوفسفره نظیر دیازینون می توانند سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی بدن را مختل کنند. آنتی اکسیدان ها از استرس اکسیداتیو سلول ها محافظت می کنند. در این مطالعه، خواص آنتی اکسیدانی N-استیل سیستئین (NAC) و ویتامین های E و C در کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از دیازینون در بافت طحال موش صحرایی مقایسه شد.روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، تعداد 48 موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به 8 گروه مساوی شامل گروه های: کنترل، دریافت کننده دیازینون (100 mg/kg)، دریافت کننده (160 mg/kg) NAC، دریافت کننده ویتامین (150 mg/kg) E، دریافت کننده ویتامین (200 mg/kg) C، دریافت کننده دیازینون با NAC، دریافت کننده دیازینون با ویتامین E و دریافت کننده دیازینون با ویتامین C تقسیم شدند. 24 ساعت بعد از تزریق داخل صفاقی، حیوانات بیهوش و بافت های طحال آنها جدا شدند. بعد از هموژنه کردن بافت ها، آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT)، گلوتاتیون S- ترانسفراز (GST) و لاکتات دهیدروژناز و غلظت های گلوتاتیون (GSH) و مالون دی آلدئید از طریق روش های بیوشیمیایی تعیین شدند.یافته ها: دیازینون سبب افزایش فعالیت SOD و GST و کاهش فعالیت آنزیم CAT و غلظت GSH در طحال گردید (P<0.01). تجویز آنتی اکسیدان های NAC و یا ویتامین E، سبب بهبود SOD و GAT گردید.نتیجه گیری: دیازینون باعث القای استرس اکسیداتیو در طحال می شود. NAC از طریق افزایش سنتز گلوتاتیون و ویتامین های E و C از طریق پاکسازی رادیکال های آزاد، باعث کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از دیازینون می شود. مقایسه اثرات این آنتی اکسیدان ها بر روی غلظت گلوتاتیون و فعالیت GST نشان می دهد که خاصیت آنتی اکسیدانی NAC بیشتر از ویتامین های E و C است.

زمینه و هدف: در مطالعه حاضر، اثر غلظت های مختلف سولفات به عنوان یک آنیون مخرب بر کارایی لاگون بی هوازی بررسی شد.روش تحقیق: این مطالعه تجربی به مدت 7 ماه بر روی پایلوت برکه تثبیت بی هوازی در محل تصفیه خانه فاضلاب شهر بیرجند انجام شد. پس از اطمینان حاصل کردن از تثبیت شرایط محیطی، سولفات با غلظت های 200، 300 و 400 میلی گرم در لیتر به پایلوت تزریق شد؛ سپس مشخصه های pH، ازت آلی، ازت آمونیاکی، BOD5 (اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی)، COD (اکسیژن مورد نیاز شیمیایی) و نیترات اندازه گیری شدند. آزمایش ها مطابق با روش های مندرج در کتاب استاندارد متد (چاپ 2005) انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سولفات از 200 به 300 میلی گرم در لیتر، تنها راندمان حذف پارامتر BOD5 معادل 10 درصد کاهش یافت و بقیه پارامترها تغییر قابل ملاحظه ای نداشت؛ ولی با افزایش غلظت سولفات از 200 به 400 میلی گرم در لیتر، پارامترهای مختلف همچون BOD5، COD، ازت آلی، کل ازت کجلدال، نیترات و سولفات به ترتیب به میزان: 11، 8، 12، 26، 6 و 10 درصد کاهش نشان داد. pH ابتدا قلیایی و سپس به خنثی متمایل گردید.نتیجه گیری: برکه های تثبیت بی هوازی در صورت راهبری مناسب، قابلیت متفاوتی در حذف ترکیب های آلی در غلظت های مختلف سولفات دارند؛ به طوری که در غلظت 200 میلی گرم در لیتر سولفات عملکرد مناسب و در غلظت 300 میلی گرم در لیتر سولفات، باکتری های احیاکننده سولفات غالب هستند و در نتیجه باعث تولید بو می گردند. همچنینن با افزایش غلظت سولفات به 400 میلی گرم در لیتر، ازت آمونیاکی افزایش 2.5 برابری (150%) در پساب خروجی می یابد.

زمینه و هدف: کادمیوم یکی از سمی ترین فلزات سنگین موجود در آب است که بیشتر از طریق فاضلاب صنایع وارد منابع آبی می شود. نانوذرات توانایی حذف فلزات سنگین از منابع آبی را از طریق مکانیسم جذب سطحی دارند. هدف از این مطالعه، ساخت نانوذرات زیستی نقره و مطالعه بهینه سازی حذف کادمیوم در محلول های آبی بود.روش تحقیق: نانوذرات زیستی نقره، از طریق ترکیب عصاره میکروجلبک کلرلا ولگاریس و نیترات نقره سنتز گردید و مشخصات نانوذرات شامل ساختار ذرات و اندازه آن، با استفاده از دستگاه های FT-IR، SEM و XRD مشخص شد. برای بهینه سازی فرآیند جذب سطحی کادمیوم با نانوذرات زیستی نقره؛ پارامترهای pH، زمان تماس، غلظت اولیه کادمیوم و غلظت نانوذرات، تحت شرایط مختلف مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نانوذرات به دست آمده به صورت کروی، منفرد و کریستالی و با اندازه ذرات 45-10 نانومتر حاصل شد. شرایط pH=8، غلظت اولیه کادمیوم 0.5 میلی گرم در لیتر، مقدار جاذب 0.5 میلی گرم، زمان تماس 10 دقیقه، میزان بهینه پارامترهای موثر در جذب سطحی کادمیوم در دمای 30 درجه سانتی گراد و سرعت همزن 200 دور در دقیقه به دست آمد. ایزوترم جذب یون کادمیوم از مدل لانگمویر (R2>0.96) و فرندلیچ (R2>0.94) تبعیت نمود.نتیجه گیری: در شرایط بهینه، نانوذرات زیستی نقره، توانایی جذب سریع و موثر فلز کادمیوم را دارند؛ بنابراین این نانوذرات می توانند به عنوان روشی ارزان قیمت، غیرسمی و دوست دار محیط زیست، برای حذف فلزات سنگین در مدت زمان کوتاه مورد استفاده قرار گیرند.

زمینه و هدف: بیماران تحت همودیالیز، مشکلات مختلفی را در ارتباط با عوارض بیماری مانند مشکلات جسمی، اقتصادی، اجتماعی و روان شناختی تجربه می کنند که این مشکلات می توانند زمینه ساز بروز اختلالات روانی در بیماران باشند. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی توانبخشی روانی به شیوه دوسا بر کاهش میزان افسردگی، اضطراب و استرس بیماران همودیالیزی انجام شد.روش تحقیق: این مطالعه نیمه تجربی، بر روی 30 نفر از بیماران مرد همودیالیزی دارای پرونده در انجمن حمایت از بیماران کلیوی و مراکز خصوصی شهر زاهدان انجام شد. بیماران، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. بیماران گروه آزمایش در 11 جلسه درمان 45 دقیقه ای، تحت درمان آرام سازی روانی حرکتی دوسا قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (ویرایش 19) و آزمون های آماری تی مستقل و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین نمره افسردگی، اضطراب و استرس قبل از مداخله در بیماران گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری نداشت (P>0.05)؛ ولی بعد از مداخله در بیماران گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل این تفاوت به طور معنی داری کمتر بود (P<0.001). همچنین میانگین نمره افسردگی، اضطراب و استرس در بیماران گروه آزمایش بعد از مداخله نسبت به قبل از آن به طور معنی داری کاهش داشت (P<0.001)؛ ولی در بیماران گروه کنترل تفاوت معنی داری به دست نیامد (P>0.05).نتیجه گیری: نتایج نشان داد که توانبخشی روانی به شیوه دوسا بر کاهش میزان افسردگی، اضطراب و استرس بیماران همودیالیزی تاثیر دارد؛ بنابراین پیشنهاد می گردد علاوه بر تجویز دارو، مداخلات روانشناختی برای این بیماران انجام شود.

زمینه و هدف: همزمان با پیشرفت روش های تشخیصی بیماران قلبی، عوامل خطر زای جدید همچون هموسیستئین در ابتلا به بیماری های قلبی عروقی مطرح شده اند. هدف از این مطالعه اندازه گیری سطوح هموسیستئین و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی در مبتلایان به سکته قلبی و مقایسه آن با افراد گروه شاهد است.روش تحقیق: مطالعه حاضر بصورت موردی- شاهدی بر روی 45 بیمار مبتلا به سکته حاد قلبی بستری در بیمارستان ولیعصر بیرجند و 45 فرد سالم همسان شده با گروه بیمار از نظر سن و جنس، دیابت، فشار خون و دیس لیپیدمی انجام شد. ظرفیت تام آنتی اکسیدانی به روش FRAP و سطوح هموسیستئین به روش الایزا اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با کمک آزمون های آماری Mann Whitney, Kalmogorov-Smiranov و t-test در سطح معنی داری P<0.05 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: ظرفیت تام آنتی اکسیدانی گروه مورد و شاهد به ترتیب: 837.86±175.07 و 981.91±276.57 و میانگین سطح هموسیستئین افراد گروه مورد و شاهد به ترتیب: 15.77±8.09 و 12.91±6.75 میکرومول بر لیتر بود. نتایج نشان داد که ظرفیت تام آنتی اکسیدانی در گروه بیمار به طور معناداری نسبت به گروه کنترل کاهش دارد (P=0.004) و تفاوت قابل توجهی در سطح سرمی هموسیستئین دو گروه وجود ندارد (P=0.11).نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که استرس اکسیداتیو و ظرفیت آنتی اکسیدانی پایین با پاتوژنز بیماری می تواند مرتبط باشد. به منظور تایید ارتباط هموسیستئین و بیماری های قلبی- عروقی به مطالعات بیشتر نیاز است.

زمینه و هدف: به دلیل خاصیت نوروتروپیک بودن و اختفا، بعضی ویروس ها به خصوص هرپس ویروس ها، به عنوان عوامل احتمالی در بسیاری از اختلالات سیستم عصبی مرکزی از جمله اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی در نظر گرفته می شوند. در این مطالعه، با سنجش سطح آنتی بادی IgG ویروس های هرپس سیمپلکس (HSV) و اپشتین بار (EBV)، به بررسی ارتباط ابتلا به این ویروس ها و بیماری های ذکر شده پرداخته شد.روش تحقیق: در این مطالعه مورد- شاهدی، در کل 92 نمونه سرم شامل 46 مورد از بیماران ارجاعی به بیمارستان روان پزشکی ایران و 46 مورد از کارکنان سالم دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان گروه شاهد، مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها از نظر سطح آنتی بادی IgG بر ضد HSV 1&2 و EBV، توسط کیت الایزا ارزیابی شدند و حضور و عدم حضور ژنوم EBV در آنها به روش Real-time PCR بررسی گردید.یافته ها: میزان شیوع آنتی بادی HSV1&2 در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی و گروه کنترل سالم به ترتیب %80.4 و %82.6 به دست آمد. بررسی نتایج، اختلاف معنی داری از نظر آنتی بادی ضد HSV 1&2 نشان نداد (P=0.79). میزان شیوع آنتی بادی EBV در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی %100 و در افراد گروه کنترل سالم %89.1 به دست آمد. نتایج حاصل، نشان دهنده وجود اختلاف معنی دار در دو گروه از نظر تیتر آنتی بادی ضد EBV بود (P=0.02). در خصوص شناسایی ژنوم EBV هیچ مورد از نمونه ها مثبت گزارش نشدند.نتیجه گیری: یافته های این تحقیق نشان می دهد که ارتباط معنی داری بین سابقه ابتلا به EBV با بیماری اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی وجود دارد؛ اما این ارتباط در مورد سابقه ابتلا به HSV با ایجاد بیماری های ذکرشده وجود ندارد.

زمینه و هدف: امروزه پیشرفت های علمی و صنعتی در زمینه پزشکی و داروسازی، امکان دسترسی به انواع داروها را فراهم آورده است. چنانچه این دسترسی با نظارت صحیح همراه نباشد، می تواند موجب مصرف خودسرانه داروها گردد. مطالعه حاضر با هدف تعیین اپیدمیولوژی خوددرمانی و عوامل مرتبط با آن در مراجعه کنندگان به داروخانه های سطح شهر بیرجند انجام شد.روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی، به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی بر روی 944 نفر از مراجعه کنندگان به داروخانه های شهر بیرجند در زمستان و بهار 1394-1393 انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه روا و پایا جمع آوری شد. داده ها پس از ورود به نرم افزار SPSS (ویرایش 19)، با کمک آزمون های آماری Chi-Square، t-test مستقل، Mann-Whitney، Kruskal-Wallis و Tukey در سطح معنی داری P<0.05 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی افراد شرکت کننده 32.8±10.8 سال بود. 84.5% از افراد مصرف خودسرانه دارو را بیان کردند که 58% آنها مرد بودند. بیشترین مصرف خودسرانه مربوط به داروهای سرماخوردگی و حساسیت (61.4%) و مسکن ها (43.9%) بود. در بین شرکت کنندگان در مطالعه، 33% آنها عدم دسترسی به پزشک، 44.5% آنها دسترسی راحت به دارو توسط داروخانه و 30.6% آنها تجویز نسخه مشابه از سوی پزشک را از مهمترین دلایل مصرف نابجای دارو عنوان کردند.نتیجه گیری:مصرف نابجای دارو در جامعه مورد مطالعه بسیار بالا بوده که عمدتا، در دسته داروهای سرماخوردگی، مسکن و آنتی بیوتیک می باشند. دسترسی آسان به دارو در داروخانه ها، احتمالا مهم ترین عامل خوددرمانی محسوب می شود.