مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
سال:1397 | دوره:25 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: امروزه استفاده از مکمل های طبیعی و سنتی برای اجرای بهتر مهارت های ورزشی از راه بهبود ترکیب بدن و افزایش قدرت، رواج زیادی یافته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر مصرف مکمل زعفران و تمرین مقاومتی بر مقادیر سرمی لپتین، ترکیب بدنی و قدرت عضلانی مردان جوان غیر ورزشکار بود. روش تحقیق: در این مطالعه نیمه تجربی، 30 مرد جوان غیر ورزشکار با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه تمرین مقاومتی و مصرف مکمل زعفران (15نفر) و گروه تمرین مقاومتی (15نفر) قرار گرفتند. هر دو گروه پروتکل تمرینی شامل چهار جلسه تمرین مقاومتی در هفته با 60-70 درصد یک تکرار بیشینه را انجام دادند. همچنین گروه اول، روزانه یک عدد قرص 150 میلی گرمی زعفران خالص مصرف می کردند. در ابتدا و انتهای دوره، از نمونه های خونی برای سنجش لپتین، برای سنجش ترکیب بدنی آزمودنی ها از روش بیوالکتریکال ایمپدانس BIA و برای انداز ه گیری قدرت بالاتنه و پایین تنه به ترتیب از آزمون پرس سینه و پرس پا، استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های tوابسته و مستقل انجام شد. یافته ها: بین گروه تمرین مقاومتی و مصرف مکمل زعفران و گروه تمرین مقاومتی، اختلاف معنی داری در میزان لپتین، درصد چربی بدن و توده بدون چربی مشاهده شد (P≤ 0/05) اما قدرت بالاتنه و پایین تنه بین دو گروه تفاوت معنی داری نداشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت، تمرین مقاومتی در کنار مصرف مکمل زعفران می تواند ترکیب بدن در مردان غیرورزشکار را بهتر کند، ولی موجب بهتر شدن قدرت بالاتنه و پایین تنه نمی شود.

زمینه و هدف: تاثیرات مثبت ورزش بر عملکرد مغز و همچنین افزایش بیان برخی از عوامل رشد نورونی از جمله فاکتور نوروترفیک مشتق شده از مغز یا BDNF (Brain-derived neurotrophic factor)، اثبات شده است. برای بررسی بیشتر مکانیزم های مولکولی این تغییرات و همچنین با اطلاع از این موضوع که miR-10b یکی از تنظیم کننده های بیان BDNFاست، تاثیر ورزش بر بیان نسبی miR-10b (microRNA-10) در موش های صحرایی ماده ارزیابی گردید. از آنجا که مطالعات قبلی نشان داده اند، ورزش از طریق برهمکنش با هورمون استروژن باعث افزایش بیان BDNF می شود، اثر ورزش بر بیان miR-10b در موش های فاقد تخمدان نیز سنجیده شد. روش تحقیق: در این مطالعه، تعداد 42سر موش صحرایی ماده از نژاد ویستار، انتخاب و در قالب دو گروه دست نخورده و فاقد تخمدان بررسی شدند. موش های فاقد تخمدان، جراحی تخمدان برداری را سپری کرده و بعد از گذشت یک ماه برای انجام آزمایش استفاده شدند. پروتکل ورزش، چهار هفته دویدن بر روی تردمیل بود. برای تعیین بیان نسبی miR-10b در هیپوکامپ موش ها از روش Real time PCR استفاده شد. یافته ها: بیان miR-10b در گروه شم-ورزش نسبت به گروه کنترل در هر دو نوع موش های دست نخورده و فاقد تخمدان، تفاوت معنی داری نشان نداد. ورزش اجباری با تردمیل، تغییرات معنی دار در بیان این ژن در هر دو نوع موش دست نخورده و فاقد تخمدان ایجاد نکرد (0/05˃ P)؛ اما بیان BDNF در موش های دست نخورده به طور معنی دار افزایش یافت (0/05˂ P). در واقع بیان miR-10b با تغییرات بیان BDNF در اثر ورزش، هیچ گونه همبستگی نداشت. نتیجه گیری: در واقع این مطالعه نتوانست ارتباط بیان miR-10b با افزایش بیان BDNF که حاصل برهمکنش ورزش و هورمون استروژن است را اثبات نماید؛ بنابراینmiRNA نمی تواند جز عوامل تنظیم کننده بیان BDNF محسوب گردد.

زمینه و هدف: در طب سنتی، از بنفشه معطر به عنوان ضد التهاب، خواب آور، آرام بخش، آنتی اکسیدان، ضد اضطراب و درمان کننده اختلالات عصبی-روانی استفاده می شود؛ از این رو، در این مطالعه اثر حاد ضد افسردگی عصاره هیدرو الکلی بنفشه معطر در موش سوری بررسی شد. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، 114سر موش سوری نر نژاد آلبینو، به شکل تصادفی به گروه های دریافت کننده نرمال سالین (کنترل) (ml/kg, i. p10)، فلوکستین (ml/kg, i. p20)، ایمی پرامین (ml/kg, i. p30) و عصاره بنفشه معطر (50، 100، 200 و ml/kg, i. p 400) تقسیم شدند. سنجش میزان افسردگی با آزمون های رفتاری شنای اجباری (Forced swimming test)، معلق ماندن دم (Tail suspension test) و جعبه باز (Open field test) انجام گرفت. یافته ها: بنفشه معطر (mg/kg 100 تا 400) سبب کاهش مدت زمان بی حرکتی (به ترتیب برابر با 0/01P< و 0/001P<) در هر دو آزمون شنای اجباری و آزمون معلق ماندن دم شد. عصاره این گیاه، زمان شناکردن را (به ترتیب 0/01P< و 0/001P<) بدون تغییر معنی دار در زمان صعودکردن (0/05P>) افزایش داد. در آزمون جعبه باز، دوزهای mg/kg200 و mg/kg400 بنفشه معطر سبب کاهش تعداد عبور از مربع و روی دو پا ایستادن (به ترتیب 0/05P< و 0/01P<) شد. نتیجه گیری: احتمالا دوزهای حاد بنفشه معطر، شبیه فلوکستین سبب بروز اثرات ضد افسردگی می شود.

زمینه و هدف: تایپینگ سریع و دقیق اشریشیاکلی برای اطلاع از اپیدمیولوژی و کنترل بیماری های ناشی از آن، امری لازم و ضروری می باشد. هدف مطالعه حاضر، تعیین ارتباط ژنتیکی احتمالی در بین جدایه های با منابع انسانی و آبی اشریشیاکلی با استفاده از روش Enterobacterial Repetitive Intergenic Consensus (ERIC)-PCR بود. روش تحقیق: این مطالعه توصیفی-تحلیلی، در سال های 1393 تا 1395 انجام گرفت. جامعه هدف در این مطالعه، 45 جدایه اشریشیاکلی (25 جدایه بیمارستانی و 20 جدایه از استخر شنای سربسته) بود که همه آنها با استفاده از روش های بیوشیمیایی و مولکولی تایید شدند و در ادامه با تکنیک ERIC-PCR مورد تایپینگ قرار گرفتند. یافته ها: به طور کلی در الکتروفورز محصول ERIC-PCR، 3 تا 7 باند مختلف در محدوده کمتر از 100 تا بیشتر از 1500 جفت باز مشاهده گردید. در مجموع 23پروفایل ERIC-PCR در بین ایزوله های مورد مطالعه دیده شد که شامل 12 پروفایل در بین جدایه های انسانی و 10 پروفایل در بین جدایه های آبی بود و همچنین یک پروفایل بین آنها مشترک بود. براساس نتایج دندروگرام، 2 کلاستر اصلی و 7 دسته (A تا G) مشاهده شد. نتیجه گیری: تمامی جدایه های مورد مطالعه با استفاده از روش ERIC-PCR قابل تایپ بودند و همچنین میزان تنوع ژنتیکی بالایی در بین جدایه های مورد مطالعه دیده شد. وجود پروفایل مشترک در بین جدایه های آبی و انسانی، نشان دهنده چرخش احتمالی این جدایه ها بین انسان-آب-انسان می باشد.

زمینه و هدف: برای درمان استئوپورز معمولا از ترکیبات خوراکی یا تزریقی بیسفوسفونات ها استفاده می شود. این مطالعه با هدف بررسی مقایسه ای اثر الندرونت خوراکی با پامیدرونت تزریقی در تغییر وضعیت تراکم استخوان بیماران مبتلا به استئوپروز انجام شد. روش تحقیق: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه تجربی مبتنی بر مدارک موجود بود که بر روی بیماران مبتلا به استئوپروز مراجعه کننده به کلینیک بیمارستان ولیعصر بیرجند در سال های 95-1392 انجام شد؛ ضمن اینکه مداخله یک مداخله استاندارد بوده که به صورت روتین انجام می شود. بیماران در دو گروه تحت درمان به مدت یکسال، در یک گروه الندرونت خوراکی و در گروه دیگر داروی پامیدرونت تزریقی دریافت کردند. درمان با کلسیم و ویتامین D نیز در هر دو گروه انجام شد. تراکم سنجی به روش دگزا (DEXA) با دستگاه Dual-energy X-ray absorptiometry (Hologic) ساخت کشور آمریکا در هر دو گروه قبل و بعد از درمان اندازه گیری شد داده ها با استفاده از آزمون های دقیق فیشر، t زوج شده و T مستقل در سطح معنی داری 05/0≥ P تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از بین شاخص های تراکم استخوان مهره ای، فقط مقدار شاخص Z-score برای هر دو داروی الندرونت و پامیدرونیت به طور معنی داری بهبود داشت. درخصوص شاخص های تراکم استخوان هیپ، بهبود معنی دار شاخص Z-score فقط در بیماران تحت درمان با پامیدرونیت مشاهده شد. اختلاف آماری در میانگین و فراوانی تغییرات شاخص های تراکم استخوانی در مهره ها و هیپ بعد از درمان نسبت به قبل از آن، در دو گروه تحت درمان با الندرونت و پامیدرونیت مشاهده نگردید. نتیجه گیری: تجویز یکسال مصرف دو داروی الندرونت و یا پامیدرونیت، می تواند Z score تراکم استخوان مهره ای را بهبود بخشد و این درحالی است که Z-score تراکم استخوان هیپ فقط در درمان با پامیدرونیت بهبود می یابد. هیچ یک از دو تجویز مذکور، برتری خاصی در ایجاد تغییر در شاخص های تراکم استخوانی در مهره ها ندارند، ولی پامیدرونیت در هیپ تاثیر بهتری دارد.

زمینه و هدف: دیابت نوع دوم در زنان میانسال به علت فرآیند یائسگی، کاهش متابولیسم بدن و افزایش بافت چربی شیوع بیشتری دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر هشت هفته تمرین تناوبی بر میزان فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) و مقاومت به انسولین در زنان میانسال دیابتی نوع دو بود. روش تحقیق: در مطالعه تجربی حاضر، 30 نفر زن میانسال مبتلا به دیابت نوع دوم، به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 15نفره تمرین اینتروال و کنترل تقسیم شدند. گروه تمرین به مدت 8هفته، تمرینات اینتروال شامل آزمون استورر دیویس را بر روی دوچرخه کارسنج مونارک با شدت فزآینده انجام دادند؛ به گونه ای که افراد مورد مطالعه تمرینات را در هفته اول با 65درصد حداکثر توان خود و در هفته هشتم با 80درصد حداکثر توان خود انجام دادند. گروه کنترل در این مدت در هیچ برنامه ورزشی منظمی شرکت نداشتند. برای تمام افراد مورد مطالعه، نمایه توده بدنی، هورمون IGF-1 و مقاومت به انسولین از فرمول HOMA-IR اندازه گیری شد. برای مقایسه داده های پیش آزمون و پس آزمون در هر گروه و بین گروه ها، از آزمون تی زوجی و تی مستقل استفاده گردید. یافته ها: هشت هفته تمرین، افزایش معنی داری در فاکتور شبه انسولینی و کاهش معنی دار مقاومت انسولینی گروه اینتروال داشت (0/001P≤ ). این تغییرات در مقایسه با گروه کنترل هم تفاوت معنی داری را نشان دادند. نتیجه گیری: تمرینات اینتروال هوازی با شدت بالا احتمالا با کمک تاثیر بر سطوح هورمونی می تواند موجب بهبود وضعیت افراد میانسال مبتلا به دیابت نوع دو گردد.

زمینه و هدف: هپاتیت E، نوعی بیماری ویروسی منتقله از طریق آب آلوده است که بیشتر به صورت اپیدمی رخ می دهد. عقب ماندگان ذهنی جزء گروهای پرخطر با ریسک بالای ابتلا به این عفونت می باشند؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی سرواپیدمیولوژی هپاتیت E در عقب ماندگان ذهنی، طراحی و اجرا گردید. روش تحقیق: این مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی، بر روی 300نفر از مددجویان تحت پوشش بیرجند به صورت سرشماری انتخاب شدند. در این بررسی، از کیت Anti – HEV-IgG شرکت Diapro استفاده شد. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS (ویرایش 19) وارد و ضمن ارائه آمار توصیفی، به وسیله آزمون های آماری کای اسکوئر و من ویتنی در سطح 05/0: α تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: از 300 فرد انتخاب شده، در مجموع 267نفر شامل: 180نفر (5/67%) جنس مذکر و 87نفر (5/32%) جنس مونث، وارد مطالعه شدند که 62نفر (1/23%) هپاتیت E مثبت و 205نفر (5/76%) هپاتیت E منفی بودند. بین سرولوژی مثبت با جنس افراد، ارتباط آماری وجود نداشت؛ اما بین سن افراد و سن ورود به مرکز با سرولوژی هپاتیت E، ارتباط آماری معنی دار وجود داشت (0/001P=). همچنین ارتباط بین سرولوژی هپاتیت E با مدت زمان اقامت در مرکز، معنی دار نبود (0/27P=). نتیجه گیری: شیوع بالای هپاتیت E در افراد عقب مانده ذهنی، نگران کننده بوده و بر پیگیری راهکارهای مناسب غربالگری و بهداشتی، تاکید می نماید.

آرتروز، شایع ترین بیماری افراد مسن می باشد. شناسایی عوامل موثر بر انجام رفتارهای پیشگیری کننده از آرتروز برای طراحی مداخلات پیشگیرانه، اهمیت ویژه ای دارد. هدف این مطالعه، بررسی عوامل موثر بر رفتارهای پیشگیری کننده از آرتروز در زنان میانسال با استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی بود. این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی 325نفر از زنان 59-29 سال انجام شد. جمعیت مورد بررسی، زنان میانسال مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهر بیرجند بودند که به طور تصادفی انتخاب شدند. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. پرسشنامه دربرگیرنده اطلاعات دموگرافیک، سازه های مدل اعتقاد بهداشتی و سوالات آگاهی بود و روایی و پایایی آن تایید شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS (ویراییش 19) و با استفاده از آزمون رگرسیون به روش گام به گام تجزیه و تحلیل شد. میانگین سنی زنان مورد مطالعه 4/8± 1/39 سال بود. نتایج مطالعه نشان داد که در رابطه با رفتارهای پیشگیری کننده از آرتروز 1/19درصد افراد عملکرد خوب، 36درصد افراد عملکرد متوسط و 9/44درصد آنها عملکرد ضعیف داشتند. مهمترین پیش بینی کننده ها، خودکارآمدی (0/37β =، 0/001P<)، آگاهی (0/26β =، 0/001P<) و در انتها شدت درک شده (0/18=β ، 0/001P<) بودند. در مجموع این سازه ها توانایی پیش بینی 1/18درصد تغییرات رفتار پیشگیری را داشتند. با توجه به نتایج مطالعه، اکثر زنان رفتارهای پیشگیری کننده از آرتروز را انجام نمی دهند؛ بنابراین پیشنهاد می شود که با انجام مداخلات آموزشی؛ آگاهی، شدت درک شده و خودکارآمدی افراد تقویت گردد تا منجر به ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از آرتروز گردد.

عصاره گیاه عاقرقرحا، حاوی ترکیباتی است که می تواند بافت بیضه را تحت تاثیر قرار دهد. هدف از این مطالعه، شناسایی اثرات بافتی عصاره ریشه گیاه عاقرقرحا در بیضه موش صحرایی بود. در این مطالعه تجربی، تعداد 48سر موش صحرایی نر و بالغ در قالب دو گروه شاهد (12سر) و آزمایش (36سر) مورد بررسی قرار گرفتند. رت های گروه آزمایش، به سه زیرگروه یک، دو و سه تقسیم شدند و هر زیرگروه به ترتیب دوزهای 50، 100 و mg/kg 150 از عصاره را به صورت داخل صفاقی به مدت چهار هفته دریافت کردند. سپس موش ها تحت بیهوشی عمیق قرار گرفتند و نمونه برداری از بیضه آنها انجام و بلوک های پارافینی از آن تهیه گردید. از بلوک های پارافینی تهیه شده، مقاطعی با ضخامت 6میکرومتر تهیه و با روش هماتوکسیلن-ائوزین رنگ آمیزی گردید. درنهایت در هر رت حدقل 100 لوله منی ساز مطالعه و متغیرهای قطر داخلی و خارجی و ضخامت پوشش ژرمینال اندازه گیری شد. قطر خارجی و داخلی لوله های منی ساز در موش های هر سه زیرگروه آزمایش نسبت به گروه شاهد اختلاف معنی داری داشت (0/02P<)؛ اما اختلاف ضخامت پوشش ژرمینال بین گروه شاهد با گروه آزمایش دریافت کننده دوز mg/kg 50 از عصاره معنی دار نبود؛ در حالی که این اختلاف بین گروه شاهد با دیگر گروه های آزمایش معنی دار بود (0/002P<). بنابراین می توان نتیجه گرفت که عصاره ریشه گیاه عاقرقرحا می تواند باعث تغییرات ساختاری در پوشش ژرمینال در بیضه گردد.