علوم پزشکی رازی
سال:1397 | دوره:25 | شماره:10 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: ارزشیابی مهارت های دانشجویان پرستاری نقش حیاتی در تربیت حرفه ای آنان دارد، ولی متاسفانه، کیفیت بسیاری از روش های ارزشیابی کمتر از حد مطلوب است. لذا این مطالعه با هدف تعیین تاثیر ارزشیابی با استفاده از روش آزمون مشاهده مستقیم مهارت های عملی (Direct observation of clinical skills-DOPS) و روش سنتی بر مهارت های بالینی دانشجویان پرستاری در سال 1395 انجام گرفت. روش کار: در یک مطالعه نیمه تجربی، 108 دانشجوی پرستاری سال آخر به صورت در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و مداخله تخصیص داده شدند. در گروه مداخله مهارت های پانسمان، رگ گیری و ساکشن کردن توسط روش DOPS و در گروه کنترل بر اساس روش جاری و روش روتین دانشکده ارزشیابی شد. نهایتا در انتهای مطالعه مهارت های مورد نظر در دو گروه توسط چک لیست بررسی شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS16 و آمار توصیفی و استنباطی کای دو، تی مستقل و همبستگی پیرسون و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: آزمون آماری تی مستقل تفاوت آماری معنا داری در میانگین نمرات مهارت های پانسمان، رگ گیری و ساکشن کردن بین دو گروه مداخله و کنترل نشان داد (001/0p<). نتایج افزایش معناداری در مهارت های ذکر شده در مرحله سوم ارزشیابی در گروه مداخله نشان داد که آزمون آماری ANOVA این افزایش را معنادار نشان داد (001/0p<). نتیجه گیری: با توجه به ارتقاء مهارت های بالینی در دانشجویان گروه مداخله، پیشنهاد می شود از روش ارزشیابی DOPS به عنوان روشی با قابلیت اجرایی بالا، عینی و معتبر برای ارزیابی مهارت های بالینی و ارزشیابی یادگیری دانشجویان پرستاری و همچنین در زمان پذیرش مسئولیت های حرفه ای افراد در علوم پزشکی استفاده شود.

زمینه و هدف: استفاده از دوزهای بالای استامینوفن منجر به نکروز کبدی و کلیوی می گردد. هدف این پژوهش بررسی اثر محافظت کبدی عصاره ی عصاره ی گیاه آویشن در موش های صحرایی نر دریافت کننده استامینوفن می باشد. روش کار: در این مطالعه تجربی تعداد 42 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار به طور تصادفی به 6 گروه کنترل، شاهد، کنترل مثبت و تیمار 1، 2، 3 تقسیم شدند. گروه کنترل 5/0 میلی لیتر سالین نرمال، گروه شاهد 250 میلی گرم بر کیلوگرم استامینوفن (APAP) به صورت گاواژ، گروه کنترل مثبت 200 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره ی آویشن به صورت تزریق داخل صفاقی دریافت کردند. گروه های تیمار، استامینوفن (250 میلی گرم بر کیلوگرم) و عصاره ی آویشن با دوزهای 100، 200، 400 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت هم زمان دریافت کردند. پس از 10 روز نمونه های خون به طور مستقیم از قلب تهیه و بافت کبد برای بررسی هیستوپاتولوژیک جدا و در فرمالین 10 درصد قرار گرفت. یافته ها: سطوح سرمی آنزیم های GGT، ALP، AST، ALT و IL-1β کاهش معنی دار و همچنین غلظت Albumin و Total-pافزایش معنی داری در گروه های تیمار نسبت به گروه شاهد پیدا کرده بودند. مطالعات بافت شناسی کبد گروه شاهد به طور معناداری التهاب و نکروز هپاتوسیت ها نسبت به گروه کنترل داشت. کبد گروه های تیمار بهبودی قابل ملاحظه ای را نشان دادند. نتیجه گیری: گیاه آویشن با دارا بودن ترکیبات شیمیایی موثر قادر است که کبد را در برابر اثرات سمی استامینوفن محافظت نماید.

زمینه و هدف: بهزیستی ذهنی یکی از سازه های مهم بهداشت روان است که شناسایی عوامل تاثیرگذار در آن از اهمیت فراوانی برخوردار است. لذا، پژوهش حاضر با هدف متمایز ساختن دانشجویان با بهزیستی ذهنی بالا و پایین از یکدیگر، بر اساس تاب آوری و مولفه های گرایش به رفتارهای پرخطر، انجام شد. روش کار: روش پژوهش حاضر از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علوم پزشکی کردستان در سال تحصیلی 97-1396 بود که 365 نفر از آن ها با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های بهزیستی ذهنی وارویک-ادینبورگ (WEMWBS)، خود تاب آوری کلاهنن (1996) و رفتارهای پرخطر جوانان (1390) استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-20 و آزمون تحلیل تشخیصی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل تشخیصی نشان داد که تاب آوری و مولفه های گرایش به مواد مخدر و روان گردان و گرایش به سیگار دارای بالاترین توان در تمایزگذاری بین دو گروه از دانشجویان با بهزیستی ذهنی بالا و پایین بودند. مولفه های بعدی متمایزکننده گروه ها به ترتیب گرایش به خطرپذیری جنسی، گرایش به رانندگی خطرناک، گرایش به خشونت و گرایش به الکل بودند. همچنین، تمامی دانشجویان با بهزیستی ذهنی بالا و پایین با بالاترین درصد تشخیص (100%) به درستی از همدیگر متمایز شده بودند. نتیجه گیری: تاب آوری و مولفه های گرایش به رفتارهای پرخطر تعیین کننده های مهمی در تمایزگذاری بین دانشجویان با بهزیستی ذهنی بالا و پایین هستند؛ بنابراین، در برنامه های آموزشی و پژوهشی برای افزایش بهزیستی ذهنی دانشجویان باید به تاب آوری و مولفه های رفتارهای پرخطر توجه ویژه داشت.

مایونکتین (Myonectin) یکی از انواع مایوکاین های (Myokine) شناخته شده است و مشابه با عامل رشد شبه انسولین یک (Insulin like growth factor 1 /IGF-1) در مسیر های پیام رسانی سلولی درگیر است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر 4 و 6 هفته تمرین مقاومتی بر تغییرات سرمی مایونکتین و عامل رشد شبه انسولین یک و ارتباط بین آن ها در مردان جوان غیر فعال بود. روش کار: تعداد 14 دانشجوی پسر غیر تربیت بدنی (سن 9/0± 26 سال، شاخص توده بدنی 3/2± 7/23 کیلوگرم بر مترمربع) به صورت تصادفی ساده از میان داوطلبین انتخاب شدند و در پژوهش شرکت کردند. آزمودنی ها سه بار در هفته و به مدت شش هفته متوالی، تمرین مقاومتی منتخب را که شامل حرکات پرس سینه، جلو بازو هالتر ایستاده، پرس پا، جلو ران، پشت ران و زیر بغل سیم کش بود، انجام دادند. تعداد تکرار ها در هر ست برای دو هفته اول، دوم و سوم به ترتیب 8، 10 و 12 و شدت فعالیت نیز به ترتیب 60، 70 و 80 درصد یک تکرار بیشینه بود. زمان استراحت بین ست ها 2 دقیقه و بین فعالیت های مختلف نیز 3 دقیقه در نظر گرفته شد. نمونه گیری خون نیز 24 ساعت قبل از شروع فعالیت و 48 ساعت پس از هفته های چهارم و ششم انجام شد. تجزیه و تحلیل آماری در سطح معنی داری 05/0>p انجام شد. یافته ها: بر اساس یافته های این پژوهش هیچ تغییر معنی داری در سطوح سرمی مایونکتین و عامل رشد شبه انسولین یک پس از چهار هفته تمرین مقاومتی مشاهده نشد (به ترتیب 202/0p= و 337/0p=) اما مقادیر آن ها پس از شش هفته تمرین مقاومتی افزایش معنی داری یافت (به ترتیب 001/0p= و 029/0p=). ضریب همبستگی پیرسون نیز بین شاخص های مایونکتین و عامل رشد شبه انسولین یک پس از 4 و 6 هفته تمرین مقاومتی معنی دار نبود (به ترتیب 074/0p= و 071/0p=). نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که تمرین مقاومتی به طول چهار هفته برای افزایش سطوح سرمی مایونکتین و عامل رشد شبه انسولین یک در مردان جوان غیر فعال کافی نیست و به نظر می رسد حداقل زمان لازم برای افزایش سطوح محیطی آن ها شش هفته است.

زمینه و هدف: مسواک محصولی از گیاهی به نام(Miswak) Salvadora persica L. است که دارای اثرات آنتی باکتریال و ضد قارچ، آنتی پلاسمودیوم، ضد تشنج و محافظت کننده در برابر زخم معده می باشد. در مطالعه حاضر اثر ضد التهابی محیطی عصاره آبی این گیاه با استفاده از تست کاراجینان در موش صحرایی بررسی شد. روش کار: موش های صحرایی نر در 5 گروه تقسیم بندی شده که به صورت تزریق داخل صفاقی نرمال سالین، ایندومتاسین (mg/kg 5) و عصاره گیاه مسواک با دوزهای 50، 75 و 100 mg/kg را دریافت نمودند. سپس به کف پنجه خلفی حیوانات کاراجینان تزریق شده و میزان التهاب در زمان های مختلف توسط کولیس دیجیتال اندازه گیری گردید. یافته ها: عصاره گیاه مسواک در دوز mg/kg 50 موجب کاهش التهاب نسبت به گروه کنترل دریافت کننده نرمال سالین در زمان های 4 و 5 ساعت پس از تزریق شد (05/0p≤ ). دوز mg/kg75 عصاره این گیاه اثر ضد التهابی خود را در زمان های 4، 5 و 6 ساعت پس از تزریق کاراجینان نشان داد (01/0p≤ ) و دوز mg/kg 100 از عصاره اثر ضد التهابی قوی تری در این سه زمان نشان داد (001/0p≤ ). تجویز ایندومتاسین در دوزmg/kg 5 نیز موجب کاهش التهاب ناشی از کاراجینان گردید (0001/0p≤ ). نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که عصاره گیاه مسواک دارای اثرات ضد التهابی می باشد. البته امکان استفاده از آن در درمان التهاب نیازمند مطالعات بیشتر در این زمینه می باشد.

زمینه و هدف: تشخیص و مداخله سریع و زودهنگام بیماری مزمن کلیوی به دلیل ماهیت پویا و مخفی آن جهت پیشگیری از هدر رفت مقدار زیاد منابع مالی ضروری است. این مطالعه با هدف طراحی و ایجاد سیستم خبره مبتنی بر منطق فازی جهت تشخیص بیماری مزمن کلیوی انجام شد. روش کار: ابتدا جستجو در پایگاه داده پابمد جهت شناسایی اولیه پارامترها انجام شد. سپس پرسشنامه ای در اختیار کلیه پزشکان متخصص نفرولوژی مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران (18 پزشک) قرار گرفت. تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نسخه 22 نرم افزار SPSS انجام شد (محاسبه میانگین امتیاز هر پارامتر). بر اساس ویژگی های انتخاب شده و با استفاده از متون، راهنماها و بر اساس نظر پزشکان، مجموعه قوانین تشخیص بیماری تعیین شد. سیستم خبره با استفاده از نرم افزار متلب و سیستم استنتاج ممدانی طراحی شد. در نهایت عملکرد سیستم خبره فازی با استفاده از اطلاعات پرونده پزشکی 216 بیمار مبتلا و غیر مبتلا به بیماری مزمن کلیوی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: از 49 پارامتر شناسایی شده با استفاده از متون و راهنماها، پارامترهای اصلی جهت تشخیص بیماری مزمن کلیوی 16 مورد به دست آمد. صحت، حساسیت و اختصاصی بودن سیستم در تشخیص CKD به ترتیب 74/90، 03/87 و 44/94 درصد بود. سطح زیر منحنی راک 90/0 و ضریب کاپا توافق 81/0 به دست آمد که حاکی از ارتباط خیلی شدید میان تشخیص سیستم و تشخیص نهایی ثبت شده در پرونده های بیماران بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطلوب حاصل از به کارگیری و ارزیابی سیستم خبره پیشنهادی، این سیستم می تواند در تشخیص بیماری مزمن کلیوی مفید باشد.

زمینه و هدف: اختلال افسردگی به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات روانی طیف وسیعی از نشانه ها را در برمی گیرد و سیستم های مغزی رفتاری و راهبردهای تنظیم هیجان می توانند به عنوان چهارچوبی موثر برای پیش بینی این نشانه ها مورد استفاده قرار گیرند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سیستم های بازداری/فعال سازی رفتاری و تنظیم شناختی هیجان با نشانگان اختلال افسردگی بود. روش کار: روش پژوهش حاضر توصیفی همبستگی و جامعه آماری آن کلیه بیماران مرد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی بستری در بیمارستان رازی شهر تبریز بود که از میان آن ها 60 بیمار به روش تمام شمار انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سیستم های بازداری/فعال سازی رفتاری (BAS/BIS) کارور و وایت، تنظیم شناختی هیجان (CERQ) گارنفسکی و افسردگی (BDI-II) بک استفاده شد و داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که سیستم بازداری رفتاری و راهبرد منفی تنظیم هیجان با علائم عاطفی، شناختی، جسمی و نمره کل علائم افسردگی رابطه مثبت (01/0>p) و سیستم فعال ساز رفتاری و راهبرد مثبت تنظیم هیجانی با آن رابطه منفی (01/0>p) دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که سیستم های بازداری/فعال سازی رفتاری و راهبردهای تنظیم هیجان سهم معناداری در پیش بینی علائم افسردگی دارند (01/0>p). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که سیستم های بازداری/فعال سازی رفتاری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان نقش مهمی در آسیب شناسی اختلال افسردگی اساسی دارند.

زمینه و هدف: سرطان پستان یکی از شایع ترین سرطان های عود پذیر در بین زنان است؛ که عوامل مختلفی بر بروز عودهای چندگانه این بیماری موثرند که در مطالعات مختلف بررسی و شناخته شده اند؛ اما با این وجود با معلوم بودن این عوامل همیشه نمی توان بروز متاستاز را به طور دقیق پیش بینی کرد. از طرفی بررسی هم زمان انواع عود با یکدیگر باعث دقیق تر شدن نتایج بررسی می شود. یکی از انواع مدل هایی که برای تحلیل رخدادهای بازگشتی با در نظر گرفتن عدم همگنی بین بیماران به کار می رود، مدل شکنندگی است. هدف این مطالعه کاربرد یک مدل شکنندگی توام برای مدل بندی عودهای چندگانه در داده های مربوط به بیماران سرطان پستان است. روش کار: در این مطالعه بقای گذشته نگر، تعداد 342 بیمار مبتلا به سرطان پستان که اطلاعات این بیماران در مرکز تحقیقات سرطان بیمارستان شهدای تجریش، برای پیگیری، ثبت شده بود، مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران حداقل به مدت 6 ماه پس از تشخیص، تحت نظر این مرکز بودند و آخرین وضعیت آنان ثبت گردید. برای تحلیل داده ها از مدل بقای شکنندگی توام استفاده شد. اجرای مدل و تحلیل داده ها در نرم افزار R انجام شد. یافته ها: نرخ بقای سه ساله و پنج ساله برای بیماران، به ترتیب برابر با 79/0 و 68/0 به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده از مدل شکنندگی توام برازش داده شده، می توان گفت خطر عودهای چندگانه (موضعی و متاستاز) برای بیمارانی که درجه تومور در آن ها بیشتر از I است افزایش می یابد. همچنین دریافتیم که اگر ارتباط بین عود های چندگانه را در بیماران مبتلا به سرطان پستان در نظر نگیریم، ارتباط و همبستگی مهمی را از دست خواهیم داد. نتیجه گیری: با توجه به معنی داری واریانس مولفه شکنندگی پیشامد متاستاز، می توان این گونه استنباط کرد که بیمارانی که دارای متغیرهای پیشگوی یکسانی هستند نیز خطر وقوع متاستاز متفاوتی را دارا هستند و از طرفی با توجه به تکرار کم انواع عودها در این مطالعه، نتایج باید با احتیاط در نظر گرفته شوند.

زمینه و هدف: اضطراب صفت حالت یکی از اختلالات روان پزشکی است. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط قاطعیت با اضطراب صفت-حالت در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان در سال 96-97 انجام شده است. روش کار: این مطالعه یک نوع مطالعه مقطعی (توصیفی – تحلیلی) بود که تعداد نمونه آن 385 (173 پسر و 212 دختر) بوده است. روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی طبقه ای بود. جهت جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه استاندارد شده اسپیلبرگر و همکاران (1970) برای اندازه گیری اضطراب صفت – حالت و پرسشنامه قاطعیت گامبریل و ریچی (1997) استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. سطح معنی داری در این مطالعه زیر 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین سنی دانشجویان مورد مطالعه 53/3± 74/24 سال بود. نتایج این مطالعه نشان داد که با افزایش اضطراب صفت و حالت در دانشجویان؛ میانگین نمره پرسشنامه قاطعیت افزایش پیدا می کند که نشان دهنده کاهش قاطعیت در دانشجویان است. در این مطالعه سن نیز ارتباط مثبت و معنی داری با میزان قاطعیت در دانشجویان نشان داد (0001/0p=). نتیجه گیری: با توجه به ارتباط قاطعیت و اضطراب و تاثیر آن ها بر سلامت روان، عملکرد تحصیلی و شغلی دانشجویان، توجه خاص متخصصان آموزش و برنامه ریزان نسبت به تعیین عوامل بازدارنده و تسهیل کننده بروز رفتار قاطعانه؛ افزایش کارایی نظام های مشاوره ای جهت افزایش قاطعیت و کاهش اضطراب، ضروری می باشد.

زمینه و هدف: بیماری های دهان و دندان، نظیر پوسیدگی های دندانی و التهاب لثه از جمله مشکلات شایع در جوامع انسانی می باشند. تشکیل بیوفیلم به عنوان یک مکانیسم بسیار با اهمیت بیماری زایی توسط این باکتری ها مطرح می باشد. مطالعه حاضر مروری بر این بیماری های عفونی و اتیولوژی باکتریایی آن ها، مکانیسم تشکیل و نقش بیوفیلم پلاک دندانی در بروز و پیشرفت این عفونت ها و واکسیناسیون علیه پوسیدگی های دندانی یک زمینه پژوهشی جدید برای مقابله با این بیماری های دهان-دندانی می باشد. روش کار: مقالات از بانک های اطلاعاتی Science Direct، Google Scholar و PubMed در سال های 1995 تا 2017 میلادی جمع آوری گردید و در مدت زمان 2 ماه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. از مقالات با موضوع نقش بیوفیلم باکتریایی در بیماری های دهان و دندان جهت نوشتن این پژوهش استفاده گردید. یافته ها: در نتیجه حاصل از بررسی مقالات دیده شد که باکتری ها از اصلی ترین عوامل بروز عفونت های دهان و دندان می باشند. هر چند بیوفیلم باکتریایی در سطوح مختلف دندانی و دهان لزوما با ایجاد بیماری مرتبط نمی باشد ولی تشکیل بیوفیلم به عنوان یک مکانیسم بسیار با اهمیت بیماری زایی توسط این باکتری ها مطرح می باشد. نتیجه گیری: بیوفیلم پلاک دندانی در وضعیت سلامت، غالبا از باکتری های غیر پاتوژن و کومنسال تشکیل شده است. این در حالی است که در بیوفیلم های پاتوژنیک میزان باکتری های اسیدوژنیک و اسیدوریک به صورت چشمگیر افزایش یافته و با ایجاد یک محیط اسیدی پایدار، دمینرالیزاسیون با سرعت بیشتری رخ می دهد.