علوم پزشکی رازی
سال:1394 | دوره:22 | شماره:141 |تعداد مقالات:14

زمینه و هدف: کمبود ریزمغذی ها یک مشکل اساسی بهداشتی است که همه سنین، به ویژه کودکان در کشورهای در حال توسعه در معرض خطر آن هستند. یکی از این ریزمغذی ها، آهن است که کمبود شدید یا طولانی مدت آن به کم خونی فقر آهن منجر می گردد. کم خونی فقر آهن می تواند بر رشد و تکامل کودکان تاثیر بگذارد. این مطالعه مروری به بررسی تاثیر کمبود این ریزمغذی بر جنبه های مختلف عصبی- تکاملی کودکان در مطالعات مختلف پرداخته است.روش کار: با استفاده از کلیدواژه های «فقر آهن، کودک، شیرخوار، تکامل، تاخیر تکامل» مقالات در پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Web of science، ISI، Scopus، Google scholar، Iranmedex و SID، جستجو گردید و 150 مقاله بازیابی شد که رابطه دو متغیر اصلی فقر آهن، تکامل کودک و عوارض سیستم عصبی را بررسی می کردند. پس از بررسی توسط گروه تحقیق، در نهایت 62 مقاله وارد مطالعه گردید. داده های منتشر شده از سال 1989 تا 2014 در این بررسی گنجانده شد.یافته ها: بررسی مطالعات نشان داد که فقر آهن در دوران پس از تولد می تواند منجر به اختلال متابولیسم انتقال دهنده های عصبی، هیپومیلینیزاسیون در مغز، کاهش توجه، کاهش توانایی یادگیری، کم توانی شناختی، اختلالات سیستم شنوایی، الگوی غیرطبیعی خواب و تاخیر تکاملی گردد.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت سلامت کودکان به عنوان سرمایه های آینده کشور و با توجه به اثرات کمبود آهن بر تکامل و ایجاد عوارض در سیستم عصبی، لازم است تدابیری جهت پیشگیری، تشخیص و درمان به موقع فقر آهن اتخاذ شود تا از پیامدهای کمبود آن پیشگیری نماییم.

زمینه و هدف: سرطان روده چهارمین سرطان شایع در دنیا می باشد. تعداد موارد جدید بیماری از سال 1975 در حال افزایش است. فعالیت بیش از اندازه خانواده EGFR در انواع سرطان ها گزارش شده است و این امر نشان دهنده نقش گیرنده انسانی فاکتور رشد اپیدرمی 2 (HER 2) به عنوان یکی از اعضای این خانواده در بسیاری از سرطان ها به اثبات رسیده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان بیان HER 2 در سرطان روده و ارتباط احتمالی آن با پیشرفت مراحل بیماری می باشد.روش کار: در این مطالعه 30 نمونه بافت بلوک پارافینه افراد مبتلا به سرطان روده و 10 نمونه غیر توموری مورد بررسی قرار گرفت. RNA نمونه ها، پس از پارافین زدایی با محلول RNX استخراج و سپس سنتز cDNA بر روی نمونه ها انجام شد. در انتها میزان بیان ژن HER 2 به کمک تکنیک Real-time PCR نسبی تعیین گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که بیان نسبی ژن HER 2 در افراد بیمار به صورت میانگین نسبت به نرمال به میزان 7.48 برابر افزایش داشته است. مقایسه میزان بیان در نمونه ها نشان دهنده افزایش بیان HER 2 در بیماران در مرحله III نسبت به نمونه های در مرحله II و I بود. همچنین ارتباط معناداری با افزایش سن، مشاهده گردید که این ژن در افراد بالای 50 سال بیشتر از افراد زیر 50 سال بیان می گردد.نتیجه گیری: با توجه به افزایش میزان بیان HER 2 در نمونه های سرطان روده بزرگ می توان بیان نمود که ارزیابی میزان بیان HER 2 می تواند هدفی احتمالی در تشخیص و پیش آگهی، سرطان روده در کنار سایر فاکتورها مطرح باشد.

زمینه و هدف: فعالیت بدنی در محیط کار علاوه بر اثرات بر جنبه های مختلف سلامتی کارکنان، در افزایش بهره وری، کاهش غیبت از کار و جایگزینی نیز موثر است. فعالیت بدنی در محیط کار متاثر از عواملی چند گانه است. هدف از انجام پژوهش حاضر مرور نظام مند شناسایی تعیین کننده های فعالیت بدنی در محیط کار است.روش کار: جستجو برای شناسایی مطالعات مرتبط در پایگاه داده های الکترونیک در بازه زمانی سال های 2013-2000 انجام شد. مطالعات در پایگاه های PubMed، Scopus، Web of science، Sportdiscus و Cochrane Library مورد جستجو قرار گرفتند و مطالعاتی که با معیار های ورود مطابقت داشتند وارد مرور شدند. ارزیابی کیفیت مقالات با استفاده از 2 ابزار انجام شد. سپس اطلاعات مورد نیاز مطالعات استخراج و نتایج به شکل نقلی گزارش گردید.یافته ها: 17 مطالعه طبق معیار های ورود وارد مرور شدند. ارزیابی کیفیت مقالات نشان داد که 4 (23%) مطالعه کیفیت پائین، 10 (59%) مطالعه کیفیت متوسط و 3 (18%) مطالعه کیفیت بالا داشتند. عوامل فردی مرتبط شامل عوامل جمعیت شناختی، روان شناختی و عواملی نظیر کمبود زمان در فعالیت بدنی کارکنان نقش دارند. تعیین کننده های محیطی شامل محیط فیزیکی، فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی بودند. عوامل سازمانی مرتبط با فعالیت بدنی شامل زمان شیفت کاری، تعداد ساعات کاری، نوع شغل، تسهیلات در محیط کار و حمایت های مالی و محیطی از سوی سازمان بودند.نتیجه گیری: در رفتار فعالیت بدنی کارکنان در محیط کار عواملی نظیر عوامل فردی، محیطی و سازمانی نقش دارند. شناسایی این عوامل می تواند در مداخلات و برنامه ریزی های ارتقاء سلامت در محیط کار مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی- عضلانی شایع ترین آسیب شغلی می باشد. همچنین یکی از مشکلات عمده بهداشت جهانی است که هزینه اقتصادی و انسانی قابل توجهی دارد و بر روی کیفیت زندگی هم تاثیرگذار است. هدف این مطالعه تعیین شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی و تعیین سطح خطر در کارگران بخش مونتاژ یک کارخانه باطری سازی بود.روش کار: این مطالعه به روش توصیفی از نوع مقطعی در سال 1392 صورت گرفته است. جامعه مورد مطالعه شامل 138 نفر از کارگران شاغل دارای سن بین 21 و تا 46 سال در بخش مونتاژ کارخانه بود که به صورت تصادفی در مطالعه شرکت کردند و پرسشنامه نوردیک را جهت جمع آوری اطلاعات تکمیل کردند. همچنین برای بررسی وضعیت بدنی حین کار، از روش آنالیز رولا استفاده گردید. آنالیز آماری داده ها با کمک نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که میزان شیوع درد و ناراحتی اکثریت جمعیت شاغل در واحد مونتاژ، به ترتیب در نواحی فوقانی پشت تعداد 42 نفر (30.4%)، گردن تعداد 36 نفر (26.1%)، قسمت تحتانی پشت تعداد 25 نفر (18.1%) و زانو تعداد 16 نفر (11.6%) رنج می بردند همچنین نتایج ارزیابی وضعیت بدنی رولا نشان داد که نمره سطح خطر 25.31%، 53.12% و 15.62% به ترتیب به رتبه های 4، 3 و 2 تعلق گرفت.نتیجه گیری: میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در کارگران، بالا بوده و بیشتر پوسچرها به دلیل بالا بودن نمره رولا، نیاز به اصلاح دارند. بر اساس نتایج به دست آمده، عمده ترین مشکلات ارگونومیکی شامل پوسچر نامطلوب، بلند کردن و حمل دستی بار و خمش و پیچش ناحیه کمر می باشد.

زمینه و هدف: برخی از مطالعات علوم پایه حاکی از تاثیر لکوسیت ها در فعال سازی پلاکت ها می باشند. ازآنجایی که CD 40 L از مولکول های پیش التهابی مهم پلاکتی بوده و همچنین میزان آن در فرآوردهای پلاکتی می تواند به عنوان یک مارکر تشخیصی در فرایند (PSL (Platelet Storage Lesion محسوب گردد، در مطالعه حاضر به بررسی اثر فرایند کاهش لکوسیتی بر میزان بیان CD 40 L در پلاکت های کنسانتره پرداخته شد.روش کار: کنسانتره های پلاکتی حاصل از (PRP (Platelet Rich Plasma بعد از تهیه به دو گروه پلاکت های کنسانتره (غیر فیلتره) و فیلتر شده پیش از ذخیره تقسیم گردیدند. با استفاده از روش فلوسایتومتری، سطوح بیان CD 40 L در روزهای 1، 3 و 5 بعد از ذخیره در هر دو فرآورده مذکور سنجیده و مقایسه شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار Graphpad استفاده گردید. برای مشخص کردن منشا تفاوت احتمالی بین سه روز نگهداری از آزمایش Kruskal Wallis استفاده شد. برای مقایسه تفاوت های بین دو گروه از Mann–Whitney U test استفاده گردید.یافته ها: بیان CD 40 L در روزهای 1، 3 و 5 در فرآورده های غیر فیلتره به ترتیب 35±5.06، 62±5.84 و 82±6.19 درصد بود که بیان این مولکول در روزهای سوم و پنجم نگهداری افزایش معناداری را نسبت به روز اول نشان داد (p>0.05). بیان CD40L در روزهای 1، 3 و 5 در فرآورده های فیلتره نیز به ترتیب 4±24، 4±41 و 6±51 بود درحالی که الگوی افزایشی مشابهی از بیان CD40L در اینجا نیز مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که در فرآورده های فیلتره کاهش لکوسیتی، میزان بیان CD40L در روزهای 3 و 5 نگهداری کاهش معناداری نسبت به پلاکت های غیر فیلتره داشت.نتیجه گیری: نتایج حاکی از تاثیر لکوسیت ها در القای فرآیند PSL بود. همچنین با توجه به اهمیت مولکول CD 40 L در فرایندهای التهابی، به نظر می رسد که کاهش بیان این مولکول متعاقب فیلتراسیون بتواند در کاستن عوارض نامناسب انتقال فرآورده های پلاکتی موثر باشد.

زمینه و هدف: آنمی فقر آهن از شایع ترین مشکلات دوران بارداری است که موجب زایمان زودرس، تولد نوزاد کم وزن، افزایش مرگ و میر جنینی، افزایش خونریزی بعد از زایمان و بروز زجر جنینی می گردد. این مطالعه با هدف بررسی فراوانی آنمی و عوامل موثر بر آن در زنان باردار تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در سال 1392 اجرا شد.روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی در 1194 مادر باردار انجام شد. از هر شهرستان تحت پوشش این دانشگاه 3 مرکز بهداشتی درمانی که مادران باردار شهری و روستایی را پوشش می دادند، انتخاب و از هر مرکز با 56 زن باردار تصادفی انتخاب شده، مصاحبه و پرسشنامه تکمیل گردید. میزان هموگلوبین با مراجعه به پرونده خانوار مادر و با استفاده از پرسشنامه که مشتمل بر 4 بخش، دموگرافیک (8 سوال)، باروری (22 سوال) تغذیه و مصرف دخانیات (7 سوال) و آزمایشگاهی (1 سوال) بود جمع آوری شد. داده ها با نرم افزار (19) SPSS و استفاده از آمار توصیفی - استنباطی (آزمون کای دو و رگرسیون لجستیک) تجزیه و تحلیل گردید. سطح معنی داری کمتر از 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: شیوع آنمی در استان 46.6% برآورد شد که دامنه آن بین 22.2-71.2 درصد در شهرستان های مختلف متغیر بود که این شیوع بین شهرستان های تابعه (p<0.001) و بین مناطق شهری و روستایی معنی دار بود (p=0.007). بین شیوع آنمی و سطح تحصیلات مادر (p=0.003)، انجام مراقبت های قبل از بارداری (p=0.010)، روش پیشگیری از بارداری (p=0.040)، مصرف گوشت قرمز (p=0.010)، استعمال قلیان (p=0.001)، مصرف مکمل در بارداری قبلی (p<0.0001)، مصرف قرص آهن طی بارداری فعلی (p<0.001) و زمان مصرف چای (p=0.005) تفاوت آماری معنی داری وجود داشت. نتایج آنالیز رگرسیون لجستیک نشان داد که محل سکونت (p=0.003)، روش پیشگیری از بارداری (p=0.030)، استعمال قلیان (p=0.046) و زمان مصرف چای (p=0.005) اثر معنی داری بر ابتلا به آنمی داشت. در این مطالعه سن بارداری و تعداد زایمان با وضعیت آنمی رابطه معنی داری نداشت.نتیجه گیری: با عنایت به بیش از دو برابر بودن فراوانی آنمی مادران باردار این استان به نسبت میانگین کشوری که می تواند نتیجه محرومیت اقتصادی و فرهنگی باشد، ضرورت توجه به الگوی صحیح غذایی و مصرف منظم مکمل و قرص آهن، عدم استعمال قلیان و لزوم اجرای برنامه آهن یاری به صورت ویژه را در این منطقه نمایان می سازد.

زمینه و هدف: مطالعه روند باروری طی سال های 1355 تا 1390 حاکی از تحولات چشمگیر باروری در دهه های اخیر است. نتایج مطالعات انجام شده در زمینه باوری نشان دهنده همگرا شدن ایده آل های افراد با رفتار باروری می باشد. ایده آل ها مبنای عمل افراد جامعه قرار می گیرند و رفتار افراد را شکل می دهند. هدف از مطالعه اخیر تبیینی از باروری ایده آل زنان می باشد.روش کار: روش تحقیق حاضر پیمایشی می باشد. جمع آوری داده ها نیز از طریق پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفته است. جامعه آماری شامل زنان 15 تا 49 ساله ازدواج کرده شهر نسیم شهر می باشد که از این میان 304 نفر به صورت نمونه خوشه ای چند مرحله در اسفندماه 1393 مورد مطالعه قرار گرفتند.یافته ها: نتایج رگرسیون خطی چندگانه نشان دهنده آن است که با کنترل سایر متغیرها نیاز عاطفی به فرزند برای سنین بالاتر بیشترین تاثیر را بر باروری ایده آل زنان مورد مطالعه دارد حتی اثرگذاری برخی دیگر از متغیرها که در تحلیل دومتغیره معنادار بودند نیز از طریق این متغیر صورت می پذیرد. متغیرهای، استقلال تصمیم گیری، نگرش به هزینه های اقتصادی فرزندان و تحصیلات شوهر از دیگر متغیرهایی بودند که با کنترل سایر متغیرها معناداری خود را حفظ نمودند. در مجموع متغیرهای مستقل توانستند 20 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمایند.نتیجه گیری: درصورتی که سیاست گذاران بخواهند در راستای مداخله در باروری در جهت تعدیل آن عمل کنند باید زمینه اقتصادی مناسب را برای خانواده ها فراهم کنند. نیاز عاطفی به فرزند از بین نمی رود اگرچه توالی فرزندان بیشتر بر اساس تغییرات اقتصادی و اجتماعی کاهش یابد و این خود زمینه تداوم باروری و جلوگیری از کاهش بیشتر آن است.

زمینه و هدف: هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول های قرمز خون وجود دارد و نقش آن حمل و نقل گازهای اکسیژن و دی اکسیدکربن در خون می باشد. این پروتئین دارای گروه هم که یک گروه پروستتیک است می باشد. مولکول هموگلوبین به عنوان یک القاء کننده قوی آنزیم هم اکسیژناز است. همچنین مولکول های آزاد کننده مونوکسیدکربن (CORMs) دارای اثرات ضد دردی بر درد نوروپاتیک هستند، بنابراین تحقیق حاضر بر این فرضیه استوار بوده است که تجویز نخاعی هموگلوبین می تواند با افزایش تولید CO موجب تخفیف درد حرارتی و شیمیایی و التهاب شود.روش کار: در این مطالعه تجربی – آزمایشگاهی، موش های صحرایی نر نژاد ویستار (200-250 گرم) به سه گروه دریافت کننده طی تجویز نخاعی سالین، تجویز حاد هموگلوبین و تجویز مزمن هموگلوبین طی 5 روز متوالی (mg/ml 1) تقسیم بندی شدند. درد حرارتی توسط آزمون Tail flick قبل و 5 دقیقه بعد از تجویز نخاعی مورد سنجش قرار گرفت و پاسخ به درد شیمیایی با تزریق کف پایی فرمالین طی یک ساعت ثبت گردید. حجم پا قبل از تجویز ها و یکساعت پس از تزریق کف پایی فرمالین به روش پلتیسومتری برای سنجش میزان ادم التهابی اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که تجویز نخاعی حاد و مزمن هموگلوبین موجب کاهش معنی دار درد شیمیایی (p<0.01) و التهاب (p<0.001) ناشی از تزریق کف پایی فرمالین گردید. از طرفی اگرچه تجویز حاد هموگلوبین بر آستانه درد حرارتی اثری نداشت اما تجویز مزمن هموگلوبین منجر به افزایش معنی دار آستانه درد حرارتی شد (p<0.01).نتیجه گیری: هموگلوبین احتمالا از طریق افزایش سطح مونو اکسیدکربن در بافت نخاعی، میزان درد شیمیایی و التهاب را کاهش می دهد، از طرفی بیشتر بودن این اثر در گروه مزمن نسبت به گروه حاد احتمالا به علت اثر هموگلوبین در سطح ژنی و بر روی بیان ژن هم اکسیژناز می باشد.

زمینه و هدف: کمبود ویتامین D به عنوان یک مشکل اصلی در سراسر جهان شناخته شده است و ممکن است نقش مهمی را در پاتوژنز دیابت نوع 2 ایفا نماید. هدف کلی این پژوهش بررسی اثر تمرین هوازی بر سطوح 25- هیدروکسی ویتامین D و مقاومت انسولینی در زنان یائسه پرفشارخون با دیابت نوع 2 بود.روش کار: در این تحقیق نیمه تجربی، 20 زن دیابتی نوع 2 بطور تصادفی به گروه های تمرین هوازی و کنترل تقسیم شدند. برنامه تمرینی شامل 25 تا 40 دقیقه تمرین هوازی با شدت 50 تا 70 حداکثر ضربان قلب، 3 جلسه در هفته و به مدت 8 هفته بود. سطوح 25-هیدروکسی ویتامین D، گلوگز و انسولین به ترتیب با استفاده از روش ایمنواسی، آنزیماتیک کالریمتری و الایزا سنجیده شد. مقاومت انسولینی از طریق معادله HOMA-IR تعیین شد. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون های t زوجی و t مستقل در سطح معنی داری (p<0.05) انجام شد.یافته ها: پس از 8 هفته تمرین هوازی، کاهش معنی داری در فشارخون سیستولی و دیاستولی، گلوگز و مقاومت انسولینی در زنان یائسه پرفشارخون با دیابت نوع 2 مشاهده شد که با افزایش معنی داری در سطوح 25- هیدروکسی ویتامین D نیز همراه بود (p<0.05).نتیجه گیری: تمرین هوازی منظم می تواند منجر به کاهش فشارخون سیستولی و دیاستولی، سطوح گلوگز، انسولین و مقاومت انسولینی زنان یائسه پرفشارخون با دیابت نوع 2 شود که این اثرات حمایتی ورزش ممکن است به توسعه سطوح ویتامین D مربوط شود.

زمینه و هدف: چاقی و اضافه وزن منجر به کاهش سطوح پلاسمایی گرلین و ابستاتین می شود. مطالعات درباره اثر برنامه تمرینی بر گرلین و ابستاتین، به ویژه در انسان ها، بسیار اندک و محدود است. هدف از این پژوهش، تاثیر دوازده هفته تمرین ترکیبی (هوازی- مقاومتی) بر مقادیر پلاسمایی گرلین و ابستاتین نوجوانان چاق است.روش کار: این مطالعه از نوع نیمه تجربی است. تعداد 30 نوجوان چاق، هدفمند و در دسترس به طور تصادفی در دو گروه تجربی (شاخص توده بدنی (BMI) 31.046±3.55 کیلوگرم بر مترمربع و درصد چربی 34.74±2.71) و گروه کنترل (30.404±3.198 کیلوگرم بر مترمربع و درصد چربی 35.06±2.465) تقسیم شدند. سپس گروه تجربی برنامه تمرین ترکیبی (تمرین هوازی شامل دویدن روی نوار گردان برای مدت 20 دقیقه در 70-60 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی (V0 2max)) و (تمرین مقاومتی با شدت 70 درصد یک تکرار بیشینه (1RM) با 10 تکرار در هر حرکت برای 2 ست) را به مدت 12 هفته (هر هفته سه جلسه) انجام دادند. درحالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند و تنها پی گیری شدند. متغیرهای وزن، درصد چربی، شاخص توده بدنی (BMI یا Body mass index) و حداکثر اکسیژن مصرفی (Vo 2 max) قبل و بعد تمرینات از هر دو گروه اندازه گیری شدند. نمونه خونی در حالت ناشتا طی دو مرحله، 48 ساعت قبل و بعد از تمرینات برای سنجش میزان پلاسمایی گرلین و ابستاتین گرفته شد. برای مقایسه درون گروهی از آزمون t همبسته و برای مقایسه بین گروهی از آزمون t مستقل استفاده شد. تمامی محاسبات آماری با نرم افزار SPSS نسخه 19 انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که مقادیر وزن، درصد چربی، BMI متعاقب انجام 12 هفته تمرین ترکیبی (هوازی- مقاومتی) به طور معنی داری کاهش یافت (p<0.05) و V0 2max، مقادیر پلاسمایی گرلین و ابستاتین به طور معنی داری افزایش یافت (p<0.05).نتیجه گیری: می توان نتیجه گیری کرد 12 هفته تمرین ترکیبی (هوازی- مقاومتی) وزن، درصد چربی، شاخص توده بدنی و را کاهش و مقادیر پلاسمایی گرلین و ابستاتین را افزایش می دهد و همچنین همبستگی معناداری بین گرلین با ابستاتین وجود دارد. بنابراین ممکن است برنامه ترکیبی با کاهش وزن، BMI و درصد چربی باعث افزایش سطوح پلاسمایی گرلین و ابستاتین شود.

زمینه و هدف: کاهش تراکم استخوان در افراد دارای آسیب نخاعی مشکل شایعی است. با توجه به شیوع بالای کاهش پوکی استخوان در این افراد، این مطالعه برای اولین بار با هدف بررسی وضعیت تراکم استخوانی و شاخص های مربوط به آن در بیماران مبتلا به ضایعه نخاعی انجام شده است.روش کار: در افراد دارای آسیب نخاعی مزمن که به درمانگاه مرکز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی مراجعه کرده بودند، معیارهای آنتروپومتریک، تراکم استخوان و سطوح سرمی فسفر، ویتامین D، آلکالین فسفاتاز استخوان، سطح کلاژن CTX، استئوکلسین، هورمون پاراتیروئید (PTH) و کلسی تونین و رژیم غذایی بیماران مورد مطالعه قرار گرفت. از نرم افزار N 4 جهت تجزیه و تحلیل پرسشنامه یادآمد 24 ساعت خوراک استفاده شد. استانداردهای بین المللی برای طبقه بندی نورولوژیک آسیب نخاع (ISNCSCI) و (ASIA) مورد استفاده قرار گرفتند. درجه تکمیل آسیب به صورت کامل یا ناقص طبقه بندی گردید.یافته ها: بین گروه زنان و مردان، تراکم استخوان مهره های کمری و ران تفاوت معنی داری وجود داشت. CTX در مردان، به صورت معنی داری بالاتر بود (r=0.23). همبستگی معنی داری بین مدت پس از آسیب با T-score و Z-score مهره کمری یافت شد. بیماران با آسیب نخاعی در سطح کمری سطح کلسی تونین بالاتری داشتند (p=0.040)، میانگین مصرف کلسیم در زنان 565.7±270 mg/day و مردان 835.3±755 mg/day بود که هم در مردان و هم در زنان کمتر از مقادیر توصیه شده است.نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که کمبود ویتامین D و کلسیم مشکل شایعی است و بیماران به درجاتی دارای کاهش تراکم استخوان بودند.

زمینه و هدف: فرسودگی شغلی اصطلاحی است برای توصیف تغییرات منفی در نگرش، خلق و رفتار افرادی که در مواجهه با فشارهای مرتبط با کار قرار می گیرند. مطالعه حاضر با هدف سنجش شدت فرسودگی شغلی بهورزان و تعیین برخی از عوامل مرتبط با آن در استان های شمال شرق ایران انجام شد.روش کار: در این مطالعه مقطعی تعداد 548 نفر از بهورزان شاغل در دانشگاه های علوم پزشکی شاهرود، سبزوار، نیشابور، بجنورد و سمنان به روش تصادفی ساده انتخاب و پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلاچ به صورت خودایفا را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از رگرسیون لجستیک رتبه ای و آزمون کای- دو تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: اکثر بهورزان تحت مطالعه (71%) زن و متاهل (90%) بودند. 14.6% بهورزان از درآمد و 7.4% از امکانات ضروری خود رضایت کامل داشتند. علی رغم رضایت نسبی از درآمد و امکانات ضروری بیش از 75% بهورزان به شغل خود علاقه شدید داشتند. میانگین امتیاز شدت خستگی عاطفی در افراد موردمطالعه 16.9±15.60، شدت عدم موفقیت فردی 35.5±13.54، شدت مسخ شخصیت 4.8±5.07 و میانگین امتیاز شدت تعارض 6.1±4.66، شدت فرسودگی شغلی 63.1±25.14 بود. بین شدت فرسودگی شغلی با رضایت از درآمد، امکانات ضروری، علاقه به شغل، جنس و محل سکونت رابطه معناداری مشاهده گردید.نتیجه گیری: گرچه شدت فرسودگی شدید در بهورزان پایین است ولی شدت فرسودگی در حیطه عدم موفقیت فردی و خستگی عاطفی در بهورزان باسابقه کار بالای 10 سال بالاست. فراهم نمودن امکان انتقال بهورزان باسابقه به خانه های بهداشت نزدیک به مرکز شهرستان و امکان ادامه تحصیل و ارتقای علمی و شغلی آنان می تواند به بهبود وضعیت کمک شایانی نماید.