بیمارستان
سال:1389 | دوره:9 | شماره:2-1 (مسلسل 34) |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: مراکز بهداشتی درمانی محیط مناسبی برای شناسایی و مدیریت موارد خشونت خانگی می باشند. هدف از این پژوهش، بررسی دیدگاه ها و نظرات کارکنان زن مراکز بهداشتی درمانی در زمینه برنامه های غربالگری و مدیریت خشونت خانگی، منافع و موانع این برنامه ها و ارائه راهکارهایی در زمینه رفع موانع احتمالی است.مواد و روش ها: این مطالعه کیفی با شرکت 56 نفر کارمند زن شامل کارشناسان مسوول واحدهای ستادی و کارکنان واحدهای بهداشت خانواده شبکه بهداشت و درمان جنوب تهران، ری و اسلامشهر انجام شد. با کمک شش جلسه بحث گروهی متمرکز و سه مورد مصاحبه عمیق، دیدگاه ها و نظرات شرکت کنندگان درباره برنامه غربالگری و مدیریت مراجعه خشونت خانگی استخراج، جمع آوری و تحلیل شد.نتایج: شرکت کنندگان به اهمیت شناسایی و مدیریت خشونت خانگی در ارتقای سلامت زنان و نقش حیاتی خود برای انجام این وظیفه اعتقادداشتند. نبود وقت کافی و مکان مناسب برای ارتباط با خشونت دیده، نیروی انسانی واجد آگاهی و مهارت های لازم و مراکز ارجاع ، به عنوان مهمترین موانع شناسایی و مدیریت خشونت خانگی معرفی شدند.نتیجه گیری: با وجودی که کارکنان ارائه دهنده خدمات سلامت خانواده به اهمیت شناسایی و مدیریت خشونت خانگی به عنوان یک مشکل سلامت جامعه واقفند، فقط از طریق رفع موانع بر سر راه اجرای برنامه غربالگری و مدیریت این موارد در نظام ارایه خدمات و طراحی نظام مناسب ارجاع برای موارد شناسایی شده، می توان به کاهش بروز موارد خشونت خانگی در ایران امیدوار بود.

زمینه و هدف: این مطالعه با هدف تعیین انواع رابطه و مشکل های موجود بین بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران و سازمان های بیمه گر پایه و ارایه راه حل ها و پیشنهادهایی در این زمینه انجام شده است.روش مطالعه: مطالعه از نوع کیفی است و در سال 1389 انجام شد. جامعه مورد پژوهش 9 نفر از مسوولان درآمد و 9 نفر از نمایندگان مقیم سازمان های بیمه گر در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند که از آنها در خصوص انواع رابطه، مشکل و راه حل های موجود بین بیمارستان و سازمان های بیمه گر سوال هایی توسط مصاحبه نیمه ساختاریافته پرسیده شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل چارچوبی داده های کیفی انجام شد.یافته ها: شش موضوع ماهیت (نوع) ارتباط بین بیمه و بیمارستان، وظایف نظارتی بیمه ها در بیمارستان، عوامل زمینه ساز برای ایجاد کسور (تفاوت ریالی میان آنچه که درقبال ارایه خدمت بر اساس تعرفه های مصوب باید وصول شود و آنچه که در عمل وصول می شود که مبنای تعرفه، آخرین چاپ کتاب کالیفرنیا و تعرفه های ابلاغی سالانه می باشد.) راه حل های کسور، مشکل بیمارستان ها با سازمان های بیمه گر و همچنین مشکل های نمایندگان بیمه با بیمارستان ها، شناسایی شد.نتیجه گیری: بیمارستان ها و سازمان های بیمه گر باید جهت حل مشکل هایشان سعی در برقراری ارتباطات موثر و کارآمد کنند که حاصل این ارتباط علاوه بر برطرف کردن مسایل و مشکل های خودشان، به بیماران نیز کمک موثری می کند، چراکه در ارتباط نامناسب بین بیمارستان و سازمان های بیمه گر بیشتر مشکل های آنها به بیمار تحمیل می شود.

سابقه و هدف: اشتباهات شغلی از موارد غیر قابل اجتناب در اکثریت حرفه ها به ویژه حرفه های بهداشتی درمانی می باشد. گزارش نمودن اشتباهات دارویی از یک سو موجب حفظ و رعایت ایمنی بیمار و از سویی دیگر به عنوان یک گنجینه اطلاعاتی ارزشمند در راستای پیشگیری از بروز اشتباهات دارویی در آینده محسوب می گردد. هدف از این مطالعه، تعیین علل و عوامل موثر بر عدم گزارش دهی اشتباهات دارویی کارکنان پرستاری از دیدگاه آنها می باشد.مواد و روشها: برای انجام این پژوهش که از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد، از مجموع 200 نفر پرسنل پرستاری شاغل در بیمارستان، 140 نفراز  مجموع پرستاران شاغل در شیفتهای صبح، عصر و شب بیمارستان بهارلو در سال 1389 برای شرکت در این پژوهش اعلام آمادگی نمودند (میزان پاسخگویی 70% بود). بقیه پرستاران به دلیل عدم تمایل در شرکت در پژوهش، از بررسی خارج شدند. نظرات پرستاران در مورد علل عدم گزارش دهی اشتباهات دارویی با استفاده از پرسشنامه تنطیم شده بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت اندازه گیری گردید. این پرسشنامه شامل سه حیطه ترس از پیامد های گزارش دهی (11 گویه)، عوامل مدیریتی (5 گویه) و فرایند گزارش دهی (3 گویه) بود. داده های جمع آوری شده  با استفاده از نرم افزار spss نسخه 11.5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در کل جمعیت مورد مطالعه 98.6% زن ،50% متاهل، 97.9% کارشناس، 79.3% پیمانی، 75.7% شیفت در گردش، 52.9% دارای سابقه کار کمتر از 5 سال بودند. میانگین سنی  شرکت کنندگان در مطالعه 4.67±29.48 سال بود. علل گزارش نکردن اشتباهات دارویی به شرح ذیل بود: میانگین امتیازات در حیطه ترس از پیامدهای گزارش دهی، عوامل مدیریتی و فرآیند گزارش دهی به ترتیب 1.68±3.09، 1.12±3.68 و 1.26± 2.73 بود. یافته ها نشان داد حیطه عوامل مدیریتی مهم ترین علت گزارش نکردن اشتباهات دارویی در پرستاران بود. با استفاده از آزمونهای آنوا و T -test مشخص شد پرستارانی که با حیطه های ترس از پیامدهای گزارش دهی و عوامل مدیریتی به عنوان دلایل عدم گزارش اشتباهات دارویی توافق داشتند (امتیاز بیشتری در این زمینه داشتند)، اغلب در شیفت در گردش مشغول به ارایه خدمت بوده (P=0.04) و در استخدام آنها پیمانی (P=0.03) بوده اند. آزمون ²χ نیزنشان داد که میانگین هر سه حیطه بررسی شده با افراد گروه سنی 35 - 25 سال ارتباط معنی دار داشته است (P<0.001).نتیجه گیری: عوامل مدیریتی و ترس از پیامدهای گزارش دهی دو مانع مهم گزارش دهی اشتباهات دارویی در پرستاران است. با عنایت به ارتباط معنی دار بین شیفت در گردش و پیمانی بودن استخدام که هردو مورد حاکی از جوان بودن و تجربه حرفه ای محدود پرستاران شاغل می باشد (غالبا" پرسنل در گردش و پیمانی سابقه زیر 5 سال دارند) (جدول شماره یک) و با توجه به اهمیت ایمنی بیمار، لزوم ایجاد رابطه مثبت بین مدیران پرستاری و کارکنان پرستاری، تامین فضای همکاری صمیمی و طراحی بسته آموزشی ضمن خدمت برای پرستاران در بدواستخدام در خصوص اشتباهات دارویی، عواقب و نتایج آنها و ضرورت گزارش دهی اشتباهات اجتناب ناپذیر می نماید. ترویج فرهنگ ایمنی بیمار نیز بی تردید یکی از راهکارهای اساسی کاهش خطاهایی از این دست خواهد بود. به کارگیری رویکرد سیستمی به منظور بررسی عوامل زمینه ساز ، برطرف کردن این عوامل تا حد ممکن و طراحی سیستمی برای گزارش دهی اشتباهات کاری خصوصا" اشتباهات دارویی حایز اهمیت است.

زمینه و هدف: هدف این مطالعه بررسی ایمنی و عملکرد فناوری سی تی اسکن dual-source در مقایسه با سی تی اسکن single-source و آنژیوگرافی مرسوم در تشخیص و درمان بیماری عروق کرونر قلب می باشد.روش بررسی: در این مطالعه مروری نظام مند برای یافتن شواهد، بانک های اطلاعاتی Cochrane Library، MEDLINE، EMBASE،Google Scholar  و TRIP تا آوریل 2009 مورد جستجو قرار گرفتند. همچنین فهرست منابع مقالات کلیدی یافت شده و پایان نامه ها نیز مورد جستجو قرار گرفتند.یافته ها: 17 مقاله وارد مطالعه شدند که 9 مقاله در زمینه ایمنی و 12 مقاله در زمینه عملکرد فناوری بود و چهار مقاله نیز مطالبی در هر دوزمینه گزارش نموده بودند. مطالعات یافت شده نشان داد DSCT یک فناوری غیر تهاجمی است که در شرایط معمولی خطری در مورد استفاده از آن وجود ندارد و در آن میزان دوز اشعه دریافتی توسط بیماران از SSCT کمتر و از روش آنژیوگرافی مرسوم بیشتر است. متوسط حساسیت DSCT 90.4 درصد، متوسط ویژگی 82 درصد، متوسط ارزش اخباری مثبت 83 درصد و متوسط ارزش اخباری منفی 96 درصد بود. در SSCT متوسط حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی به میزان کمی از DSCT پایین تر بود.نتیجه گیری: این فناوری در مقایسه با SSCT در مجموع به میزان کمی از حساسیت و ویژگی بیشتری برخوردار است و این دو فناوری نسبت به سایر فناوری های غیر تهاجمی از حساسیت و ویژگی بیشتری برخوردارند. البته دقت هیچکدام از این فناوری ها به اندازه ای بالا نیست که بتواند جایگزین آنژیوگرافی مرسوم شود.

سابقه و هدف: ارزیابی یک سیستم اطلاعات، بدون تحلیل درک کاربران آن سیستم غیر ممکن است. رضایت کاربر به عنوان ضمانت اجرای موفق یک سیستم اطلاعات محسوب می شود. توجه به زمینه استفاده از سیستم اطلاعاتی (کاربر، وظیفه، تجهیزات و محیط)، نوع کاربر و تجربه کامپیوتری کاربر در ارزیابی کیفیت ارگونومیک سیستم های نرم افزاری ضروری است. به همین منظور در این پژوهش کیفیت ارگونومیک نرم افزارHIS  ایران با سه نرم افزار دیگر مقایسه می شود.مواد و روش ها: مطالعه از نوع مقایسه ای بوده و در 1389 انجام شد. ابتدا سیستم های اطلاعات بیمارستانی ایران با استفاده از ابزار استانداردی به نام ایزومتریک 9241 ارزیابی شد. سپس نتایج ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی ایران با سه نرم افزار کشورهای دیگر مقایسه شد. این نرم افزارها شامل نرم افزار IS-H*med (ارزیابی انجام شده توسط هامبورگ و همکاران در 2004)، نرم افزار SAP-HR (مطالعه انجام شده توسط گروبر در سال 2000) و نرم افزار مایکروسافت واژه پرداز برای ویندوزها (پژوهش انجام شده توسط گدیگا و همکاران در سال 1999) است. در این پژوهش از آزمون t-test یک نمونه ای و میانگین جهت مقایسه معیارهای مورد نظر در نرم افزارهای مختلف استفاده شد. داده ها با استفاده از SPSS و Excel تحلیل شدند.یافته ها: یافته های حاصل از مقایسه IS-H*med و HIS نشان داد HIS نسبت به IS-H*med از نظر همه معیارهای ایزومتریک به طور معنی دارای دارای قابلیت استفاده بیشتری است. از نظر کاربران نرم افزار HIS نسبت به SAP-HR از نظر معیارهای "مناسب برای انجام وظیفه"، "تحمل خطا" و "قابلیت یادگیری" به طور معنی داری دارای قابلیت استفاده بیشتری بود ولی از نظر معیارهای قابلیت خود توصیفی، تطابق با انتظارات کاربر و قابلیت شخصی سازی اختلاف معنی دار نبودHIS . در مقایسه با نرم افزار واژه پرداز مایکروسافت به طور معنی داری از قابلیت استفاده کمتری برخوردار بود.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد سیستم اطلاعات بیمارستانی ایران نسبت به سه نرم افزار دیگر از نظر ارگونومیکی دارای کیفیت متوسط است. پیشنهاد می شود هنگام طراحی و توسعه سیستم های اطلاعاتی به انتظارات کاربران از سیستم توجه بیشتری شود.

سابقه و هدف: بیمارستانها با افزایش تقاضا، کمبود امکانات و هزینه های رو به تزاید روبه رو هستند، مراجعات مجدد بیماران به بیمارستانها که به دلایل مختلف صورت گرفته و منجر به بستری مجدد بیماران می شود سبب اشغال تخت های بیمارستانی شده و هزینه های بیمارستانی را برای بیمارستانها و بیماران افزایش می دهد. بررسی علل مراجعات مجدد منجر به بستری و یافتن راهکارهای کاهش این مراجعات می تواند سبب کاهش هزینه های بیمارستانی برای بیمارستان و بیمار شده و بهره وری منابع بیمارستانی را افزایش دهد و با ارایه خدمات با کیفیت مطلوب و استاندارد و استقرار فرایندهای مناسب در بیمارستان می توان رضایت بیماران را جلب نموده و از درد و رنج آنان کاست.مواد و روش ها: در این بررسی مقطعی 250 بیمار که سابقه مراجعه مجدد داشتند از 9 بیمارستان مورد مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از رایانه و دفاتر پذیرش وکارت اندکس در پرسش نامه ثبت شد و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی، میانگین و انحراف معیار و با استفاده از آزمون کایسکوئر و آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون دقیق فیشر تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: 17.8% بیماران مورد مطا لعه 2 بارو 80.6% بیش از 2 بار در بیمارستان بستری شده اند. بیشترین افرادی که برای بار دوم و بیشتر در بیمارستان بستری شده اند در گروه سنی بیش از 60 سال قراردارند (32.8%). آزمون کایسکوئر ارتباط معنی داری را بین افزایش سن مراجعین در نوبت دوم و سوم و علل مراجعه آنان (عوارض بیماری و جراحی) و عفونت نشان می دهد. در گروه بندی بیماریها به عنوان علت مراجعه مجدد اکثر بیماران (23.1% در نوبت دوم و 20.2% در نوبت سوم) به علت بیماریهای سیستم گردش خون مجددا در بیمارستان بستری شده اند. میانگین هزینه اقامت بیمارانی که به این علت در نوبت دوم و سوم در بیمارستان بستری شده اند 3241532 تومان و 1576593 تومان می باشد. از نظر علت مراجعه، پیگیری یکی از شایعترین عللی است که باعث مراجعه مجدد بیماران و بستری انان می شود. رابطه بین علت مراجعه مجدد و طول اقامت در هردو نوبت معنی دار بوده است. پیگیری درمان با 101 مورد و میانگین هزینه 1802757 تومان در نوبت دوم و 84 مورد و میانگین هزینه 1205283 تومان در نوبت سوم جزو بالاترین هزینه های علل بستری مجدد می باشد ضمن اینکه بیشترین میانگین مدت اقامت در نوبت دوم و سوم پس از بخش پوست مربوط به بخش جراحی (با 10.67 روز و 9.98 روز) است و بیشترین میانگین هزینه بیماران مربوط به بخش جراحی با 3854 354 تومان و 168 3911 تومان برای نوبت های دوم و سوم است.نتیجه گیری: بیشترین مراجعات مجدد در گروههای سنی بالای 60 سال انجام میشود و از مهمترین علل مراجعات مجدد در نوبت های دوم و سوم پیگیری درمان، عوارض بیماری و عود بیماری است که می تواند حاکی از درمان ناقص در مراجعات قبلی و عدم رعایت پروتکل های درمانی و استاندارد نبودن ابزار و امکانات بیمارستانی باشد. نتایج نشان می دهد مراجعات مجدد باعث افزایش اقامت بیماران شده و هزینه های اضافی را به بیماران، بیمارستانها و سازمانهای بیمه گر تحمیل می نماید لذا می توان با اصلاح و رعایت دقیق پروتکل های درمانی و استاندارد نمودن فرآیند ها و ابزارهای بیمارستانی و اموزش کارکنان و استفاده از روشهای نوین تشخیص و درمان از بروز این هزینه ها جلوگیری و رضایت بیماران را افزایش داد.

سابقه و هدف: یکی از الزامات اداره امور بیمارستان ها، به عنوان سازمان های ﭘیچیده و ﭘر از تعارض، این است که مدیران ارشد و میانی آن شیوه های رهبری و استراتژی های مدیریت تعارض و میزان تناسب با آن را را به خوبی بشناسند و بر آن اساس یک شیوه صحیح مدیریتی را اعمال نمایند تا در افزایش کارایی و اثربخشی عملکرد در بیمارستان و ارایه خدمات با کیفیت، نقش فعالی ایفا کنند. بنابراین هدف این پژوهش بررسی رابطه بین نمره LPC1 فیدلر (به عنوان مصداقی از سبک رهبری) و راهبردهای مدیریت تعارض (عدم مقابله، راه حل گرایی و کنترلی) است.مواد و روش ها: در این پژوهش که به شکل میدانی انجام شده است، برای بررسی سبک رهبری از نمره  LPCفیدلر و برای بررسی راهبرد های مدیریت تعارض از پرسشنامه مدیریت تعارض استفاده گردید که پایایی پرسشنامه های مذکور با آزمون آلفاکرونباخ به ترتیب برابر با 0.90 و 0.88 به دست آمد. جامعه آماری شامل مدیران، روسا و مسوولین بخش ها و واحدهای بیمارستان های آموزشی شهر کرمان (81 نفر) تشکیل می دهد که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، نمونه ای 67 نفری انتخاب شد و پرسشنامه در بین آن ها توزیع گردید. در نهایت برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های استنباطی کلموگروف اسمیرنف، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و تحلیل ماتریس همبستگی استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش بیان می کند که جامعه مورد بررسی از سبک رهبری رابطه مدارتر استفاده می کنند و راهبرد های مدیریت تعارض مورد استفاده به ترتیب عدم مقابله، راه حل گرایی و کنترلی می باشد. همچنین مشاهده گردید که بین نمره LPC و راهبردهای عدم مقابله و راه حل گرایی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و ضریب همبستگی پیرسون به ترتیب برابر با 0.512 و 0.298 به دست آمد. اما بین نمره LPC و راهبرد کنترلی رابطه منفی ولی معناداری وجود دارد (r=0.474).نتیجه گیری: بر طبق یافته های تحقیق می توان بیان کرد که مدیران رابطه مدارتر ترجیح می دهند از راهبردهای مدیریت تعارض عدم مقابله و راه حل گرایی استفاده کنند ولی مدیران وظیفه مدار، راهبرد کنترلی را بیشتر ترجیح می دهند. با توجه به اینکه راهبرد مدیریت تعارض مورد استفاده، بیشتر عدم مقابله است، توصیه می شود که دلایل استفاده از این راهبرد مورد بررسی قرار گیرد و تلاش شود تا افراد دیدگاه های متضاد خود را بیان و آزادانه اظهار نظر کنند که منجر به بهبود عملکرد سازمان گردد. اما سبک رهبری رابطه مدار در تعاملات بلند مدت سبک مناسبی است که نگهداری و تداوم آن باید مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: امروزه ضروری است که مدیران بیمارستان ها بتوانند خود را با پیشرفت علم و دانش همگام سازند. این امر مستلزم بررسی کیفیت زندگی کاری نیروی انسانی و ارتباط آن با مدیریت دانش می باشد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه کیفیت زندگی کاری در بیمارستان های آموزشی و غیرآموزشی دانشگاه علوم پزشکی کاشان و تعیین رابطه آن با مدیریت دانش از دیدگاه مدیران ارشد و میانی بیمارستان های مورد مطالعه می باشد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و مقطعی است.جامعه ی این پژوهش همه ی مدیران ارشد و میانی بیمارستان های آموزشی و غیرآموزشی دانشگاه علوم پزشکی کاشان است. داده ها بااستفاده از پرسش نامه که روایی و پایایی آن از پیش تعیین شده ، گردآوری شده است. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های tمستقل و ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفته است.یافته ها: فضای کاری در بیمارستان های آموزشی و غیرآموزشی با میانگین های به ترتیب 3.64 و 3.47 در بالاترین وضعیت و امکانات مادی و طراحی شغلی، به ترتیب با میانگین های 2.7 و 2.81 در پایین ترین وضعیت قرار گرفتند. در این مراکز، دموکراسی (r=0.83) و آموزش (r=0.69) بالاترین میزان همبستگی و امتیازات مادی (r=0.51) و فضای کاری (r=0.51) کمترین میزان همبستگی را با مدیریت دانایی دارا بودند. کیفیت زندگی کاری رابطه معنی داری با مدیریت دانایی در هر دو مرکز (به ترتیب، 0.92 و 0.83 )داشت.نتیجه گیری: تفاوت چشمگیری میان کیفیت زندگی کاری در بیمارستان های آموزشی و غیرآموزشی دانشگاه علوم پزشکی کاشان مشاهده نشد و رابطه کیفیت زندگی کاری و مدیریت دانایی در هر دسته از مراکز مثبت ارزیابی گردید.

زمینه و هدف: رفتار شهروندی سازمانی، یک رفتار فردی آگاهانه و با بصیرت است که اگر چه مستقیما با سیستم پاداش رسمی سازمان بازشناخته نمی شود اما می تواند بر عملکرد سازمان ، نقش مثبت و تاثیر گذاری داشته و کارکردهای آن را ارتقا بخشد. در این مطالعه، به بررسی رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و عوامل تاثیر گذار بر آن پرداخته شده است.روش کار: این مطالعه، مطالعه ای است توصیفی - تحلیلی که به صورت مقطعی بر روی یک نمونه 130 نفری از پرسنل شاغل در حوزه ستادی دانشگاه علوم پزشکی شیراز که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی در سال 1388 انتخاب شده اند، انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. جهت تحلیل و ارایه داده ها از آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. سطح معنی داری نیز 0.05 در نظر گرفته شده است.یافته ها: نتایج مطالعه حاکی از آن است که رفتار شهروندی سازمانی با فرهنگ سازمانی، شخصیت و کنترل درونی، رابطه آماری مثبت و معنی دار (P<0.001) و با استرس شغلی، رابطه آماری معکوس و معنی دار (P<0.001) دارد. همچنین، بین ابعاد مختلف رفتار شهروندی سازمانی با یکدیگر نیز رابطه آماری مثبت و معنی دار وجود دارد (P<0.001) از سوی دیگر، بین تواضع با فرهنگ سازمانی، کانون کنترل و شخصیت، رفتار مدنی با فرهنگ سازمانی، گذشت و جوانمردی با فرهنگ و شخصیت و در نهایت، بین با وجدان بودن با فرهنگ، رابطه آماری مثبت و معنی دار اما بین تواضع، رفتار مدنی و با وجدان بودن با استرس شغلی و نیز بین با وجدان بودن و شخصیت، رابطه آماری منفی و معنی داری وجود دارد (P<0.05).نتیجه گیری: کاهش استرس شغلی، وجود عدالت سازمانی و فرهنگ سازمانی مشوق جمع گرایی و رفتارهای شهروندی و نیز خصوصیت فردی کارکنان از جمله شخصیت، کانون کنترل و ... بر روی میزان بروز رفتار شهروندی سازمانی توسط کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز تاثیر گذار است و توجه به هر یک از این ابعاد و فاکتورهای کلیدی و تلاش در جهت تقویت و حمایت از آنها توسط مدیران می تواند موجب اشاعه هر چه بیشتر این رفتارها و در نتیجه بهبود عملکرد سازمان شود.

سابقه و هدف: هزینه نیروی انسانی هر بیمارستان، به عنوان بزرگترین ارایه کننده مراقبت های بهداشتی و درمانی به آحاد جامعه، بخش عمده منابع و اعتبارات تخصیص یافته به بخش بهداشت و درمان کشور را به خود اختصاص می دهد.در این پژوهش، هدف مدلسازی بیمارستان و استفاده از سیستم های هوشمند برای تنظیم برنامه نوبت کاری و تعیین تعداد بهینه کارکنان به منظور افزایش کارایی بیمارستان و حداقل نمودن هزینه ها، می باشد. از آنجایی که حضور بیماران در بیمارستان و ترخیص آنها می تواند بصورت یک سیستم واقعه گسسته با ویژگی های فرآیندهای مارکوف در نظر گرفته شود، در گام نخست، با استفاده از مدل های زنجیره ای مارکوف، تخمین مناسبی از شرایط سیستم نظیر تعداد تخت های مورد نیاز و تخت های اشغال شده، ارایه می گردد که می تواند در بهینه سازی استفاده از ظرفیت ها، کمک شایانی نماید. در گام دوم، در راستای توسعه مدل، با استفاده از شبکه پتری، رویکردی جهت حداقل نمودن هزینه ها بیان می شود. در نهایت، جهت کنترل و بهینه سازی مدل با بکارگیری الگوریتم ژنتیکی برای نوبت دهی بهینه منابع انسانی مانند پرستاران ارایه می شود.مواد و روشها: این مطالعه کاربردی واز دسته مطالعات توصیفی - تحلیلی است که به صورت طراحی نرم افزار بوده و ابزار گردآوری داده ها چک لیست برنامه نوبت کاری و پرونده های بیماران بیمارستان بوعلی بود، که روایی آن توسط متخصصین مربوط ، مورد تایید قرار گرفت که پس از مشاهده، زمان سنجی، همچنین زمان سرویس دهی منابع انسانی به انواع بیماران و مطالعه برنامه نوبت کاری پرستاران و پزشکان با استفاده ازطراحی سیستم های هوشمند مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها و برنامه ریزی به روش شبکه پتری و زنجیره مارکوف و الگوریتم ژنتیکی با استفاده از نرم افزار مطلب و Hpsim انجام شده است.یافته ها: مقایسه برنامه تهیه شده و سیستم طراحی شده، میزان 42% بهبود کاهش هزینه و 87%صرفه جویی در زمان سرویس دهی به بیمار را نشان می دهد.نتیجه گیری: مدل های متنوع تحقیق در عملیات همچون سیستم های هوشمند و مدلسازی می تواند به عنوان ابزار مفیدی برای زمان بندی و تعیین تعداد بهینه کارکنان مورد نیاز بخش های مختلف یک بیمارستان که از اهمیت حیاتی و ویژه ای برخوردار است، مورد استفاده قرار گیرد، از آنجا که سیستم طراحی شده در این پژوهش محدود به داده های اخذ شده از بخش ها مرکز آموزشی و درمانی بوعلی وابسته به واحد پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی می باشد، برای تعمیم آن و استفاده بهینه در بیمارستان های دیگر نیازمند ایجاد تغییرات در برنامه نویسی بر اساس داده ها می باشد. لذا توصیه می شود برای قابل استفاده نمودن این سیستم ها در بیمارستانهای دیگر و افزودن قیود، بطوریکه برنامه تهیه شده به دنیای واقعی نزدیکتر شود، انجام پذیرد.