نشریه دانشکده پرستاری و مامایی
سال:1388 | دوره:19 | شماره:66 |تعداد مقالات:14

زمینه و هدف: فعالیت جسمانی منظم می تواند سلامت جسمی، روانی و اجتماعی افراد را ارتقا دهد. مطالعات نشان داده که 80 درصد از ایرانی ها ورزش نمی کنند. بنابراین، با توجه به اهمیت انجام ورزش و سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده در انجام رفتار، مطالعه در زمینه عوامل مرتبط با انجام ورزش بر اساس یک چهارچوب نظری ضروری است. هدف از این مطالعه تعیین عوامل مرتبط با انجام ورزش بر اساس «تئوری رفتار برنامه ریزی شده» در دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی در سال 1387-1386 می باشد.مواد و روش ها: روش مطالعه از نوع توصیفی-همبستگی، جامعه پژوهش شامل 444 نفر دانشجوی دختر، روش نمونه گیری از نوع طبقه ای و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه بود که مشتمل بر 6 قسمت 1- متغیر های خارجی 2-«نگرش به ورزش» 3-«هنجارهای ذهنی در مورد ورزش» 4-« کنترل رفتار درک شده در مورد ورزش» 5-«تمایل به انجام ورزش» و 6-«انجام ورزش» بود. جهت تعیین اعتبار پرسش نامه از روش شاخص اعتبار محتوا و صوری و جهت تعیین پایایی آن از روش همسانی درونی و آزمون مجدد استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 15و روش های آماری توصیفی (میانگین، انحراف معیار و توزیع فراوانی) و نیز از آزمون تحلیل مسیر استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که نگرش به ورزش، کنترل رفتار درک شده در مورد ورزش با تمایل به ورزش همبستگی مستقیم و مثبت داشت و به علاوه، هنجار ذهنی در مورد ورزش، کنترل رفتار درک شده در مورد ورزش و تمایل به انجام ورزش با انجام ورزش همبستگی مستقیم و مثبت داشت. هم چنین، کنترل رفتار درک شده به طور غیر مستقیم از طریق تمایل به انجام ورزش با انجام آن همبستگی داشت اما هنجار ذهنی در مورد ورزش با انجام ورزش همبستگی نداشت.بحث: با ایجاد نگرش مثبت به ورزش و افزایش کنترل رفتار درک شده در مورد ورزش، می توان جهت انجام ورزش در جامعه انگیزه ایجاد کرد.

زمینه و هدف: تزریق خون از بخش های مهم و ضروری اما خطرناک طب امروزی محسوب می شود که اگر پیش بینی های مناسب به هنگام انجام آن صورت نگیرد، می تواند واکنش های کشنده ای به دنبال داشته باشد. واکنش های همولیتیک حاد، واکنش های تب زا، و واکنش های آلرژیک از مهم ترین واکنش های حاد محسوب می شوند که مدت کوتاهی پس از آغاز انتقال خون ظاهر می شوند. علاوه بر اینکه میزان بروز این واکنش ها نسبت به عوارض دیگر بیشتر است با مرگ و عوارض قابل توجهی نیز همراه هستند. این مطالعه با هدف تعیین میزان بروز واکنش های حاد تزریق خون و فرآورده های خونی پالایش شده در مرکز انتقال خون ارومیه اجرا شده است.مواد و روش ها: پژهش حاضر یک پژوهش توصیفی بود که در آن واکنش های حاد ناشی از تزریق 3880 واحد خون و فرآورده های آن مورد بررسی قرار گرفت. محیط پژوهش را بخش های بستری یکی از مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه تشکیل می داد. برای انتخاب واحدهای مورد پژوهش، از روش نمونه گیری آسان استفاده شد. برای گردآوری داده ها از ابزارهای گوناگون شامل فشارسنج، دما سنج، آزمایش ادرار، مصاحبه و مشاهده استفاده شد و داده های حاصل در فرم هایی که به همین منظور طراحی شده بودند، ثبت گردید. اعتبار ابزارها با به کارگیری وسایل استاندارد و کالیبره کردن آنها تامین شد. پایائی ابزار به شیوه مشاهده همزمان تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 14 و روش های آمار توصیفی استفاده شد.یافته ها: در این پژوهش تعداد 3880 واحد خون و فرآورده های آن به 1261 نفر، که 604 نفر از آنها زن و 657 نفر مرد بودند، تزریق شد. بیشترین واکنش های ظاهر شده در بیماران به دنبال تزریق خون و فرآورده های آن عبارت بودند از: احساس سرما (2.78 درصد)، خارش پوست (2.46 درصد) و لرز (2.14 درصد). میزان بروز واکنش های همولیتیک حاد، واکنش های تب زای غیرهمولیتیک و واکنش های آلرژیک به ترتیب 0.52، 6.2 و 11.1 به ازای تزریق هر 1000 واحد خون و فرآورده های خونی بود.بحث: با وجود پیشرفت در روش های پالایش خون، واکنش های حاد ناشی از تزریق خون هنوز هم می توانند موجب واکنش های حاد قابل توجه و مرگ گردند. شناخت نوع این عوارض در ارتباط با هر فرآورده خونی و آگاهی از میزان بروز آن ها لزوم آمادگی پرستاران و سایر کادر درمانی را برای مقابله و رویاروئی با این عوارض افزایش داده و سبب کاهش پیامدهای نامطلوب ناشی از این درمان نجات بخش خواهد شد.

زمینه و هدف: بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) یک بیماری عصبی مزمن و پیش رونده است که احتمالا در بروز علائم بیماری و یا عود علائم، تنش و وقایع تنش زای زندگی می تواند نقش داشته باشد. با توجه به اینکه این بیماری در زنان شایع تر از مردان می باشد، لذا هدف از انجام این پژوهش تعیین تنش درک شده و ویژگی های دموگرافیک زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس با علائم بیماری می باشد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی بوده و جامعه پژوهش، شامل کلیه زنان با تشخیص پزشکی ابتلا به بیماری ام اس با علائم فاقد عود و مراجعه کننده به انجمن ام اس و یا یکی از بیمارستان های وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی ایران، شهید بهشتی و تهران می باشد. در این مطالعه، نمونه گیری به روش در دسترس و متوالی انجام شد و 190 نفر در این مطالعه شرکت داشتند. جهت گردآوری داده ها، از پرسش نامه دموگرافیک و «مقیاس تنش درک شده» استفاده شد. برای کسب اعتبار ابزار در این پژوهش علی رغم هنجاریابی در مطالعات ایرانی، از روش اعتبار محتوا و جهت پایایی ابزار از همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) استفاده شد. آنالیز کمی داده ها، با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 14 و شاخص های آمار توصیفی انجام شد.یافته ها: نتایج بدست آمد، نشان داد که میانگین سنی زنان 33.6 سال، اکثریت آنان متاهل (63.5 درصد)، با تحصیلات دیپلم و دانشگاهی (75.7 درصد)، خانه دار (65.8 درصد)، با وضعیت اقتصادی متوسط (76.7 درصد)، بودند. میانگین ابتلا به بیماری ام اس به مدت 5 سال و تجربه حداقل یک بار بستری در بیمارستان را داشتند که غالبا (79.8 درصد) نیز از حمایت های اجتماعی بهره مند نبودند. به علاوه، بیش از نیمی از زنان مورد مطالعه (53.7 درصد) دارای تنش درک شده بالا و بقیه دارای تنش درک شده پایین بودند.بحث: بر اساس یافته های پژوهش و با توجه به نقش احتمالی تنش ها در ایجاد علائم بیماری ام اس و یا بروز علائم عود، انجام مطالعات وسیع تر برای شناخت عوامل تنش زا ضروری به نظر می رسد. با توجه به اینکه اکثر واحدهای مورد پژوهش از حمایت های اجتماعی بی بهره بوده و از تنش بالایی برخوردار بودند و این دو متغیر به عنوان متغیرهای قابل تغییر و تعدیل، تلقی می شوند لذا پیشنهاد می گردد برنامه ریزان و سیاست گذاران ذیربط، برای این گروه از بیماران، تسهیلات و امکاناتی در خصوص مداخلات آموزشی- مشاوره ای جهت حمایت و مدیریت تنش فراهم نمایند.

زمینه و هدف: پوسیدگی های دندانی در دندانپزشکی یک مشکل اساسی موثر بر سلامت کودکان است. علی رغم توسعه پیشگیری از بیماری های دندان، سندرم پوسیدگی شیشه شیر کودکان هنوز یکی از شایع ترین بیماری های مزمن دوران کودکی است. عوامل بسیاری در بروز بیماری ذکر شده است ولی هنوز میان پژوهشگران اتفاق نظر وجود ندارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه اختلالات دوران مادری و نوزادی با بروز سندرم پوسیدگی شیشه شیر در کودکان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1386 اجرا شد.مواد و روش ها: این پژوهش به روش تحلیلی از نوع گذشته نگر با اندازه نمونه 101 کودک در دو گروه مورد و شاهد انجام شد. پژوهشگران در محیط پژوهش حضور یافته و پس از ارائه توضیحات به مادران کودکان 3 تا 4 ساله در باره پژوهش، در صورت موافقت مادران و دارا بودن شرایط شرکت در مطالعه، کودکان توسط دندانپزشک معاینه شدند . بر اساس تعریف سندرم پوسیدگی شیشه شیر، پوسیدگی تشخیص داده شد و سپس پرسش نامه اطلاعات دوران بارداری توسط پرسش از مادران تکمیل گردید. جهت تعیین اعتبار پرسش نامه از اعتبار محتوا و پایایی از روش باز آزمون استفاده شد. روش نمونه گیری غیر تصادفی و مبتنی بر هدف بود. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه 16 انجام گرفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد میانگین سنی کودکان با دندان های سالم 3.67±0.46 سال و میانگین سنی کودکان با سندرم پوسیدگی شیشه شیر 3.75±0.35 سال بود. با آزمون های آماری، عوامل مرتبط در بروز سندرم پوسیدگی شیشه شیر در دو گروه بررسی شد. نتایج نشان داد که در دو گروه، اختلاف آماری معنی دار نیست. 12 درصد از مادران در گروه مورد و 5.9 درصد در گروه شاهد، خونریزی در دوران بارداری را ذکر نمودند. هم چنین 14 درصد از مادران درگروه مورد و 5.9 درصد در گروه شاهد در طول بارداری خود به دلائل طبی بستری شده بودند. 4 درصد مادران در گروه مورد و 2 درصد در گروه شاهد در طول بارداری خود به دیابت مبتلاء شده و نیز مادران 58 درصد از کودکان در گروه مورد و 41.2 درصد در گروه شاهد زایمان به روش سزارین داشتند ولی این اختلافات به لحاظ آماری معنی دار نبود. بین اختلالات دوران بارداری مانند فشار خون مزمن مادر، پره اکلامپسی، حاملگی چند قلو و اختلالات نوزادی مانند زایمان زودرس و نوزادان کم وزن به هنگام تولد اختلاف معنی دار آماری به دست نیامد.بحث: برخی از اختلالات مانند خونریزی مادر در سه ماهه اول و دوم بارداری و سابقه بستری شدن مادران در بیمارستان به دلائل طبی و ابتلای مادر به دیابت و نیز زایمان سزارین در گروه مورد بیشتر از گروه شاهد بود.

زمینه و هدف: سرطان پستان، اولین سرطان زنان و از شایع ترین بدخیمی ها می باشد به طوری که 178000 مورد جدید در دنیا تا سال 2007 تخمین زده شده است. با اینکه جراحی رایج ترین درمان سرطان می باشد، این بیماران پس از جراحی مشکلاتی هم از جانب سرطان و هم جراحی تجربه می کنند که می تواند باعث کاهش کیفیت زندگی آنها شود. در این رابطه ورزش هایی مانند پیاده روی، می تواند باعث بهبود کیفیت زندگی افراد گردد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر پیاده روی بر کیفیت زندگی بیماران ماستکتومی شده در سال 1385 انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش به صورت نیمه تجربی و یک گروهی انجام گرفت. 34 بیمار ماستکتومی شده که مشخصات واحدهای مورد پژوهش را دارا بودند وارد مطالعه شدند. پیاده روی در سطح صاف، 3 بار در هفته و هر بار به مدت 30 دقیقه طی 6 هفته توسط نمونه ها انجام شد. داده ها توسط پرسش نامه اطلاعات دموگرافیک، پرسش نامه کیفیت زندگی و فرم گزارش بیماران جمع آوری گردید. پس از تعیین اعتبار محتوا و صوری، پایایی پرسش نامه با روش آلفای کرونباخ (a=0.89) و آزمون مجدد (0.91 =r) تعیین گردید و سپس داده ها توسط نرم افزار اس پی اس اس نسخه 11.5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین نمره وضعیت جسمانی قبل و بعد از مداخله پیاده روی به ترتیب 64.55±8.10 و 78.89±5.81، در بعد روانی 52.89±10.74 و 64.92±8.64، در بعد اجتماعی 64.76±9.59 و 79.06±25.62در بعد اقتصادی، در بعد معنوی-مذهبی 79.96±12.57 و 82.54±11.18 و میانگین نمره کیفیت زندگی کلی قبل و بعد از مداخله 66.16±6.30 و 75.74±6.59بود که آزمون t زوجی افزایش در تمامی ابعاد به غیر از بعد معنوی- مذهبی را معنی دار نشان داد و در نتیجه این مطالعه نشان داد که پیاده روی در بهبود کیفیت زندگی بیماران ماستکتومی شده تاثیر مثبت دارد.بحث: این مطالعه نشان داد که با استفاده از پیاده روی می توان بر بسیاری از مسایل مربوط به بیماران فائق آمده و در نهایت باعث افزایش کیفیت زندگی آنها شد.

مقدمه و هدف: در حال حاضر سرطان پستان یکی از مسائل مهم بهداشت و درمان در ایران و تمام دنیا است. افزایش هورمون استروژن به عنوان یک عامل مهم در ایجاد سرطان پستان مطرح است و از طرفی سویا یک ماده غذایی غنی از فیتو استروژن است که می تواند به دلیل باند شدن با گیرنده استروژن، اثرات استروژنی داشته باشد. هدف این مطالعه بررسی اثر مصرف کنجاله سویا بر میزان استروژن در دختران 25-20 ساله است.مواد و روش ها: این پژوهش به صورت کارآزمایی بالینی و به صورت قبل و بعد (Before and after treatment) انجام شدکه 10 دختر 25-20 ساله ساکن خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برای سه فاز یک ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. وزن افراد در آغاز هر فاز توسط ترازوی دیجیتالی (Seca) اندازه گیری شد. در فاز اول و فاز سوم مطالعه، افراد رژیم غذایی معمول خود را داشتند، اما در فاز دوم مطالعه، روزانه 40 گرم کنجاله سویا توسط افراد تحت بررسی مصرف شد. در طی هر سه فاز مطالعه، خون گیری در روزهای سوم، سیزدهم و بیست و سوم سیکل قاعدگی انجام شد و میزان استروژن خون با روش ELIZA اندازه گیری شد. اعتبار دستگاه ها با استناد به کارخانه سازنده و استفاده از مارک معتبر تایید شد و از نمونه های کنترل موجود در کیت به منظور کالیبراسیون دستگاه ها استفاده شد. داده های جمع آوری شده با نرم افزارN4 نسخه 4 و اس پی اس اس نسخه 11.5 مورد تحلیل قرار گرفت. پس از آن تمام متغیرهای مطالعه توسط آزمون های با تکرار مکرر در سطح معنی داری P<0.05 مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: با انجام آنالیز آماری، با وجود افزایش میزان استروژن سرم در فاز دوم، تغییر معنی دار نبود.بحث: نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف کنجاله سویا تاثیری بر روی میزان استروژن سرم ندارد. از آنجایی که میزان درشت مغذی های کنجاله سویا با دیگر منابع سویا متفاوت است، ممکن است اثرات درشت مغذی های کنجاله سویا، اثر ایزو فلاون ها بر هورمون های ذکر شده را بپوشاند.

زمینه و هدف: آموزش بالینی نقش اساسی در آموزش پرستاری دارد و ارزشیابی بالینی از دانشجویان تاثیر بسیاری بر ارتقا کیفیت آموزش بالینی می گذارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه رضایت دانشجویان از دو روش آزمون بالینی ساختار یافته هدفمند (OSCE) و امتحان عملی در ارزشیابی بالینی صورت گرفت.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است. تعداد 44 دانشجوی سال دوم کارشناسی پرستاری دانشکده پرستاری و مامائی شهید بهشتی (واحد پرستاری داخلی و جراحی-ارتوپدی) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با دو روش OSCE و امتحان عملی ارزشیابی شدند. سپس رضایت دانشجویان در سه حیطه شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی و به طور کل، توسط پرسش نامه پژوهشگر ساخته که اعتبار آن به روش اعتبار محتوا و پایائی به روش توافق بین ارزیاب ها تعیین گردید، بررسی شد. سپس داده ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه 13 موردتجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که بیش ترین میزان رضایت دانشجویان در حیطه شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی مریوط به OSCE بود به طوری که رضایت دانشجویان از دست یابی به اهداف آموزشی در هر یک ار سه حیطه و به طور کل در OSCE نسبت به روش آزمون عملی معنی دار بود (p<0.001).بحث: در این پژوهش برای اولین بار روش OSCE جهت ارزشیابی دانشجویان در واحد پرستاری داخلی جراحی- ارتوپدی به کار گرفته شد. آزمون بالینی ساختار یافته هدفمند بیش از سایر روش های ارزشیابی بالینی متداول می تواند سبب ایجاد رضایت در دانشجویان گردد.

مقدمه و هدف: کار پوشه مجموعه ای از شواهد و مستندات دانشجویان است که کوشش، پیشرفت و موفقیت تحصیلی آنها را در یک دوره آموزش نظری یا بالینی نشان می دهد. کار پوشه یکی از روش های سنجش عملکرد است که به کمک آن مدرس می تواند چگونگی پیشرفت و جریان رشد پیشرفت یادگیرنده را ارزشیابی کند. کارپوشه با توجه به نوع هدفی که برای آن تهیه می شود، انواع مختلفی دارد. محتوای هر کارپوشه را عمدتا اهداف آن تعیین می کند. اجزای اصلی یک کارپوشه آموزشی در پرستاری شامل رخدادهای مهم، تجارب بالینی، یادداشت های دفترچه کارورزی، مصاحبه های انجام شده با بیماران، مشاهدات عملکردی، ممیزی رویدادهای بحرانی و نتایج ارزشیابی بالینی دانشجویان پرستاری می باشد. هدف این مقاله بررسی یادگیری مبتنی بر کارپوشه در آموزش پرستاری است.مواد و روش ها: در این مقاله، مرور جامع و عمیق با استفاده از شبکه جهان گستر با کلید واژه های کارپوشه، یادگیری و آموزش پرستاری در پایگاه داده های ایرانی و بین المللی از جمله IranMedex، IranDoc، PubMed، ERIC، Emerald، ScienceDirect، ProQuest و Ovid جستجو انجام گرفت. مطالب منتشر شده از سال 1980 تا 2009میلادی مرور گردید.یافته ها: مرور متون نشان داد که یادگیری مبتنی بر کارپوشه در نظام های آموزشی کشورهای پیشرفته به عنوان یک راهکار آموزشی و ارزشیابی مورد استفاده قرار می گیرد ولی در نظام آموزشی ایران به دلایل مختلف مورد استفاده قرار نمی گیرد که نیاز به پژوهش و بررسی بیشتری دارد.بحث: طبق نظر متخصصین آموزشی یک کارپوشه خوب تکمیل شده، مستندات کتبی در مورد اهداف دوره، نیازهای یادگیری و نحوه برآورده شدن آنها را به دانشجویان پرستاری و مدرسین آنها ارایه می کند و در دست یابی به اهداف آموزشی و ارزشیابی آنها در دروس نظری و عملی فوق العاده موثر می باشد.