مجله دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز - Journal Of Dentistry
سال:1389 | دوره:11 | شماره:2 (مسلسل 27) |تعداد مقالات:15

درآمد: سلکوکسیب یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) از گروه داروهای کوکسیب، به جهت مهار انتخابی ایزوآنزیم های سیکلواکسیژناز (Cox2) 2از آسیب های جانبی کمتری نسبت به NSAID های معمول برخوردار است. از سوی دیگر بررسی هایی ناچیز در زمینه کورتیکوستروئیدها برای تسکین درد پس از جراحی های پریودنتال انجام گرفته است.هدف: هدف از این بررسی، مقایسه اثربخشی سلکوکسیب و پردنیزولون در پیشگیری و مهار درد پس از جراحی فلپ پریودنتال بود.مواد و روش: این بررسی به گونه کارآزمایی بالینی دوسوکور، ضربدری، تصادفی و مهار شده با دارونما (Placebo-control) انجام شد. در این بررسی، شمار بیست بیمار بزرگسال از مراجعین به درمانگاه خصوصی، مبتلا به پریودنتیت مزمن ژنرالیزه متوسط تا پیشرفته شرکت نمودند. همه بیماران نیاز به جراحی فلپ موکوپریوستئال همراه جراحی محدود استخوان در حداقل سه کوادران داشتند. هر کوادران به گونه تصادفی انتخاب شد، تا یک برنامه دارویی متفاوت را در هر جراحی برای مهار درد پس از عمل دریافت نماید. شدت درد طی هشت ساعت نخست و نیز در روز پس از جراحی توسط دو مقیاس بصری (VAS) و گفتاری (VRS-5) سنجش درد اندازه گیری و ثبت گردید. داده ها به کمک آزمون های آماری فریدمن، همبستگی اسپیرمن (Spearman rank correlation)، آنالیز واریانس یکطرفه و توکی واکاوی شدند.یافته ها: بین دو روش اندازه گیری درد VASوVRS-5 همبستگی معنادار آماری وجود داشت ( p<0.001و r=0.9). با مقیاس VAS وVRS-5 ، بین سه داروی مصرفی در میانگین نمره درد اختلاف معنادار آماری مشاهده شد (بیشترین میزان p به ترتیب: 0.03 و 0.01). میانگین درد در گروه با مصرف پردنیزولون و سلکوکسیب نسبت به دارونما در همه ساعت ها کمتر بود، همچنین با مصرف سلکوکسیب بیماران میزان درد کمتری را در تمام مقاطع اندازه گیری نسبت به پردنیزولون گزارش نمودند. میان میانگین شمار دفعات مصرف داروی کمکی، در همراهی با پردنیزولون، سلکوکسیب، و دارونما، اختلاف معنادار آماری وجود داشته (p<0.001) و در مقایسه دوتایی، این تفاوت تنها بین سلکوکسیب و دارونما مشاهده شد (p<0.001).نتیجه گیری: نتایج این بررسی بیان کننده اثر مثبت هر دو داروی سلکوکسیب و پردنیزولون در پیشگیری و کاهش درد پس از جراحی فلپ پریودنتال به همراه تصحیح محدود استخوان است. گرچه طی هشت ساعت نخست پس از جراحی سلکوکسیب از نظر استمرار و مدت زمان کاهش درد نسبت به پردنیزولون و دارونما موثرتر عمل نمود.

بیان مساله: از آلیاژهای پایه کبالت به دلیل زیست سازگاری (Biocompatibility)، برای ساخت کاشتنی (Implant) و سازه های دندانی در دندان پزشکی و جراحی ارتوپدی استفاده می شود. پوشش دهی کاشتنی ها با مواد زیست فعال (Bioactive materials) باعث بهبود تثبیت آن ها در بدن انسان می گردد. اما اجرای پوشش دهی و زیست فعال سازی سطحی (Surface bioactivation) اگر بتواند همزمان با فرایند ساخت باشد، از نظر صرفه اقتصادی، کیفیت و صرفه جویی در زمان مطلوب تر است.هدف: هدف از پژوهش کنونی، زیست فعال سازی سطح آلیاژ کبالت - کروم از راه وارد کردن پوشش زیست فعال بر سطح، در هنگام اجرای فرایند ریخته گری دقیق و بررسی ویژگی های پوشش بود.مواد و روش: در این پژوهش تجربی - آزمایشگاهی، آلیاژ کبالت - کروم دندانی (با استاندارد (ASTM F-75 درون قالب های تهیه شده با روش ریخته گری دقیق (Investment casting) از راه ریخته گری گریز از مرکز ریخته گری گردید. سطح درونی قالب ها پیش از ریخته گری آلیاژ با پودر هیدرکسی آپاتیت پوشانده شده بود. برای ارزیابی زیست فعالی در آزمایشگاه، نمونه های به دست آمده به مدت چهار هفته در دمای 37 درجه سانتیگراد در مایع همانندسازی شده بدن (SBF) شناور شدند. از روش واکاوی پراش پرتوی ایکس (XRD)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، طیف سنجی توزیع پراش انرژی پرتوی ایکس (EDX) و میکروسکوپ نوری (OpM) برای بررسی نمونه ها استفاده گردید و چگونگی تشکیل آپاتیت بر سطح با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) ارزیابی شد.یافته ها: پوششی غنی از کلسیم و فسفر، با ضخامت میان 100 تا 160 میکرومتر بر روی سطح آلیاژ کبالت - کروم شکل گرفت. پس از چهار هفته شناوری در مایع همانندسازی شده بدن، تشکیل آپاتیت شبه استخوانی بر سطح آلیاژ کبالت - کروم، نشان دهنده و تاییدکننده زیست فعال بودن سطح بود.نتیجه گیری: ایجاد پوشش هیدروکسی آپاتیت همراه با فرایند ریخته گری، روشی اقتصادی و کیفی برای زیست فعال سازی سطح آلیاژ کبالت - کروم دندانی است. تشکیل آپاتیت شبه استخوانی بر سطح که نمایه زیست فعالی بوده، نشانگر توانایی آلیاژ برای افزایش قابلیت همبندی با استخوان و ترویج رشد آن هنگام استفاده به عنوان ایمپلنت دندانی و ارتوپدی و دیگر سازه های دندانی است.

بیان مساله: کاربرد فلوراید و فیشور سیلنت در پیشگیری از پوسیدگی دندان های کودکان اهمیت دارند. بررسی ها بیانگر اثر ترکیبات دارای فلوراید، به ویژه ژل اسید فسفریک فلوراید (Acidulated Phosphated Fluoride (APF)) بر مواد ترمیم کننده دندان است.هدف: هدف از این پژوهش، بررسی اثر کاربرد پیاپی ژل فلوراید 1.23 APF درصد بر خشونت سطحی سیلنت های رزینی و گلاس آینومری بود.مواد و روش: در این بررسی تجربی، 135 عدد دیسک از دو گونه سیلنت رزینی بی فیلر (Clinpro, 3M) و گلاس آینومر (Triag, GC) در مولد آلومینیومی آماده گردید. به گونه ای که 45 عدد از دیسک ها از سیلنت رزینی، 45 عدد از سیلنت گلاس آینومری و 45 عدد هم از گونه سیلنت گلاس آینومری به همراه وارنیش ویژه گلاس آینومر روی آن فراهم گردید. نمونه های بالا هر یک به سه گروه 15 تایی بخش شدند. در گروه شاهد (گروه 1، 4 و 7) ژل APF بر سطح نمونه ها استفاده نگردید. در گروه های 2، 5 و 8 ژل فلوراید یک بار و به مدت چهار دقیقه بر روی سطح نمونه ها قرار گرفت و در گروه های 3، 6 و 9 چهار بار ژل APF استفاده شد. سپس، نمونه ها در آب مقطر قرار گرفتند. خشونت سطحی نمونه ها با استفاده از دستگاه پروفایل متر (Profilometer) بررسی شد. برای واکاوی آماری داده ها از آزمون کروسکال والیس (Kruskall-Wallis) و داون (Dunn) استفاده گردید.یافته ها: کاربرد یک یا چند بار ژل APF بر سیلنت رزینی اثری در افزایش خشونت سطحی آنها نداشت. اما کاربرد آن بر سطوح سیلنت گلاس آینومری با یا بی وارنیش، سبب افزایش خشونت سطحی شد و میان آنها اختلاف آماری معنادار وجود داشت (p<0.05). در نمونه های گلاس آینومری، با افزایش شمار دفعات کاربرد فلوراید خشونت سطحی نیز افزایش معنادار نشان داد.نتیجه گیری: کاربرد ژل APF سبب افزایش خشونت سطحی در سیلنت گلاس آینومری گردید، در حالی که اثری بر سیلنت رزینی بی فیلر نداشت.

بیان مساله: کودکان کم سن و غیرهمکار نیازمند درمان دندانپزشکی، چالش بزرگی برای دندانپزشکان فراهم می کنند، که با استفاده از آرام بخشی هوشیارانه می توان درمان با کیفیت و ایمنی بیشتری را فراهم ساخت.هدف: هدف از این پژوهش، مقایسه اثر کلرال هیدرات با ترکیب هیدروکسی زین - کلرال هیدرات در آرام بخشی کودکان 3 تا 5 ساله غیرهمکار (Frankl) در دندانپزشکی بود.مواد و روش: در این پژوهش بالینی از گونه تصادفی متقاطع از دو سوکور شده، 20 کودک 5-3 ساله غیرهمکار (بر پایه معیار رده بندی (Frankl) انتخاب شدند. به کودکان در دو جلسه پیاپی درمان داروی آرام بخش داده شد. در یک جلسه داروی کلرال هیدرات (45 میلی گرم/ کیلوگرم) تجویز و در جلسه دیگر ترکیب هیدروکسی زین (1.5 میلی گرم/ کیلوگرم) و کلرال هیدرات (40 میلی گرم/ کیلوگرم) تجویز شد (ترتیب تجویز داروها در دو جلسه اتفاقی بود). رفتار بیماران در همه جلسه ها توسط یک مشاهده گر (Blind) با معیار سنجش رفتار کارولینای شمالی (NCBRS) ارزیابی و مقایسه شد. برای تعیین موفقیت کیفی درمان نیز، از معیار سنجش رفتاری Houpt استفاده گردید. یافته ها با آزمون مانوا (MANOVA) واکاوی شدند.یافته ها: میانگین بروز رفتار منفی، در سه جلسه درمان در گروه مورد بررسی تفاوت معنادار داشت (p<0.001) و داروها نتیجه کاملا مثبتی در آرام بخشی کودکان داشتند. حرکت شدید دست (p=0.041)، گریه (p<0.001)، اعتراض شفاهی (p=0.027) و مقاومت دهانی (p<0.001) با استفاده از برنامه های دارویی کاهش پیدا کردند. میان دو برنامه دارویی اختلافی معنادار گزارش نشد (p=0.782).نتیجه گیری: در مقایسه داروهای ترکیبی کلرال هیدرات و هیدروکسی زین با داروی کلرال هیدرات برای آرام بخشی کودکان غیرهمکار در هنگام درمان دندانپزشکی پیشنهاد می شود، که داروی کلرال هیدرات با دوز 45 میلی گرم/ کیلوگرم استفاده گردد.

بیان مساله: نظراتی گوناگون در مورد زمان مناسب در تشخیص و پیشگیری از نهفتگی دندان نیش بالا وجود دارد. با توجه به گوناگونی فردی زیادی که در زمان رویش دندان ها وجود دارد، به نظر می رسد که سن تقویمی نمی تواند معیار مناسبی در این زمینه باشد.هدف: هدف از این پژوهش، مقایسه سن دندانی و سن تقویمی در تشخیص نهفتگی های بالقوه دندان نیش بالا بود.مواد و روش: این بررسی مقطعی - تحلیلی بر روی 2704 دانش آموز 10 و 11 ساله مدارس ابتدایی شهر مشهد انجام شد. در گروه نخست (1232 نفر) همه کودکانی که برجستگی باکالی دندان نیش در آنها قابل لمس نبود، مشکوک به نهفتگی درنظر گرفته و برای بررسی پرتونگاری ارجاع داده شدند. گروه دوم (1472 نفر) شامل کودکانی بودند که برجستگی باکالی دندان نیش در آنها قابل لمس نبود و نیز، دندان های پره مولر نخست آن ها رویش یافته یا در حال رویش بود. وضعیت دندان لترال در افرادی که مشکوک به نهفتگی درنظر گرفته شدند، بررسی گردید. یافته ها توسط آزمون مقایسه نسبت موفقیت و آزمون دقیق فیشر واکاوی شدند.یافته ها: 9.3 درصد از افراد گروه نخست و 5.5 درصد از افراد گروه دوم در معاینه بالینی مشکوک به نهفتگی دندان نیش بودند. استفاده از سن دندانی شمار موارد ارجاعی برای بررسی پرتونگاری را به صورت چشمگیری کاهش داد (p<0.05) پیوند معنادار میان دندان های نیش پالاتالی و لترال ناهنجار وجود داشت (p<0.05).نتیجه گیری: استفاده از سن تقویمی در تشخیص زودهنگام نهفتگی دندان نیش بالا ممکن است سبب گرفتن پرتونگاری های غیرضروری شود. با درنظر گرفتن مرحله تکاملی سیستم دندانی شمار موارد ارجاعی برای بررسی پرتونگاری به صورت چشمگیری کاهش می یابد.

بیان مساله: روش های محافظه کارانه استفاده از چسبنده های عاجی، یکی از جنبه های مهم دندانپزشکی کودکان است. انجام پیوند توسط سیستم های چسبنده رایج در عاج دندان های شیری به گونه کامل بررسی نشده است.هدف: هدف از این پژوهش، بررسی تعیین استحکام پیوند برشی چهار گونه سیستم چسبنده در عاج مولرهای شیری بود.مواد و روش: برای انجام این بررسی تجربی، 48 دندان مولر شیری کشیده شده انسان گردآوری و در محلول نرمال سالین در دمای اتاق نگهداری شد. برای آزمایش استحکام پیوند برشی، سطح لبیال یا لینگوال مولرهای شیری مورد استفاده قرار گرفت. سطوح صاف شده باکال/ لینگوال 48 دندان به چهار گروه بخش شدند (12=n). ادهزیوهای مورد آزمایش شامل: باند کلیرفیل SE ((Clearfil SE Bond، پرایم و باند (Prime & Bond NT) NT، ادهز )(Adhese (AS) و اگزایت ( (Exite (EX) بودند. چهار چسبنده عاجی بر پایه دستور کارخانه سازنده مورد استفاده قرار گرفتند. کامپوزیت Z100 در استوانه هایی به ابعاد 4×3 میلی متر بر روی سطوح عاجی قرار گرفته و پلیمریزه شده و نمونه ها در نرمال سالین به مدت 72 ساعت نگهداری شدند. دندان ها پس از عمل ترموسایکلینگ، با استفاده از دستگاه آزمون یونیورسال اینسترون (Instron) با سرعت تیغه 1 میلی متر بر دقیقه زیر نیروهای برشی قرار گرفتند. نتایج با استفاده از آزمون آنوا (ANOVA)، توکی (Tukey) و تی غیروابسته (T. test) پردازش شدند.یافته ها: استحکام پیوند برشی از 4.71 تا 26.68 مگاپاسکال بر روی عاج متغیر بود (که به ترتیب از زیاد به کم شامل: SE، NT، EX و AS بود). تفاوت در استحکام باند میان چهار گروه از نظر آماری معنادار گزارش شد (p=0.0001).نتیجه گیری: سیستم های چسبنده دارای تکنیک حساسی هستند و در دندانپزشکی کودکان، انتخاب سیستم چسبنده تنها بر پایه ویژگی های فیزیکی مواد نبوده بلکه تحت اثر عوامل مرتبط با روش کاربرد آنها نیز است.

بیان مساله: سن دندانی برای بیان تکامل دندانی استفاده می شود و آگاهی از میزان تکامل دندان در آشکار کردن طرح درمان، زمان بندی و دوره نگهداری برخی از درمان های ارتودنسی ضروری است.هدف: هدف از این پژوهش، مقایسه سن دندانی در افراد با صورت کشیده و کوتاه بود.مواد و روش: این بررسی تحلیلی - مقطعی بر روی 53 بیمار (27 دختر، 26 پسر) 8 تا 12 ساله (با میانگین سنی 9.5 سال) دارای پرتونگاری های لترال سفالومتری و پانورامیک که برای درمان ارتودنسی مراجعه کرده بودند، انجام گرفت. بر پایه اندازه گیری ارتفاع پیشین زیرین صورت نسبت به ارتفاع همه صورت از کلیشه های لترال سفالومتری، نمونه ها در دو گروه دارای صورت کشیده و کوتاه قرار گرفتند. برای بررسی سن دندانی بیماران، دو مشاهده گر پرتونگاری های پانورامیک را ارزیابی و سن دندانی را بر پایه روش دمرجیان تعیین کردند. داده ها در نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون تی زوج و غیروابسته واکاوی آماری شدند.یافته ها: میانگین سن دندانی در افراد با صورت کشیده 1.08±9.08 سال بود، که در مقایسه با سن تقویمی آن ها (0.87± 8.6 سال) از نظر آماری اختلاف معنادار وجود نداشت (p=0.06). همچنین میانگین سن دندانی در افراد با صورت کوتاه 1.31±10.54 سال بود، که در مقایسه با سن تقویمی آن ها (1.09±10.25 سال) از نظر آماری اختلاف معنادار وجود نداشت (p=0.32). اختلاف میان سن دندانی و تقویمی در بین دو جنس در هر دو گروه با صورت کشیده و کوتاه از نظر آماری تفاوت معنی داری نداشت (p=0.71 و p=0.73). مقایسه میان دو گروه با الگوی رشدی کوتاه و بلند صورت که با استفاده از آزمون تی انجام گردید، تفاوت معنادار میان اختلاف سن دندانی و تقویمی را نشان نداد (p=0.82).نتیجه گیری: در بررسی انجام شده بر روی افراد 8 تا 12 ساله تفاوت آماری معنادار در سن دندانی با تقویمی در افراد با صورت بلند و کوتاه وجود ندارد. بنابراین، تفاوت سن دندانی در دو گروه آن اندازه بزرگ نیست، که از نظر بالینی درمان را تحت اثر قرار دهد. ولی، در پسران دارای صورت کوتاه سن دندانی هشت ماه بیشتر از سن تقویمی بود، که البته از لحاظ آماری معنادار نیست ولی از لحاظ بالینی و شروع درمان می تواند بااهمیت باشد.

بیان مساله: مصرف بالای نوشیدنی های گازدار و غذاهای اسیدی شایع ترین عامل ایجاد ساییدگی (اروژن) دندانی است.هدف: هدف از این پژوهش، بررسی اثر پرمصرف ترین نوشیدنی های گازدار موجود در بازار ایران بر میکروهاردنس مینای دندان دایمی بود.مواد و روش: این پژوهش تجربی - آزمایشگاهی بر روی 30 دندان آسیای بزرگ پنهان کاملا سالم، که به روش جراحی بیرون آورده شده و به گونه تصادفی به سه گروه بخش شده بودند، انجام گردید. سطحی 5×5 میلی متری از مینای دیستال دندان ها به مدت 5 دقیقه در 40 میلی لیتر از نوشیدنی های تازه قرار گرفت و میکروهاردنس دندان ها با وارد کردن نیرویی به میزان 50 گرم به وسیله دستگاه سنجش میکروهاردنس اندازه گیری شد. برای واکاوی آماری داده های درون هر گروه از آزمون تی زوج (Paired T test) و میان گروه ها از آزمون آنوا (ANOVA) استفاده گردید.یافته ها: میکروهاردنس مینای دندان ها پس از شناوری در نوشابه زمزم کولا 13.76 درصد و به دنبال کاربرد دلستر لیمویی بهنوش 7.5 درصد کاهش یافت. آب شهری کاهش معناداری در میانگین میکروهاردنس نمونه ها ایجاد نکرد (p=0.5). میان میزان کاهش میکروهاردنس ناشی از نوشیدنی های بالا اختلاف آماری معنادار وجود داشت (p=0.001).نتیجه گیری: بر پایه نتایج این بررسی، در شرایط آزمایشگاهی میکروهاردنس مینای دندان ها به دنبال استفاده از نوشابه زمزم و دلستر کاهش می یابد، که این کاهش در نوشابه زمزم بیشتر از دلستر است.

بیان مساله: تشخیص درست، نخستین گام در درمان بیماری است. همخوانی تشخیص های بالینی و آسیب شناسی، بیان کننده دیدگاه درست جراح و آسیب شناس در تشخیص بیماری است.هدف: این پژوهش، با هدف بررسی میزان همخوانی تشخیص بالینی و آسیب شناسی آسیب های دهان، فک و صورت در بیماران مراجعه کننده به بخش آسیب شناسی دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال های 1380 تا 1385 انجام گرفت.مواد و روش: این بررسی به صورت تحلیلی و گذشته نگر با استفاده از 613 پرونده مربوط به بیماران مراجعه کننده به بخش آسیب شناسی در سال های 1380 تا 1385 انجام شد. اطلاعات مربوط به سن، جای آسیب و تخصص پزشک جراح استخراج و با استفاده از آزمون کای دو و نرم افزار SPSS 15 واکاوی گردید.یافته ها: در 81 درصد از موارد، تشخیص بالینی و آسیب شناسی ضایعه با هم همخوانی داشت. بیشترین هماهنگی تشخیص در دهه هشتم و کمترین آن در دهه نخست به دست آمد. بیشترین میزان هماهنگی تشخیص بالینی و آسیب شناسی در مخاط وستیبول و کمترین آن در ناحیه کام دیده شد. موکوسل و آسیب های واکنشی بافت نرم بیشتر از دیگر آسیب ها و تومورهای خوش خیم غیر ادنتوژنیک و آسیب های اپی تلیالی کمتر از همه به صورت بالینی تشخیص داده شدند.نتیجه گیری: بر پایه نتایج به دست آمده از این بررسی، افزایش آموزش های لازم، دقت بیشتر پزشکان به نشانه های بالینی و تعامل هرچه بیشتر جراح و آسیب شناس برای تشخیص و درمان بهتر بیماران لازم است.

بیان مساله: فلوراید یکی از شناخته شده ترین و مفیدترین مواد در مهار پوسیدگی است، ولی مصرف مقادیر بالای فلوراید می تواند باعث فلوئوروزیس دندانی شود. چای یکی از مواد دارای فلوراید بالاست. چای کیسه ای که در کشور ما استفاده فراوانی دارد دارای مقادیر بالای این یون میباشد.هدف: هدف از این بررسی، تعیین میزان فلوراید چند گونه چای کیسه ای پرمصرف در ایران بود.مواد و روش: در این پژوهش توصیفی، شمار شش نمونه از گونه های چای های کیسه ای پر مصرف در ایران فراهم شده (شش بسته از هر یک). از هر بسته یک عدد چای کیسه ای در یک فنجان بلور قرار داده و 100 میلی لیتر آب جوش به آن افزوده شد. چای کیسه ای را به مدت زمان اعلام شده توسط کارخانه سازنده در فنجان تکان داده و پس از بیرون آوردن آن به همه محلول ها به نسبت یک به یک مادهTISAB (تیزاب) افزوده شد. غلظت یون فلوراید در نمونه ها به روش پتانسیومتری اندازه گیری گردید. تفاوت میان فلوراید گونه های چای کیسه ای با استفاده از آزمون آنوا بررسی شد.یافته ها: میانگین فلوراید همه نمونه ها ppm 2.02±1.06 به دست آمد. بیشترین و کمترین غلظت فلوراید به ترتیب مربوط به چای کیسه ای احمد (ppm 3.27±0.23) و زرین (ppm 0.7±0.02) است.(p<0.01) نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد، که میزان فلوراید چای کیسه ای بالاست و در افراد با استفاده بالا از چای باید از انواع با فلوراید کمتر استفاده شود.

بیان مساله: مهار پلاک میکروبی و آموزش بهداشت جزو مهم درمان های دندانپزشکی است، که موفقیت درازمدت مراقبت های دندانپزشکی و پریودنتال را تضمین می کند.هدف: هدف از این پژوهش، مقایسه میزان کارآیی آموزش های بهداشت دهان داده شده به بیماران مراجعه کننده به بخش پریودنتولوژی دانشکده دندانپزشکی تبریز در افزایش سطح آگاهی و بهبود نگرش و کارکرد آنان در مهار پلاک میکروبی در دو گروه جوان و بزرگسال بود.مواد و روش: برای این منظور در یک مطالعه مداخله ای (نیمه تجربی) شمار 100 بیمار مراجعه کننده به بخش پریودنتولوژی دانشکده دندانپزشکی تبریز به گونه تصادفی ساده انتخاب شده و تحت آموزش مهار پلاک قرار گرفتند. در آغاز بررسی و در فاصله های یک و دو هفته و سپس یک ماهه پس از آموزش بهداشت، بیماران پرسشنامه ای را که برگرفته از پرسشنامه OHI-S (Simplified Oral Hygiene Index) سازمان بهداشت جهانی (WHO) و دارای 14 پرسش بود، پر کردند. نمایه پلاک همه بیماران توسط یک فرد معاینه کننده بر پایه نمایه پلاک O'Leary اندازه گیری شد. پس از مقایسه پرسشنامه های پیش و پس از آموزش بهداشت دهان، میزان تغییرات در آگاهی، نگرش و کارکرد بیماران بر پایه آزمون تی زوج (Paired t-test) و با استفاده از نرم افزار آماریSPSS 13  ارزیابی گردید.یافته ها: یک ماه پس از آموزش مهار پلاک برای بیماران، 46 درصد افزایش در سطح آگاهی، 123 درصد بهبود در سطح نگرش و 43.27 درصد کاهش در نمایه پلاک دیده شد، که هر سه معیار اختلاف معنادار با اندازه های آغازین نشان دادند (به ترتیب p=0.021، p=0.018 و p=0.018).نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد، که آموزش بهداشت دهان به صورت پیاپی باعث بهبود چشمگیری در میزان آگاهی، نگرش و کارکرد بیماران در مهار پلاک می گردد.

استئوسارکوما یکی از شایع ترین تومورهای بدخیم آغازین استخوانی است، که در آن سلول های مزانشیمی بدخیم توانایی تولید اوستئوئید یا استخوان نابالغ را دارند. استئوسارکوماهای استخوان های کرانیوفاسیال 6 تا 10 درصد موارد را تشکیل داده و معمولا در بیماران بالای بیست سال دیده می شوند. از دیدگاه شکل شناختی و رفتار بالینی، استئو سارکوما را به چندین زیرگروه بخش نموده اند. استئوسارکومای درجه پایین (Low grade) گونه کمیابی با دست کم آناپلاستیسیته سلولی به شمار می رود.گزارش مورد: بیمار، دختری 18 ساله ای با تورمی سفت و بی درد با گسترش باکالی و لینگوالی ناحیه سمفیز فک پایین مراجعه کرده بود و در طی دو مرتبه عودهای پیشین، برای وی تشخیص نادرست آسیب فیبرو - اسئوس خوش خیم مطرح شده بود. سرانجام، در عود سوم تشخیص استئوسارکوم درجه پایین با کانون هایی از تغییرات درجه بالا (High grade) قطعی شد. از آنجا که در استئوسارکوم درجه پایین تغییرات سلولی چشمگیر نیستند، بنابراین تشخیص قطعی نیازمند بررسی مقاطع میکروسکوپی گوناگون و برقراری پیوند میان نمای میکروسکوپی و نمای پرتونگاری و بالینی و تاریخچه بیماری است، در این مقاله تشخیص های نادرست پیشین، تشخیص نهایی و درمان بیمار مورد بحث قرار گرفته اند.