نشریه پرستاری ایران
سال:1386 | دوره:20 | شماره:50 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: مراقبت مفهومی چند بعدی در پرستاری است و ارزش های اصلی مراقبتی می تواند از طریق آموزش هدف دار و دانشجو محور، در طول دوره کارشناسی واقعیت یابد. آموزش موضوعات بین فردی از طریق ایفای نقش امکان پذیر می باشد. مطالعه حاضر با هدف توصیف رفتارهای مراقبتی دو گروه دانشجویان اصول و فنون پرستاری پس از کارآموزی به روش ایفای نقش (بیمار استاندارد) و سنتی انجام شد.روش بررسی: این مقاله بخشی از یک پژوهش نیمه تجربی با استفاده از گروه کنترل معادل و طرح پس آزمون است. پنجاه و یک دانشجوی اصول و فنون پرستاری به طور تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه تجربی کارآموزی خود را به روش ایفای نقش و گروه کنترل به طور معمول (روش سنتی) طی کردند. سپس رفتارهای مراقبتی هر دو گروه با استفاده از ابزار رفتارهای مراقبتی (CBI) مشاهده و بررسی شد.یافته ها: یافته ها به طور کلی نشان داد که، رفتارهای مراقبتی بعد «احترام قایل شدن برای دیگری» بیشترین فراوانی و رفتارهای مراقبتی بعد «دانش و مهارت حرفه ای»، کمترین فراوانی را در هر دو گروه به خود اختصاص داده اند.نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که دانشجویان در آغاز مراقبت حرفه ای برای ارزش های نوع دوستانه، اهمیت زیادی قایل هستند. در این راستا کاربرد رویکردهایی جهت حفظ و تداوم جنبه های بین فردی مراقبت در برنامه های آموزشی پرستاری، همزمان با تغییر شیوه های آموزش جنبه های عملی کار پرستاری و تلفیق مناسب تیوری و عمل پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: سلامتی پرستاران به دلیل خستگی ناشی از شیفت کاری طولانی در معرض خطر قرار دارد. مسلما پرستارانی که از سلامت عمومی خوبی برخوردار نباشند، قادر نخواهند بود مراقبت های خوبی (نظیر حمایت های فیزیکی، روانی و ....) از بیمار به عمل آورند. سلامتی پرستاران به عنوان ارایه دهندگان مراقبت، در کیفیت مراقبت ارایه شده از سوی آن ها بر بیماران تاثیرگذار است. لذا برای ارایه مراقبت مناسب توسط پرستاران لازم است که آن ها، خود افرادی سالمی باشند. این پژوهش با هدف مقایسه سلامت عمومی پرستاران شاغل در نوبت های کاری ثابت و در گردش مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در سال 1385 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع مقایسه ای بود. جامعه پژوهش کلیه پرستاران شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران بودند. 520 نفر از پرستاران شاغل در شیفت های مختلف از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای در پژوهش شرکت کردند. داده ها با استفاده از ابزار GHQ 28 جمع آوری شد.یافته ها: یافته ها نشان داد، 72.3 درصد از پرستاران شیفت ثابت سلامت عمومی مطلوب، 18.8 درصد تا حدی مطلوب و 8.8 درصد نامطلوب داشتند. در پرستاران شیفت در گردش سلامت عمومی 63.2 درصد مطلوب، 26.2 درصد تا حدی مطلوب و 11.5 درصد نامطلوب بود. نتایج آزمون کای اسکویر نشان داد که بین سلامت عمومی پرستاران شیفت ثابت و پرستاران شیفت در گردش اختلاف معنی دار وجود دارد؛ به طوری که پرستاران شیفت ثابت از سلامت عمومی مطلوب تری برخوردار بودند (P<0.005).بحث و نتیجه گیری: با توجه به این که سلامتی پرستاران که خود مسول سلامتی بیماران و جامعه هستند، از اهمیت به سزایی برخوردار است. با توجه به نتایج پژوهش حاضر مدیران پرستاری باید حتی المقدور شیفت ثابت را در برنامه کاری پرستاران قرار دهند، تا عوارض ناشی از شیفت های در گردش کاهش یابد.

زمینه و هدف: با توجه به افزایش شیوع چاقی و اضافه وزن در میان نوجوانان، بررسی عوامل موثر بر شرکت نوجوانان در رفتارهای سلامتی مرتبط با وزن، ضروری به نظر می رسد. این مطالعه با هدف تعیین و مقایسه میزان موانع و حمایت های انجام فعالیت فیزیکی و نیز زمان انجام فعالیت ورزشی و استفاده از تلویزیون و رایانه، در نوجوانان گروه های وزنی مختلف (چاق، اضافه وزن و وزن طبیعی) انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مقایسه ای است و نمونه ها شامل 279 دانش آموز مقطع راهنمایی در دو مدرسه پسرانه دولتی منطقه 6 تهران بودند، که از این میان 179 نفر (64.2 درصد) دارای وزن طبیعی، 49 نفر (17.6 درصد) چاق و 51 نفر (18.3 درصد) دارای اضافه وزن بودند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، موانع و حمایت های انجام فعالیت فیزیکی و چک لیست ثبت فعالیت های جسمی در یک هفته اخیر در اختیار نمونه ها قرار گرفت. در پایان از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون توکی جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که میزان انجام ورزش های با شدت متوسط و زیاد در نوجوانان با وزن طبیعی به میزان معنی داری بیش از نوجوانان چاق بود (P<0.05)، و نیز زمان تماشای تلویزیون در نوجوانان دارای چاقی و اضافه وزن بیش از نوجوانان با وزن طبیعی بود (P<0.05). موانع مربوط به ظاهر جسمی، اجتماعی و تناسب بدنی در نوجوانان چاق به طور معنی داری بیش از نوجوانان با وزن طبیعی بود (P<0.001). بین میانگین امتیاز موانع مربوط به شرایط موقعیتی و منابع و امکانات در گروه های وزنی مختلف تفاوت معنی داری مشاهده نشد (P<0.05). همچنین نوجوانان چاق میزان حمایت کمتری از جانب والدین و همسالان را در مقایسه با نوجوانان با وزن طبیعی گزارش کردند (P<0.01).نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد، که نوجوانان چاق در خصوص موانع انجام فعالیت فیزیکی مربوط به ظاهر بدنی، اجتماعی و تناسب بدنی نسبت به نوجوانان با وزن طبیعی آسیب پذیری بیشتری دارند. بنابراین باید تلاش جهت کاهش این موانع و افزایش حمایت والدین و همسالان در مداخلات مربوط به افزایش فعالیت فیزیکی صورت گیرد.

زمینه و هدف: بهداشت جنسی بیماران روانی زن، در سلامتی جسمی- روانی آن ها و جامعه، نقش به سزایی دارد. این پژوهش با هدف تعیین وضعیت بهداشت جنسی زنان بستری در مرکز روان پزشکی رازی شهر تهران در سال های 1380-1382 انجام شد.روش بررسی: مطالعه حاضر، توصیفی و جامعه پژوهش شامل زنان بالغ دارای اختلال روانی و سابقه بستری، به تعداد 580 نفر بود، که به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. این پژوهش در مرکز روان پزشکی رازی، واقع در شهر تهران انجام شد و ابزار گردآوری داده ها، برگه ثبت اطلاعات بود، که با مطالعه پرونده ها توسط پژوهشگر تکمیل گردید.یافته ها: 28.7 درصد کل نمونه های پژوهش درگیر رفتار خطرزای تعدد شرکای جنسی بوده و 3.4 درصد افراد سابقه خود فروشی داشتند؛ 6.7 درصد کل واحدهای پژوهش مورد تجاوز جنسی بوده، 5.3 درصد نیز سابقه تماس جنسی با جنس موافق داشته اند. 33 درصد کل واحدهای پژوهش و 42 درصد واحدهای دارای سابقه تماس جنسی، در طول زندگی خود درگیر حداقل یک عامل خطرزای جنسی ابتلای به ایدز بودند.نتیجه گیری: درگیر بودن 33 درصد واحدهای پژوهش با رفتارهای جنسی خطرزای ابتلای به ایدز، بیانگر در معرض خطر بودن بیماران روانی زن است. لذا توصیه می شود، این امر مورد توجه مدیران بهداشتی- درمانی کشور قرار گرفته، تسهیلات لازم برای رفع کـاستی ها فراهم شود. بررسی موانع ارایه و دریافت مراقبت های بهداشت جنسی در این زنان لازم است.

زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس (MS) از اختلالات دمیلینالیتو مزمن و پیشرونده سیستم عصبی مرکزی است که اکثرا قشر فعال جامعه را درگیر می سازد. با ارزیابی کیفیت زندگی بیماران می توان برخی از ناتوانی های ایجاد شده را بهبود بخشید و توانایی های باقیمانده را نیز ارتقا بخشید. این مطالعه با هدف تعیین کیفیت زندگی بیماران عضو انجمن MS مازندران طراحی و اجرا گردید.روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی بود. جامعه پژوهش را بیماران عضو انجمن MS مازندران تشکیل می دادند. نحوه نمونه گیری به صورت سرشماری انجام گرفت. 101 عضو داوطلب وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها جهت تعیین کیفیت زندگی، پرسشنامه استاندارد SF-36 بود. این پرسشنامه دارای 36 سوال است و قبلا در بسیاری کشورها از جمله ایران تعیین اعتبار شده است و از پایایی بالایی برخوردار است (ضریب آلفای کرونباخ 77 درصد تا 90 درصد) علایم بالینی و شدت بیماری با گرفتن شرح حال و انجام معاینه عصبی توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب و با استفاده از معیار نمره بندی وضعیت ناتوانی به صورت گسترده (EDSS Expanded disability status scale or ) تعیین و ثبت شد.یافته ها: نتایج نشان داد، 74 درصد بیماران، زن و 26 درصد ، مرد بودند، محدوده سنی بیماران 18-60 سال 33.27±8.31 ، سن شروع بیماری 12-54 سال 27.12±8.03 بود. در 7 درصد بیماران سابقه خانوادگی MS وجود داشت. میانگین نمره سلامت عمومی (بر مبنای 100) 41.34±10.22، میانگین نمره سلامت جسمی 54.75±30.25، میانگین نمره سلامت روحی 53.25±22.03 میانگین نمره شادابی 54.75±30.25 و میانگین نمره رابطه اجتماعی  56.62±20.96و میانگین نمره درد جسمی 35.75±31.68 بود.نتیجه گیری: در این بررسی کیفیت زندگی بیماران عضو انجمن MS مازندران در تمام شاخص ها در حد متوسط بود. این امر می تواند ناشی از خفیف بودن بیماری در اکثر بیماران مورد بررسی، پایین تر بودن سن شروع و کوتاه تر بودن دوره بیماری بوده باشد.

زمینه و هدف: در سراسر جهان، جمعیت سالمندان رو به رشد می باشد. پیش بینی می شود که 40 درصد افراد بالاتر از 75 سال، نیاز به خدمات مراقبتی وسیع در اواخر زندگی پیدا کنند. کشورهای دارای جمعیت بالایی از سالمندان، سیاست های مراقبت طولانی مدت برای سالمندان را به وجود آورده اند. در ایران نیز سپردن سالمندان به سرای سالمندان روند صعودی دارد. تجربه استقلال و ارزشمندی سالمندانی که در این اماکن زندگی می کنند، اهمیت دارد. بی قدرتی منتهی به از دست دادن امید، احساس افسردگی و استرس می شود. قدرت بخشیدن سالمندان می تواند کیفیت زندگی و احساس رفاه آن ها را افزایش دهد. هدف این مطالعه توصیف چگونگی تجربه بی قدرتی سالمندان مقیم سرای سالمندان بوده است.روش بررسی: در این مطالعه کیفی از روش فنومنولوژی با کاربرد نمونه گیری مبتنی بر هدف در میان سالمندان مقیم در سراهای سالمندان خصوصی و دولتی در شهر اصفهان انجام شد. نمونه گیری تا رسیدن به اشباع داده ها ادامه یافت و تعداد نمونه ها به 10 شرکت کننده رسید. داده ها با مصاحبه های عمیق جمع آوری شدند. محققین در تکمیل فرایند جمع آوری داده ها از یادداشت برداری در عرصه (Field notes) نیز استفاده کردند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش کلایزی (Colaizzi's method) استفاده شد. استحکام مطالعه بر اساس دو روش باورپذیری و انتقال پذیری (Transferability and credibility) بود. هدف مطالعه، توصیف چگونگی تجربه بی قدرتی سالمندانی است که در سرای سالمندان زندگی می کنند. سوال اصلی پ‍ژوهش عبارت بود از، ساختار و معنی تجربه بی قدرتی سالمندان مقیم در سرای سالمندان چگونه است؟یافته ها: سه تم اصلی که همان اجزای ساختاری تجربه بی قدرتی هستند، از داده ها استخراج گردیدند، که شامل: 1) تحمل اجباری، 2) در انتظار فرصتی برای خروج، 3) محدود شدن اختیار بود.نتیجه گیری: در این مطالعه برخی شرکت کنندگان فقدان توانایی در تغییر شرایط و تحمل اجباری را بیان کرده اند که مفهوم بی قدرتی از آن استنباط گردید. انتقال به سرای سالمندان منبعی از ترس و اضطراب در اواخر زندگی است. قدرت بخشیدن به سالمندان بستری در موسسات را می توان با دخالت دادن سالمند در تصمیم گیری در مراقبت و جنبه های دیگر زندگی در این اماکن، انجام داد. علاوه بر این، نیازهای جسمی، روحی و معنوی سالمندان بایستی با مراقبتی همه جانبه انجام داد، زیرا صرفا با توجه به نیازهای جسمی آن ها، نمی توان امید به داشتن زندگی امیدوار کننده، با معنی و هدفمند در سراهای سالمندان داشت.

زمینه و هدف: بیمارستان های خیریه در حفظ و اعاده سلامت مردم، به ویژه اقشار کم درآمد جامعه نقش برجسته ای دارند؛ از این رو چگونگی مدیریت در این بیمارستان ها از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش، ارایه الگویی برای مدیریت بیمارستان های خیریه ایران است.روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی بوده و با روش توصیفی- تطبیقی انجام گرفته است. داده های تحقیق با مطالعه منابع علمی کتابخانه ای و بررسی مستندات عینی داخلی و خارجی، از طریق مراجعه به پایگاه های الکترونیکی، مکاتبه الکترونیک و مصاحبه با برخی از مدیران بیمارستان های خیریه و مشاهده تعدادی از بیمارستان های خیریه کشورهای منتخب با ارسال پرسشنامه فارسی برای بیمارستان های ایران و پرسشنامه انگلیسی برای بیمارستان های خارج کشور گردآوری شد. به منظور طراحی الگوی پژوهش، با مقایسه نقاط قوت و ضعف اداره بیمارستان های خیریه در ایران، آلمان، آمریکا و هندوستان، الگوی اولیه طراحی و پس از آزمون به روش شبه دلفی (قضاوت خبرگان) طی دو مرحله و با تایید ده تن از اساتید و خبرگان اعتبار سنجی شد. روش نمره دهی پرسشنامه با استفاده از مقیاس پنج گزینه ای لیکرت، بسیار خوب (4) و بسیار ضعیف (0) انجام شد، و باروش دلفی، نهایی گردید.یافته ها: نتایج مطالعات در ایران نشان داد، که بیمارستان های خیریه با سلیقه های مختلف و بدون وجود یک چارچوب مشخص اداره می شوند، هیچ گونه کمکی از دولت دریافت نمی دارند، تعدادی از این بیمارستان ها خودکفا نیستند و به مدد کمکهای خیرین استمرار فعالیت دارند. بیمارستان های خیریه مورد مطالعه در خارج از کشور به شکل بیمارستان های ایران اداره نمی شوند و اکثرا تحت پوشش یک بنیاد و یا شرکت می باشند. در بعضی از کشور ها پس از برقراری نظام طب ملی، بیمارستان های خیریه در آن ادغام شده اند.نتیجه گیری: با توجه به این که هزینه درمان در بیمارستان های خصوصی بسیار گران بوده و اکثرا با بیمه قرارداد ندارند، نقش بیمارستان های خیریه در کمک به سلامت جامعه حیاتی است؛ لذا استفاده از الگوی ارایه شده می تواند در اداره مطلوب این سازمان ها و پاسخگویی به نیاز بیماران مستمند موثر واقع شوند. با برقراری نظام هیات مدیره ای به عنوان عالی ترین مرجع تصمیم گیری در بیمارستان های خیریه و دادن اختیارات لازم به آنان و همچنین تشکیل کمیته های برنامه ریزی، کنترل و نظارت، روابط برون بخشی و سیاست گذاری، می توان بهبود مدیریت و خودکفایی این بیمارستان ها در اداره امور جاری خود را شاهد بود.

زمینه و هدف: گسترش استفاده از روش های تنظیم خانواده در کشورهای در حال توسعه، موجب تامین سلامت مادران و کودکان و کاهش مرگ و میر آنان خواهد شد، ارایه خدمات تنظیم خانواده در منزل امکان دستیابی بهتر زنان را به وسایل تنظیم خانواده فراهم خواهد کرد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر ارایه خدمات در منزل، بر انتخاب مناسب روش پیشگیری از بارداری و تداوم استفاده از آن در زنان ساکن شهر همدان بود.روش بررسی: پژوهش حاضر که گزارش قسمتی از یک مطالعه بزرگتر است، از نوع کارآزمایی در عرصه (Field trial) همراه با گروه مقایسه می باشد. جامعه پژوهش کلیه زنان متاهل تحت پوشش رابطین بهداشتی بودند. تعداد 297 نفر با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای برای شرکت در پژوهش انتخاب شده و در دو گروه آزمایش (100نفر) و مقایسه (197 نفر) قرار گرفتند. محیط، منازل زنان در مناطق تحت پوشش رابطین بهداشتی شهر همدان بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل دو پرسشنامه، سه چک لیست و یک کارت ارجاع بود. برای تعیین اعتبار علمی ابزار از روش اعتبار محتوا استفاده شد. اعتماد علمی ابزار نیز از طریق اجرای روش بازآزمایی در یک نمونه تصادفی 10 نفری تعیین گردید.یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که با ارایه خدمات تنظیم خانواده در منزل، انتخاب مناسب روش پیشگیری از بارداری و تداوم استفاده از روش به طور معنی داری بیشتر می گردد (P=0.001). در آمار استنباطی از آزمون های تی مستقل، پیرسون و آنالیز واریانس استفاده شد. در سطح توصیف داده ها، فراوانی ها محاسبه شدند.نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، ارایه خدمات تنظیم خانواده در منزل سبب انتخاب مناسب روش پیشگیری از بارداری و تداوم استفاده از آن می گردد، لذا به کارگیری این روش ارایه خدمات توصیه شده و بررسی تاثیر این نوع از ارایه خدمات در روستاها و مکان های دور دست، در اقوام مختلف و همچنین بررسی جنبه های اقتصادی این نوع از ارایه خدمات توسط رابطین بهداشتی پیشنهاد می شود.