نشریه پرستاری ایران
سال:1385 | دوره:19 | شماره:45 |تعداد مقالات:9

نظریه پردازان علوم مدیریت معتقدند هنگامی که مدیران و رهبران، کارکنان را در اتخاذ تصمیمات مشارکت می دهند سبب اتخاذ تصمیمات سازنده تر می گردند که پذیرفتن و اجرای آن از سوی کارکنان سهل تر می گردد و این امر سبب افزایش رضایت آنان و بهره وری در کار خواهد شد.پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان مشارکت سرپرستاران در تصمیم گیری و ارتباط آن با رضایت آنان از مشارکت در تصمیم گیری صورت پذیرفت.ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای بود که به صورت خود ایفا تکمیل شد، تعداد 94 نفر سرپرستار شاغل در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران که بیشتر از شش ماه سابقه کار در بخش فعلی را داشتند، به روش سرشماری وارد پژوهش شده و نمونه پژوهش را تشکیل دادند. محیط پژوهش کلیه بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران در شهر تهران بود.تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که 40.4 درصد سرپرستاران میزان مشارکت خود را در تصمیم گیری در حد متوسط و 4/55 درصد میزان رضایت از مشارکت خود را در تصمیم گیری در حد متوسط ذکر نمودند. بین میزان مشارکت در تصمیم گیری و میزان رضایت از مشارکت ارتباط نسبتا قوی و معنی دار یافت شد (P=0.000، r=0.661).با توجه به نتایج تحقیق، فرصت مشارکت سرپرستاران در تصمیم گیری، نقش مهمی در رضایت آنان از مشارکت خواهد داشت. برای بدست آوردن درک روشن تری از مفهوم مشارکت در تصمیم گیری ها در سازمان های مراقبت بهداشتی کشورمان پیشنهاد می شود بررسی های جامع تری بر روی مشارکت در تصمیمات پرستاری و سایر حرفه های خدمات بهداشتی و نیز ارتباط آن با برآیندهای مهم سازمانی انجام شود.

خانواده های بیماران اسکیزوفرنیک مشکلات قابل ملاحظه ای را برای سازگاری با علایم سایکوتیک تحمل می کنند و با تنش های جسمی و عاطفی متعددی مواجه هستند. با توجه به نقش خانواده به عنوان مهمترین و بهترین حامی اجتماعی بیماران مزمن روانی در خدمات جامعه نگر، پ‍‍ژوهش حاضر به منظور تعیین کیفیت زندگی بستگان مراقبت کننده از بیماران اسکیزوفرنیک و ارتباط آن با امید آن ها انجام شد. در این مطالعه همبستگی تعداد 260 نفر از بستگان مراقبت کننده از بیماران اسکیزوفرنیک که به همراه بیماران خود به مراکز آموزشی درمانی شهر تهران مراجعه کرده بودند به طور مستمر در اردیبهشت و خرداد سال 1385 مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه کیفیت زندگی و پرسشنامه امید بود. اطلاعات پس از جمع آوری توسط نرم افزار SPSS و آمار توصیفی، آزمون های کای دو و ضریب همبستگی اسپیرمن تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها نشان داد کیفیت زندگی 27.3 درصد نمونه های پژوهش نامطلوب،64.2 درصد تا حدی مطلوب و 8.5 درصد مطلوب بود.  53.5درصد نمونه ها از امید زیاد، 45 درصد آن ها از امید متوسط و 1.5 درصد آن ها از امید کم برخوردار بودند. میان کیفیت زندگی و امید، نیز با r=0.679 و P=0.000 ارتباط مستقیم معنی داری یافت شد (x2=56.80, P=0.000).در این پژوهش ارتباط معنی داری میان کیفیت زندگی و امید بستگان مراقبت کننده از بیماران اسکیزوفرنیک به دست آمد. به منظور بهبود کیفیت زندگی و افزایش امید آن ها، پیشنهاد می شود که بر اساس یافته های این پژوهش، با استفاده از استراتژی های سازگاری مثبت، کیفیت زندگی و امید بستگان مراقبت کننده از بیماران اسکیزوفرنیک را بهبود بخشید.

پرفشاری خون یکی از مشکلات مهم سلامتی در جهان است. این مشکل با یـک بـرنامه مراقبتی مناسب و با تغییر در عادات غذایی و پیروی از رژیم های درمانی تجویز شـده در منزل قابل کنترل است. ملاقات کـارکنان بهداشتی در منازل با مبتلایان موجب کنترل این بیماری می شود. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مشارکت رابطین بهداشتی در بکارگیری رژیم غذایی و دارویی بیماران مبتلا به پرفشاری خون انجام شد از نوع مداخله ای بود. جامعه پژوهش کلیه بیماران مبتلا به پرفشاری خون تحت پوشش رابطین ستاد 5 منطقه غرب تهران بود، روش نمونه گیری سرشماری و نمونه مورد مطالعه شامل 184 نفر بیمار مبتلا به پرفشاری خون (92 نفر در گروه مورد و 92 نفر در گروه شاهد) بوده و محیط پژوهش منازل بیماران واقع در محدوده ستاد 5 منطقه غرب تهران بود.تکمیل پرسشنامه در دو مرحله برای گروه مورد و شاهد توسط رابطین بهداشتی انجام شد. در گروه شاهد بدو ورود به پژوهش و یک ماه بعد پرسشنامه ها توسط رابطین تکمیل شد. در گروه مورد قبل از اولین بازدید و بعد از بازدید پنجم پرسشنامه ها تکمیل شد. از آزمونχ2  برای همگن بودن متغیرها دو گروه مورد و شاهد استفاده شد و از آزمون تی مستقل و کاپا (Kappa) و مک نمار برای دستیابی به اهداف پژوهش استفاده شد.بر اساس یافته های پژوهش 73.5 درصد از گروه مورد و 75 درصد از گروه شاهد زن بودند. در هر دو گروه اکثریت نمونه ها متاهل، خانه دار با تحصیلات ابتدایی یا بیسواد بودند. 62.3 درصد در گروه مورد و 50 درصد در گروه شاهد دارای سابقه چربی خون بالا بودند.یافته های پژوهش در ارتباط با چگونگی بکارگیری رژیم غذایی و دارویی در قبل و بعد از مشارکت اختلاف معنی دار را نشان داد (P=0.000).با توجه به نتایج پژوهش مبنی بر موثر بودن مشارکت رابطین بهداشتی در به کارگیری رژیم غذایی بیماران، ضرورت دارد بیماران در زمینه مسایل بهداشتی به طور منظم و مدون آموزش داده شوند تا بتوان با استفاده از این نیروی مردمی گامی در جهت ارتقا سلامت جامعه و کنترل بیماری ها برداشت.

دریافت مراقبت های بارداری یکی از مهم ترین عوامل در بهبود نتایج بارداری است. عوامل بازدارنده دریافت مراقبت های بارداری منجر به دریافت ناکافی مراقبت های بارداری و در نتیجه تضعیف بهداشت مادر و کودک می گردد. لذا این تحقیق با هدف تعیین نحوه دریافت مراقبت های دوران بارداری و عوامل موثر بر آن انجام شده است. پژوهش حاضر مقطعی بوده و جامعه پژوهش شامل کلیه زنان تک قلو زایی بود که حداکثر سن آخرین فرزند آنان یک سال یا زیر یک سال بوده و در دوران بارداری تحت مراقبت صرفا یکی از دو مرکز بهداشتی-درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران بودند. تعداد شرکت کنندگان در پژوهش 400 نفر مراجعه کننده جهت دریافت مراقبت پس از زایمان به مراکز مورد نظر بود که بوسیله نمونه گیری مستمر انتخاب شدند.در این مطالعه پس از تعیین اعتبار علمی از طریق اعتبار محتوا و اعتماد علمی با استفاده از روش دو نیمه کردن، با پرسش از مراجعه کنندگان و با استفاده از پرونده بهداشتی پرسشنامه ها تکمیل گردید. نتایج نشان داد بر اساس ابزار کتل چاک حدود 83 درصد زنان مراقبت های دوران بارداری را به صورت متوسط و ناکافی دریافت کرده بودند. بین دریافت مراقبت کافی و ضروری دانستن دریافت مراقبت دوران بارداری از دیدگاه مادران رابطه معنی داری مشاهده گردید (P=0.005). بین مواردی چون کفایت استفاده از مراقبت بارداری و سن زنان (P=0.001)، سن همسر آنان (P=0.016)، وضعیت اشتغال (P=0.000) و تعداد اعضای خانواده (P=0.002)، تعداد فرزندان (P=0.006)، سطح درآمد (P=0.053) و سن حاملگی زن به هنگام زایمان (P=0.000) رابطه معنی دار مشاهده شد. نتایج بیانگر آن بود که با وجود ارائه مراقبت های بارداری در مراکز بهداشت درصد قابل ملاحظه ای از زنان باردار از این مراقبت ها به طور کامل استفاده نمی کنند. از جمله عواملی که مانع دریافت این مراقبت ها بود، احساس عدم نیاز به این مراقبت ها از سوی زنان و همچنین اعتماد نداشتن به مراقبت دهندگان و عدم آگاهی از دفعات و نحوه صحیح مراجعات به مراکز بهداشت بود. از موانع دریافت مراقبت های دوران بارداری بعضی از مشخصات و و یژگی فردی زنان باردار بود که به نظر می رسد توجه ارایه دهندگان مراقبت به مشخصات فردی دریافت کنندگان مراقبت در جهت بهبود میزان دریافت مراقبت زنان باردار مهم باشد.

آسیب ناشی از سوختگی خفیف و متوسط بالاترین میزان مراقبت های ویژه پرستاری را به خود اختصاص می دهد و احتمال استرس پس از آسیب در سوختگی خفیف و متوسط نیز وجود دارد. این مطالعه با هدف تعیین و مقایسه دو گروه سوختگی خفیف و متوسط از نظر میزان اختلال استرس پس از آسیب صورت گرفت.پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی از نوع مقایسه ای بود، در این پژوهش جامعه پژوهش کلیه بیماران سوخته که دارای سوختگی خفیف (کمتر از 15 درصد کل سطح بدن) و متوسط (25-15 درصد کل سطح بدن) بودند که 30 روز از سوختگی آنان گذشته و جهت ترمیم اسکار خود به بیمارستان های مورد پژوهش (مطهری، فاطمه الزهرا، 15 خرداد و امام خمینی) مراجعه کرده بودند. بدین منظور تعداد 80 مصدوم سوختگی در 2 گروه مورد مطالعه قرار گرفتند. یک گروه از مصدومین سوختگی خفیف و گروه دوم مصدومین سوختگی متوسط بودند که 30 روز از سوختگی آنان گذشته و به صورت مستمر از اردیبهشت تا شهریور 1384 (Sequential) به درمانگاه ترمیمی دولتی شهر تهران مراجعه می کردند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد که به وسیله مصاحبه با نمونه ها تکمیل گردید. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، بیشترین میزان اختلال استرس بعد از آسیب (Post Traumatic Stress Disorder) در سوختگی متوسط (47.5 درصد) بوده به طوری که دامنه آن در حد شدید بوده است. بین میزان PTSD با سوختگی متوسط ارتباط معنی دار وجود داشت (P=0.024).بنابراین شدت سوختگی میزان اختلال استرس پس از آسیب را مشخص می کند. این نکته بسیار مهم است که مصدومین را از نظر PTSD شناسایی نموده و در صورت لزوم مداخلات به موقع در طرح درمانی آنان گنجانده شود.

افزایش طول عمر انسان ها و تغییرات فیزیولوژیکی که با بالا رفتن سن رخ می دهد، باعث افزایش نیازهای مراقبتی در گروه سالمندان می گردد و از آنجا که نگرش بر عملکرد تاثیر می گذارد، نوع نگرش پرستاران نسبت به مراقبت از بیمار سالمند، بر نحوه مراقبت آن ها از بیماران سالمند، تاثیر گذار است.پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسه نگرش دانشجویان پرستاری و پرستاران شاغل نسبت به مراقبت از بیمار سالمند انجام پذیرفت و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که به صورت خود ایفا تکمیل شد، تعداد 522 نفر (302 نفر پرستار شاغل از پرستاران کارشناس شاغل در بیمارستان های دانشگاهی و 110نفر دانشجوی پرستاری سال اول 110نفر دانشجوی پرستاری سال سوم) از دانشکده های پرستاری و مامایی دولتی شهر تهران در این پژوهش شرکت نمودند. بیمارستان ها به صورت تصادفی و دانشکده ها به روش سرشماری و نمونه ها به روش مستمر نمونه گیری شدند.نتایج نشان داد، نگرش سه گروه نسبت به مراقبت از بیمار سالمند، دارای اختلاف معنی دار بود (P=0.000). تست آنالیز واریانس نیز نشان داد که بین میانگین نمره نگرش سه گروه مورد مطالعه تفاوت معنی دار وجود داشت (P=0.000). پرستاران شاغل دارای نگرش مثبت و دانشجویان سال سوم دارای نگرش خنثی و دانشجویان سال اول دارای نگرش منفی بودند همچنین در این پژوهش عامل سن و سابقه کار تا مرز 15 سال در پرستاران شاغل، عامل زندگی با فرد سالمند در دانشجویان سال اول بر نگرش نسبت به مراقبت از بیمار سالمند اثر مثبتی را نشان داد و عامل جنس در هر سه گروه بر نگرش نسبت به مراقبت از بیمار سالمند تاثیر داشت.با توجه به نتایج بنظر می رسد، واحدهای درسی مراقبت از بیماران سالمند در دانشگاه و تجربه مراقبت در بیمارستان بر نگرش نسبت به مراقبت از بیمار سالمند تاثیر مثبت داشته باشد. بنابراین پیشنهاد می گردد برنامه ریزی وسیعی جهت ارتقا نگرش دانشجویان پرستاری و پرستاران شاغل و مداخلاتی جهت تقویت نگرش انجام گیرد.

مشاوره بهداشتی قبل از ازدواج برای زوجین به ویژه دختران از اهمیت ویژه ای برخودار است. در این برنامه دختران در زمینه مسایل مختلف بهداشت باروری از جمله راه های پیشگیری و غربالگری سرطان سینه و گردن رحم، مورد مشاوره قرار می گیرند. این امر به ارتقا سطح سلامت زوجین کمک موثری خواهد کرد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر مشاوره بر آگاهی دختران بعد از شرکت در برنامه مشاوره در مراکز بهداشتی و درمانی بود.این بررسی یک مطالعه نیمه تجربی بود. ابتدا آگاهی دختران قبل از شرکت در برنامه  مشاوره بهداشتی در زمینه راه های پیشگیری و غربالگری سرطان سینه و گردن رحم تعیین شد و پس از شرکت در برنامه مشاوره مجددا آگاهی نمونه ها در زمینه های ذکر شده تعیین گردید، به پاسخ های صحیح نمره داده شد. میانگین و انحراف معیار نمرات اخذ شده در دو مرحله محاسبه شد. تغییرات میانگین نمرات دو مرحله با آزمون ویلکاکسون تجزیه و تحلیل شد. جامعه پژوهش کلیه دختران شرکت کننده در برنامه مشاوره پیش از ازدواج بودند که از بین آن ها 600 نمونه به روش نمونه گیری مستمر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. محیط پژوهش مراکز بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ایران بود.بر اساس یافته های پژوهش میانگین و انحراف معیار سن دختران3.94  21.82± سال بود، از لحاظ تحصیلات 47.4 دیپلم و 76.6 خانه دار بودند. تغییر میانگین نمرات آگاهی در زمینه راه های پیشگیری و غربالگری سرطان سینه و گردن رحم بعد از شرکت در برنامه مشاوره بهداشتی، از نظر آماری معنی دار بود (P</0001). افزایش آگاهی نشان از تاثیر آموزش بر آگاهی دختران داشت.یافته های پژوهش دلالت بر تاثیر مشاوره بر آگاهی دختران پس از برنامه مشاوره داشت این نتیجه ضرورت تداوم و ارتقا برنامه مشاوره را مشخص می کند. پژوهشگران پیشنهاد می کنند اثر بخشی برنامه مشاوره بهداشتی قبل از ازدواج مورد مطالعه قرار گیرد.

قلب اندامی حیاتی است که هر عملی بر روی آن تهدیدی برای حیات انسان به شمار می آید، لذا این بیماران در مواجهه با نیاز جراحی دچار ترس و اضطراب زیادی قبل از عمل می باشند، و از طرفی اضطراب با افزایش ضربان قلب، برونده قلبی و نیاز به اکسیژن همراه است؛ که خود موجب افزایش عوارض در این بیماران می گردد. بنابراین هر تلاشی در جهت کاهش اضطراب قبل از عمل این بیماران می تواند ارزشمند باشد. آموزش یکی از روش های کاهش اضطراب بیماران قلبی است.هدف این مطالعه تعیین تاثیر آموزش بوسیله فیلم در دو زمان متفاوت (1 و 6 روز قبل از عمل) بر اضطراب بیماران کاندید پیوند عروق کرونر در بیمارستان مرکز قلب تهران در سال 1385 بود.روش کار مطالعه کارآزمایی بالینی بود، نمونه های پژوهش را 60 بیمار 65-45 ساله کاندید پیوند عروق کرونر تشکیل می دادند، که به روش نمونه گیری مستمر و به طور تصادفی در دو گروه 30 نفره آموزش با فیلم 1 روز قبل از عمل (مداخله1 ) و آموزش با فیلم 6 روز قبل از عمل (مداخله2 ) قرار گرفتند. نمونه گیری به روش مستمر انجام شد. پرسشنامه سنجش اضطراب آشکار و پنهان اسپیل برگر ابزار جمع آوری داده ها بود که در روز بستری و صبح روز عمل توسط خود بیماران تکمیل می شد. در هر دو گروه مورد مطالعه، اضطراب آشکار و پنهان بیماران بعد از آموزش نسبت به قبل از آن کاهش یافت و استفاده از آزمون t زوج در گروه آموزش با فیلم 6 روز قبل از عمل این کاهش اضطراب را در هر دو مورد آشکار (P=0.001) و پنهان (P=0.000) معنی دار نشان داد ولی در گروه آموزش با فیلم 1روز قبل از عمل تنها در مورد اضطراب پنهان کاهش معنی دار آماری مشاهده شد (P=0.016).با توجه به نتایج پژوهش حاضر استفاده از فیلم 6 روز قبل از عمل در بالین جنبه کاربردی بیشتری دارد و پرستاران می توانند از فیلم آموزشی که ابزاری مفید و مقرون به صرفه است بدون نیاز به افراد متخصص، برای آموزش تعداد زیادی از بیماران استفاده نمایند.