مجله علمی پزشکی جندی شاپور
سال:1381 | دوره:- | شماره:مسلسل 33 |تعداد مقالات:11

سیکلوسپورین یکی از داروهای مهار کننده سیستم ایمنی می باشد که درپیوند اعضا به مقدار زیاد وبه مدت طولانی مصرف می شود . با توجه به اینکه تعدادی از این بیماران زنانی جوان ودر سنین باروری می باشند ونیاز به مادر شدن نیز در این افراد وجود دارد، بنابراین بررسی مرگ ومیر وسقط جنین ناشی از داروی سیکلوسپورین بر روی جنین مادران باردار از اهداف این تحقیق بوده است . در این مطالعه 51 موش بالغ سوری نر وماده را برای مدتی در شرایط مناسب نور وغذا قرار داده وسپس دو موش ماده ویک موش نر جهت جفتگیری درقفس قرار گرفت . پس از جفتگیری ، مشاهده پلاگ واژنی به عنوان روز صفر حاملگی در نظر گرفته شد . سپس موش های حامله به دو گروه آزمایش وکنترل تقسیم گردید. به گروه آزمایش (25 عدد) سیکلوسپورین محلول در روغن زیتون وبه گروه کنترل (9 عدد) فقط روغن زیتون در روزهای هفتم ، هشتم ونهم حاملگی به طریق داخل صفاقی تزریق گردید .پس از باز کردن شکم موشها ،جنین ها از رحم خارج و مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت . اطلاعات حاصله به روش من- ویتنی و آزمون t مورد محاسبه و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت . نتایج مشخص نمود که سیکلوسپورین به راحتی از جفت عبور نموده وبر روی مرگ ومیرو جذب جنین تاثیر دارد . بدین ترتیب که گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل دارای جنین کمتری بوده، تعداد 44/9جنین به ازا هر موش گروه کنترل و 76/3 به ازاءهر موش گروه آزمایش (P<0.001) و میزان جذب و مرگ ومیرجنین ها در گروه آزمایش بیشتر بوده است تعداد 8/4جنین به ازا هر موش گروه آزمایش و صفر به ازا هر موش گروه کنترل (P<0.001).بـا تـوجـه بـه نتـایج فـوق بـه مـادران بـاردار وپزشکان توصیه می شود که تا انجام تحقیقات بیشتر حتی الامکان در مصرف وتجویز داروی مذکور احتیاط لازم را بنمایند . 

درمان شکستگی های کالکانئوم مورد بحث مولفین می باشد، گروهی درمان غیر جراحی و گروه دیگر درمان جراحی را سودمند می دانند.مطالعه انجام شده بررسی گذشته نگر بیماران با شکستگی های کالکانئوم بوده که در مدت سه سال به بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی اهواز ( امام و رازی) مراجعه نموده اند. این بررسی نشان داده که سن شایع بین 20-40 سالگی است که سن شایع کاری است .در مردان خیلی شایعتر ومکانیسم آن غالبا سقوط از بلندی بوده درمان تمام موارد شکستگی شامل بی حرکتی ، بالا نگه داشتن اندام، دادن مسکن و سپس حرکت زودرس مفاصل پا و مچ پا بوده بیماران معاینه شده و پرسشنامه را پر نموده که با بررسی آنها مشخص شد97% نتیجه درمانی عالی و خوب حاصل شده است.

آفت کشهای آلی کلردار دسته مهمی از ترکیبات آلی کلردار را تشکیل می دهند که از آغاز قرن بیستم به منظورهای مختلف بکار رفته اند. پایداری شیمیائی و حلالیت بالا در چربی، بهمراه مصارف گوناگون و دراز مدت آنها، باعث تجمع این سموم در محیط زیست و همچنین ورود به چرخه مواد غذائی شده است. علیرغم اعلام ممنوعیت مصرف این سموم توسط سازمان بهداشت جهانی و سازمانهای ذیربط در ایران، به نظر میرسد که برخی از این سموم هنوز در ایران مصرف می شوند هدف از این تحقیق شناسائی و تعیین مقدار سموم ذکر شده در آب رودخانه کارون با استفاده از یک روش جدید از کروماتوگرافی مایع با کارآئی بالا می باشد. وجود بقایای سموم در آب رودخانه کارون می تواند بیانگر حضور این سموم در بدن موجودات زنده در منطقه باشد.این تحقیق در سال 78-1377 با نمونه گیری از آب 16 ایستگاه در طول رودخانه کارون و نیز آب لوله کشی شهر اهواز در دو فصل پائیز و زمستان انجام گردید.  استخراج سموم از نمونه ها توسط هگزان نرمال به روش مایع-مایع و خالص سازی آنها از طریق کروماتوگرافی ستونی با فلورسیل صورت گرفت.  شناسائی و تعیین مقدار هر یک از سموم توسط یک روش جدید فاز معکوس کروماتوگرافی مایع با کارآئی بالا (HPLC) انجام شد.ستون مورد استفاده از نوع Spherisorb ODS به ابعاد 46/0 ´ 25 سانتیمتر و اندازه ذره ای 5 میکرون بود. فاز متحرک یک سیستم حلال سه جزئی شامل استونیتریل، متانول، آب، به ترتیب به نسبت 16:40:44 طی تجربیات متعدد بدست آمد و از شویش ایزوکراتیک به میزان 7/0 میلی لیتر در دقیقه استفاده شد. آشکارسازی در طول موج 218 نانومتر با دتکتور ماورا بنفش انجام گردید. این روش بنحو مقتضی مورد ارزیابی قرار گفت که مشروح آن در متن مقاله آمده است.نتایج حاصل نشان دادند که میزان سموم مورد مطالعه (مشتقات DDT، دیلدرین و آلدرین) در آب لوله کشی اهواز بسیار ناچیز و در سطح رودخانه کارون در حدود 013/0 تا 2/9 میکروگرم در لیتر می باشد.

چندین دهه است که از همودیالیز به عنوان درمان جایگزینی در مبتلایان به نارسایی پایانی کلیه (End Stage Renal Failure) استفاده می گردد، اما هنوز به روشنی به این سؤال که یک بیمار اورمیک به چه مقدار همودیالیز نیازمند است پاسخ داده نشده است. روشهای متعددی برای بررسی میزان نیاز و کفایت همودیالیز وجود دارد. امروزه در اکثر مراکز از »مدل سازی کینتیک اوره« جهت ارزیابی کفایت همودیالیز استفاده می شود. در این مطالعه، هدف، بررسی کفایت همودیالیز بر اساس » مدل سازی کنیتیک اوره«  در بیماران مراجعه کننده به بخش همودیالیز بیمارستان سینای اهواز بود.در این پژوهش همه بیمارانی که در این مرکز، بیش از یک بار در هفته دیالیز می شدند، مورد بررسی قرار گرفته اند (74 نفر). از این تعداد 43 نفر مرد و 31 نفر زن بوده اند. 39 نفر از بیماران 2 بار در هفته و 35 نفر 3 بار در هفته دیالیز می شدند. میانگین سنی بیماران 50 سال بوده و به طور متوسط 18 ماه از شروع دیالیز آنها می گذرد (از کمتر از یک ماه تا 87 ماه). در همه موارد معیارهای KT/V , nPCR و TAC اوره محاسبه گردید. براساس نتایج به دست آمده و در مقایسه با KT/V قابل قبول در گروهی که 3 بار در هفته دیالیز می شدند 86% و در گروهی که 2 بار در هفته 44/97% بیماران دیالیزشان کافی نبود. میانگین این معیار در دو گروه تفاوت معنی داری با استاندارد داشته است (p < 0.001).نتایج TAC اوره نشان داد که فقط یکی از بیماران TAC اوره بالاتر از حداکثر قابل قبول (50 میلی گرم/دسی لیتر) داشته است و میانگین این معیار در بیماران ما به طور معنی داری کمتر از حداکثر استاندارد است (p< 0.001). اما با توجه به این که در 74 نفر مورد مطالعه، 73 نفر nPCR کمتر از (1 گرم/کیلو گرم/ در روز) داشته اند، مشخص گردید که چون بیماران وضع تغذیه ای مطلوبی ندارند نمی توان TAC اوره پایین آنها را به حساب کفایت دیالیزشان گذاشت.نتایج nPCR بیماران نشان داد که به جز یک نفر که 1.3 nPCR  گرم/کیلو گرم/ روز داشته، در بقیه افراد nPCR کمتر از حد قابل قبول می باشد و میانگین این معیار به میزان معنی داری کمتر از استاندارد است (p < 0.001). همچنین مقایسه nPCR دو گروه (2 بار در هفته و 3 بار در هفته) مشخص نمود که تفاوت معنی دار آماری بین nPCR این دو دسته وجود دارد (p < 0.001).لذا از این مطالعه نتیجه گرفته می شود که بدون در نظر گرفتن میزان دریافت پروتئین و nPCR بیماران، TAC اوره نمی توانند به درستی کفایت دیالیز را ارزیابی کند. از طرف دیگر بر مبنای KT/V در اکثر بیماران بررسی شده دیالیز کفایت لازم را ندارد.

مطالعه اخیر به منظور تعیین وضعیت فشار خون از نظر توزیع و شیوع در شهر شیراز انجام شد. افراد بالای 13 سال هر خانوار که بصورت تصادفی انتخاب شده بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. فشار خون در دو حالت نشسته و خوابیده در بازوی راست و چپ، اندازه گرفته شد و فشار خون بیشتر یا مساوری 140.90 میلی متر جیوه بعنوان پر فشار خونی قلمداد شد. جمعا 4045 نفر در دامنه سنی 99-13 سال که شامل 2369 (58.6 درصد) زن و 1667 (41.4 درصد) مرد مورد بررسی قرار گرفتند. توزیع پر فشار خونی در جمعیت بصورت زنگلوله ای شکل با اندکی چولگی بطرف راست بود. اختلاف میانگین فشار خون سیستول ودیاستول در مردان و زنانی که سابقه پر فشار خون نداشتند از نظر آماری معنی دار بود (P<0.001). مقایسه پر فشاری خون دست راست در وضعیت خوابیده و نشسته دارای تفاوتی اندک ولی معنی دار بود (p<0.001). علاوه بر این، همراه با افزایش سن، میزان فشار خون نیز در هر دو جنس اقرایش نشان داد. در جامعه مورد بررسی شیوع پر فشار خونی 25.8 درصد برآورد گردید که تقریبا مشابه آمار موجود در جوامع صنعتی دنیا می باشد. نظر به اهمیت فوق العاده پر فشار خونی در ایجاد عوارض قلبی – عروقی و شیوع بالای آن در جامعه شهری شیراز، نیاز انجام مطالعات ایدمیولوژیک و اقدامات تشخیصی و درمانی گسترده در سطح مملکت را بیش از پیش آشکار می سازد.

گلیکوکانژوگه ها یکی از مهمترین ترکیبات ماتریکس خارج سلولی هستند که نقش بر جسته ای در بیولوژی تکاملی دارند، لیمبوس مارپیتچی از اپیتلیوم حلزون گوش در کنار ارگان کورتی، تکامل می یابد. در طی تکامل این بخش، بسیاری از فرایندهای تکاملی نظیر مهاجرت سلولی، تکثیر سلولی و تغییر آرایش سلولی به چشم می خورد. با توجه به این موضوع به کمک روشهای هیستوشیمیایی و با کمک لکتینهای BSA1-B4 و PNA به ردیابی این گلیکوکانژوگه ها در طی تکامل لیمبوس از روز 12 جنینی تا روز 15 پس از تولد پرداخته شد.نتیجه این تحقیق، تغییرات گلیکوکانژوگه ها را در ماتریکس مزانشیم لیمبوس و در اپی تلیوم پوشاننده سطح آن نشان داد. در ضمن همزمان با بروز این ترکیبات، رشته های الاستیک در این بخش ظاهر شد.از نتایج حاصله چنین بر می آید که طرح تغییرات گلیکوکانژوگه های سطح سلول و ماتریکس خارج سلولی در روند تکامل لیمبوس از نظر فضایی زمانی تنظیم شده است.

تجدید نظر دردستور العمل اجرایی و برنامه پیشگیری از موارد جدید تالاسمی کشوری برای استان خوزستان لازم است .طبق محاسبات زیر در عمل مشخص شد که برنامه پیشگیری کنونی قبل از ازدواج دربتاتالاسمی به علت انتشار ژن سیکل سل در شهرهای خوزستان کفایت کارایی لازم را در تشخیص و شناسائی سیکل تریت ندارد چون سیکل تریت بدلیل داشتن اندکس طبیعی RBC و هموگلوبین A2 طبیعی از غربالگری تالاسمی رد می شود برای اثبات این فرضیه بررسی راهنما pilotروی 50 مورد سیکل تریت انجام گردید که در آنان MCV و MCH در 94% موارد طبیعی بود.بنابراین افراد سیکل تریت در ردیف افراد سالم و طبیعی تلقی می شوند و با آزمایش طبیعی MCV و MCH ورقه صحت و سلامت برای ثبت ازدواج دریافت می کنند، در صورتیکه بیماری سیکل سل را انتقــــال می دهند . در برنامه پیشگیری از موارد جدید سیکل تالاسمی و سیکل سل وانواع طیف هموگلوبینوپاتی دیگر، مثل O,E,G,C,D عرب لپور،F,H آزمایش الکتروفورز جز ارکان اولیه و هموگلوبینوپاتی ها از دید مسئولین بهداشتی پنهان می ماند. بنابراین توصیه می شود الکتروفورز جز، ارکان اولیه و اصلی و اساس برنامه پیشگیری محسوب می شود. بدون انجام الکتروفورز همیشه سیکل سل و سایر موارد هموگلوبینوپاتی ها از دید مسئولین بهداشتی پنهان می ماند.بنابراین توصیه می شود الکتروفورز هموگلوبین در خط اول آزمایش های اجباری پیشگیری از موارد جدید بتاتالاسمی ماژور در مناطق آلوده شناخته شده به سیکل سل مثل استان خوزستان و استان های حاشیه خلیج فارس قرار گیرد.

سلامت مادران و کودکان به عنوان دو قشر مهم و آسیب پذیر به عنوان یکی از معیارهای مهم پیشرفت و توسعه یک جامعه به حساب می آید. عوامل مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی ممکن است سلامت آنها را تهدید نماید. یکی از عوامل مهم فیزیکی که در دو دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته است سروصدا می باشد. در این مطالعه دو گروه موش جوان در زمان باروری و بارداری در دو محیط پرسروصدا (با شدت 120-90 دسی ل و فرکانس 350-300هرتز) و معمولی در موقع شب قرار داده شدند. بررسی بر روی 131 نوزاد دراین دو گروه نشان داد که رابطه معنی داری بین میزان سروصدا و کاهش وزن هنگام تولد وجود دارد. همچنین میزان باروری و چندقلوزائی هم در بین موش هایی که در محیط پر سروصدا بودند نسبت به آنها که در محیط معمولی بودند افزایش نشان داد. در بین نوزادان و مادرانی که در محیط پر سروصدا بودند دو مورد مرگ مشاهده گردید، گروهی که در محیط معمولی بودند هیچگونه موارد مرگ و میر نداشتند. در مجموع این مطالعه نشان داد که محیط دارای استرس سروصدا روی سلامت مادر و نوزاد تاثیر دارد. لذا پیشنهاد می شود که در محیط های انسانی مطالعات بیشتری در این زمینه صورت بگیرد.

سرطان کولون و رکتوم سومین  سرطان شایع در جهان است. بیماری معمولا در سنین بعد از 50 سالگی شروع می شود. باتوجه به تاثیر شروع درمان در مراحل اولیه بیماری، مسئله بیماریابی (بخصوص بعد از 50 سالگی ) و تشخیص زودرس جز مهمترین اهداف در مطالعات مربوط به این بیماری است. این مطالعه با هدف تعیین خصوصیات بالینی مبتلا به این بیماری در 100 بیمار بستری شده در بیمارستانهای گلستان و رازی در بین سالهای 78 – 1371 انجام شد . 42 نفر زن و 58 نفر مرد بودند. 52% بالای 50 سال و بقیه زیر 50 سال سن داشته اند. بیشترین فراوانی ( 25% ) در گروه سنی 70 – 61 سالگی مشاهده گردید. در 36% مبتلایان کمتر از یکماه بعد از شروع علائم تشخیص قطعی معلوم شد و در 30% بیماران این زمان بیش از 6 ماه بوده است. شایعترین علائم دفع خون روشن (34% ) و علائم انسدادی (26%)  و بیشترین محل گرفتاری رکتوسیگموئید (38%) و آدنوکارسینوم شایعترین نوع هیستوپاتولوژی ( 88% ) بود. در این بررسی مشخص گردید بیماری ازسن پایین تری شروع میشود. تشخیص قطعی با تاخیر زمانی زیاد صورت  گرفته  است  که لازم است ضمن  انجام برنامه های آموزشی بهداشتی برای افزایش اطلاعات افراد جامعه و باز آموزی پزشکان (بخصوص پزشکان عمومی)، برنامه بیماریابی از سنین قبل از 50 سالگی شروع شود.

اخیرا دریافته اند که بیماران مبتلابه دیستروفی عضلانی مادرزادی با کمبود مروزین در مقایسه با موارد مروزین دار فتوتیپ کلینیکی شدیدتری را دارند. در این بررسی شش بیمار مبتلا به شکل شدید دیستروفی عضلانی مادرزادی یعنی 20% بیماران تحت پی‏ گیری، که هرگز قادر به ایستادن یا راه رفتن مستقل نبوده‏اند مورد مطالعه دقیق بالینی قرار گرفته و وضعیت مروزین عضلات اسکلتی آنان مشخص گردیده است. رنگ‏آمیزی ایمنوهیستوکمیکال3 نمونه عضلانی، تنها در یک مورد کمبود کامل مروزین را نشان داد که MRI مغز وی نیز میلینیزاسیون غیرطبیعی را مشخص نمود. اولین بیوپسی عضلانی این بیمار در سن چهار هفتگی تنها رشته‏های دژنره و رژنره پراکنده، بدون هیچگونه نشانه دیگری از دیستروفی عضلانی را نمایش داده بود. دومین نمونه بیوپسی عضلانی از وی در سن هفت ماهگی، دیستروفی شدید عضلانی را مشخص ساخت. هر دو نمونه بلحاظ مروزین منفی بودند. در چهار مورد دیگر از این بیماران که بلحاظ مروزین مثبت بودند و تصاویرمغزی طبیعی داشتند، در سه مورد سابقه خانوادگی بیماری منفی بود ولی مادر بیمار که دختر بود فرم خفیف‏ تری از دیستروفی عضلانی با بروز دیگر هیپوتونی از بدو تولد را داشت که مطرح کننده طریقه توارث اتوزومال غالب می‏باشد. اگرچه مروزین در هر پنج بیمار وجود داشت، مع‏الوصف نزد سه تن از آنان گاهی در نمونه‏های آزمایش شده، فیبرهای عضلانی وجود داشت که در رنگ‏آمیزی مروزین برخی از فیبرهای عضلانی واجد مروزین بودند. با توجه باینکه حالت مزبور غالبا در رشته‏های در حال دژنره مشاهده می‏گردد، احتمالا نمایانگر کمبود ثانویه مروزین بوده تا فقدان اولیهء آن. مطالعه حاضر مبین وجود ناهمگونی در میان گروهی از بیماران مبتلا به فرم شدید دیستروفی مادرزادی عضلانی با فتوتیپی همگن و یکسان می‏باشد. بنظر می‏رسد دیستروفی مادرزادی عضلانی با کمبود مروزین در جمعیت مورد مطالعه در کانادا، نسبت به جوامعی مانند فرانسه، ترکیه یا انگلستان شیوع کمتری را داشته باشد. بالا بودن بروز آن در ممالک مزبور احتمالا بعلت وقوع نوعی جهش ژنتیکی است که نادر بودن دیستروفی مادرزادی عضلانی با کمبود مروزین را در اجتماعی با ناهمگونی بیشتر مانند جامعه مورد مطالعه توجیه می‏نماید. علاوه بر این فقدان مزورین در نوزاد مبتلا به هیپوتونی و ضعف عضلانی باید تشخیص دیستروفی مادرزادی عضلانی با کمبود مزورین را مطرح نماید گرچه هنوز پروسه دیستروفی در بررسی بیوپسی عضلانی نوزاد مزبور مشخص نشده باشد.