پژوهش های زراعی ایران
سال:1385 | دوره:4 | شماره:2 |تعداد مقالات:21

در شرایط نامساعد محیطی تلقیح گیاهان لگومینه با جدایه های بومی باکتریهای ریزوبیومی مقاوم تاثیر مثبتی در همزیستی لگوم- ریزوبیوم و در نتیجه افزایش رشد و عملکرد گیاه دارد. در راستای این اصل از چهار جدایه سینوریزوبیوم ملیلوتی جداسازی شده از خاکهای استان کرمان (دو جدایه سینوریزوبیوم S27K و S36K به عنوان جدایه های مقاوم، S109K به عنوان جدایه نیمه حساس و S56K به عنوان جدایه سینوریزوبیوم حساس به خشکی و شوری) برای تلقیح گیاه یونجه (رقم بمی) در شرایط تنش خشکی استفاده شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که در شرایط خشک و شور تلقیح گیاه یونجه با جدایه های سینوریزوبیوم ملیلوتی مقاوم به خشکی و شوری بطور معنی داری عملکرد گیاه، کارآیی همزیستی و درصد پروتیین خام اندام هوایی گیاه را نسبت به گیاهان تلقیح شده با سایر جدایه ها افزایش داد و از این نظر تفاوت معنی داری بین این دو جدایه مقاوم (S36K, S27K) با تیمار شاهد مثبت (بدون باکتری همراه با 80 پی پی ام نیتروژن) وجود نداشت. تلقیح گیاه یونجه با دو جدایه مقاوم (S36K, S27K) توانایی تثبیت زیستی نیتروژن را 3.4 برابر نسبت به جدایه حساس (S56K) افزایش داد.

تنش شوری یکی از مشکلات عمده کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک در تولید محصولات زراعی است. در این شرایط علاوه بر رعایت اصول مدیریتی خاص، تغذیه صحیح و مناسب نیز نقش مهمی در بهبود وضعیت گیاه دارد. به منظور بررسی تاثیر شوری آب آبیاری و مصرف روی بر عملکرد، اجزا عملکرد، و غلظت روی در گندم آزمایشی با 4 سطح شوری آب آبیاری (شاهد، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر با استفاده از نمک های کلرید کلسیم و سدیم و سولفات منیزیم با نسبت مولی 1:1:1) و پنج سطح کود سولفات روی (0، 10، 20، 30 میلی گرم روی در کیلوگرم خاک و محلول پاشی با غلظت 3 در هزار) در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در شرایط گلخانه انجام گرفت. شوری آب آبیاری ارتفاع گیاه، طول سنبله، وزن هزاردانه،  تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه و کاه و کلش گندم را کاهش داد. مصرف روی تمامی این خصوصیات را به جز وزن هزاردانه بهبود بخشید. شوری آب آبیاری جذب و غلظت روی کاه و کلش و دانه را در تمام تیمارها نسبت به شاهد کاهش داد و با افزایش روی مصرفی، غلظت روی در کاه و کلش و دانه به طور معنی داری افزایش یافت. نتایج نشان می دهد که افزودن روی در شرایط شوری کم تا متوسط می تواند از طریق کاهش اثرات شوری، رشد و نهایتا عملکرد گندم را بهبود بخشد.

کود دامی ضمن تامین عناصر غذایی با افزایش ظرفیت نگهداری رطوبت در خاک باعث افزایش عملکرد گیاهان دارویی می شود. با توجه به اهمیت کیفیت در گیاهان دارویی، به منظور بررسی نقش کود دامی در افزایش عملکرد، کیفیت، میزان اسانس و شاخص های شیمیایی آن در گیاه دارویی زیره سبز، آزمایشی در سال زراعی 83-82 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک - زابل در چهار تکرار انجام شد. تجزیه شیمیایی اسانس با دستگاه گاز کروماتوگرافی GC صورت گرفت. نتایج نشان داد مصرف کود دامی باعث افزایش عملکرد دانه ، بیولوژیک، تعداد چتر در بوته و تعداد دانه در بوته شد. در حالیکه تاثیری بر تعداد دانه در چتر، ارتفاع گیاه، وزن هزار دانه، عملکرد کاه و شاخص برداشت نداشت. میزان عناصر کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر، پتاسیم، منگنز، روی و مس موجود در دانه زیره سبز تحت تاثیر کود دامی قرار نگرفت. ولی غلظت سدیم با مصرف کود کاهش یافت. مصرف کود دامی بر اساس آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد، باعث افزایش معنی دار میزان اسانس و شاخص های کومین آلدهید، پاراسمین و میرسن موجود در آن شد؛ اما میزان آلفاپینن، بتاپینن، گاماترپینن و 1 و 4- پارامنتادین 7- آل با مصرف کود دامی کاهش یافت. بین شاخص های شیمیایی اصلی اسانس رابطه ای وجود داشت که به صورت مستقیم یا معکوس بودند.

در این مطالعه اثرات تراکم گیاهی و کود نیتروژن بر جذب نور و زمان گلدهی در شاهدانه (Cannabis sativa L.) واریته کمپولتی در قالب طرح آزمایشی کرت های خرد شده که در آن مقادیر مختلف کود در کرت های اصلی و تراکم در کرت های فرعی قرار گرفته بودند، در 3 تکرار اجرا شد. تراکم های 50، 150 و 250 بوته در مترمربع در مشهد و 30، 90 و 150 بوته در متر مربع در شیروان مورد استفاده قرار گرفت. کود نیتروژن در دو مقدار 50 و 200 کیلوگرم در هکتار در مشهد و سه مقدار 50، 150 و 250 کیلوگرم در هکتار در شیروان به شکل اوره و در دو مقدار مساوی قبل از کاشت و 45 روز پس از کاشت به صورت سرک به زمین داده شد. نتایج نشان داد سرعت توسعه کانوپی در هر دو منطقه با افزایش تراک گیاهی و کود نیتروژن افزایش یافت. جذب 90% تشعشع در مشهد در تراکم های مختلف بین 380 تا 665 درجه روز و در شیروان بین 586 تا 712 درجه روز از زمان سبز شدن حاصل شد. کود نیتروژن نیز تاثیر مشابهی داشت، به طوریکه با افزایش کود نیتروژن جذب نور افزایش یافت. حداکثر جذب نور در تمام تیمارها حدود %95 بود. تاریخ گلدهی با افزایش تراکم گیاهی در هر دو مکان به تاخیر افتاد. تاریخ %75 گلدهی دربوته های ماده در تراکم های 50، 150 و 250 بوته در متر مربع در مشهد به ترتیب 4، 10، 15 شهریور و در شیروان در تراکم های 30، 90 و 150 گیاه در متر مربع به ترتیب 15، 20 و 21 شهریور بود. در تمام تراکم ها و در تمام مقادیر نیتروژن جذب نور بوسیله کانوپی شاهدانه در 150 درجه روز پس از گلدهی شروع به کاهش کرد و 700 درجه روز پس از گلدهی در تراکم های مختلف به 58 تا 75 درجه روز رسید. خصوصیات مورفولوژیکی در هر دو منطقه با جنسیت گیاه، تراکم گیاهی و کود نیتروژن به طور معنی داری مرتبط بود. بیشترین عملکرد ساقه، برگ و گل آذین در مشهد در تراکم 250 بوته و در شیروان در تراکم 150 بوته در متر مربع زمانیکه در مشهد و شیروان به ترتیب 200 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به کار رفت، به دست آمد. ماده خشک بالای سطح خاک در هر منطقه، با افزایش تراکم گیاهی و فراهمی نیتروژن افزایش یافت. این نتایج می تواند برای بررسی تاثیر دامنه وسیعی از تراکم های گیاهی و کود نیتروژن بر جذب نور و عملکرد شاهدانه در مکان های مختلف به کار رود.

تناوب زراعی یکی از روش های مدیریت علف های هرز است که به دلیل اعمال مدیریت های مختلف می تواند در ترکیب گونه ای بانک بذر موثر باشد. در این تحقیق اثر تناوب زراعی بر ترکیب و تراکم گونه ای علف های هرز در سه سیستم تناوبی آیش- جو، ذرت- جو و کلزا- جو مورد بررسی قرار گرفت. در هر سه سیستم تناوبی، تغییرات بانک بذر از ابتدا به انتهای فصل کشت جو روند نزولی داشت. به نظر می رسد کنترل شیمیایی در طی فصل سبب این کاهش بوده است. سیستم تناوب آیش - جو با میانگین 307 بذر در کیلوگرم خاک، دارای بیشترین تراکم جمعیت در بانک بذر و نیز بالاترین مقدار شاخص تنوع شانون (0.84) بود. در مقابل، تناوب زراعی کلزا - جو از لحاظ تراکم بانک بذر کمترین مقدار (میانگین 49 بذر در کیلوگرم خاک) و از نظر شاخص تنوع شانون (0.775) حد واسط دو تناوب دیگر بود. تفاوت معنی دار در سطح ده درصد، بین اعداد محاسبه شده برای شاخص تنوع شانون اگرچه چشمگیر نبود ولی نشانگر تفاوت مزارع بود. نتایج این تحقیق نشان داد که سیستم تناوب زراعی کلزا - جو به دلیل تلفیق علف کش های خاص و احتمالا خصوصیات خاص بیولوژیکی و زراعی کلزا می تواند تا حد زیادی در کنترل و کاهش جمعیت بذور علف های هرز موثر باشد.

به منظور بررسی اثر الگوی کاشت و تراکم ذرت دانه ای در رقابت با علف هرز تاج خروس، آزمایشی به صورت طرح کرتهای دوبار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی و با سه تکرار در سال زراعی 82-81 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی فیض آباد قزوین اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل دو الگوی کاشت ذرت (P1= یک ردیفه و P2= دو ردیفه)، فاکتور فرعی شامل دو تراکم ذرت 7=D1) بوته و 10=D2 بوته در مترمربع) و فاکتور فرعی، فرعی شامل چهار تراکم تاج خروس (=C1 صفر بوته، 2=C2 بوته، 6=C3 بوته و 12=C4 بوته در متر مربع) بود. نمونه برداری هر دو هفته یکبار انجام و شاخصهای رشد محاسبه شدند. نتایج نشان داد که با افزایش تراکم تاج خروس در مترمربع TDW, LAI, CGR، تعداد دانه در ردیف، عملکرد دانه و عملکرد بلال در واحد سطح کاهش یافت. هم چنین TDW, CGR, LAI، تعداد و وزن دانه تاج خروس در واحد سطح افزایش یافت. با افزایش تراکم ذرت در مترمربع TDW, CGR, LAI، عملکرد بلال و عملکرد دانه در واحد سطح افزایش ولی طول بلال، قطر بلال و تعداد دانه در ردیف کاهش یافت. هم چنین LAI و CGR تاج خروس افزایش ولی TDW کاهش یافت. در الگوی کاشت دو ردیفه فقط LAI و CGR و TDW ذرت نسبت به کاشت یک ردیفه برتری معنی دار نشان دادند. اما الگوی کاشت در ردیفه ذرت باعث برتری RGR, NAR, TDW, CGR و LAI تاج خروس گردید. در اثرات متقابل دو جانبه، تیمار P2C1 و P2C2 بیشترین میزان عملکرد دانه را دارا بودند. در اثرات متقابل سه جانبه، اختلاف معنی دار نبود. اما تیمار P2D2C1 بیشترین عملکرد دانه را در مترمربع دارا بود.

به منظور مطالعه اثر تراکم کاشت بر شاخص های رشدی چهار رقم سورگوم دانه ای آزمایشی در سال 1382 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد مطالعه شامل چهار رقم سپیده، محلی سراوان، پیام و کیمیا و سه تکرار 100، 180 و 260 هزار بوته در هکتار بودند. نتایج نشان داد که رقم محلی سراوان به دلیل داشتن حداکثر ماده خشک کل (TDM)، شاخص سطح برگ (LAI)، سرعت رشد محصول (CGR)، سرعت رشد نسبی (RGR) و سرعت جذب خالص (NAR) نسبت به دیگر ارقام برتر بود اما بالاترین نسبت سطح برگ (LAR) و سطح ویژه برگ (SLA) به ترتیب از رقم کیمیا و پیام بدست آمد. با افزایش تراکم کلیه شاخص های رشدی بجز سرعت رشد نسبی و سرعت جذب خالص افزایش یافت. بیشترین سرعت رشد نسبی و سرعت جذب خالص از پایین ترین تراکم حاصل شد. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش حداکثر عملکرد دانه از رقم محلی سراوان با تراکم 260 هزار بوته در هکتار بدست آمد.

گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) گیاهی است که به دلیل سازگاری آن بطور وسیع در استان اصفهان کشت می شود و تامین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه می تواند موجب افزایش عملکرد و کیفیت محصول آن گردد. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف بر صفات زراعی گلرنگ انجام شد. آزمایش بصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید، که در آن نه تیمار کودی به عنوان سطوح فاکتور اصلی و دو ژنوتیپ اراک- 2811 و اصفهان -32 به عنوان سطوح فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد که مصرف کودهای دارای عناصر غذایی مختلف از جمله N، P، K، Fe، Zn و Mn تاثیر معنی داری بر صفات مختلف نداشت. اثر تیمارهای کودی بر اجزای عملکرد، عملکرد دانه در بوته و عملکرد دانه و روغن در واحد سطح نیز معنی دار نبود ولی تغییرات میانگین این صفات در بین تیمارهای کودی زیاد بود و کمترین و بیشترین میانگین این صفات به ترتیب به تیمار استفاده همزمان از عناصر N+P تیمار استفاده همزمان NPK و Fe تعلق داشت. میانگین عملکرد دانه در بوته برای تیمارهای کودی مختلف بین 12.91 تا 20.22 گرم، عملکرد دانه در واحد سطح بین 2601 تا 3333 کیلوگرم در هکتار و عملکرد روغن بین 797 تا 1046 کیلوگرم در هکتار تغییرات داشت که کمترین و بیشترین میانگین این صفات نیز به تیمارهای کودی N+P و NPK+Fe تعلق داشت. افزایش میانگین عملکرد دانه و روغن در تیمار کودی NPK+Fe بیشتر ناشی از تاثیر عناصر N و Fe بود. میزان روغن دانه در تیمارهای کودی بین 30.60 درصد تا 32.02 درصد تغییرات داشت و تیمار کودی شاهد دارای 31.28 درصد روغن دانه بود. عدم وجود اثر متقابل معنی دار بین تیمارهای کودی و ژنوتیپ ها نشان داد که نحوه تاثیر تیمارهای کودی بر صفات هر دو ژنوتیپ یکسان بود و به نظر می رسد برای این ژنوتیپ ها و یا احتمالا دیگر ژنوتیپ های گلرنگ میتوان نحوه کوددهی مشابهی را جهت افزایش عملکرد روغن توصیه نمود.

پویایی بانک بذر علفهای هرز در نظامهای زراعی مختلف در کرتهای تحت کشت گندم در تناوب با ذرت، چغندرقند و گندم در آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. در این طرح سه تناوب زراعی گندم- گندم، ذرت- گندم، و چغندرقند- گندم بعنوان فاکتور اصلی و پنج نظام زراعی شامل نظام زراعی پرنهاده، متوسط نهاده کم نهاده، تلفیقی (با نهاده متوسط) و ارگانیک (فاقد هر نوع نهاده شیمیایی) بعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در زمین مورد نظر، عملیات زراعی، طی سالهای زراعی 1380-1374 بطور مداوم و منظم انجام شده بود و در نهایت، تاثیر دوره شش ساله کاربرد نهاده ها و انجام مدیریتهای متفاوت بر بانک بذر زمین زراعی مورد مطالعه قرار گرفت و ترکیب بانک در کرتهای تحت مدیریت و تناوبهای مختلف بررسی گردید. ارزیابی بانک بذر در فروردین و شهریور ماه سال 1380 (سال ششم زراعی) انجام شد. نتایج نشان داد که مدیریتهای اعمال شده در قالب نظامهای زراعی مختلف بر تراکم و تنوع گونه ای بانک بذر خاک موثر بوده و تناوب زراعی نیز بدلیل ایجاد تنوع در عملیات مدیریتی مرتبط با گیاهان زراعی متفاوت، بر پویایی بانک بذر علفهای هرز تاثیر چمشگیری داشت. در بین نظامهای زارعی مختلف، میانگین تراکم بذر و تنوع گونه ای موجود در لایه سطحی خاک تحت کشت نظام ارگانیک بیشترین مقدار بود و بذور بانک بذر نظام پرنهاده کمترین تراکم و تنوع گونه ای را دارا بوده و در پروفیل خاک بطور یکنواخت توزیع گردید، در حالیکه در نظامهای ارگانیک و کم نهاده، تراکم بذور موجود در لایه سطحی حدود دو برابر لایه عمقی بود بررسی تاثیر تناوب زراعی بر بانک بذر نشان داد که تراکم بذور علفهای هرز موجود در کرتهای تحت کشت مداوم گندم نسبت به تناوبهای دیگر بیشتر بود و در این تناوب نسبت بالاتری از بذور در لایه سطحی تجمع یافت، در حالیکه اجرای تناوبهای ذرت- گندم و چغندرقند- گندم، سبب کاهش تراکم بذور بانک بذر و توزیع یکنواخت آنها در پروفیل خاک گردید.

با وجود انواع عملیات نوین کنترل علف های هرز آنها همواره تهدیدی دایمی برای تولیدات کشاورزی محسوب می شوند. به منظور بررسی تاثیر روشهای مختلف مدیریت و ترکیب آنها در سیستمهای مختلف شخم بر تراکم و زیست توده علف هرز و عملکرد گوجه فرنگی، آزمایشی با آرایش کرتهای نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1383 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو نوع سیستم شخم (حداقل و متداول) و 6 تیمار مدیریت علف های هرز (علفکش+ روتیواتور، وجین دستی، علفکش+ روتیواتور، علفکش+ وجین دستی و وجین دستی+ روتیواتور) بود. تیمار علفکش (سنکور) دو هفته بعد از نشا کاری و تیمارهای وجین دستی و روتیواتور در 3 هفته و 6 هفته بعد از نشاکاری اعمال شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد گوجه فرنگی به ترتیب در تیمار علفکش+ روتیواتور و روتیواتور مشاهده شد. تراکم و زیست توده علف های هرز پهن برگ تحت تاثیر مدیریت قرار گرفت و تیمار وجین دستی و ترکیب آن با علفکش بهتر از سایر تیمارها علف های هرز پهن برگ را کنترل کردند. تراکم علف های هرز باریک برگ تحت تاثیر مدیریت قرار نگرفت و زیست توده علف های هرز باریک برگ فقط در آخر فصل رشد تحت تاثیر مدیریت علف هرز قرار گرفت. تیمار وجین دستی و علفکش+ وجین دستی علف های هرز باریک برگ را بهتر از سایر تیمارها کنترل کرد. در مجموع تیمارهای ترکیبی نسبت به تیمارهای منفرد موجب کاهش بیشتر تراکم و زیست توده علف های هرز و افزایش عملکرد گوجه فرنگی شدند. تیمار روتیواتور نیز ضعیف ترین کنترل علف های هرز و کمترین عملکرد را به دنبال داشت.

به منظور ارزیابی میزان تحمل به خشکی ژنوتیپ های جدید گندم به تنش رطوبتی انتهایی در شرایط مزرعه ای، آزمایشی با استفاده از طرح کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد و در طی سال زراعی 83-1382 به اجرا درآمد. تیمار آبیاری در دو سطح شامل: 1- آبیاری کامل (100% آب مصرفی گیاه بر اساس نیاز گندم در مراحل مختلف رشدونمو و بر اساس عرف معمول ایستگاه) و 2- آبیاری محدود (تامین نیاز آبی گیاه تا مرحله گرده افشانی و سپس اعمال تنش رطوبتی از طریق حذف آبیاری و جلوگیری از بارندگی به کمک باران گیر، از مرحله گرده افشانی تا انتهای رشد و نمو گندم) در کرت های اصلی و تعداد 16 ژنوتیپ امید بخش گندم مناطق سرد کشور (C-82) به انضمام شاهد (رقم توس) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد، که تیمار آبیاری بطور معنی داری عملکرد دانه، شاخص برداشت، اجزای عملکرد دانه (تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله و وزن هزاردانه) را تحت تاثیر قرار داد. همچنین اختلافات معنی داری در مورد صفات مذکور بین ژنوتیپ های مورد بررسی موجود بود. ژنوتیپ C-82-5 از بیشترین عملکرد دانه در شرایط مطلوب و تنش رطوبتی برخوردار بود. بعلاوه شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله و وزن هزاردانه این ژنوتیپ نیز در سطح مطلوب بود. این ژنوتیپ علاوه بر دارا بودن عملکرد بالا در شرایط مطلوب، از تحمل قابل قبولی به تنش رطوبتی انتهایی نیز برخوردار بود.

زعفران گیاهی است علفی و چند ساله که اغلب در مناطق شمال شرق و شرق ایران و بویژه استانهای خراسان جنوبی و رضوی با زمستان های سرد و تابستان های گرم کشت می شود. اطلاعات زیادی درباره خصوصیات گیاهشناسی این گیاه وجود دارد اما در اتباط با خصوصیات فیزیولوژی آن، اطلاعات اندکی موجود است. چهار آزمایش منتفاوت طی سالهای زراعی 1384-1382 با هدف بررسی تاثیر دوره انتظار، شرایط انتظار، وزن بنه و رژیم های مختلف نوری و حرارتی برخصوصیات بنه و اندام هوایی زعفران انجام شد. نتایج آزمایش اول نشان داد که در پایان دوره رشد، کاهش وزن بنه در گیاهان رشد یافته در هوای آزاد (شرایط طبیعی) نسبت به اتاقک رشد، به طورمعنی داری بیشتر بود (4.2 درمقابل 2.7 گرم به ازای هر بنه). همچنین دوره 120 روزه نسبت به 60 روز انتظار سبب کاهش بیشتر وزن بنه در پایان فصل رشد شد. در این آزمایش اتاقک رشد، دوره انتظار 120 روز و وزن بیشتر بنه ها، فاصله زمانی از کاشت تا ظهور اندام هوایی را به طور معنی داری کاهش و سطح برگ گیاه را افزایش داد. در آزمایش دوم، روز تا ظهور اندام هوایی، سطح برگ و تعداد جوانه های رویشی فعال، تحت تاثیر گروه های مختلف وزنی بنه قرار نگرفت ولی اتاقک رشد روز تا ظهور اندام هوایی را به طور معنی داری نسبت به محیط بیرون کاهش داد. فاصله از کاشت تا ظهور اندام هوایی در دوره انتظار 120 نسبت به 60 روز، طولانی تر اما مشابه نتایج آزمایش اول، این فاصله پس از اولین آبیاری در دوره 120 روز انتظار کوتاه تر شد. در آزمایش سوم و چهارم، رژیم های مختلف نوری تاثیر معنی داری بر فاصله زمانی از کاشت تا ظهور اندام هوایی، وزن خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ و تعداد جوانه های فعال در هر بنه داشت (P£0.01). تمامی صفات فوق با افزایش مدت روشنایی از 6.5 به 16 ساعت، افزایش یافتند. در آزمایش سوم، 33 و 75 درصد از بنه ها به ترتیب در رژیم نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی و هوای آزاد تولید گل کردند. این در حالی است که در آزمایش چهارم، 100 درصد از بنه ها در رژیم نوری 16 و 8 ساعت روشنایی و تاریکی و 70 درصد بنه ها در محیط بیرون، تولید گل کردند. گیاهانی که در رژیم نوری 6.5 ساعت روشنایی و 5.5 ساعت تاریکی قرار داشتند در هر دو آزمایش تولید گل نداشتند.

به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی هندوانه بومی موجود در کلکسیون بانک ژن گیاهی ملی ایران تعداد 120 نمونه از استانهای مختلف جهت ارزیابی و بررسی صفات مورفولوژیکی در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان در قالب طرح آماری آگمنت کشت گردیدند. چهار رقم از هندوانه های تجاری موجود در منطقه بنامهای چارلستونگری، کریمسون سویت، پانونیا و شوگر بی بی بعنوان شاهد در آزمایش قرار داده شدند. با استفاده از 15 صفت اندازه گیری شده محاسبات آماری مشتمل بر برآورد پارامترهای میانگین، ضریب تغییرات صفات، دسته بندی خوشه ای، محاسبات ضرایب همبستگی، رگرسیونی و فرمول برآورد عملکرد انجام گردید، نتایج حاصله از این آزمایش نشان داد که صفات مورفولوژیکی دارای تنوع خوبی در جامعه مورد مطالعه بود.صفات عملکرد، درصد قند، مدت زمان گلدهی تا رسیدن، طول میوه، عرض میوه، نسبت وزن گوشت به وزن میوه، نسبت وزن پوست به وزن میوه، نسبت وزن بذر به وزن میوه، وزن صد دانه، طول بذر، قطر بذر و عرض بذر صفات عمده برای تشخیص ژنوتیپها تنوع پذیر بودند. صفات اسیدیته، طول دوره رشد و ضخامت پوست از تنوع کمتری برخوردار بوده اند. آنالیز تجزیه کلاستر ژنوتیپ های مورد بررسی را به 8 دسته مختلف تقسیم نمود. مطالعه همبستگی بین زوج صفات، رابطه مثبت و معنی داری بین عملکرد با درصد قند، نسبت وزن گوشت به وزن میوه و عرض میوه، رابطه منفی و معنی دار با ضخامت پوسته نسبت وزن پوست به وزن میوه، نسبت وزن بذر به وزن میوه، وزن صد دانه، طول بذر، قطر بذر و عرض بذر در کلیه جوامع نشان داد. اما بین عملکرد با میوه، مدت زمان گلدهی تا رسیدن، طول دوره برداشت و طول میوه همبستگی معنی داری وجود نداشت.

به منظور ارزیابی اثر کود دامی و عمق کاشت و اثر متقابل آنها بر طول مراحل فنولوژیکی و عملکرد سیب زمینی آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1383 انجام شد. کود دامی در چهارسطح (صفر، 20، 40 و 60 تن در هکتار) در کرت های اصلی و چهارعمق کاشت (6، 12، 18 و 24 سانتی متر) در کرت های فرعی در قالب طرح کرت های خردشده با 4 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان دادند که طول مراحل فنولوژیکی تحت تاثیر کوددامی و عمق کاشت قرار گرفت. افزایش کود دامی و یا کاهش عمق کاشت موجب تسریع سبز شدن و تاخیر در رسیدگی شد. با افزایش کود دامی و یا کاهش عمق کاشت، تعداد غده در بوته افزایش یافت. وزن غده تحت تاثیر کود دامی قرار نگرفت ولی با افزایش عمق کاشت افزایش یافت. عملکرد غده تحت تاثیر کود دامی قرار گرفت. با افزایش کود دامی عملکرد غده افزایش یافت و بیشترین عملکرد غده (29.01 تن در هکتار) از تیمار 60 تن در هکتار کود دامی به دست آمد. همچنین بیشترین عملکرد غده از عمق کاشت 18 سانتی متر به دست آمد.

به منظور بررسی روابط مکانی بین جمعیتهای بانک بذر و گیاهچه علفهای هرز دم موشی و شاهی وحشی آزمایشی در سال زراعی 1384-1383 در سه مزرعه زعفران واقع در جنوب خراسان رضوی با استفاده از ژیواستاتیستیک انجام شد. جمعیتهای بانک بذر و گیاهچه علفهای هرز دم موشی و شاهی وحشی در 144 نقطه در سطح هر مزرعه با استفاده از سیستم شبکه ای 4×4 متر شناسایی و شمارش شدند. تراکم و پراکنش مکانی علفهای هرز در سه مزرعه تغییرات زیادی نشان داد. درصد سبز شدن بذور شاهی وحشی درهر سه مزرعه بیشتر از دم موشی بود. تجزیه و تحلیل سمی واریوگرام برای جمعیت های بانک بذر و گیاهچه دو گونه علف هرز، بسته به مزرعه همبستگی مکانی متوسط تا قوی نشان داد. تجزیه و تحلیل کراس سمی واریوگرامها نیز بترتیب همبستگی مکانی متوسط تا قوی (63.3 تا 94.7 درصد) و همبستگی مکانی قوی (78.4 تا 95.4 درصد) بین جمعیتهای بانک بذر و گیاهچه دم موشی و شاهی وحشی نشان داد. مطابقت زیادی بین نقشه های پراکنش جمعیت بانک بذر و گیاهچه های علف هرز شاهی وحشی در سه مزرعه مشاهده شد. اما میزان مطابقت کمی بین نقشه های جمعیت بانک بذر و گیاهچه دم موشی در سه مزرعه دیده شد. نتایج نشان داد که تهیه نقشه جمعیتهای بانک بذر و گیاهچه برای اعمال مدیریت متناسب با مکان مفید است، البته مطالعات بیشتر جهت شناخت تغییرات در روابط بین دو جمعیت بانک بذر و گیاهچه ها در مکان و زمان ضروری است.

به منظور انتخاب بهترین فاصله ردیف کاشت و تراکم بوته و تاثیر آنها بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک نخودفرنگی لاین امید بخش اسپرینگ پی 2، آزمایشی به مدت دو سال (سال های زراعی 82-1381 و 83-1382) در منطقه کوهدشت استان لرستان به اجرا درآمد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهارتکرار اجرا شد. فواصل ردیف دردو سطح 30 و 50 سانتی متر عامل اصلی و فواصل بوته روی ردیف در چهارسطح 5، 10، 15 و 20 سانتی متر عامل فرعی آزمایش بود. افزایش فاصله ردیف کاشت از 30 به 50 سانتی متر و افزایش فاصله بوته ها روی ردیف کاشت از 5 به 20 سانتی متر به ترتیب موجب کاهش 30 درصدی و 67 درصدی تعداد غلاف نخودفرنگی در واحد سطح شد. تولید زیست توده و دانه نخودفرنگی نسبت به افزایش تراکم کاشت پاسخ مجانب داری نشان داد. بر اساس معادلات هذلولی برازش داده شده، حداکثر عملکرد دانه برای سال های زراعی 82-1381 و 83-1382 به ترتیب برابر 2738 و 1067 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. بر اساس میانگین دوسال آزمایش آرایش کاشت 5×30 سانتی متر با تراکم 67 بوته در مترمربع با 1050 و 3001 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را به خود اختصاص داد؛ از این رو برای تولید دانه علوفه در شرایط دیم استان لرستان و شرایط آب و هوایی مشابه چنین آرایش کاشتی توصیه می شود.

این آزمایش به منظور بررسی خصوصیات مختلف جوانه زنی و تعیین درجه حرارتهای کاردینال بذور گیاه دارویی پونه سای بینالودی (Nepeta binaludensis)، انجام شد و اثر 7 تیمار درجه حرارت ثابت شامل درجه حرارتهای 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد و 3 درجه حرارت متغیر شب و روز شامل درجه حرارتهای 5.15، 10.20 و 2.30 درجه سانتیگراد بر روی درصد و سرعت جوانه زنی بذور مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس نتایج، بیشترین درصد جوانه زنی بذور این گونه در دامنه حرارتی 20 تا 30 درجه سانتیگراد و بیشترین سرعت جوانه زنی در درجه حرارت 20 درجه سانتیگراد، بدست آمد. افزایش درجه حرارت به بالاتر از 30 درجه سانتیگراد باعث کاهش شدید و معنی دار، درصد جوانه زنی و افزایش درجه حرارت از 25 درجه سانتیگراد باعث کاهش شدید و معنی دار سرعت جوانه زنی در بذور این گونه گردید. درجه حرارتهای متغیر روز و شب نیز دارای اثرات معنی دار بر روی درصد و سرعت جوانه زنی بود بطوریکه بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی در درجه حرارت متغیر 20.30 درجه سانتیگراد بدست آمد. نتایج نشان داد که درجه حرارت پایه جوانه زنی در این گونه بین 9.9-7.4 درجه سانتیگراد، درجه حرارت مطلوب بین 22.9 تا 23.7 درجه سانتیگراد و حداکثر درجه حرارت جوانه زنی در آن بین 37.1-35.7 درجه سانتیگراد می باشد.