سفینه
سال:1384 | دوره:3 | شماره:9 (ویژه صحیفه سجادیه) |تعداد مقالات:9

نویسنده در این گفتار، نظرات برخی از عالمان بزرگ شیعه را در باب احادیث معرفه اله، نقل و نقد و بررسی میکند: سید حسن حسینی لواسانی، شیخ مجتبی قزوینی، مرتضی مطهری، سید محمد حسین طباطبایی، سید هاشم حسینی تهرانی، شیخ علی نمازی شاهرودی، میرزا محمد حفیظی، میرزا جواد تهرانی و استاد محمدتقی جعفری. این گفتار، در ادامه گفتار پیشین نویسنده (در شماره 8 سفینه) می آید.

نویسنده در این مقاله، سینکته بلاغی از جمله تلمیحات قرآنی و حدیثی در دعای دوم صحیفه سجادیه را که در شان و مقام رسول خدا است بررسی و معرفی کرده است.

دعای چهل و دوم صحیفه سجادیه که مربوط به ختم قرآن است، حقایق فراوان درباره این کتاب آسمانی دربردارد. نگارنده یکصد و پنجاه اسم و وصف برای قرآن بر مبنای این دعا یافته، از آن میان هیجده عنوان برگزیده و آنها را در این مقاله، توضیح داده است. نگارنده در خلال این توضیحات، در جهت شناسایی قرآن بر اساس سخنان امام سجاده کوشیده است.

نگارنده در این مقاله، گزارشی از ترجمه صحیفه سجادیه به زبان فرانسوی ارایه میکند. انگیزه ترجمه، مراحل کار، دغدغه های مترجم، راهکارهای پیشبرد ترجمه، موانع و دشواریهای ترجمه و شیوه غلبه مترجم بر آنها، بازبینی کل ترجمه توسط دکتر احمد مهدوی دامغانی و تاثیر آن بر جوامع فرهنگی خارج از کشور، بخشی از عناوین مورد بحث است.

در این گفتار، ده نکته برگرفته از کتابهای خطی یا کمیاب در مورد صحیفه سجادیه میخوانیم، که جمعی از عالمان شیعی، از قرن یازدهم تا سیزدهم هجری قمری درباره صحیفه گفته اند. در این نکات، درباره اعتبار و تواتر سندی صحیفه، طریق روایتی صحیفه، شناسایی برخی از نسخه های خطی صحیفه، ترجمه منظوم فارسی فهرست صحیفه، ابیاتی عربی در وصف صحیفه میخوانیم. مقدمه ای در مورد شیوه «موضوع محور» در تصحیح متون کهن، در ابتدای مقاله آمده است.

صحیفه سجادیه، به جهت اعتبار سندی و متنی، مورد توجه محدثان بزرگ شیعی بوده است. در این گفتار، چهارده اجازه روایتی از عالمان قرن یازدهم میخوانیم، از جمله: ملا محمد تقی صوفی قزوینی، میرداماد، ملا محمد تقی مجلسی، شیخ صالح بحرانی، آقا حسین خوانساری و سید نعمت اله جزائری. نگارنده، تمام این اجازات روایتی را، از نسخههای خطی صحیفه سجادیه برگرفته است.

نگارنده مقاله، پس از بیان پنج نکته مقدماتی در مورد درونمایه صحیفه سجادیه، بیست موضوع از موضوعات را که برای تحقیق موضوعی درباره صحیفه مناسب می داند، همراه با ریز موضوعات آن آورده تا راهنمای پژوهشگران باشد.

این مقاله، خلاصه ای مفید از کتاب «الابعاد الانسانیه و الحضاریه فی الصحیفه السجادیه» را دربردارد. کتاب یاد شده، مجموعه ای از مقالات ارائه شده به همایش صحیفه سجادیه است که در سال 1999 میلادی در دمشق برپا شد. هریک از دانشمندان شیعی، سنی و زیدی در گفتار خود، صحیفه را از جنبه ای بررسی کرده است. نگارنده، ده نکته در نقد و بررسی کتاب نیز آورده است.