اپیدمیولوژی ایران
سال:1389 | دوره:6 | شماره:3 |تعداد مقالات:12

مقدمه و اهداف: نقشه بندی بیماری یا مرگ مجموعه ای از روش های آماری است که با هدف به دست آوردن برآوردهایی دقیق از میزان های بروز یا شیوع بیماری ها یا مرگ به کار گرفته می شوند در این تحقیق، روش های حداکثر درستنمایی، بیزتجربی و بیزکامل برای برآورد نقشه خطرنسبی مرگ کودکان زیر یک سال مناطق روستایی کشور مورد مقایسه قرار گرفت.روش کار: داده های مرگ کودکان زیر یک سال زیج حیاتی مناطق روستایی تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی کشور در سال های 1380 و 1385 مورد تحلیل قرار گرفت. برآورد پارامترهای نقشه با استفاده از روش های حداکثر درستنمایی، بیزتجربی (مدل پواسن گاما) و بیزکامل با به کارگیری شبیه سازی زنجیر مارکف مونت کارلو انجام شد. معیار انحراف از اطلاع برای مقایسه برازش مدل های بیزی استفاده شد. نرم افزارهای R، WinBUGS وArcGIS  به  کار گرفته شدند.نتایج: روش بیزکامل نشان داد خطر مرگ کودکان زیر یک سال در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سیستان و بلوچستان در سال هشتاد (%95 Cl: 1.58-1.88) 1.73 و در سال هشتاد و پنج (%95 Cl: 1.50-1.75) 1.62 برابر متوسط کشوری بوده است. در سال 1380 مناطق تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی بیرجند (45.1)، کردستان (23.1) و خراسان (21.1) و در سال 1385 بیرجند (42.1)، زنجان (39.1)، کردستان (36.1)، اردبیل (32.1)، زابل (28.1)، آذربایجان غربی (18.1) و گلستان (14.1) خطر نسبی بالا و معنی داری داشته اند (p<0.05). در سال 1380 کمترین خطر نسبی مربوط به مناطق دانشگاه علوم پزشکی تهران (%95 Cl: 0.34-0.74) 0.56 و در سال 1385 دانشگاه علوم پزشکی ایران (%95 Cl: 0.38-0.65) 0.52 بود (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به برازش مناسب روش بیزکامل در مقایسه با بیزتجربی و حداکثر درستنمایی، استفاده از این روش پیشنهاد می شود.

مقدمه و اهداف: با توجه به اهمیت بینایی در دانش آموزان و کمبود آمارهای مربوط به مشکلات بینایی این مطالعه با هدف تعیین شیوع عیوب انکساری، آنیزومتروپیا، آمبلیوپی و استرابیسموس در دانش آموزان شهر شیراز صورت گرفت.روش کار: این مطالعه مقطعی بوسیله نمونه گیری خوشه ای تصادفی در دانش آموزان شاغل به تحصیل در سال 87-1386 شهر شیراز صورت گرفت. پس از مصاحبه معاینات اندازه گیری دید، رفرکشن غیر سیکلوپلژیک (برای دانش آموزان دبیرستان) و سیکلوپلژیک (برای دانش آموزان راهنمایی) و معاینات دید دو چشمی در نمونه های مورد مطالعه انجام گرفت.نتایج: 2683 نفر از 3065 دانش آموز انتخاب شده در مطالعه شرکت کردند (06.86%= میزان پاسخ). شیوع میوپی و هایپروپی در دانش آموزان ابتدایی و راهنمایی به ترتیب (%95 Cl: 3.52-6.19) %4.85 و (%95 Cl: 3.52-6.02) %4.64 بود. 19.22% دانش آموزان دبیرستانی میوپ و  %95 Cl: 6.64-16.04) %11.4) هایپروپ بودند. میوپی و هایپروپی در دانش آموزان ابتدایی و راهنمایی با سن رابطه معنی داری داشتند. 51.2% از دانش آموزان آنیزومتروپ و 31.2% (%95 Cl: 1.51-3.11) آمبلیوپ بودند. شیوع استرابیسموس 83.1% (%95 Cl: 1.15-2.50) بود.نتیجه گیری: شیوع نزدیک بینی در دانش آموزان شیراز نسبت به کشورهای همسایه نسبتا بالاست، با این حال دوربینی از مقدار متوسطی برخوردار است. میزان شیوع آمبلیوپی، آنیزومتروپیا و استرابیسموس در دانش آموزان شیراز تقریبا نزدیک به سایر گزارشات است.

مقدمه و اهداف: در اکثر تحقیقات پزشکی که هدف بررسی توزیع بقا است از روش های کلاسیک مانند رگرسیون کاکس و مدل های پارامتری استفاده می شود، حال آن که مدل های بیزی مزیت هایی نسبت به حالت کلاسیک دارند. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه مدل های بیزی پارامتریک در تحلیل بقای بیماران مبتلا به سرطان معده است.روش کار: این تحقیق یک مطالعه همگروه تاریخی است که از طریق مراجعه به پرونده بیماران مبتلا به سرطان معده که از تاریخ دی 1382 لغایت دی 1386 در بخش گوارش بیمارستان طالقانی تهران تحت درمان بودند، انجام شد. برای بررسی عوامل موثر بر بقای بیماران از مدل بیزی پارامتری در حالت سانسور فاصله ای استفاده گردید و معیار مقایسه برای انتخاب بهترین مدل، معیار اطلاع انحرافی (DIC) بود.نتایج: نتایج حاصل نشان داد میزان بقا به سن هنگام تشخیص بیماری و اندازه تومور بستگی دارد. برای بیمارانی که سن آن ها هنگام تشخیص بیماری کمتر می باشد، میزان بقا بیشتر است و در مورد بیمارانی که اندازه تومور در آن ها کوچک تر می باشد، نیز میزان بقا بیشتر است. بر طبق ملاکDIC ، مدل لگ نرمال نسبت به سایر مدل ها بیزی مناسب ترین مدل تشخیص داده شد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که در بین مدل های بیزی پارامتری، مدل لگ نرمال قادر به برازش بهتر است. همچنین این مطالعه نشان داد سن بیمار در زمان تشخیص و اندازه تومور از عوامل مهم مرتبط با بقای بیماران مبتلا به سرطان معده هستند. در نتیجه در صورت تشخیص این بیماری در سنین پایین تر و مراحل اولیه پیشرفت بیماری، طول مدت بقا بیماران افزایش می یابد.

مقدمه و اهداف: یکی از روش های تحلیل داده های بقا، استفاده از مدل های پارامتری است که در آن باید توزیع زمان بقا مشخص باشد. در چند دهه اخیر، از مدل شبکه عصبی مصنوعی نیز برای پیش بینی داده های بقا استفاده شده است. هدف این مطالعه، پیش بینی بقای بیماران مبتلا به سرطان معده به کمک دو مدل پارامتری و مدل شبکه عصبی مصنوعی است.روش کار: طی سال های 1381 لغایت 1385، تعداد 436 بیمار مراجعه کننده با تشخیص قطعی سرطان معده که در بخش گوارش بیمارستان طالقانی تحت عمل جراحی قرار گرفتند به صورت هم گروه تاریخی مطالعه شدند. داده ها به تصادف به دو گروه آموزشی و آزمایشی تقسیم شدند. برای تحلیل داده ها از یک مدل پارامتری مناسب (از بین مدل های نمایی، وایبول، نرمال، لگ نرمال، لجستیک و لگ لجستیک) و مدل شبکه عصبی مصنوعی سه لایه استفاده شد. برای مقایسه پیش بینی های دو مدل، از سطح زیر منحنی مشخصه عملکرد، صحت کلاس بندی و شاخص هماهنگی استفاده شد.نتایج: صحت پیش بینی مدل شبکه عصبی برابر 45.79 درصد و مدل پارامتری مناسب (وایبول) برابر 97.73 درصد گردید. سطح زیر منحنی مشخصه عملکرد برای مدل شبکه عصبی و پارامتری وایبول به ترتیب برابر 5.81 درصد و 8.74 درصد به دست آمد.نتیجه گیری: مدل شبکه عصبی مصنوعی نسبت به مدل پارامتری پیش بینی های بهتری نتیجه داد. لذا بکارگیری این نوع مدل ها در زمینه پیش بینی بقا پیشنهاد می شود. این امر در تحقیقات مرتبط با حوزه سلامت و به خصوص در تخصیص منابع درمانی لازم برای افرادیکه پرمخاطره پیش بینی می شوند بسیار با اهمیت است.

مقدمه و اهداف: وبا همواره به عنوان تهدیدی برای سلامت عمومی کشورهای فقیر و در حال توسعه سراسر دنیا محسوب می شود. هرساله اپیدمی هایی از وبا در دنیا رخ می دهد و در ایران نیز طغیان هایی از این بیماری در طی سال های گذشته در نقاط مختلف کشور گزارش شده است. هدف این پژوهش بررسی اپیدمی و ارتباط بروز بیماری با عوامل خطرساز آن به منظور شناسایی عوامل خطر آن و البته با هدف کاربردی کنترل اپیدمی در همان زمان بوده است.روش کار: این مطالعه، یک مطالعه مورد - شاهدی (case control) به منظور بررسی اپیدمی (outbreak investigation) می باشد. 54 مورد بیمار مبتلا به وبای تشخیص داده شده بر اساس نتایج آزمایشگاهی با 106 شاهد از همسایه های بیماران که از نظر گروه سنی و جنسی همسان شده بودند مورد مطالعه قرار گرفتند.نتایج: در طی بروز اپیدمی وبای کرج درسال 1387در مجموع 54 مورد کشت مدفوع از نظر ویبریو کلرا، سروتایپ اینابا، مثبت اعلام گردید. بر اساس نتایج این مطالعه نسبت شانس برای عوامل خطر مصرف سبزیجات و میوه جات 35.3 و مصرف یخ کارخانه ای 43.4 بدست آمد.نتیجه گیری: مصرف میوه و سبزیجات و مصرف یخ کارخانه ای دو عامل خطر بروز وبا در طی این طغیان بودند. در همان زمان از سبزیجات مصرفی در زمان اپیدمی در سطح شهرستان نیز نمونه برداری بعمل آمد که بعضی ازنمونه سبزیجات از نظر ناگ (NAG) مثبت بودند. در اپیدمی های وبا در ایران باید کنترل سبزیجات وروش آبیاری آن ها و آب مصرفی کارخانه های یخ سازی مورد توجه جدی قرار گیرد. با توجه به نقش این عوامل درچند اپیدمی وبا و بیماری های روده ای دیگر در کشور درسال های گذشته، به منظور پیشگیری از طغیان های در آینده، باید برنامه هایی برای بهداشتی کردن این موارد در کشور به عمل آید.

مقدمه و اهداف: عوامل تشخیصی سرطان کورکتال درک دقیقی از دو سرطان کولون و رکتوم و عوامل مخاطره موثر بر آن فراهم نمی کند. هدف از این مطالعه، مقایسه عوامل خطر موثر بر بقای بیماران بین سرطان های فوق است.روش کار: داده های 1219 بیمار مبتلا به سرطان های کولون و رکتال به تشخیص گزارش پاتولوژی مرکز تحقیقات گوارش و بیماری های کبد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، طی دی ماه 1383 تا مهرماه 1387، با مدل شکنندگی بقای پارامتری، تحلیل شدند.نتایج: در تحلیل یک متغیره، برای سن حین تشخیص، جنسیت، وضعیت تاهل، نژاد و سطح تحصیلات، بقای بیماران مبتلا به سرطان کولون بین تقریبا نصف تا حدود یک چهارم برابر و برای شاخص توده بدنی(BMI: Body Mass Index) ، سابقه مصرف الکل، بیماری التهابی روده (IBD: Inflammatory Bowel Disease)، سابقه فامیلی ابتلا به سرطان و مرحله ی پاتولوژیک تومور به صورت معنی داری (بین 0.12 تا 0.56 برابر) کوتاه تر از بیماران مبتلا به سرطان رکتال حاصل شد. در تحلیل چند متغیره برای سن حین تشخیص، تفاوت معنی داری بین کولون و رکتوم مشاهده شد، اما برای عواملBMI ، سابقه مصرف الکل و IBD و مرحله پاتولوژیک این تفاوت معنی دار نبود. وضعیت بقای تعدیل شده و بقای 1، 2، 3، 4 و 5 ساله بیماران مبتلا به سرطان رکتال بهتر از وضعیت بقای بیمارن مبتلا به سرطان کولون بود.نتیجه گیری: برای عوامل خطر مورد بررسی، بین کولون و رکتوم تفاوت وجود دارد، بنابراین اطلاعات حاصل از ارزیابی اختصاصی کولون و رکتوم می تواند در مطالعه مکانیسم های مولکولی، طراحی کارآزمایی های بالینی، تشخیص بهتر بیماری و یا تجویز درمان مطلوب و اختصاصی مفید باشد.

مقدمه و اهداف: هدف از این مطالعه تعیین میزان فراوانی ضایعات مخاط نرم دهان در مراجعه کنندگان به بخش بیماری های دهان دانشکده دندانپزشکی تبریز بود.روش کار: این مطالعه مقطعی توصیفی است که به روش نمونه گیری متوالی به شیوه پواسن انجام گرفت. مراجعه کنندگان به کلینیک بیماری های دهان دانشکده دندانپزشکی تبریز طی بهار 1386، معاینه شدند و پرسشنامه برای آن ها تکمیل گردید.نتایج: مراجعه کنندگان 802 نفر 29.29 درصد مرد و 07.70 درصد زن بودند.متوسط سنی آنها 25.12±68.32 بود. 8.80 درصد از مراجعه کنندگان ضایعه دهانی داشتند 2.19 درصد دارای مخاط دهانی سالم بودند، 60.21 درصد افرادی که با ضایعه دهانی، به کنترل و پیگیری نیاز داشتند. از میان وضعیت های پاتولوژیک تشخیص داده شده بیشترین ضایعات: انکیلوگلوسیا (7.29 درصد)، زبان شیاردار (7.25 درصد) و زبان باردار (7.23 درصد) بودند.نتیجه گیری: تعداد زیادی از مراجعه کنندگان از ضایعات دهانی خود که نیاز به پیگیری داشت مطلع نبودند و این مساله تاکید بر معاینات دوره ای دهانی همانند معاینات دندانی توسط متخصصین را نشان می دهد.

مقدمه و اهداف: آسیب هایی که به وسیله سرسوزن ها و اشیا تیز و برنده ایجاد می شوند از جمله خطرات شغلی مهم برای کارکنان بهداشتی - درمانی به شمار می رود. این مطالعه با هدف بررسی میزان شیوع و عوامل مرتبط با آسیب های ناشی از سرسوزن و اشیای تیز و برنده در کارکنان مراکز آموزشی درمانی شهر ارومیه انجام شده است.روش کار: این مطالعه به صورت مقطعی و بر روی 400 نفر از کارکنان مراکز آموزشی درمانی ارومیه انجام شده است، نمونه ها به صورت تصادفی ساده از بین کارکنان انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، از روش های آماری توصیفی و تحلیلی استفاده گردید. جهت انجام تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS16 استفاده شد.نتایج: میزان شیوع آسیب در نمونه مورد مطالعه 8.26%، در زنان 28.28% و در مردان 16.24% بود. از نظر نوع وسیله، سرسوزن و سوزن انژیوکت به ترتیب با 3.47% و 9.19% بیشترین میزان آسیب را ایجاد کرده بودند. میانگین سنی افراد اسیب دیده نسبت به دیگر افراد کمتر است که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که میزان شیوع آسیب های ناشی از سرسوزن و اشیا تیز و برنده در مراکز آموزشی درمانی ارومیه در سطح نسبتا بالایی قرار دارد.