مجله علمی پزشکی جندی شاپور
سال:1392 | دوره:12 | شماره:2 (مسلسل 83) |تعداد مقالات:15

زمینه و هدف: بررسی های مختلف در سال های متمادی، بیانگر آن بوده اند که یون های روی نقش مهمی در بیوسنتز، ذخیره سازی و عملکرد انسولین بر عهده دارند. هدف این مطالعه تعیین اثر روی در کنترل قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 است.روش بررسی: نمایه توده بدنی، سطح سرمی روی و هموگلوبین گلیکوزیله خون 29 بیمار مبتلا به دیابت نوع 1 در ابتدای مطالعه اندازه گیری شد. سپس بیماران به مدت 3 ماه تحت درمان روزانه با 50 میلی گرم روی المانته قرار گرفتند و در پایان مدت درمان مجددا سطح سرمی روی و هموگلوبین گلیکوزیله در آنان بررسی شد.یافته ها: میانگین سطح سرمی روی قبل و پس از درمان با یکدیگر تفاوتی نداشت. اما میانگین سطح هموگلوبین گلیکوزیله خون پس از درمان با روی از 8.5±0.7 درصد به 8.1±0.7 درصد رسیده بود (p<.001). کاهش سطح هموگلوبین گلیکوزیله عمدتا در خانم های با نمایه توده بدنی کمتر از 25 و آقایان با نمایه توده بدنی بیشتر از 25 اتفاق افتاده بود. هرچه نمایه توده بدنی بیماران بیشتر بود، میزان درصد کاهش سطح هموگلوبین گلیکوزیله کمتر بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بیان کننده آن است که احتمالا تجویز روی می تواند بر سطح هموگلوبین گلیکوزیله خون بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 موثر باشد. گرچه این تاثیر به جنسیت بیماران و نمایه توده بدنی آنان وابسته است.

زمینه و هدف: آسیب اعصاب محیطی اندام فوقانی به علت تغییرات ثانویه نقشه های کورتیکال سبب آسیب های حسی-حرکتی طولانی مدت و گاهی همیشگی می گردند. هدف این مطالعه تعیین امکان کاربرد و کارایی تکنیک حرکت درمانی همراه با محدودیت بر عملکرد اندام فوقانی بیماران مبتلا به آسیب اعصاب محیطی بود.روش بررسی: در یک مطالعه مداخله ای تعداد 7 بیمار مبتلا به آسیب اعصاب مدین و اولنار (2 زن، 5 مرد، میانگین سن: 28 سال) از جامعه در دسترس بررسی شدند. پس از غربالگری و کسب رضایت نامه کتبی، بیماران در حالی که دست و ساعد سمت سالمشان توسط یک اسپیلنت به مدت 4 هفته در ساعات بیداری بی حرکت می شد، تحت یک برنامه تمرینی فشرده با اندام مبتلا به مدت روزانه 1.5 ساعت، 5 روز در هفته به تعداد 20 جلسه در طی 4 هفته قرار گرفتند. آزمون های ارزیابی شامل: Semmes Weinstein Monofilament (SWM)، Nine-hole Peg Test (9-HPT) و Motor Activity Log (MAL)، قبل، بعد و 4 هفته پس از اتمام مداخلات صورت می گرفتند.یافته ها: آنالیز اطلاعات حاکی از عدم تغییر در میزان درک لامسه بیماران در نوک انگشتان پس از درمان در آزمون SWM بود، حال آنکه عملکرد حرکتی بیماران در آزمون 9-HPT و کاربرد اندام مبتلا در فعالیت های روزمره زندگی در پرسش نامه MAL بهبودی معناداری را در جلسه پس از درمان نشان می دادند (P<0.01) و بهبودی در طول دوره پی گیری مطالعه نیز نسبت به جلسه پس از درمان ماندگار بود (P>0.05).نتیجه گیری: تکنیک حرکت درمانی همراه با محدودیت می تواند به عنوان یک تکنیک درمانی مناسب در برنامه توان بخشی بیماران مبتلا به آسیب اعصاب محیطی اندام فوقانی در نظر گرفته شود.

زمینه و هدف: تقاضای رو به افزایش برای درمان های ترمیمی زیباتر، منجر به توسعه روز افزون سیستم های پست و Core فاقد فلز شده است که پست های کامپوزیتی تقویت شده با رشته های فایبر (FRC) یکی از آنهاست. هدف از این مطالعه، مقایسه استحکام باند پست های FRC با سه نوع سمان رزینی مختلف در محیط آزمایشگاه است.روش بررسی: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی، تعداد 30 عدد دندان اندو شده انتخاب شدند. نمونه ها به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. 30 پست FRC به نمونه ها توسط یکی از سمان های رزینی Rely X ARC، PANAVIA F2 و Multilink چسبانده شدند. 8 میلی متر کرونالی هر پست سیمان شده در کانال ریشه به وسیله دستگاه برش به سه قسمت مساوی تقسیم شد و قطعات توسط کاغذ سمباده نرم خیس پرداخت شدند و به ضخامت 2 میلی متر رسیدند. سپس نیرو به سمت اپیکال در دستگاه 1 mm/min تا زمان تغییر مکان پست وارد شد. برای آنالیز داده ها از آزمون های آماری Post hoc-test و ANOVA استفاده شد.یافته ها: در بررسی مناطق ریشه با یکدیگر قطعات میانی و کرونالی تمام سمان ها فاقد تفاوت قابل ملاحظه آماری با یکدیگر بودند، اما در قطعه اپیکالی سمان Rely X ARC استحکام باند قابل ملاحظه بهتری نسبت به Multilink از خود نشان داد. (P=0.032).نتیجه گیری: نوع سمان رزینی بر استحکام باند پست های FRC موثر است و سمان رزینی Rely X ARC استحکام باند بیشتری نسبت به سمان Multilink به خود اختصاص داد، همچنین، استحکام باند در منطقه کرونالی ریشه به طور قابل ملاحظه ای بیشتر از ناحیآ اپیکالی است.

زمینه و هدف: نوروپاتی ناشی از دیابت می تواند باعث اختلال حس و زخم اندام ها، سلولیت، استئومیلیت، گانگرن و در نهایت قطع عضو شود. در برخی از افراد نوروپاتی دردناک ایجاد شده که می تواند باعث اختلال عملکرد روزانه بیماران مذکور شود. بدلیل شیوع بالای این بیماری و عوارض آن که در صورت عدم تشخیص به موقع و کنترل آنها می تواند مشکلات عدیده ای برای بیمار و سیستم درمانی کشور ایجاد نماید و نظربه جمعیت بالای استان خوزستان، این پژوهش با هدف بررسی ارتباط نوروپاتی دیابتی و عوامل خطر همراه در بیماران دیابتی نوع 2 مراجعه کننده به کلینیک دیابت بیمارستان گلستان اهواز انجام شده است.روش بررسی: تعداد 150 بیمار دیابت نوع 2 بطور تصادفی، ارجاعی از کلینیک دیابت بیمارستان گلستان اهواز بر اساس درجه بندی میشیگان و سپس انجام مطالعه هدایت عصبی مورد بررسی و به دو گروه نوروپاتیک و بدون نوروپاتی تقسیم و ارتباط آنها با فاکتورهای خطر بررسی شد.یافته ها: از تعداد 150 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2، تعداد 39 نفر نوروپاتی داشتند که شیوع 26% داشت. در مطالعه بین نوروپاتی و ریسک فاکتورهای مختلف ارتباط معناداری بین نوروپاتی با پروفایل چربی خون، قندخون ناشتا، سیگار و HbA1c، دیده نشد. اما بین نوروپاتی و سن (P<0.006)، طول دوره بیماری (P<0.001)، BMI (P<0.05)، رتینوپاتی (P<0.001)، تست درجه بندی میشیگان (P<0.001) و فشارخون (P<0.002) تفاوت معنا دار از نظر آماری مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به اینکه در این مطالعه ارتباط معنا داری از نظر آماری بین متغیرهای: سن، تست درجه بندی میشیگان، طول دوره بیماری، رتینوپاتی، فشارخون و BMI وجود داشته است، لذا باکنترل فشارخون و همچنین کنترل وزن بیماران و در نتیجه کاهش وزن و متعاقب آن کنترل بهتر قندخون بیماران می توان بروز عوارض دیابت و نوروپاتی ناشی ازآن را به تاخیر انداخت.

زمینه و هدف: فرم آلدئید یکی از ترکیبات آلی فرار سمی است که بایستی از هوای آلوده حذف شود. یکی از روش های موجود برای حذف فرم آلدئید، فرآیند جذب سطحی است. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر اصلاح سازی خاکستر استخوان بر ویژگی ها و ظرفیت جذبی آن در حذف گاز فرم آلدئید بود.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، دو نوع جاذب خاکستر استخوان سیاه معمولی (BBC) و خاکستر استخوان سیاه اصلاح شده (Modified- BBC ) تولید شده بود. مساحت سطح و حجم منافذ جاذب ها به روش مساحت سطح برونر- امت- تلر (BET) تعیین شده بود. مرفولوژی و ساختار سطحی جاذب ها توسط تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مجهز به آنالیزور پراش انرژی اشعه ایکس (EDX) تعیین گردید. در جاذب های خاکستر استخوان، به منظور بررسی ویژگی های شکست و ظرفیت جذب بر حسب غلظت ورودی فرم آلدئید، آزمایش های جذب تحت شرایط یکسان در دمای 25±1oC انجام گردید.یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که مساحت سطح و حجم منافذ در Modified-BBC (118.58 m2/g و 0.374 cm3/g) بود. آنالیز EDX نشان داد که میزان کلسیم Modified- BBC کاهش یافته بود. همچنین نتایج نشان داد که در Modified- BBC نسبت به BBC، میانگین زمان تعادل جذب طولانی تر (P<0.05) و نیز میانگین میزان ظرفیت جذب بیشتر بود (P<0.05).نتیجه گیری: اصلاح سازی جاذب های مناسب؛ همچون خاکستر استخوان سیاه به سبب ارتقای ساختار تخلخلی سطح و ظرفیت جذب، می تواند کارآیی حذف فرم آلدئید در هوا را افزایش دهد.

زمینه و هدف: هدف از انجام این تحقیق، بررسی امکان کاربرد نانوذرات هیدروکسی آپاتیت در ترمیم ضایعات استخوان فک می باشد.روش بررسی: در این تحقیق، نانوذرات هیدروکسی آپاتیت با فرمول شیمیایی Ca10(PO4)6(OH)2، به روش سل- ژل احتراقی در حضور اسید سیتریک به عنوان سوخت تهیه شدند. بدین منظور، از نیترات کلسیم 4 آبه، اسید سیتریک و فسفات دی هیدروژن آمونیوم با استوکیومتری مناسب و آب یون زدایی شده استفاده شد. نانوذرات تولید شده به وسیله TG/DTA، XRD، FT-IR، SEM و TEM مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی نمونه ها به وسیله XRD ساختار هگزاگونال ذرات را تایید کردند. تصاویر SEM و TEM، ریخت شناسی و اندازه میانگین ذرات را نشان دادند. هم چنین به منظور شناسایی گروه های مختلف موجود در ساختار بلوری هیدروکسی آپاتیت، روش طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FT-IR) مورد استفاده قرار گرفت. پس از ساخت پودر نانو هیدروکسی آپاتیت، ماده حاصله بر روی ترمیم استخوان پاریتال موش های صحرایی نر بالغ نژاد Sprauge Dawly به کار برده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که ماده ساخته شده ساختار هگزاگونال داشته و طبق تصاویر میکروسکوپ الکترونی اندازه نانومتریک دارد.نتیجه گیری: پودر نانوهیدروکسی آپاتیت ساخته شده به روش سل-ژل احتراقی دارای خاصیت استئوکنداکتیو مشابه Bio Oss می باشد و التهاب بافتی مختصری ایجاد می کند.

زمینه و هدف: مولیتپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن دستگاه عصبی مرکزی می باشد که به وسیله تخریب میلین سلول های عصبی مرکزی باعث اختلال در هدایت جریان های عصبی می شود. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر تمرین های مقاومتی پیش رونده بر تعادل، ناتوانی جسمانی و خستگی بیماران زن مبتلا به بیماری ام اس بود.روش بررسی: در یک طرح نیمه تجربی 24 زن مبتلا به ام اس (قد: 160±7.6 cm، وزن: 68±11 kg، سن 30.5±5.9) به شیوه هدفمند و بر اساس نمره ناتوانی جسمانی توسعه یافته کورتز (4ـ1) به صورت تصادفی به دو گروه تجربی و شاهد تقسیم شدند. گروه تجربی به مدت 12 هفته، 3 جلسه در هفته به مدت 45 تا 60 دقیقه تمرینات مقاومتی پیش رونده انجام دادند. در این دوران گروه شاهد هیچ گونه فعالیت بدنی منظمی نداشت. برای ارزیابی تعادل از تست تعادل بورگ، خستگی از پرسش نامه شدت خستگی و ناتوانی جسمانی از پرسش نامه توسعه یافته کورتز به صورت پیش و پس آزمون استفاده گردید. تحلیل داده ها در سطح خطای آلفای 5 درصد توسط آزمون آماری تحلیل واریانس چند متغیره مانکوا به وسیله بسته نرم افزاری SPSS نسخه 18 انجام شد.یافته ها: نتایج آماری نشان داد که در میانگین نمرات تست تعادل و شدت خستگی بین دو گروه تجربی و شاهد تفاوت معنا داری وجود دارد (P<0.05). با این حال در میانگین نمرات توانایی جسمانی دو گروه تفاوت معنا داری مشاهده نشد (P>0.05).نتیجه گیری: بر پایه نتایج پژوهش حاضر اجرای 12 هفته تمرین مقاومتی پیش رونده باعث افزایش تعادل و کاهش خستگی در بیماران مبتلا به ام اس می شود ولی تاثیری بر توانایی جسمانی آنان ندارد.

زمینه و هدف: هنگام اندازه گیری دز جذب شده ناشی از پرتوهای الکترونی در یک نقطه مشخص در ماده، مقداری از آن به وسیله اتاقک یونیزاسیون جایگزین می شود. بنابراین در میزان تضعیف و پراکندگی پرتوها، تغییراتی ایجاد می شود. برای در نظر گرفتن اثرات مربوط به این جابه جایی، یک نقطه موثر اندازه گیری را به عنوان نقطه مرجع در نظر می گیریم، که این نقطه در بالای مرکز هندسی اتاقک می باشد. با توجه به اینکه نقطه موثر اندازه گیری به جزئیات طراحی اتاقک، انرژی و ابعاد میدان بستگی دارد، در مطالعات انجام شده بر روی آن، مقادیر متفاوتی برای اتاقک یونیزاسیون استوانه ای گزارش شده است. هدف از این مطالعه، تحلیل اطلاعات دوزیمتریک تابش های الکترونی و تعیین نقطه موثر اندازه گیری در اتاقک یونیزاسیون استوانه ای CC13 می باشد.روش بررسی: از اتاقک یونیزاسیون CC13، برای اندازه گیری دز در میدان های الکترونی 9، 12 و 15 مگاالکترون ولت دستگاه شتاب دهنده خطی واریان 2100 C/D بیمارستان گلستان اهواز استفاده شده است و اپلیکاتورهای مورد استفاده با ابعاد 6´6 cm2، 25´25 cm2 می باشند. اندازه گیری ها در فانتوم آب تا عمق 30 mm انجام گردید. منحنی های درصد دز عمقی برحسب عمق، برای تمام اپلیکاتورها با ابعاد مختلف رسم گردید. برای تحلیل داده ها از نرم افزارtable curve استفاده شد و سپس نقطه عطف منحنی ها محاسبه گردید.یافته ها: ناحیه پیچش (نقطه عطف منحنی) بیانگر تغییر محیط از هوا به فانتوم (آب) به هنگام اندازه گیری یونیزاسیون می باشد که می توان آن را به عنوان نقطه موثر اندازه گیری در نظر گرفت. همچنین، میانگین نقطه موثر اندازه گیری با افزایش انرژی و ابعاد میدان تغییر می یابد.نتیجه گیری: در اتاقک یونیزاسیون 13CC، میانگین به دست آمده برای نقطه موثر اندازه گیری 0.9 r می باشد.

زمینه و هدف: چگونگی عملکرد نیم کره های مغزی برای ایجاد حرکات، یکی از چالش برانگیزترین مباحث علوم اعصاب می باشد که در مطالعات مختلف با نتایج متفاوتی همراه است. تفاوت عملکرد دست غالب و غیرغالب جهت بررسی عملکرد نیم کره های مغزی مورد استفاده است. هدف این مطالعه بررسی تفاوت دست غالب و غیر غالب در یادگیری توالی حرکتی صریح و ضمنی می باشد.روش بررسی:60 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی در دو گروه 30 نفره (یادگیری صریح و ضمنی) شرکت کردند. هر گروه خود به دو گروه 15 تایی تقسیم شد. گروهی با دست غالب و گروهی با دست غیرغالب تمرین را انجام می داد. ابزار مورد استفاده، تکلیف زمان عکس العمل متوالی است که در آن افراد گروه صریح از توالی ظهور محرک ها آگاهی داشتند و افراد گروه ضمنی بدون اطلاع تکلیف را انجام می دادند.یافته ها: مقایسه خطا و زمان پاسخ در مراحل منظم در تکالیف یادگیری صریح و ضمنی در دست راست با دست چپ تفاوت معناداری را نشان نداد. سرعت یادگیری صریح از یادگیری ضمنی دست غالب بیشتر است (P=0.016).نتیجه گیری: یادگیری حرکتی صریح و ضمنی دست غالب و غیرغالب یکسان می باشد، بنابراین احتمالا مناطق مغزی مربوط به یادگیری حرکتی با هر دو دست با یکدیگر همپوشانی دارد. یادگیری صریح بیشتر در دست راست نیز می تواند به علت غالب بودن نیم کره چپ در یادگیری صریح باشد.

زمینه و هدف: سندرم داون، شایع ترین علت آسیب هوشی است. افراد مبتلا به سندرم داون مشکلاتی در برقراری ارتباط شفاهی تجربه می کنند و همچنین کیفیت صوت ناهنجار به دلیل شیوع اختلالات صوت در این کودکان فرصت برقراری ارتباط مناسب را کاهش می دهد. هدف از انجام این پژوهش برآورد شاخص های اکوستیکی کودکان سندرم داون و مقایسه با کودکان طبیعی به منظور دستیابی به شاخصی سریع برای ارزیابی و درمان است.روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و به صورت مقطعی بود. نمونه صدای 20 کودک سندرم داون 4-8 ساله (6.4 سال و انحراف معیار 1.46) و 20 کودک طبیعی که از لحاظ سن و جنس با گروه مورد بررسی تطابق داشتند، جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار Praat تجزیه و تحلیل شدند. برای بررسی تفاوت میان داده ها از Independent Samples Test استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین F0 در کودکان سندرم داون به طور معناداری پایین تر از گروه کنترل بوده است (P<0.009). بررسیJitter در دو گروه حاکی از افزایش معنادار این پارامتر در کودکان سندرم داون نسبت به گروه کنترل بود (P<0.004). مقایسه پارامتر Shimmer در دو گروه نتایجی مشابه Jitter نشان داد (P<0.000) و بررسی HNR در گروه کودکان سندرم داون نسبت به کنترل کاهش معنادار نشان داد.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان می دهد حین ارزیابی و درمان کودکان سندرم داون بررسی اکوستیکی دقت و سرعت را ارتقا می بخشد و استفاده از پارامترهای اکوستیکی امکان طرح ریزی دقیق درمانی و تمرکز مستقیم بر نقایص را می دهد.

زمینه و هدف: تعیین حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی، و دقت سونوگرافی در مقایسه با سی تی اسکن بدون ماده حاجب در تشخیص سنگ های ادراری است.روش بررسی: این مطالعه از مهر تا اسفند ماه 1390 بر روی بیماران با سنگ ادراری دیده شده در سی تی اسکن بدون تزریق انجام شد و در همان روز سونوگرافی بدون آمادگی روده ای، توسط رادیولوژیست غیر مطلع از نتیجه سی تی اسکن انجام شد. سپس اطلاعات سی تی اسکن و سونوگرافی شامل اندازه و محل سنگ ها جمع آوری و آنالیز آماری انجام گردید.یافته ها: حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی و دقت سونوگرافی نسبت به سی تی اسکن در تشخیص سنگ های کالیس های کلیه، لگنچه، حالب و مثانه به ترتیب تعیین گردید. در مجموع حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی و دقت کلی سونوگرافی نسبت به سی تی اسکن به ترتیب: 78.7، 91.7، 91.9، 87.4 و 88.2 درصد بود.نتیجه گیری: سونوگرافی روش مطمئنی در تشخیص و تایید سنگ های لگنچه و مثانه است، اما در خصوص تشخیص سنگ های حالب و کالیس روش مطمئنی محسوب نمی گردد. نهایتا سونوگرافی با توجه به اینکه با دقت بالا می تواند عمده سنگ های ادراری را مشخص نماید و فاقد اشعه مضر رادیولوژی است، لذا به عنوان اولین اقدام تشخیصی پیشنهاد می گردد. بدیهی است با توجه به اینکه در بررسی سنگ های کوچکتر از 3 میلی متر و سنگ های حالب و کالیس از دقت لازم برخوردار نیست، لذا در صورت ظن بالینی و عدم مشاهده سنگ در سونوگرافی روش سی تی اسکن مولتی اسلایس پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: اکراتوکسین A سمی ترین نوع از اکراتوکسین هابا اثر سمیت کلیوی و سرطان زایی می باشد. این مطالعه به منظور شناسایی و تعیین مقدار اکراتوکسین A در آرد گندم کارخانه های آرد شهر اهواز به روش HPLC، انجام شد.روش بررسی: به منظور شناسایی و تعیین اکراتوکسن A در آردهای تولیدی 4 کارخانه آرد شهر اهواز، هشت بار و هر بار یک نمونه مرکب مشتمل بر 20 نمونه از آرد هر یک از کارخانه ها حمع آوری می شد. مقدار مناسبی از هر نمونه ها با محلول متانول و بافر مخلوط و از کاغذ صافی عبور و مقداری از محلول زیر صافی پس از رقیق سازی، از ستونهای مونوافینیتی مخصوص اکراتوکسین عبور داده شد. آنگاه ستون را با آب مقطر شسته و سرانجام اکراتوکسین باند شده به ماده جاذب ستون با متانول جداسازی شد. محلول متانولی توسط ازت تبخیر و باقیمانده در فاز متحرک حل و با تزریق هریک از آنها به دستگاه HPLC مجهز به ستون 18C (ابعاد 150´4.6 mm، اندازه ذره ای 5mm)، دتکتور فلورسانس (طول موج بر انگیختگی 333nm، نشر 460nm)، استفاده آب: استونیتریل و استیک اسید گلاسیال (1: 49.5: 49.5) به عنوان فاز متحرک با سرعت جریان 1.5 ml/min آنالیز شدند.یافته ها: 93.75 درصد نمونه ها (30 نمونه از 32 نمونه آرد مورد بررسی) به اکراتوکسین A در محدوده غلظت 0.004-0.809 ng/g و میانگین 0.09 ng/g آلودگی داشتند.نتیجه گیری: سطح اکراتوکسن A در همه نمونه ها کمتر از حد مجاز تعیین شده توسط موسسه استاندارد ملی و تحقیقات صنعتی ایران (5 ppb) و WHO بود.