مجله دانشکده دندان پزشکی اصفهان
سال:1393 | دوره:10 | شماره:5 |تعداد مقالات:12

مقدمه: با وجود آگاهی دندان پزشکان از اولویت نگه داری انساج باقی مانده نسبت به جایگزینی دندان های از دست رفته، بیم آن می رود که توالی طرح درمان به درستی رعایت نشده و سبب شکست درمان و مشکلات متعاقب آن گردد. هدف از این مطالعه بررسی رادیوگرافیک خطاهای موجود در فیکسچرهای ایمپلنت در بیماران مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشکده دندان پزشکی اصفهان بود.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی - توصیفی تعداد 70 رادیوگرافی پانورامیک دیجیتال (51 بیمار با دندان و 19 بیمار بی دندان)، از مراجعه کنندگان به بخش رادیولوژی دانشکده دندان پزشکی اصفهان که دارای فیکسچر ایمپلنت بودند، به روش نمونه گیری آسان، انتخاب شدند. نیاز های درمانی دهان و دندان قابل مشاهده در رادیوگرافی پانورامیک که نیاز به درمان قبل از قرار دهی ایمپلنت داشتند، در هر بیمار توسط یک متخصص رادیولوژی تعیین و شیوع آن ها گزارش گردید. هم چنین محل جای گذاری ایمپلنت از نظر ارتباط با ساختار های مجاور بررسی گردید. جهت تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی استفاده شد.یافته ها: در مطالعه حاضر در 48% از موارد فاصله بین ایمپلنت ناحیه خلف ماگزیلا با سینوس ناکافی بود. هم چنین در 17% موارد فاصله کافی ایمپلنت با دندان مجاور و در 11% موارد فاصله کافی با کانال مندیبولار مشاهده نشد. در میان 51 بیمار با دندان که ایمپلنت های دندانی داشتند، شایع ترین خطا در مراحل درمان، وجود پوسیدگی دندانی با فراوانی 62.7% بود و پس از آن ضایعه پری اپیکال با شیوع 41.2% قرار داشتنتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، خطا در روند درمانی ایمپلنت، امری شایع است و نیاز به آموزش های بیشتر جهت ارایه خدمات با کیفیت بیشتر توصیه می گردد.

مقدمه: پوسیدگی دندانی یکی از شایع ترین بیماری ها در جهان است. باکتری های مختلفی در ایجاد و پیشبرد این ضایعه نقش دارند که لاکتوباسیل ها از آن جمله می باشند. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر اسانس گیاه نعنا (Menthaspicata) بر سه سوش Lactobacillus casei (PTCC 1608)، (PTCC 1058) Lactobacillus plantarum و PTCC 1637))Lactobacillus rhamnosus بود.مواد و روش ها: در این مطالعه هم گروهی آزمایشگاهی، تهیه اسانس نعناع به وسیله دستگاه Clevenger type و به روش تقطیر با آب (Hydro distillation) انجام شد. جهت بررسی ترکیب شیمیایی آنالیز های کروماتوگرافی گازی به همراه طیف سنجی جرمی صورت پذیرفت. برای تعیین اثر ضدباکتری اسانس از روش های dilution of well و انتشار دیسک استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 20 به روش One Way ANOVA و Tukey مورد آنالیز آماری قرار گرفت. (a=0.05).یافته ها: اسانس نعنا بر هر سه سوش موثر بود. حداقل غلظت مهار کنندکی (MIC) برای هر سه سوش برابر با 222.5 mg/mL بود. حداقل غلظت کشندگی (MBC) برای دو سوش Lactobacillus casei و Lactobacillus plantarum برابر با µg/mL445 و برای سوش Lactobacillus rhamnosus 1637 برابر با 890 میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. برای غلظت های پایین تر از 890 میکروگرم بر میلی لیتر، تفاوت معناداری میان میزان هاله عدم رشد (Inhibition Zone) برای سه سوش باکتری مشاهده نشد (p value<0.001).نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، اسانس نعنا دارای خواص ضد باکتری بوده و علیه پاتوژن های حفره دهان موثر است. مطالعات بیشتر توصیه می گردد.

مقدمه: کاربرد ادهزیو با کامپوزیت مناسب یکی از نکات مهم در ترمیم مواد هم رنگ دندان و افزایش سیل لبه ای است. هدف از این مطالعه بررسی ریزنشت چند نوع ادهزیو با کامپوزیت های مختلف با دو روش Fluid filtration و Dye-extraction و سنجش میزان همبستگی دو روش بود.مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، برروی سطوح پروگزیمال 48 دندان پره مولار سالم کشیده شده انسانی، حفرات کلاس دو با پهنای جینجیوال 1.5±0.5 میلی متر، ارتفاع اکلوزوجینجیوالی 4 میلی متر و عرض 1.3 فاصله بین نوک کاسپ ها تهیه شدند. نمونه ها به چهار گروه آزمایشی 12 تایی تقسیم شدند: در گروه اول ادهزیو Opti bond solo plus با کامپوزیت Herculite XRV، گروه دوم ادهزیو Opti bond solo plus با کامپوزیت Master dent، گروه سوم ادهزیو Prime & Bond NT با کامپوزیت Herculite XRV، و درگروه چهارم ادهزیو Prime & Bond NT با کامپوزیت Master dent استفاده شد. میزان ریزنشت نمونه های ترمیم شده ابتدا توسط Fluid filtration و سپس به روش Dye-extraction اندازه گیری شد. داده ها با آزمون های آماری Kruskal-Wallis و Mann-Whitney با تصحیح Bone ferroni و Spearman’s rho آنالیز و در سطح اطمینان 95% بررسی شدند.یافته ها: به ترتیب مقادیر حداقل و حداکثر میانگین ریزنشت در روش Dye-extraction و Fluid Filtration در گروه های اول و چهارم به دست آمد. در هر دو روش سنجش ریزنشت تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایشی وجود داشت (0.001=p value). آزمون Spearman rho همبستگی قوی و مستقیمی را بین دو روش آشکار ساخت (r=0.797، p value=0.001).نتیجه گیری: در هر دو روش سنجش ریزنشت، کاربرد ادهزیو اتانول بیس در مقایسه با استون بیس باعث کاهش ریزنشت گردید. استفاده از کامپوزیت لایت کیور بر خلاف کامپوزیت سلف کیور با هر دو نوع ادهزیو سبب افزایش سیل لبه ای شد.

مقدمه: واکنش های لیکنوئیدی بیانگر گروهی از ضایعات التهابی مزمن مخاط دهان با اتیولوژی مختلف هستند که عللی مانند اختلالات ایمنی، استرس، اضطراب و برخی عوامل دیگربرای آن ها ذکر گردیده است. ویتامین B12 و فولیک اسید بر بهبود مکانیسم های دفاعی میزبان تاثیر دارند و در پیشگیری از اضطراب و افسردگی نیز موثر شناخته شده اند. این مطالعه با هدف مقایسه سطح سرمی ویتامین B12 و فولیک اسید در بیماران مبتلا به واکنش های لیکنوئیدی (تماسی - دارویی) و لیکن پلان انجام گردید.مواد و روش ها: در این پژوهش مقطعی، توصیفی - تحلیلی 21 بیمار دارای لیکن پلان (میانگین سنی 46.84±8.59) و 38 بیمار دارای واکنش لیکنوئیدی (میانگین سنی 49.18±13.34) با 30 فرد سالم به عنوان گروه شاهد (میانگین سنی 39.86±6.99) مقایسه شدند و میزان سطح سرمی ویتامین B12 و فولیک اسید توسط دستگاه Elecsys به روش الکتروشیمی لومیسانس اندازه گیری شد. سپس داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 16 و با آزمون Kruskal-Wallis بررسی شدند (a=0.05).یافته ها: میزان سطح سرمی ویتامین B12 و فولیک اسید در گروه ها تفاوت معنی داری نداشت. در مورد متغیر ویتامین B12 میزان p value برابر با 0.099 و در مورد متغیر فولیک اسید میزان p value برابر با 0.095 گردید. نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های مطالعه حاضر، سطح سرمی ویتامین B12 و فولیک اسید در بیماران مبتلا به لیکن پلان و واکنش های لیکنوئیدی با افراد سالم تفاوتی ندارد.

 مقدمه: استئوپروز و بیماری پریودنتال بیماری هایی چندعاملی هستند که عموما مرتبط با افزایش سن می باشند. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین بیماری های پریودنتال و پوکی استخوان بود.مواد و روش ها: در این مطالعه تحلیلی - مقطعی، از تعداد 98 زن که از آن ها تست سنجش تراکم استخوان تهیه شده بود و مورد معاینات پریودنتال قرار گرفته بودند، 75 نمونه که شرایط ورود به مطالعه را داشتند انتخاب و به سه گروه 25 تایی با میانگین سنی یکسان، دسته بندی شدند. معاینات پریودنتال شامل تعداد دندان های از دست رفته، عمق پروبینگ، تحلیل لثه، از دست دادن چسبندگی کلینیکی، شاخص پلاک و شاخص لثه ای انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس و ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفت (a=0.05).یافته ها: میزان از دست رفتن چسبندگی کلینیکی، شاخص لثه ای، در افراد استئوپروتیک (p value=0.004) و میزان تحلیل لثه در گروه های استئوپروتیک و استئوپنیک نسبت به گروه نرمال (p value =0.001) به طورمعنی داری بیشتر بود. در مورد شاخص پلاک، شاخص لثه ای، عمق پروبینگ و تعداد دندان موجود در دهان تفاوت معنی دار گزارش نشد (p value>0.05). همبستگی سن با شاخص لثه ای (p value=0.001)، شاخص پلاک (0.03 =p value) و تحلیل لثه (p value=0.001) مستقیم و معنی دار بود، در صورتی که این رابطه با عمق پروبینگ واز دست رفتن چسبندگی کلینیکی معنی دار نبود (p value>0.05). شاخص لثه ای با شاخص پلاک (p value =0.00002) و عمق پروبینگ (p value=0.00003) ارتباط مستقیم و معنی دار داشت ولی رابطه آن با تحلیل لثه و از دست رفتن چسبندگی کلینیکی تفاوت معنی دار نداشت (p value>0.05). شاخص پلاک با تحلیل لثه (p value=0.01) و عمق پروبینگ (p value=0.005) هم ارتباط مستقیم و معنی دار داشت اما ارتباط آن با از دست رفتن چسبندگی کلینیکی معنی دار نبود (p value>0.05).نتیجه گیری: با توجه به این محدودیت های مطاله، رابطه بین از دست رفتن چسبندگی با کاهش تراکم استخوان مطرح می کند که پوکی استخوان می تواند از جمله عوامل زمینه ساز تشدید بیماری های پریودنتال به شمار رود. بررسی های بیشتر توصیه می گردد.

مقدمه: با توجه به گسترش روزافزون انجام جراحی های زیبایی صورت متعاقب افزایش سن، آشنایی با تغییرات اسکلت و بافت نرم به دنبال فرآیند پیری ضروری است. هدف از این مطالعه بررسی تصاویر سی تی اسکن سه بعدی و ارزیابی چگونگی تغییرات اوربیت با افزایش سن بود.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، تصاویر سی تی اسکن صورت 66 بیمار (33 مرد و 33 زن) انتخاب شد. جمعیت مورد مطالعه شامل 11 مرد و 11 زن در سه گروه سنی: 20-40 ساله 41-60 ساله و بیشتر از 60 سال بود. هر تصویر سی تی اسکن با کاربرد نرم افزار آنالیز سه بعدی Volume viewer تحت بازسازی سه بعدی قرار گرفت. اندازه گیری توسط نرم افزار Workstation GE نسخه 4.3 انجام شد. عرض اوربیت به عنوان خط وصل کننده خلفی کرست لاکریمال به درز گونه ای - پیشانی در نظر گرفته شد. سپس این خط به عنوان محور x برای اندازه گیری بعدی استفاده شد. ارتفاع از این خط (محور x) به سمت لبه فوقانی اوربیت و لبه تحتانی اوربیت در 9 قسمت مساوی کشیده شد. ارتفاع اوربیت در 10 ناحیه محدوده فوقانی و تحتانی اوربیت محاسبه شد. داده ها توسط آزمون ANOVA یک طرفه وسپس LSD ارزیابی شد (a=0.05).یافته ها: نتایج نشان داد که در عرض اوربیت در هر دو جنس با افزایش سن تغییرات معنی دار وجود دارد (p value<0.001). در ارتفاع محدوده فوقانی اوربیت در هر دو جنس به غیر از ناحیه 8، لترالی ترین ناحیه (p value=0.3) در مردان، تغییرات معنی دار وجود داشت (p value<0.05) و نیز محدوده تحتانی اوربیت در هر دو جنس به غیر از ناحیه 1، مدیالی ترین ناحیه در مردان، تغییرات معنی دار نشان داد (p value<0.05) و این بدان معنی ا ست که هر دو محدوده فوقانی و تحتانی اوربیت با افزایش سن دچار تحلیل شده است.نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های مطالعه حاضر، با افزایش سن، تحلیل درعرض محدوده فوقانی و تحتانی اوربیت در مردان و زنان ایجاد می شود. از این رو شناخت تغییرات در روند پیرشدن ممکن است کمک موثری در جراحی های زیبایی، باز سازی صورت و درنتیجه بازسازی تغییرات چهره باشد.

مقدمه: ترومای دندانی و کنترل و درمان آن از مباحث اساسی علم دندان پزشکی است. هدف از این پژوهش تعیین میزان آگاهی دندان پزشکان شهر اصفهان در مورد علت، پیشگیری و درمان های رایج تروماهای دندانی بود.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، تعداد 200 نفر از دندان پزشکان عمومی استان اصفهان به طور تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسش نامه ای به منظور فراهم نمودن اطلاعات از آگاهی دندان پزشکان در خصوص علت، پیشگیری و درمان تروماهای دندانی توسط دو متخصص دندان پزشکی جامعه نگر تهیه و به تایید مشاورین تخصصی گروه های درمان ریشه و کودکان رسید و سپس جهت بررسی روایی و پایایی، سوالات در بین آن ها توزیع شد. تعداد 182 پرسش نامه صحیح و کامل از 82 زن و 100 نفر مرد با میانگین سنی 35 سال برای مردان و 32 سال برای زنان پس از حذف موارد ناقص وارد مطالعه شدند. داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و T-test در نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 تجزیه و تحلیل شد (0.05=a).یافته ها: میزان 47.25 درصد (86 نفر) از دندان پزشکان سابقه برخورد با موارد تروما را ذکر کردند. میانگین نمره شرکت کنندگان در حیطه علت 1.45±0.65 بود. تنها 1.9 درصد از شرکت کنندگان به تمامی سوالات در حیطه علت جواب دادند. میانگین نمره شرکت کنندگان در حیطه پیشگیری 4.53±0.20 بود و میانگین نمره شرکت کنندگان در حیطه درمان8.55±0.17  بود. اختلاف معنی داری بین زن و مرد در هیچ یک ازسه حیطه علت (p value=0.829)، پیشگیری (p value=0.65) و درمان (p value=0.58) وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر، آگاهی دندان پزشکان شهر اصفهان نسبت به علت، پیشگیری و درمان های رایج تروماهای دندانی در سطح خوبی می باشد.

مقدمه: تشخیص افتراقی بالینی صحیح و پی بردن به ماهیت ضایعه در روند درمان موثر است و به تشخیص نهایی ضایعات پاتولوژیک کمک می کند. بدین منظور، انطباق تشخیص های بالینی با تشخیص پاتولوژی ضایعات بافت سخت دهان در بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی اصفهان طی سالهای 1367 تا 1390 بررسی شدمواد و روش ها: این مطالعه توصیفی - تحلیلی بر روی 2745 ضایعه بافت سخت دهان صورت گرفت. فراوانی همخوانی تشخیص بالینی با پاتولوژی و سن، جنس، محل ضایعه، نمای رادیوگرافی، خوش خیم یا بدخیم بودن ضایعه و ارتباط آن با همخوانی تشخیص بالینی و پاتولوژی انجام شد. اطلاعات به کمک نرم افزار SPSS 20 و آزمون های آماری Kruskal-Wallis و Chi-square مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. (0.05=a) یافته ها: در میان پرونده های دارای تشخیص بالینی، در 57% موارد تشخیص پاتولوژی با اولین تشخیص بالینی و در 5.7% با دومین تشخیص بالینی یکسان بود. در بین مواردی که تشخیص بالینی وجود داشت بیشترین تشخیص صحیح در کام سخت (81.2%) و در ضایعات خوش خیم (63%) بود و تفاوتی در سن و جنس افراد با تطابق تشخیص دیده نشد. بیشترین تغییر رادیوگرافی رادیولوسنسی پری آپیکال (13.6%) و کمترین آن ضایعات بدون تغییرات رادیوگرافی بودند (<%1) و رادیولوسنسی منفرد با حدود مشخص بیشترین (69.9%) میزان تشخیص صحیح را داشتنتیجه گیری: در این مطالعه نزدیک به نیمی از پرونده های مورد بررسی فاقد ثبت تشخیص بالینی و بیش از یک سوم پرونده های دارای تشخیص بالینی فاقد ثبت انطباق تشخیص بالینی و پاتولوژی بودند. که خود شناخت ناکافی کلینیسین ها از اهمیت یافته های بالینی و رادیوگرافی، نیاز به آموزش بیشتر در دوران دانشجویی و همچنین برگزاری دوره های بازآموزی با تاکید بیشتر بر شناخت بیماری های دهان خصوصا ضایعات استخوانی را مطرح می کند.

مقدمه: پس از پاک سازی و شکل دهی کانال ریشه دندان جهت جلوگیری از عفونی شدن این فضا و موفقیت درمان ریشه، نیاز به پر کردن فضای کانال ریشه می باشد. مطالعات تا کنون نتوانسته اند روش خاصی را به عنوان برترین روش پرکردن کانال ریشه معرفی کنند. در این مقاله سعی بر معرفی روش های مختلف پر کردن کانال ریشه دندان و مقایسه آن ها شده است.شرح مقاله: در این مقاله مروری با جستجو در منابع و مقالات موجود در PubMed و Cochrane و ISI Web of science و با استفاده از پرکردن کانال ریشه دندان، مواد پرکننده کانال ریشه دندان و گوتاپرکا، سعی بر استفاده از مطالب معتبر از سال 1960 تا سال 2013 میلادی بوده است.بحث: روش های مختلفی جهت پرکردن کانال ریشه وجود دارد که بر اساس استفاده از مواد خمیری، مواد نرم قابل تزریق، مخروط های تکی و متراکم کردن گوتاپرکا طراحی شده اند. در این مقاله خلاصه ای از این روش ها و مزایا و معایب آن ها بیان گردیده است و برخی از دلایل انتخاب روش تراکم جانبی سرد به عنوان یک روش متداول و روش انتخابی بسیاری از دندان پزشکان و مراکز آموزشی بیان شده است.نتیجه گیری: باتوجه به مزایا و معایب روش های پرکردن کانال ریشه و نتایج بلند مدت، به نظر می رسد تراکم جانبی روش انتخابی پرکردن کانال دندان دربسیاری از موارد است.

مقدمه: ادنتوژنیک کراتوکیست (Odontogenic keratocyst) یا OKC یک کیست ادونتوژنیک با منشاء اپی تلیالی است که امروزه سازمان بهداشت جهانی آن را به دلیل طبیعت نئوپلاستیک آن به عنوان(KCOT) Keratocyct odontogenic tumour  معرفی می کند. به عنوان سومین کیست شایع فکین مطرح است و در اکثر موارد علایم بالینی ندارد. به دلیل تمایل بالای آن به عود، تشخیص صحیح ضایعه و استفاده از شیوه درمانی مناسب حایز اهمیت است.شرح مورد: در این گزارش سه مورد ادنتوژنیک کراتوکیست که دارای تورم استخوانی و علایم بالینی نسبتا متفاوت هستند، شرح داده شده است.نتیجه گیری: از جمله ضایعاتی که می توانند در تشخیص افتراقی با KCOT مطرح شوند کیست دنتی ژور، ادنتوژنیک میگزوما، آملوبلاستوما و Simple bone cyst می باشند. با توجه به این که ضایعاتی که در تشخیص افتراقی با KCOT هستند، روش های درمانی متفاوت دارند و غالبا به شیوه محدودتری درمان می شوند، لذا بررسی دقیق ضایعه از نظر نمای بالینی، رادیوگرافی و سپس بافت شناسی می تواند دارای اهمیت بوده و بر روی روند درمان و میزان عود ضایعه اثرگذار باشد.