Iran Occupational Health
Year:2012 | Volume:9 | Issue:2|Papers Count:10

زمینه و هدف: آزبست بطور وسیعی در تولیدات صنعتی همچون ورق های سیمان آزبستی، لوله های سیمان آزبستی، کلاچ و لنت ترمز، صفحات عایق الکتریکی و گرمایی، کانال های تهویه و غیره کاربرد دارد. مواجهه گروه های مختلف شغلی و غیر شغلی با این ماده سرطان زا و ضرورت تعیین میزان مواجهه کارگران با آزبست در صنایعی که از این ماده استفاده می کنند باعث توسعه روش های متنوع مطالعه غلظت الیاف هوابرد آزبست شده است.روش بررسی: در این مطالعه از فرایندهای مختلف یک کارخانه تولیدی ورق و لوله های سیمان آزبستی در تهران تعداد 90 نمونه بر روی فیلتر غشایی مخلوط استر سلولزی جمع آوری شد. مراحل آماده سازی نمونه روی نیمی از هر فیلتر مطابق روش نایوش 7400 انجام شد و جهت شمارش الیاف آزبست از میکروسکوپ فازکنتراست نوری استفاده گردید. نیمه دیگر فیلتر نیز جهت تعیین عناصر تشکیل دهنده الیاف موجود در هوای محیط کار با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: دامنه غلظت الیاف آزبست با استفاده از روش نایوش 0.02-0.44f/cc, 7400 به دست آمد. از مجموع 90 نمونه تهیه شده، 50 درصد مقادیر بالاتر از حدود مواجهه شغلی را نشان دادند. آلوده ترین مکان در این صنعت سالن آسیاب ضایعات با میانگین غلظت الیاف 0.05f/cc± 0.37بود و تمامی نمونه های این قسمت مقادیری بالاتر از حدود مجاز مواجهه شغلی را به خود اختصاص دادند. مطالعه نمونه ها به کمک میکروسکوپ الکترونی روبشی نیز نشان داد که نوع الیاف موجود در نمونه ها کریزوتایل می باشد.نتیجه گیری: بالاتر بودن بیش از 50 درصد نتایج شمارش الیاف آزبست از نمونه های جمع آوری شده در این صنعت نسبت به حدود تماس شغلی می تواند پیامدهای ناگواری از جمله افزایش احتمال بروز بیماری های مرتبط با استنشاق الیاف آزبست را در آینده در پی داشته باشد. همچنین راهبردهای پیش گیرانه در مطالعات بهداشت حرفه ای ایجاب می کند که پس از گذشت 50 سال از مصرف آزبست در صنایع ایران، متخصصین کشور بتوانند هم زمان به چند روش ساده و دقیق در ارزیابی الیاف آزبست دسترسی داشته باشند و از این رو باید در کنار روش نایوش 7400، توسعه سایر روش های میکروسکوپی از جمله میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از کار یکی از شایع تر ین مشکلات جمعیت های کاری در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و به ویژه در صنایع مختلف ایران می باشد. از مهم ترین این اختلالات می توان به سندرم تونل کارپال (CTS) اشاره کرد که در بسیاری از صنایع گزارش شده است و درمیان کارگران صنایع خودروسازی بیشتر شایان توجه می باشد. هدف از انجام این پ‍ژوهش بررسی و ارزیابی ریسک فاکتورهای مربوط به فعالیت دست ها و اثر تلفیقی ریسک فاکتورها در به وجود آوردن عوارض اسکلتی عضلانی اندام های فوقانی می باشد که به این منظور از روش حد آستانه مجاز سطح فعالیت دست ها (HAL_TLV) استفاده شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی به روش توصیفی- تحلیلی می باشد که در آن 44 نفر مرد در دو سالن پرس ضربه ای و پرس هیدرولیکی کارخانه خودروسازی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. نمونه گیری از طریق سرشماری انجام گرفت. اطلاعات از طریق مشاهده ای وبا استفاده از چک لیست های مربوط به میزان فعالیت دست ها (HAL) و حداکثر نیروی طبیعی (NPF) جمع آوری گردید. نتایج حاصل از تلفیق این دو متغیر در جدول HAL_TLV برای تخمین سطوح ریسک شغل های مورد نظر انجام مورد استفاده قرار گرفته است. آنالیز و تجزیه تحلیل داده ها ا با استفاده از نرم افزار SPSS 18 و رسم نمودارها توسط نرم افزار EXELL انجام شد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهدکه در سالن پرس ضربه ای 31.25% (5 نفر) در سطح ریسک A (ناحیه ایمن) و 73.3% (11 نفر) در سطح ریسک B (منطفه احتیاط) قرار گرفتند. همچنین در سالن پرس هیدرولیکی (مجموع هر در گروه) 3.57% (1نفر) در سطح ریسک A (ناحیه ایمن) و 96.4% (27نفر) در سطح ریسک C (ناحیه خطرناک) قرار گرفتند. بررسی و آنالیز نتایج نشان می دهد که درقسمت پرس ضربه ای ارتباط معناداری به صورت معکوس بین 2 متغیر HAL و NPF بدست آمد r=0.881)و (p<0.014 همچنین در 2 گروه شاغل در سالن پرس هیدرولیکی نیز ارتباط معناداری به صورت معکوس بین این 2 متغیر به دست آمد. گروه اول p<0.001) و (r=0.881 و گروه دوم p<0.004) و(r=0.68 .نتیجه گیری: ارزیابی فاکتورهای ریسک ارگونومیکی 2 سالن پرس هیدرولیکی و پرس ضربه ای نشان می دهد که پرس هیدرولیکی نسبت به پرس ضربه ای دارای بیشترین ریسک سطح c (خطرناک) می باشد و عامل ایجادکننده آن را می توان ناشی از اعمال نیروی زیاد به همراه انجام حرکات تکراری با سرعت بالا در این سالن عنوان کرد. همچنین می توان استنباط نمود در مشاغلی که افراد مجبور به اعمال نیروی زیاد هستند، با کاهش سرعت و تکرار حرکات، ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی – عضلانی اندام های فوقانی به خصوص CTS کاهش خواهد یافت و به طور کلی می توان گفت ایجاد تعامل در اعمال نیرو، تکرار حرکات و مدت فعالیت می تواند در پیشگیری از ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی بسیار سودمند باشد.

زمینه و هدف: بیماری های تنفسی ناشی از کار با بروز سالانه 50 میلیون یک سوم تمامی بیماری های شغلی را شامل می گردند و یکی از مهم ترین علل غیبت کارگران از کار می باشند. برخی از بیماری های شغلی را می توان با وسایل حفاظت فردی پیشگیری کرد. یکی از الگوهای موثر در آموزش بهداشت و خصوصا آموزش ایمنی به کارگران الگوی بزنف است. هدف مطالعه تعیین تاثیر آموزش بر اساس این الگو بر افزایش رفتار استفاده از وسایل حفاظت فردی تنفسی در کارگران کارخانه کربن بلاک که آلاینده های زیادی از جمله دوده دارد است.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی که روی 100 نفر از کارگران کارخانه کربن بلاک اهواز در دو گروه آزمون و کنترل 50 نفری انجام شد، وسیله گردآوری اطلاعات پرسشنامه و چک لیست بود. مداخله به صورت برنامه آموزشی طراحی شده بر اساس الگوی بزنف روی کارگران گروه ازمون انجام گرفت. داده ها قبل و پس از آزمون با استفاده از پرسشنامه و چک لیست جمع آوری ،تجزیه و تحلیل ومقایسه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS16 و آزمون های T مستقل، مجذور کا و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته ها: بعداز مداخله آموزشی، میانگین نمره آگاهی، نگرش،قصد،عوامل قادرسازی و عملکرد گروه آزمون در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری نشان داد (p<0.00001) اما بین میانگین نمره هنجارهای انتزاعی در دو گروه آزمون و کنترل اختلاف معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: مداخله آموزشی براساس الگوی بزنف، استفاده از وسایل حفاظت فردی تنفسی را در کارگران افزایش می دهد.

زمینه و هدف: ابزارهای دستی طیف وسیعی از محصولاتی را شامل می شوند که تطابق آن ها با ساختار فیزیکی و آناتومی دست در ایمنی و سلامتی تاثیرگذار می باشند. پژوهش حاضر طرح جدیدی از پوست کن مورد استفاده در آشپزخانه را ارائه می کند تا ویژگی هایی از جمله حفظ حالت طبیعی مچ، تقلیل میزان فشار و در نهایت کاهش فعالیت عضلات را با خود به همراه داشته باشد.روش بررسی: هفتاد آزمایش با شرکت ده داوطلب زن با بکارگیری شش مدل از پوست کن به همراه یک مدل طراحی شده به انجام رسید. الکترومیوگرافی سطحی عضلات دو سر بازو، سه سر بازو و خم کننده سطحی انگشتان دست راست از شروع تا پایان آزمایش ثبت گردید. فعالیت الکترومیوگرافی 80% حداکثر نیروی ارادی هر عضله ثبت و اندازه گیری شد و جهت نرمال سازی داده های الکترومیوگرافی هنگام تحلیل داده های آزمایش اصلی، مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج الکترومیوگرافی، میانگین فعالیت عضلات دو سر و سه سر بازو در پوست کن طراحی شده، کمترین مقدار را به خود اختصاص داد. تفاوت های مشاهده شده بین فعالیت EMG عضلات سه سر بازو و خم کننده انگشتان و به طور کلی در مجموع عضلات یاد شده، در هفت پوست کن مورد بررسی، معنی دار نشان داده شد.نتیجه گیری: با استفاده از شاخص های الکترومیوگرافی می توان به خوبی کارکرد مدل های مختلف یک محصول را ارزیابی کرد. تفاوت در میانگین فعالیت عضلات دلالت بر تاثیرگذاری شکل، فرم و نوع پوست کن در تعامل با دست دارد. در استفاده از پوست کن ضمن وارد شدن بیشترین نیرو بر انگشتان، انتقال نیرو، وظیفه نگهداری و چنگش نیز به عهده انگشتان می باشد، لذا ملاحظات ارگونومی در طراحی پوست کن می تواند در میزان فعالیت عضلات مرتبط با انگشتان تاثیرگذار باشد. نتیجه پژوهش حاضر با تحقیقات مشابه در مطالعات پیشین تطابق دارد.

زمینه و هدف: خشونت شغلی به صورت فزاینده ای به عنوان یک مشکل در سیستم مراقبت های بهداشتی شناخته شده است. دانشجویان تکنسین فوریت های پزشکی ممکن است در حین آموزش بالینی مورد خشونت شغلی قرار بگیرند. با این حال محققان تاکنون توجهی به این موضوع نداشتند. هدف از این تحقیق بررسی شیوع و عوامل مستعد کننده خشونت شغلی نسبت به دانشجویان فوریت های پزشکی می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، 48 دانشجوی تکنسین فوریت های پزشکی با روش سرشماری شرکت کردند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه ای که پایایی و روایی آن با روش اعتبار محتوا و آزمون - آزمون مجدد مورد تایید قرار گرفت، جمع آوری گردید.یافته ها: به طور کلی به ترتیب 47.91% و 20.08% از دانشجویان سابقه خشونت کلامی و فیزیکی را در حین آموزش بالینی داشتند. اکثر خشونت های فیزیکی و کلامی توسط همراهان بیمار صورت گرفته بود. بیشترین پاسخ به خشونت کلامی و فیزیکی از جانب دانشجویان این واکنش بود که «متقابلا داد و بیداد کردم». شایعترین عامل مساعدکننده خشونت محل کار، تاخیر در رسیدن به محل حادثه از دید بیمار و همراه وی و کمبود آگاهی مردم در خصوص نقش تکنسین فوریت های پزشکی بود.نتیجه گیری: دانشجویان تکنسین فوریت های پزشکی اغلب در محیط کارآموزی مورد خشونت قرار می گیرند. باید راه های پیشگیری از خشونت و همچنین نحوه واکنش به خشونت به این دانشجویان آموزش داده شود و این مباحث در سرفصل درسی آنان گنجانده شود.

زمینه و هدف: آلودگی صوتی یکی از عوامل خطرزا در محیط زیست انسانی است که می تواند سلامتی روحی، روانی و جسمی انسان را به صورت جدی به مخاطره اندازد. یکی از منابع مهم این آلودگی، صدای ناشی از ترافیک و حمل و نقل شهری به ویژه سیستم راه آهن شهری (مترو) در محیط زیست می باشد. در این مقاله به بررسی و ارزیابی وضیعت صدا در کابین راهبرها و داخل واگن مسافری قطارهای متروی تهران وحومه پرداخته شده است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی تراز صدا و آنالیز فرکانس صدا در قطارهای خطوط یک، دو، چهار و پنج مترو که هم اکنون از خطوط فعال در شهر تهران و حومه می باشند، در 354 نقطه مورد اندازه گیری و ارزیابی قرارگرفته است که 96 نقطه در داخل کابین راهبر و 258 نقطه در داخل واگن قطارها به مدت یک هفته در طی روز در دو وضعیت حرکت و توقف قطار انجام شده است. ارزیابی صدا بر اساس استاندارد هوای آزاد مصوب شورای عالی محیط زیست ایران و سازمان ACGIH انجام شد. همچنین قطارهای مترو از نظر آلودگی صوتی بر اساس نوع قطار (TM, DC, AC) با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. برای اندازه گیری صدا از دستگاه آنالیزور دار کالیبره شده مدل CEL–490.450 استفاده گردید و داده ها با استفاده از روش های توصیفی آماری و آزمون t و آنالیز واریانس توسط نرم افزار SPSS 18مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین تراز معادل صوتی محاسبه شده داخل واگن در حین حرکت برابر 71.9dBA که به طور معنی داری بیشتر از حد استاندارد (65 dBA) می باشد (p<0.01). در صورتی که میانگین تراز معادل صوتی محاسبه شده داخل کابین در حین حرکت برابر 73.3dBA که به طور معنی داری کمتر از حد استاندارد (85 dBA) می باشد (p<0.01). بین میانگین تراز فشار صوتی (داخل واگن و کابین راهبر) در موقعیت حرکت با توقف اختلاف معنی داری وجود دارد (p<0.01) اما اختلاف معنی داری بین تراز فشار صوتی داخل واگن و کابین راهبرها در موقعیت حرکت وجود نداشت (p=0.5). در داخل واگن در فرکانس های مختلف اختلاف معنی داری بین متوسط تراز فشار صوتی در موقعیت حرکت و توقف وجود ندارد (p=0.5). اما این مطلب در مورد کابین در فرکانس های 500 و 250 اختلاف معنی داری بین متوسط تراز فشار صوتی در موقعیت حرکت و توقف وجود دارد (P<0.01). قطارهای نوع TM 1 و TM 2 از لحاظ متوسط تراز معادل صوتی و فشار صوتی در یک سطح (P=0.677) و قطارهای نوع AC و DC هم در یک سطح قرار دارند (p=0.5) که به ترتیب متوسط صدا در آن ها برابر 69.5 و 73 می باشد.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که میانگین تراز معادل صوتی در داخل کابین ها کمتر از حد مجاز اما در داخل واگن ها بیشتر از حد مجاز است؛ لذا اقدامات کنترلی و اصلاحی برای کاهش صدا در داخل واگن ها ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: امروزه محصولات باید علاوه بر ایمن بودن دارای کاربری آسان نیز باشند. راحتی نقش مهمی در استفاده از ابزارهای دستی ایفا می کند و رابطه بسیار قوی بین ارگونومی و راحتی وجود دارد و بسیاری از تولید کنندگان ابزار، از اصول ارگونومی در جهت تولید محصول راحت تر استفاده می نمایند. از آنجا که پیچ گوشتی به صورت گسترده در هر جامعه ای بکار می رود هدف از این مطالعه، ارزیابی راحتی انواع رایج آن در بازار ایران، برای کاربران این ابزار می باشد.روش بررسی: 22 نفر در شرایط مشابه و استاندارد از سه نوع پیچ گوشتی رایج در بازار ایران (ایرانی، ژاپنی و چینی) استفاده نمودند. در روند آزمایش 12 پیچ در امتداد افقی و 12 پیچ در امتداد عمودی، با هر یک از انواع فوق، پیچانده شد. سپس ارزیابی ناراحتی وضعیتی موضعی (LPD) انجام گردید.یافته ها: 84.336% کاربران نوع ایرانی و 13.64% نوع ژاپنی را راحت تلقی نمودند و هیچ یک نوع چینی را از نظر کاربری راحت تعریف ننمودند. آزمون LPD میانگین ناراحتی حاصله از کاربری پیچ گوشتی نوع ایرانی 2.56، نوع ژاپنی 2.71 و نوع چینی 2.73 می باشد که با توصیف راحتی توسط کاربران نیز مطابقت دارد و مطابق آزمون فیشر (p<0.05) اختلاف LPD سه نوع پیچ گوشتی معنادار نیست.نتیجه گیری: علیرغم عدم تفاوت معنی دار از نظر آماری بین سه نوع پیچ گوشتی، پیچ گوشتی نوع ایرانی از نظر کاربران با LPD کمتر، راحتی بیشتری را تامین می نماید. توصیه می شود با پژوهش های بیشتر، این ابزار بر مبنای اصول ارگونومی طراحی شود.