مدیریت سلامت
سال:1388 | دوره:12 | شماره:36 |تعداد مقالات:12

مقدمه: هزینه های بهداشتی دولت در کشورهای مختلف جهان، به طور متوسط 6 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهد؛ و کارایی هزینه های دولت در این بخش اهمیت فراوان دارد، و کمترین تغییر در آن، تاثیر قابل توجهی بر تولید و متغیرهای اقتصادی خواهد داشت. هدف مطالعه حاضر محاسبه کارایی بخش مهم هزینه های دولت (هزینه های بهداشت و سلامت) بود.روش بررسی: به منظور بررسی کارایی کشورهای مختلف در استفاده از منابع مالی، برای بهبود وضعیت بهداشتی، از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)- که معیاری برای بررسی کارایی واحدهای مختلف نسبت به یکدیگر است- استفاده شد. کارایی محاسبه شده، توانایی نسبی کشورهای مختلف را در تبدیل هزینه های دولت به نتایج بهتر در شاخص های بهداشتی در نظر می گیرد.یافته ها: نتایج حاصل از به کارگیری داده های 24 کشور اسلامی، در سال های 2000 تا 2005 نشان می دهد که بالا بودن نرخ استاندارد مرگ، مرگ و میر کودکان زیر 5 سال و شیوع سوء تغذیه، از جمله علل مختلف پایین بودن کارایی بخش بهداشت در ایران بوده است. کارایی کلی بخش بهداشت ایران در مقایسه با سایر کشورهای مورد مطالعه، 31/0 به دست آمده است.نتیجه گیری: هزینه کارایی بهداشتی برای ایران، تقریبا یک سوم مقداری است که هم اکنون صرف می شود. برای بهبود کارکرد هزینه های بهداشتی ایران الگوبرداری از سیستم های بهداشتی قرقیزستان و اندونزی توصیه می شود.

مقدمه: رهبری یکی از وظایف ضروری مدیران است. موفقیت سازمان در تحقق اهداف٬ در گرو چگونگی اعمال مدیریت و سبک رهبری قرار دارد. هدف پژوهش حاضر٬ تعیین ارتباط سبک رهبری مدیران شبکه های بهداشت و درمان استان آذربایجان شرقی با شاخص های عملکردی بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مقطعی (همبستگی)؛ و جامعه پژوهش مدیران و کارکنان شبکه های بهداشت و درمان استان آذربایجان شرقی (1035=N) می باشند. تمامی 18 نفر مدیران ؛ و 339 نفر از کارکنان جامعه آماری به روش نمونه گیری تصادفی، انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها٬ پرسشنامه ای (مشتمل بر سه بخش، سنجش سبک رهبری از دیدگاه مدیران٬ سنجش سبک رهبری مدیران از دیدگاه کارکنان و فرم اطلاعاتی عمومی با شاخص های عملکردی) بود. داده ها به روش خود پاسخگویی از نمونه های پژوهش به دست آمد و با استفاده از شاخص های آمار توصیفی؛ و آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، و ضریب همبستگی اسپیرمن تحلیل شد. یافته ها: 61.1 درصد مدیران دارای سبک مشاوره ای و 9/38 درصد دارای سبک مشارکتی بودند. بین نوع سبک رهبری مدیران با شاخص های عملکردی ارتباط معنی داری مشاهده نشد. ولی بین سبک رهبری مدیران از دیدگاه کارکنان با شاخص نسبت زایمان توسط افراد دوره ندیده ارتباط معنی دار پیدا شد (p-value<0.05 و r=0/124).نتیجه گیری: مدیران در رهبری کارکنان بیشتر از سبک مشاوره ای استفاده می کنند، و کارکنان را در تصمیم گیری ها مشارکت می دهند. مشارکت دادن کارکنان در تصمیم گیری ها٬ هدف گذاری ها و پرداختن به توانمندی ها و شایستگی های آنان منجر به بهبود شاخص های عملکردی در شبکه های بهداشت و درمان می شود. 

مقدمه: ارزشیابی خدمات بیمارستانی و مراقبت های بهداشتی و درمانی به دلیل ماهیت پیچیده، تنوع فعالیت های آن و تداخل با مسایل گوناگون، امریست دشوار، خطیر و چند بعدی. برای ارزشیابی بدون سوگیری بیمارستان ها بایستی مسایل متعدد را در نظر گرفت. هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین مالکیت بیمارستان با امتیاز ارزشیابی عملکرد اورژانس، با توجه به شاخص های نیروی انسانی، ارزش های اخلاقی، مسایل ساختاری، تجهیزات پزشکی، تجهیزات غیرپزشکی و شاخص کیفی بود.روش بررسی: این یک پژوهش توصیفی- مقطعی و کاربردی است. جامعه پژوهش شامل 51 بیمارستان عمومی دولتی و خصوصی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران است. داده های مورد نیاز با مراجعه به مستندات، صورتجلسات موجود در مرکز اعتباربخشی و ارزشیابی معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران و مرکز اعتباربخشی و ارزشیابی مراکز درمانی وزارت بهداشت در سال 1386، با استفاده از فرم جمع آوری اطلاعات، گرد آوری شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون t مستقل مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین نوع مالکیت بیمارستان با امتیاز تخصیص یافته به نیروی انسانی اورژانس، ارزش های اخلاقی، تجهیزات پزشکی، دارویی و مصرفی، تجهیزات غیرپزشکی، شاخص کیفی در بیمارستان های عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران رابطه معنی داری مشاهده نشد. بین نوع مالکیت بیمارستان با امتیاز تخصیص یافته به مسایل ساختاری اورژانس در بیمارستان های عمومی رابطه دیده شد. (P-Value=0.028)نتیجه گیری: نحوه امتیازدهی در ارزشیابی بیمارستان ها در سال 1386 بین بخش خصوصی و دولتی تفاوتی نداشته است. نبود تفاوت بین بخش دولتی و خصوصی می تواند نشان دهنده ارزشیابی بدون سوگیری و جهت گیری کارشناسان اداره ارزشیابی و رعایت محورهای علمی در ارزشیابی بیمارستان ها باشد.

مقدمه: امروزه مدیریت دانشگاهی به فعالیت پویا و دشواری مبدل شده و چنانچه مدیران بخواهند راهبردها و اهداف مناسبی اتخاذ نمایند، باید به برنامه ریزی استراتژیک اقدام کنند. در ابتدای این برنامه ریزی، نیازمند آگاهی و شناخت عمیق و دقیق از وضعیت حاضر خود هستند. هدف از این مطالعه، شناخت وضعیت موجود دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی از طریق تحلیل درونی و بیرونی در سال 1386 بود.روش بررسی: در این پژوهش از ترکیب دو روش تحقیق کمی و کیفی استفاده شده ؛ افراد جامعه پژوهش شامل مدیران و معاونین و کارشناسان و کارمندان دانشکده بودند (85 نفر) که به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار مورد استفاده، دو پرسشنامه محقق ساخته، و مصاحبه به شیوه جلسات بحث گروهی بود. برای تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی، و تحلیل SWOT استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که دانشکده مدیریت از نظر عوامل داخلی و خارجی از نقاط قوت و فرصت های بیشتری برخوردار است و در شرایطی است که می تواند با کمک استراتژی های مورد نظر، به بهره برداری از فرصت ها در جهت کاهش ضعف ها و تهدیدات بپردازد. بخش های پژوهشی و دانشجویی از نقاط قوت بیشتری برخوردارند، و بخش فرهنگی با ضعف های بیشتری مواجه است. از جمله مشکلاتی که این دانشکده با آن روبروست تغییرات شدید مدیریتی، متمرکز بودن نظام مدیریتی، فقدان تفکر و نگرش سرمایه ای بودن به رشته های دانشکده است.نتیجه گیری: دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی از جایگاه نسبتا خوبی برخوردار است و توانسته از عوامل محیطی داخلی و خارجی به خوبی بهره برداری کند. با این حال هنوز مشکلات فراوانی دارد که با آینده نگری و برنامه ریزی استراتژیک و بهره برداری از فرصت ها و قوت ها می تواند بر ضعف ها و مشکلات فایق آید. 

مقدمه: بیمارستان یکی از سازمان های اصلی ارایه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی است، و درصد بالایی از منابع بخش سلامت را به خود اختصاص می دهد. تضمین بهترین استفاده از این منابع کمیاب، اندازه گیری کارایی آن را ضروری می سازد. هدف این مطالعه برآورد کارایی بیمارستان هاست.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی- تحلیلی در سال 1386 انجام گردید. مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان های عمومی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان جامعه آماری بررسی را تشکیل می دهند. متغیرهای نهاده در این مطالعه شامل تعداد پزشکان متخصص، تعداد پزشکان عمومی، تعداد نیروی پرستاری، تعداد سایر پرسنل و تعداد تخت فعال و متغیرهای ستانده شامل متوسط اقامت بیمار، فاصله چرخش تخت، ضریب اشغال تخت، تعداد پذیرش سرپایی و درآمد بیمارستان ها بود. داده ها از طریق فرم های محقق ساخته جمع آوری و با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها و نرم افزار DEAP 2 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میانگین کارایی فنی کل، کارایی مدیریتی و کارایی مقیاسی بیمارستان های مورد مطالعه در سال 1384 به روش حداقل سازی نهاده به ترتیب 938/0، 957/0 و 98/0 و در سال 1385 به ترتیب 946/0، 964/0 و 981/0 محاسبه شد. میانگین کارایی های مورد نظر به روش حداکثر سازی ستانده نیز در سال 1384 به ترتیب 931/0، 974/0 و 956/0 و در سال 1385 به ترتیب 868/0، 902/0 و 962/0 به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: پیشنهاد می شود بیمارستان ها از طریق بهبود کمی و کیفی خدمات، افزایش توان جذب منابع مالی، ارزیابی مستمر عملکرد و واگذاری ارایه خدمات به بخش غیردولتی به سمت افزایش سطح بهینه کارایی هدایت شوند.

مقدمه: کسب رضایت از بیمار جهت مراقبت های پزشکی یک الزام قانونی ست. فرم رضایت نامه در پشت برگ پذیرش درج شده است. مسوولان پذیرش باید به نمایندگی از سوی پزشک مداوا کننده و بیمارستان، از بیمار یا بستگان نزدیک او جهت انجام اقدامات درمانی مجوزهای مناسب را اخذ کنند و از نظر قانونی و اخلاقی به عواقب اعمال خویش در این مورد آگاه باشند. هدف این مطالعه تعیین ارتباط بین میزان آگاهی و رعایت جنبه های قانونی مربوط به رضایتنامه ها در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که در سال 1387 انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 11 نفر از مسوولان بخش های مدارک پزشکی و 43 نفر از کارکنان واحدهای پذیرش در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و چک لیست است، که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. اطلاعات توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون آماری پیرسون تحلیل شد.یافته ها: میزان آگاهی مسوولان مدارک پزشکی از جنبه های قانونی مربوط به رضایتنامه ها 72.7 درصد، و میزان رعایت آن ها 6/68 درصد می باشد و همبستگی بین این ها 683/0می باشد. میزان آگاهی کارکنان پذیرش 3/66 درصد، و میزان رعایت آن ها 9/62 درصد می باشد و همبستگی بین این ها 558/0 می باشد؛ رابطه ای مثبت و قوی بین آگاهی و رعایت آن وجود دارد. نتیجه گیری: بین میزان آگاهی و رعایت جنبه های قانونی مربوط به رضایتنامه ها در بین مسوولین مدارک پزشکی و کارکنان پذیرش همبستگی مثبت وجود داشت (به ترتیب (p<0.011) و (p<0.000)). ارتقای آگاهی آنان از قوانین و دستورالعمل های موجود در کشور موجب افزایش میزان رعایت این قوانین و پیشگیری از مشکلات قانونی متعاقب آن خواهد شد. 

مقدمه: یکی از مهمترین روشهای ارزیابی برونداد علمی محققان و مراکز تحقیقاتی استفاده از شاخص هرش می باشد. از مهمترین مزایای این شاخص سنجش همزمان کمیت و کیفیت بروندادهای علمی می باشد. در این پژوهش میزان شاخص ذکر شده برای دانشیاران و استادان دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران محاسبه و مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی- توصیفی می باشد. جامعه پژوهش 101 نفر استادان و دانشیاران دانشکده پزشکی هستند. داده های اصلی پژوهش شامل تعداد مقالات و تعداد استنادات به هر مقاله از طریق جست وجو در نمایه نامه های استنادی تحت وب، Web Of Science، Scopusو Google Scholar جمع آوری شدند. با تلفیق داده های به دست آمده ازهر پایگاه داده های شاخص هرش هر فرد محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد.یافته ها: متوسط شاخص هرش برای کل جامعه مورد بررسی 76/2 به دست آمد. متوسط و انحراف استاندارد شاخص هرش استادان بالاتر از مقادیر دانشیاران؛ و شاخص هرش استادان و دانشیاران شاغل در رشته های علوم پایه بالاتر گروه مشابه در رشته های علوم بالینی؛ و در مردان بیشتر از زنان است، هیچیک از زنان شاخص هرش بیشتر از 6 نداشته اند در حالی که 2/10 درصد از مردان شاخص هرش بیش از 6 داشته اند. بالاترین شاخص هرش به دست آمده عدد 16، متعلق به یکی از استادان رشته نفرولوژی است. شاخص هرش 17 نفر برابر صفر محاسبه شد.بحث و نتیجه گیری: استادان و دانشیاران دانشکده علوم پزشکی از نظر شاخص هرش کسب شده با توجه به تعریف شاخص و پژوهش های بین المللی شاخص هرش در حوزه پزشکی (علوم بالینی) و زیست/پزشکی (علوم پایه) در سطح ضعیفی قرار دارند و اکثر حتی تعداد کل مقالات و تعداد کل استنادات شان نیز در سطح پایینی قرار دارند. به نظر می رسد شاخص هرش حتی در زمینه های موضوعی مشابه نیز تحت تاثیر  مولفه هایی همانند کشور محل سکونت؛ امکانات موجود، بودجه تحقیقاتی، تعداد محققان شاغل و زبان است و علاوه بر الگوی استنادی- انتشاراتی، میزان دسترس پذیری مقالات بر شاخص هرش کسب شده موثر است. 

مقدمه: تغییرات سریع، انعطاف پذیری، تنوع فزآینده نیروی کار و عدم رعایت اخلاق در سازمان ها توجه بسیاری از پژوهشگران از جمله بوربا (با نظریه هوش اخلاقی) و کیم (با نظریه رهبری تیمی) را به خود جلب نموده است. هدف این پژوهش بررسی رابطه بین هوش اخلاقی و رهبری تیمی در مدیران آموزشی و غیر آموزشی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. فرضیه های این پژوهش عبارت اند از: 1- بین مولفه های هوش اخلاقی (درستکاری، مسوولیت پذیری، دلسوزی و بخشش) و رهبری تیمی رابطه وجود دارد، 2- بین نظرات اعضای هیات علمی در زمینه رهبری تیمی تفاوت وجود دارد. 3- بین نظرات مدیران آموزشی و غیر آموزشی در زمینه هوش اخلاقی تفاوت وجود دارد.روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل اعضای هیات علمی (551) نفر و مدیران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (210 نفر) است. نمونه ای به حجم 144 عضو هیات علمی و 109 مدیر از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب گردید و اعضای هیات علمی و مدیران به نسبت تعدادشان در دانشگاه وارد انتخاب شد ابزارهای این پژوهش عبارت اند از پرسشنامه استاندارد هوش اخلاقی و رهبری تیمی.یافته ها: 1- بین مولفه های هوش اخلاقی مدیران آموزشی و غیر آموزشی و رهبری تیمی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. 2- بین میانگین نمره های رهبری تیمی اعضای هیات علمی برحسب سن تفاوت وجود دارد و 3- بین میانگین نمره های هوش اخلاقی مدیران آموزشی برحسب سابقه خدمت تفاوت وجود دارد، ولی بین میانگین نمره های هوش اخلاقی مدیران غیر آموزشی تفاوت وجود ندارد.بحث و نتیجه گیری: این یافته ها با پژوهش های لنیک و کیل، کیم، وود و فیلدز، لوپرنا، پراتی و دیگران همسویی و همخوانی دارد. رشد اخلاقی رهبران با رفتارهایی که آنان از خود نشان می دهند، رابطه مستقیم دارد. با توجه به اینکه در سازمان های آموزشی، نوع کارها نیز به مهارت ها و دیدگاه های گوناگون نیاز دارد، بنابراین تیم رهبری بهتر از یک رهبر عمل می کند و در این میان توجه به اخلاق، روحیه کار تیمی را بهبود می بخشد.