مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1395 | دوره:10 | شماره:5 |تعداد مقالات:16

زمینه و هدف: بیماری های مختلفی مانند مولتیپل اسکلروزیس، پارکینسون، آلزایمر و دمانس منجر به اختلال در یادگیری و حافظه می شوند. مطالعات مختلفی جهت بررسی اثرات گیاهان دارویی بر افزایش یادگیری، حافظه و پیشگیری از این اختلالات انجام گرفته است. در مطالعه حاضر تاثیر عصاره الکلی برگ توت سفید بر یادگیری و حافظه فضایی موش های صحرایی نر بررسی گردید.روش بررسی: این مطالعه روی 32 موش صحرایی نر نژاد ویستار انجام شد و حیوانات در چهار گروه شامل: گروه کنترل و سه گروه دریافت کننده عصاره الکلی برگ توت سفید با دوزهای 100، 200 و 400 میلی گرم برکیلوگرم وزن بدن قرار گرفتند. این عصاره هر روز به صورت گاواژ تجویز شد. پس از یک ماه، یادگیری و حافظه فضایی با استفاده از ماز آبی موریس مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون واریانس یک طرفه و آزمون بونفرونی تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی داری، p<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: تجویز عصاره الکلی برگ توت سفید در تمام دوزها منجر به بهبود روند یادگیری در موش های صحرایی شد. همچنین این عصاره در دوز 400 میلی گرم برکیلوگرم وزن بدن، حافظه فضایی را در موش های صحرایی بهبود بخشید.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد تجویز عصاره الکلی برگ توت سفید منجر به افزایش یادگیری و تثبیت حافظه فضایی در موش های صحرایی سالم می شود.

زمینه و هدف: بیماری فشار خون شریانی ریوی، بیماری رگ های نازک بوده که با فشار بالا و تنگی رگ ها همراه است و نهایتا در بطن راست اختلال ایجاد می کند. این مطالعه با هدف یافتن روش های نوین مناسب تشخیصی و درمانی با استفاده از روش های مختلف سیستم بیولوژی و بیوانفورماتیک انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه داده های میکرواری دو گروه (گروه سالم به عنوان کنترل و گروه فشار خون شریانی ریوی به عنوان گروه تیمار) توسط نرم افزار GEO2R مقایسه شد. همچنین بررسی های پروتئین کینازی، فاکتورهای رونویسی، واکنش های پروتئینی، microRNA و دارویی به ترتیب توسط پایگاه های داده ای KEA، ChEA،Gene2Network ، TargetScan microRNA و Connectivity Map (CMAP) بر روی دو دسته ژن های افتراقی انجام گرفت. در نهایت، با اطلاعات به دست آمده، شبکه پروتئینی ژن های افتراقی فشار خون شریانی ریوی کشیده شد.یافته ها: فاکتورهای رونویسی SUZ12، SP1 و فاکتور رونویسی MYC به ترتیب به عنوان فاکتورهای رونویسی مهم ژن های افزایش بیان یافته و کاهش بیان یافته، پیش بینی وگزارش شدند. همچنین کیناز PAK3 و کیناز IRAK3 به ترتیب به عنوان کینازهای مهم ژن های افزایش بیان یافته و کاهش بیان یافته پیش بینی و PAK3 جهت تشخیص سریع و کاندید درمان گزارش شد. به طور خلاصه پروستاگلاندین جی 2 (PGJ2) با دوز 0.00001 مولار با مدت زمان هر 6 ساعت یک بار و microRNA های miR-144 و miR-501 برای مهار ژن های افزایش بیان یافته بیماری فشار خون شریانی ریوی، پیش بینی و به عنوان کاندید درمان گزارش شدند.نتیجه گیری: با استفاده از ابزارهای سیستم بیولوژی می توان مسیر جدیدی را در راستای تشخیص و درمان بیماری فشار خون شریانی ریوی به کمک مارکر PAK3، miR-144، miR-501 و داروی پروستاگلاندین J2 نشان داد.

زمینه و هدف: سیاه دانه از لحاظ طبی و مذهبی با تاریخچه ای غنی، دارای ترکیبات شیمیایی مفید با اثرات فراوان بر روی سلامتی انسان است. در این تحقیق تاثیر عصاره الکلی سیاه دانه بر فاکتورهای خونی بررسی گردید.روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 28 سر موش صحرایی ماده بالغ نژاد ویستار (وزن 200-160 گرم) در قالب 4 گروه (7 موش در هر گروه) انجام شد. گروه اول (گروه شاهد)، هیچ دارویی دریافت نکردند، گروه دوم (سیاه دانه) و گروه سوم (سیاه دانه+ استرس بی حرکتی)، عصاره الکلی سیاه دانه را با دوز 400 میلی گرم برکیلوگرم وزن بدن، به صورت گاواژ به مدت 21 روز دریافت کردند. باید توجه داشت که گروه سوم علاوه بر گاواژ، تحت استرس بی حرکتی نیز قرار گرفتند و در گروه چهارم تنها به حیوانات، استرس بی حرکتی داده شد. نمونه های خونی گرفته شده از بطن قلب جمع آوری و سپس فاکتور های خونی به وسیله دستگاه Melet. MS. Cell Counter اندازه گیری شد. نتایج با استفاده از آزمون آماری واریانس یک طرفه مقایسه گردید و سطح معنی داری، p<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: در گروه تجربی (گروه دریافت کننده سیاه دانه و سیاه دانه+ استرس)، گلبول های سفید و درصد پلاکت ها به ترتیب نسبت به گروه های شاهد و استرس، افزایش معنی داری داشتند (p<0.05). گلبول های قرمز، هماتوکریت ها و هموگلوبین ها در گروه دریافت کننده سیاه دانه نسبت به گروه شاهد، اختلاف معنی داری نشان نداد، اما در گروه دریافت کننده سیاه دانه+استرس نسبت به گروه استرس، اختلاف معنی داری (p<0.05) مشاهده گردید.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد تاثیر عصاره الکلی سیاه دانه بر فاکتور های خونی باعث افزایش ایمنی بدن، همچنین کاهش و از بین رفتن تاثیرات منفی استرس بر فاکتور های خونی می شود.

زمینه و هدف: سندرم بوتولیسم توسط نوروتوکسین باکتری کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد می شود. این نوروتوکسین دارای 7 سروتیپ از A-G می باشد. بهترین راه برای جلوگیری از سندرم بوتولیسم ایجادشده توسط BoNT/B، استفاده از واکسن های نوترکیب ساخته شده از ناحیه اتصالی آن (به علت داشتن اپی توپ های کافی برای تحریک سیستم ایمنی) است. در این پژوهش بیان زیرواحد اتصالی نوروتوکسین بوتولینوم تیپ B، به منظور کاندید واکسن مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: ابتدا توالی ژن ناحیه اتصالی نوروتوکسین بوتولینوم تیپ B از سایت NCBI با کد دسترسی EF028399.1 گرفته شد. بعد از بهینه سازی کدون، ژن مورد نظر به صورت صناعی در داخل وکتور pUC18 تهیه گردید. سپس این ژن در وکتور بیانی (+)pET32a که دارای مارکر انتخابی آمپی سیلین می باشد، زیرهمسانه سازی شد. جهت تایید صحت زیرهمسانه سازی، از PCR، برش آنزیمی و تعیین توالی و برای بررسی بیان از سوش E. coli BL21 (DE3) استفاده گردید. صحت بیان پروتئین با الکتروفورز (تحت شرایط مختلف و روش وسترن بلات) مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: واکنش های PCR، برش آنزیمی را بر اساس سایت های برشی در وکتور و در نهایت، تعیین توالی تایید کرد که ژن مورد نظر به طور مناسب در وکتور (+)pET32a، همسانه سازی شد. بررسی بیان با استفاده از SDS- PAGE و متعاقب آن انجام وسترن بلاتینگ نشان داد پروتئین مورد نظر در سویه بیانی مذکور بیان نمی شود.نتیجه گیری: اگرچه ژن مورد نظر در داخل وکتور (+)pET32a، به طور مناسب زیرهمسانه سازی گردید، با این حال هیچ بیان قابل مشاهده ای از ژن مورد نظر دیده نشد.

زمینه و هدف: واسپین مولکولی از خانواده آدیپوکین ها می باشد و hs-CRP، حساس ترین شاخص التهابی پیش گویی کننده بیماری های قلبی - عروقی است. هدف از تحقیق حاضر، تعیین تاثیر 8 هفته تمرین مقاومتی بر سطوح پلاسمایی واسپین، hs-CRP و برخی متغیرهای آنتروپومتریکی در زنان جوان دارای اضافه وزن و چاق بود.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون، 22 دانشجوی غیرفعال (با شاخص توده بدنی بالاتر از 25 کیلوگرم برمترمربع)، به طور هدفمند انتخاب، و به صورت تصادفی در 2 گروه: تمرین مقاومتی (12 نفر) و کنترل (10 نفر) قرار گرفتند.از هر 2 گروه در دو مرحله قبل و بعد از تمرین، بعد از 12 ساعت ناشتایی شبانه، 24 ساعت قبل از شروع تمرینات و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی، خونگیری به عمل آمد.گروه تجربی 8 هفته و 4 جلسه در هفته، تمرینات را به مدت 45 دقیقه با شدت 80-65% حداکثر یک تکرار بیشینه طی 8 ایستگاه انجام دادند. داده ها با استفاده از آزمون کولموگروف - اسمیرنوف، تی وابسته و تی مستقل (برای مقایسه بین گروهی) تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی داری، a<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: در گروه تجربی، 8 هفته تمرین مقاومتی در مقایسه با درون گروهی، در واسپین، hs-CRP و همه شاخص های آنتروپومتریکی، تغییر معنی داری ایجاد کرد (p<0.05). همچنین در تغییرات بین گروهی در میزان VO2max، تغییر معنی داری دیده شد (p<0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد 8 هفته تمرین مقاومتی با کاهش واسپین و hs-CRP می تواند بروز بیماری های قلبی - عروقی را در زنان جوان دارای اضافه وزن و چاق کاهش دهد.

زمینه و هدف: آموزش یکی از ارکان اساسی توسعه توانمندی ها، مهارت ها و شایستگی ها در بخش های مختلف جامعه است و ضرورت استفاده از روش های نوین آموزشی با توجه به تغییرات سریع نیازهای جوامع احساس می شود. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر دو روش آموزش سخنرانی با سناریو بر میزان آگاهی و نگرش تکنسین های اورژانس فوریت های پزشکی در برخورد با بیماران ترومای قفسه سینه انجام شد.روش بررسی: در این تحقیق نیمه تجربی تصادفی سازه شده، 160 نفر از تکنسین های شاغل در مرکز فوریت های پزشکی استان قم شرکت کردند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی به دو گروه آموزش مبتنی بر سناریو و سخنرانی تقسیم شدند. اطلاعات مورد نیاز از دو گروه به وسیله پرسشنامه آگاهی و نگرش قبل و بعد از مداخله به دست آمد. داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل، تی زوجی و آزمون کای اسکوئر یا فیشر تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در روش آموزشی مبتنی بر سناریو، میانگین آگاهی (p<0.001) و نگرش (p<0.001)، به طور معنی داری افزایش داشت.نتیجه گیری: با توجه به تاثیر آموزش مبتنی بر سناریو و نقش آن در استفاده از قابلیت های فکری یاد گیرنده و خلاقیت آنها، به نظر می رسد آموزش مبتنی بر سناریو می تواند یک جایگزین مناسب برای روش های آموزشی سنتی باشد.

زمینه و هدف: در طی سالهای اخیر، به منظور جلوگیری از استفاده بی رویه آنتی بیوتیک ها، مواد ضدعفونی کننده جایگاه ویژه ای یافته است. گزارشهای متعددی در رابطه با خاصیت ضدمیکروبی اکسید روی بر باکتری های گرم مثبت، گرم منفی و قارچ ها وجود دارد. در این تحقیق، اثرات ضدباکتریایی نانو ذره اکسید روی بر دو باکتری گرم منفی اشرشیاکلی (به علت اهمیت سلامت انسانی) و باکتری گرم مثبت استرپتوکوکوس اینیایی (به دلیل بیماری زایی بالا در ماهیان) مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: دراین مطالعه، حداقل غلظت باکتری کشی (Minimum Bactericidal Concentrations) و حداقل غلظت مهار رشد (Minimum Inhibitory Concentrations) این ماده با استفاده از روش های محیط کشت مایع (لوله گذاری) و دیسک گذاری به روش استاندارد برای سوش باکتری گرم مثبت (استرپتوکوکوس اینیایی) و سوش باکتری گرم منفی (اشرشیاکلی) تعیین گردید. داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون دانکن در سطح p<0.05 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: بر اساس نتایج این بررسی، مقادیر MBC نانوذره اکسید روی برای باکتری استرپتوکوکوس اینیایی و اشرشیاکلی به ترتیب برابر با 0.095 و 0.6 میکروگرم برمیلی لیتر و مقادیر MIC این ماده برای باکتری استرپتوکوکوس اینیایی و اشرشیاکلی به ترتیب برابر با 0.015 و 0.095 میکروگرم برمیلی لیتر محاسبه گردید.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد نانوذره اکسید روی اثر مهارکنندگی و باکتری کشی قابل قبولی بر باکتری های اشرشیاکلی و استرپتوکوکوس اینیایی دارد و می تواند به عنوان یک ماده ضد باکتریایی در محیط های آبی مورد استفاده قرارگیرد.

زمینه و هدف: با توجه به شیوع استفاده از سوند ادراری، پرستاران به عنوان یکی از بزرگترین و مهم ترین گروه های ارائه دهنده خدمات سلامت، باید دانش و مهارت گسترده جهت ارائه مراقبت های استاندارد را دارا باشند. این پژوهش با هدف تعیین میزان رعایت اصول مراقبت های پرستاری سونداژ زنان با استانداردها در بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی قم در سال 1393 انجام شد.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی - مقطعی، 195 مورد مراقبت پرستاری سونداژ زنان در یک بیمارستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی قم در سال 1393 با روش نمونه گیری از رویداد، بررسی گردید. اطلاعات از طریق پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی پرستاران و فهرست وارسی اصول مراقبت های پرستاری سونداژ زنان، جمع آوری شدند.یافته ها: در این مطالعه، میزان مطابقت مراقبت های پرستاری سونداژ با استانداردها برابر 70.8% (متوسط) بود. 29.2% از مراقبت ها مطلوب و 0% مراقبت ها، ضعیف گزارش شد.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، عملکرد پرستاران درخصوص مراقبت های پرستاری سونداژ زنان در مقایسه با استانداردها، در سطح متوسطی قرار دارد. به منظور ارتقای کیفیت مراقبت ها، به کارگیری راهنمای بالینی مراقبت های پرستاری سونداژ زنان و نظارت بالینی مدیران پرستاری بر حسن اجرای آنها پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: درد پس از درمان های دندانپزشکی، از چالش های اصلی مورد توجه دندانپزشکان می باشد. این موضوع، به ویژه در مورد درمان ریشه دندان ها بارزتر است. این تحقیق با هدف تعیین الگوی تجویز داروهای ضددرد توسط دندانپزشکان عمومی شهر قم قبل از درمان، حین درمان و پس از درمان های ریشه دندان انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، الگوی تجویز داروهای ضددرد توسط تمامی دندانپزشکان عمومی در شهر قم (سال 1394) بررسی گردید. ابزار مطالعه، پرسشنامه ای شامل: مشخصات دموگرافیک و سوالاتی در رابطه با مدیریت درد در سه مرحله (پیش از آغاز درمان، حین درمان و بعد از خاتمه درمان ریشه دندان ها) بود. داده ها با استفاده از آزمون کای اسکوئر تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی داری، 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: شایع ترین داروهای تجویزشده به ترتیب نوافن، دگزامتازون، ایبوپروفن، مفنامیک اسید و کدئین بود. تنها 0.7% از دندانپزشکان همیشه و 89.3% از آنها، گاهی اوقات پیش از آغاز درمان به صورت پروفیلاکتیک برای بیمار مسکن تجویز می کردند. 89.3% از دندانپزشکان نیز در بین جلسات درمان، تنها گاهی اوقات از داروهای داخل کانال استفاده کرده بودند. بین سالهای اشتغال به کار، تجویز نوافن و دگزامتازون، ارتباط معنی دار بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد آموزش واحدهای فارماکولوژی بالینی در طول تحصیل و به روز کردن اطلاعات دندانپزشکان پس از فارغ التحصیلی، به ویژه در زمینه پیش دارویی و استفاده از ترکیبات داخل کانال، ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: رویارویی با استرس از جمله مسائلی است که با توجه به منبع استرس و میزان استرس ادراک شده فرد در دوره نوجوانی، اهمیت خاصی پیدا می کند. در این پژوهش همبستگی بین منابع استرس، استرس ادراک شده و سبک های مقابله ای در دانش آموزان مقطع دبیرستان بررسی گردید.روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی، از نوع همبستگی انجام شد. نمونه پژوهش شامل 575 دانش آموز دبیرستانی خانواده های کارکنان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در سال تحصیلی 1394-1393 بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس منابع استرس، مقیاس استرس ادراک شده و مقیاس سبک های مقابله تهران استفاده گردید. داده ها با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در این مطالعه، 50% دانش آموزان دارای استرس ادراک شده بالاتر از نقطه برش بودند. منابع استرس دانش آموزان، استرس های مربوط به مدرسه و بلوغ بود. بین روش مقابله مساله مدار با استرس ادراک شده، همبستگی مثبت و بین روش مقابله ای مساله مدار با استرس مرتبط به مدرسه و بلوغ، همبستگی منفی و معکوس وجود داشت. بین روش مقابله ای هیجان محور مثبت با استرس ادراک شده، همبستگی مثبت و بین روش مقابله هیجان محور مثبت و استرس مربوط به مدرسه، بلوغ، خانواده و همسالان، همبستگی معنی داری وجود نداشت. بین روش مقابله ای هیجان محور منفی با استرس مربوط به مدرسه، بلوغ و همسالان، همبستگی مثبت بود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، شدت همبستگی قابل توجه نیست و نمی توان با این مقدار همبستگی، رابطه قابل ملاحظه ای بین متغیرها یافت. لذا پیشنهاد می شود تحقیقات وسیع تری برای بررسی رابطه بین این متغیرها صورت گیرد.

زمینه و هدف: اختلالات و آسیب های اسکلتی – عضلانی، به عنوان یک چالش شغلی جهانی شناخته شده است. این آسیب ها بیشتر در نواحی فوقانی بدن متمرکز می شوند. روش های متعددی جهت ارزیابی این اختلالات وجود دارد که هرکدام با داشتن نقاط قوت و ضعف، برای مشاغل مختلف، کارآیی متفاوتی را نشان می دهند. این مطالعه با هدف سنجش اعتبار روش LUBA برای ارزیابی ریسک فاکتورهای اختلالات اسکلتی - عضلانی در یک صنعت چاپ استان قم در سال 1393 انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - مقطعی تمام کارکنان عملیاتی (94 نفر) در سال 1393 مورد بررسی قرار گرفتند. داده های مربوط به اختلالات اسکلتی - عضلانی به وسیله پرسشنامه نوردیک (NMQ) جمع آوری شد. پوسچرها با روش LUBA و در چهار عضو بدن (شامل: گردن، شانه، آرنج و مچ دست) آنالیز شدند. داده های حاصل، با استفاده از آزمون های آماری من ویتنی، کروسکال والیس و توافق کاپا آنالیز شدند.یافته ها: مشکلات در ناحیه تحتانی پشت با 35.1% شیوع، دارای بیشترین میزان بود. نتایج روش LUBA نشان داد بیشترین پوسچرها در سطح دوم اقدامات اصلاحی قرار داشته و نیازمند مطالعه بیشتری هستند. توافق میان ارزیابی پوسچر شانه و اختلال در ناحیه شانه افراد، معنی دار بود (p<0.05)، اما توافق درخصوص سایر اعضا، معنی دار نبود (p>0.05).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه پیرامون اعتبار یا روایی قابلیت پیش بینی روش ارزیابی پوسچر LUBA در صنعت چاپ می توان این گونه بیان کرد که این روش برای ارزیابی پوسچر در صنعت مذکور نمی تواند روش قابل اعتمادی باشد، هرچند انجام تحقیقات بیشتر و جامع تر توصیه می گردد.

زمینه و هدف: نقش اصلی انواع مختلف آنزیم های DNA پلیمراز، تکثیر ژنوم است. با این حال، DNA پلیمرازها برای ایجاد دقت، کارآیی همانندسازی، فرآیند ترمیم و در نتیجه کاهش جهش های ناشی از مواد آسیب رسان به DNA که می تواند منجر به سرطان زایی شود، نیز حیاتی هستند. شروع سرطان معمولا با القای جهش در انکوژن های خاص و یا ژن های سرکوب گر تومور توسط عوامل ژن و توکسیک اندوژنیا اگزوژن همراه است. بسیاری از جهش های نقطه ای که در سلول های سرطانی رخ می دهد نتیجه خطاهای ایجادشده بر اثر فعالیت DNA پلیمراز ها می باشد. اطلاعات منتشرشده نشان می دهد کاهش صحت DNA پلیمرازها بدون اینکه روی فعالیت آنها تاثیر بگذارد، می تواند از عوامل ایجادکننده تومورها باشد. همچنین در مطالعات گزارش شده است بیان DNA پلیمرازها در سرطان های انسانی در مقایسه با بافت سالم تغییر می کند. در این مطالعه مروری، شواهدی از تاثیر DNA پلیمرازهای مختلف در پیشرفت سرطان مورد بحث قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان داد عدم فعالیت صحیح DNA پلیمرازها به وسیله افزایش میزان جهش های تولیدشده در ژنوم می تواند باعث ایجاد تومور گردد. نگرش به عملکرد این آنزیم ها نیز می تواند دستاوردهای جدیدی برای پیشگیری از سرطان، تشخیص و درمان ایجاد کند.