پژوهش پرستاری ایران
سال:1390 | دوره:6 | شماره:23 |تعداد مقالات:11

مقدمه: آموزش و القا یکسری نقش های کلیشه ای از طریق خانواده، مدرسه و رسانه های ارتباط جمعی می تواند بر چگونگی نگرش هر دو جنس بر نقش خود تاثیر بگذارد. اصل مهمی که امروزه مطرح است نه تفاوت های جنسی میان دختر و پسر بلکه رفتارهای جنسیتی مربوط به دختر و پسر است به نحوی که دختران از دختر بودن و پسران از پسر بودن خویش احساس رضایت کنند که این موجب سلامت روحی آنان خواهد شد. لذا تحقیقی با هدف تعیین نگرش دانش آموزان دختر و پسر نسبت به نقش جنسیتی خود و جنس مخالف در شهر ایلام انجام شد.روش: در یک پژوهش توصیفی- تحلیلی 402 دانش آموز (206 پسر و 196 دختر) مقاطع آخر ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان و پیش دانشگاهی شهر ایلام با روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده انتخاب شدند. حجم نمونه با در نظر گرفتن نسبت نگرش خوب به میزان 50% و دقت پنج صدم برآورد شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که روایی آن به طریق روایی محتوی و پایایی آن از طریق محاسبه آلفا کرونباخ (0.7) محاسبه گردید. کلیه داده ها پس از جمع آوری توسط نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد 74% دانش آموزان نسبت به نقش جنسیتی خود نگرش مثبت داشتند. در رابطه با نقش جنسیتی دختران، 69.5% از دختران نگرش مثبت و %74 از پسران نگرش منفی داشتند (000=p) در رابطه با نقش جنسیتی پسران، 76% از پسران نگرش مثبت و 38% از دختران نگرش منفی داشتند (p>0.05). بین مدرسه محل تحصیل، سال تحصیلی، منطقه یا محل زندگی، شغل مادر، تماشا کردن تلویزیون و مطالعه غیردرسی با نحوه نگرش ارتباط معناداری دیده شد (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده پسران نسبت به نقش جنسیتی دختران نگرش منفی داشتند. مسلما با آموزش و آگاه سازی والدین و اولیا مدرسه و پرستاران بهداشت مدارس می توان در جهت ایجاد جو مثبت نسبت به نقش زنان در خانواده و جامعه گام های موثری برداشت. البته نقش کتب درسی، صدا و سیما و رسانه های جمعی را نمی توان نادیده انگاشت.

مقدمه: بروز سرطان و درمان های مربوطه از جمله شیمی درمانی می تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی زنان و خانواده آن ها شود. سطوح پایین کیفیت زندگی آن ها ناشی از سطوح پایین آموزشی بیمار و خانواده می باشد و از آنجایی که در کلینیک ها و بیمارستان ها پرستاران در تماس بیشتری با زنان مبتلا به سرطان و خانواده آن ها هستند، می توانند نقش موثری در بهبود وضعیت بیمار و خانواده و افزایش دانش و آگاهی آن ها جهت مشارکت در تصمیم گیری درمانی و کنترل وضعیت سلامتی شان داشته باشند که در این زمینه یکی از مناسب ترین مداخلات پرستاری برای افزایش آگاهی زنان و حمایت از آن ها، مشاوره می باشد. علی رغم این موضوع اکثر پرستاران آمادگی لازم را جهت ایفای این نقش را ندارند. لذا هدف از این مطالعه بررسی موانع ایفای نقش مشاوره ای پرستاران در رابطه با زنان مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی می باشد.روش: مطالعه حاضر یک بررسی توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است که در چهار بیمارستان آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. نمونه های این مطالعه 42 نفر پرستار و 50 نفر از زنان مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی انتخاب شدند. داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه مربوط به اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه مربوط به نگرش پرستاران و بیماران گردآوری شد. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها با نرم افزار SPSS v.15 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در رابطه با تجزیه و تحلیل مشخصات دموگرافیک میانگین و انحراف معیار و برای بقیه داده های پرسشنامه، فراوانی پاسخ ها به هر سوال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها نشان داد که پرستاران به ترتیب نداشتن وقت کافی جهت انجام مشاوره، دسترسی ناکافی به منابع علمی به روز در زمینه سرطان و شیمی درمانی، بالا بودن استرس شغلی در بخش های شیمی درمانی، کمبود امکانات جهت مشاوره با بیماران را به عنوان موانع عمده در ابعاد فردی- پرستار، محیطی، مدیریتی و فردی- بیمار شناسایی کرده اند و بیماران هم به ترتیب نداشتن وقت کافی پرستاران جهت انجام مشاوره، عدم دسترسی آسان به بیمارستان، پیگیری نامناسب موارد مراقبتی در منزل، عدم آگاهی بیماران از نقش مشاوره ای پرستاران را ذکر کرده اند.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که توافق نظرها و اختلافاتی بین دیدگاه های پرستاران و بیماران در اولویت بندی موانع وجود دارد. بنابراین مدیران بخش درمان بایستی تلاش خود را برای حذف یا تعدیل عوامل اعلام شده از سوی دو گروه و به ویژه موارد مشترک متمرکز نمایند.

مقدمه: فرسودگی شغلی سندرمی است که پرستاران با آن مواجه اند و سلامت آن ها را تهدید می کند و از بعد سازمانی نیز بهره وری بیمارستان ها را کاهش می دهد. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به منظور تعیین عوامل پیش بین فرسودگی شغلی در پرستاران شهر اصفهان انجام گرفت.روش: پژوهش حاضر از نوع پیش بین و جامعه آماری شامل کلیه پرستاران شهر اصفهان در سال 1388 بود. نمونه آماری به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. بدین طریق که ابتدا از بین بیمارستان های دولتی شهر اصفهان که جمعا 12 بیمارستان و دارای 1982 پرستار بود، 5 بیمارستان و از بین این 5 بیمارستان 3 بخش روانی، عفونی و جراحی به صورت تصادفی انتخاب شدند و به پرستارانی که دارای ملاک ورود به پژوهش بودند، پرسشنامه ها داده شد. 221 نفر ملاک مورد نظر را داشتند و از بین آن ها 210 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ و جکسون (1993) استرس شغلی دیویس، رابینز و مک کی (1999)، شفاف یت نقش ساویر (1992) و گرانباری شغلی اسپکتور و جکس (1998) بود. داده ها به وسیله نرم افزار SPSS v.16 تحلیل شد، و از آماره های توصیفی میانگین، انحراف استاندارد، حداقل و حداکثر نمرات، و آماره های استنباطی همبستگی و رگرسیون برای تحلیل آن ها استفاده شد.یافته ها: یافته های حاصل از رگرسیون نشان دادند که استرس شغلی، شفافیت نقش و گرانباری شغلی، فرسودگی شغلی را به صورت معناداری پیش بینی می کنند (sig=0.0001).نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که متغیرهای استرس شغلی، شفافیت نقش و گرانباری شغلی با فرسودگی شغلی پرستاران رابطه معنادار چندگانه دارند، بنابراین لزوم اتخاذ تدابیر و برنامه هایی در راستای تعدیل و تغییر متغیرهای پیش بین، جهت کاهش فرسودگی شغلی پرستاران ضروری می باشد.

مقدمه: یکی از روش های مفید و مقرون به صرفه برای پیشرفت علمی فارغ التحصیلان رشته پرستاری استفاده از دوره های آموزش حین خدمت است. شرکت کارکنان مراکز درمانی در این دوره ها به عوامل انگیزشی مختلفی بستگی دارد. این مطالعه با هدف تعیین عوامل مرتبط با انگیزش فارغ التحصیلان رشته پرستاری جهت شرکت در برنامه های آموزش حین خدمت انجام گردید.روش: در این مطالعه مقطعی عوامل انگیزشی 229 فارغ التحصیل رشته پرستاری جهت شرکت در برنامه های آموزش ضمن خدمت با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد 27 سوالی با مقیاس لیکرت در حیطه های فردی، سازمانی، حرفه ای و برنامه ای تعیین گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS v.15 و آزمون های کای دو، آنالیز واریانس و ضریب همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میزان تاثیر عوامل حرفه ای، فردی، برنامه ای، و سازمانی در انگیزش پرستاران جهت شرکت در برنامه های آموزش حین خدمت به ترتیب 85.2، 79، 30.6 و 33.2% تعیین گردید. همچنین ارتباط معناداری بین عوامل سازمانی با جنس (p<0.001) و محل اشتغال (p<0.005)، بین عوامل حرفه ای با نوع استخدام (p<0.004)، و نیز بین عوامل برنامه ای با جنس (p<0.004) و نوع استخدام پرستاران (p<0.002) مشاهده گردید.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه و سایر مطالعات نشان می دهد در بین عوامل مختلف عوامل حرفه ای و فردی مهم ترین عوامل برانگیزاننده شرکت پرستاران در برنامه های آموزش حین خدمت محسوب می گردند. با توجه به این که این مطالعه اولین بررسی در سطح بیمارستان های نظامی است، نتایج می تواند برای سایر مراکز درمانی نیروهای مسلح مفید واقع گردد.

مقدمه: ارایه مراقبت های بهداشتی در دوران بارداری به عنوان یک شاخص بهداشتی در نظر گرفته می شود. شناخت عواملی که مانع از دریافت صحیح و به موقع این مراقبت ها می گردند، در هر منطقه ضروری است. این تحقیق با هدف تعیین کفایت دریافت مراقبت های دوران بارداری از مراکز بهداشتی درمانی شهر رشت و عوامل موثر بر آن از دیدگاه مادران در سال 1387 صورت گرفت.روش: در این مطالعه توصیفی مقطعی 354 مادر مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر رشت به صورت نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات حاصل از پرسشنامه ای 3 بخشی، با آزمون آماری کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها نشان داد 53.4% زنان مراقبت های دوران بارداری را به صورت ناکافی دریافت کرده بودند. بین کفایت دریافت مراقبت و وضعیت اشتغال (0.026=p) میزان تحصیلات همسران آنان (0.042=p) و میزان درآمد (0.005=p) رابطه معنادار آماری مشاهده شد. بیشترین عامل موثر بر دریافت مراقبت ها از دیدگاه مادران عامل اطلاع از نحوه و تعداد درست مراجعات (85.3%) بیان گردید. همچنین مشخص شد بین تعدادی از عوامل موثر و برخی مشخصات دموگرافیک نیز ارتباط معنادار آماری وجود دارد.نتیجه گیری: با وجود ارایه مراقبت های بارداری در مراکز بهداشت حدود نیمی از زنان به طور کامل از این مراقبت ها استفاده نمی کنند. توجه ارایه دهندگان مراقبت به ویژگی های فردی خانوادگی زنان باردار و نیازهای آنان در جهت بهبود میزان دریافت مراقبت ها مهم است.

مقدمه: کم خونی و یا آنمی زمانی بروز می کند که سطح هموگلوبین خون کاهش می یابد. از آنجا که عوارض بهداشتی- اقتصادی کم خونی بر کسی پوشیده نیست، کم خونی در شیرخواران و کودکان باعث اختلال در تکلم و هماهنگی سیستم اعصاب حرکتی اختلال در تکامل گفتاری کاهش قدرت یادگیری و افت تحصیلی بی تفاوتی، بی حسی، خستگی و کاهش مقاومت در مقابل عفونت ها می شود. لذا لازم است که به فکر پیشگیری و درمان زودهنگام آنمی در سنین کودکی باشیم تا از عوارض جبران ناپذیر آن جلوگیری کنیم. با توجه به اهمیت کم خونی در کودکان به خصوص کودکانی که در کانون خانواده نبوده و ممکن است مورد غفلت واقع شوند انجام این مطالعه یعنی بررسی آنمی و ارتباط آن با متغیرهای دموگرافیک در کودکان پرورشگاه ضروری به نظر می رسید.روش: این پژوهش یک مطالعه مقطعی تحلیلی می باشد که در 5 پرورشگاه وابسته به سازمان بهزیستی تهران در سال 1387 انجام شد. 226 کودک پرورشگاهی پس از کسب اجازه از پرورشگاه ها وارد نمونه گیری شدند. روش نمونه گیری به صورت تمام شماری بود. سپس پرسشنامه ای که حاوی اطلاعات دموگرافیک و شاخص های آنمی بود تکمیل شد، با استفاده از پرونده کودکان تکمیل شد. معیار ما برای تعیین ابتلا به آنمی میزان هموگلوبین برحسب اعلام سازمان بهداشت جهانی تعیین شده بود، لذا هموگلوبین مبنای تشخیص قرار گرفت. پس از جمع آوری اطلاعات از پرونده های کودکان، تجریه و تحلیل توسط نرم افزار SPSS و آزمون های میانگین، درصد، کای دو و تی تست انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که 32.2% (73) دختر و 64.8% (153) پسر بودند، که میزان آنمی در آنان 31.3% بود. در گروه سنی 4-0 سال و 11-5 سال به ترتیب 30.2% و 37% آنمی داشتند. مطالعه حاضر نشان داد بین آنمی و جنس و بیماری ارتباط معنادار وجود ندارد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که آمار آنمی در این مراکز (32.2%) و در کودکان 12-5 ساله بیشتر نیز می باشد. با توجه به این که این کودکان به لحاظ عدم برخورداری از والدین و داشتن بیماری به خصوص معلولیت جسمی نسبت به کودکان در کانون خانواده بیشتر در خطر هستند لذا به نظر می رسد پرستارانی که در مراکز بهزیستی مشغول به انجام وظیفه هستند راه کارهای جدید پرستاری جهت خدمت رسانی ارایه کنند و توصیه می شود در این زمینه مطالعات بیشتر و دقیق تری انجام گیرد.

مقدمه: کیفیت زندگی یک احساس خوب بودن است. انجام زایمان تاثیر زیادی بر مادر و کیفیت زندگی او دارد. زنان در دوره پس از زایمان تغییرات فیزیولوژیکی، روحی و اجتماعی زیادی تجربه می کنند و کیفیت زندگی او را تحت تاثیر قرار می دهند. پژوهش حاضر با هدف تعیین کیفیت زندگی پس از زایمان در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان دزفول در سال 1387 انجام شد.روش: این مطالعه به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد. روش نمونه گیری به صورت سهمیه ای بود. ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه افسردگی پس از زایمان ادینبرگ، پرسشنامه بررسی سلامت SF-36 و پرسشنامه اختصاصی کیفیت زندگی پس از زایمان بودند که توسط 120 زن در 8-6 هفته و 14-12 هفته پس از زایمان تکمیل شدند.یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میانگین نمره افسردگی زنان در 8-6 هفته پس از زایمان به طور معناداری بیشتر از میانگین آن در هفته 14-12 پس از زایمان بود (p<0.001). در پرسشنامه بررسی سلامت SF-36، میانگین نمره بعد عملکرد جسمانی و بعد شادابی و نشاط به ترتیب بیشترین و کمترین امتیاز را به دست آورند و نشان دهنده کیفیت بسیار خوب و ضعیف در این ابعاد است. امتیازات ابعاد مختلف پرسشنامه اختصاصی کیفیت زندگی در 8-6 هفته و هفته 14-12 پس از زایمان در حد کیفیت متوسط بودند.نتیجه گیری: با توجه به این که کیفیت زندگی پس از زایمان زنان در حد متوسط به دست آمد و به دلیل ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی، روحی و اجتماعی در این دوره، نیاز به انجام اقدامات حمایتی مادر در طول بارداری و پس از زایمان توسط همسر، خانواده و مراقبین مادر به منظور بهبود سلامت مادر و کیفیت زندگی او ضروری است.

مقدمه: مشارکت مردان در برنامه های تنظیم خانواده طیف وسیعی از فعالیت های گوناگون است و در واقع یکی از عوامل موثر در افزایش موفقیت برنامه های تنظیم خانواده می باشد. این پژوهش با هدف تعیین عوامل مرتبط با مشارکت دبیران مرد زاهدان در استفاده از روش های پیشگیری از بارداری انجام گرفته است.روش: پژوهش حاضر، مطالعه ای توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی است. حجم نمونه برابر جامعه پژوهش و 250 نفر از دبیران مرد شاغل در دبیرستان های زاهدان در سال 1386 می باشد. نمونه گیری به صورت سرشماری انجام شده است. افراد متاهل در صورتی که مایل به شرکت در مطالعه بوده مورد بررسی قرار گرفته اند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای شامل 4 بخش (مشخصات فردی، سوالات مربوط به مشارکت، آگاهی و نگرش) استفاده شد. پرسشنامه ها در محل کار در اختیار دبیران قرار داده شد تا به آن پاسخ دهند. جمع آوری داده ها در طی مدت 2 ماه انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و از آمار توصیفی، آزمون کای دو و آزمون تی استفاده شده است.یافته ها: 77.6% دبیران مرد در روش های پیشگیری از بارداری مشارکت داشتند. همچنین 62.4% دبیران از روش های خاص مردان در پیشگیری استفاده می کردند که از این درصد بیشترین موارد را استفاده از روش های مکانیکی مانند کاندوم بخود اختصاص داده است. بررسی عوامل مرتبط با مشارکت نشان داد که فقط افرادی که میانگین سن ازدواجشان بالاتر بود مشارکت بیشتری در روش های پیشگیری از بارداری داشتند، بدین صورت که افرادی که میانگین سن ازدواجشان 26.78 سال بود نسبت به میانگین سنی 25.36، مشارکت بیشتری داشته اند که آزمون t تفاوت معناداری را نشان داد (0.017=p). آگاهی و نگرش دبیران نیز با میزان مشارکتشان ارتباط معناداری داشت (به ترتیب 0.008=p و 0.001=p)، اما سایر عوامل مانند سن، سن همسر، طول مدت ازدواج، تعداد فرزندان، تعداد فرزند دختر و پسر به تفکیک و وضعیت اقتصادی با مشارکت دبیران مرد در روش های پیشگیری از بارداری ارتباط معناداری را نشان نداد.نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه می توان نتیجه گرفت که مشارکت در استفاده از روش های پیشگیری از بارداری در میان اکثریت دبیران مرد وجود دارد، اما جهت افزایش مشارکت در روش های پیشگیری از بارداری، اجرای برنامه های آموزشی در رابطه با این روش ها برای مردان نیز ضروری به نظر می رسد.