پژوهش پرستاری ایران
سال:1389 | دوره:5 | شماره:19 |تعداد مقالات:8

مقدمه: تعاریف متعدد تدریس نشانگر تلاش صاحب نظران تعلیم و تربیت برای شناخت آن است. دستیابی به تدریس ایده آل و موثر مستلزم پیوند بین اهداف، روش تدریس و یادگیری دانشجویان می باشد. تدریس موثر یکی از مولفه های بسیار مهم در یادگیری دانشجویان علوم پزشکی خصوصا دانشجویان پرستاری می باشد. با توجه به اهمیت تدریس موثر در امر آموزش دانشجویان پرستاری، این مطالعه با هدف تبیین درک دانشجویان پرستاری از تدریس موثر در آموزش پرستاری انجام شد.روش: این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوا انجام شده است. در این مطالعه 11 دانشجوی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی فسا بر اساس نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب و با استفاده از مصاحبه گروه متمرکز مورد مصاحبه قرار گرفتند. پس از جمع آوری اطلاعات، کلیه مصاحبه های ضبط شده بر روی کاغذ پیاده و مرور گردیدند و تم ها یا درون مایه ها استخراج گردیدند. سپس فهرستی از این تم ها تهیه گردید و شباهت ها در معنا و مفهوم آن ها مرور شدند. بر اساس محوریت، تم ها در یک زیر طبقه قرار گرفتند و سپس با مرور مجدد زیر طبقه ها، زیر واحدهای مربوط به هم در یک طبقه قرار گرفتند.یافته ها: با استفاده از تجزیه و تحلیل دست نوشته ها تعداد قابل توجهی درون مایه اولیه و هشت درون مایه اصلی که هر یک دارای چند درون مایه فرعی داشتند، استخراج شد. درون مایه های اصلی به دست آمده در مورد تدریس موثر شامل آمادگی، پویایی، ارزش گذاری، ویژگی های فردی استاد، سازماندهی، ارزشیابی، کاربردی و منابع بود.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که ویژگی های فردی استاد و برقراری رابطه با دانشجویان از عوامل بسیار مهم در ایجاد انگیزه و علاقه برای یادگیری و موثر بودن تدریس است. با توجه به نتایج به دست آمده توصیه می شود اساتید پرستاری به منظور اثربخشی تدریس و یادگیری بهتر دانشجویان موارد فوق را در برنامه ریزی تدریس خود لحاظ کنند.

مقدمه: یکی از جنبه های مهم و کلیدی امر آموزش ارزشیابی است که عوامل متعددی بر آن اثر می گذارند. ارزشیابی آموزشی به منظور تعیین میزان موفقیت اعضای هیات علمی در مسیر نیل به اهداف آموزشی انجام می شود. مهم ترین دلیل انجام ارزشیابی دانشجویان از اساتید و تاکید بر بهبود آن، ایجاد زمینه ای مناسب برای اعضای هیات علمی در راستای بهتر کردن نحوه آموزش می باشد. علی رغم کاربرد فراوان نظر دانشجویان در ارزشیابی اساتید، شواهد پژوهشی گویای آن است که اظهار نظر دانشجویان متاثر از عواملی است که با موضوع ارزشیابی چندان ارتباطی ندارد و صرفا به ویژگی های خاص استاد مربوط می شود. در این راستا مطالعه به منظور تعیین دیدگاه های دانشجویان علوم پزشکی لرستان در مورد اولویت های ارزشیابی اساتید انجام شد.روش: این مطالعه توصیفی تحلیلی مقطعی در نیمسال اول سال تحصیلی 87-1386بر روی کلیه دانشجویان رشته های مختلف دانشگاه علوم پزشکی لرستان انجام شد. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه در برگیرنده هفت بخش (43 سوال) بود که توسط محققین و از طریق واحدهای آموزش دانشکده ها در بین دانشجویان توزیع و مجددا از همین طریق جمع آوری شد. پس از جمع آوری از نرم افزار SPSS v.11.5 برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که در بخش مهارت های تدریس از نظر اکثریت (80.4%) مهم ترین اولویت در ارزشیابی استاد، «تسلط بر موضوع درس» بود. در بخش ویژگی های فردی، «احترام به دانشجو» (85.5%)، «داشتن اعتماد به نفس» (81.2%)، در بخش مهارت های ارتباطی، «برقراری ارتباط صمیمانه با دانشجو» (70.8%)، در بخش رعایت اصول و قوانین آموزشی، «رعایت زمان دقیق شروع و پایان کلاس» (47.6%) و در بخش مهارت های ارزشیابی، «برگزاری امتحان جامع و دقیق در پایان ترم» (49.9%) مهم ترین اولویت بود. اکثر واحدهای مورد پژوهش (27.7%) نتایج ارزشیابی های فعلی از اساتید را تا حدودی با واقعیت منطبق می دانستند و 18.5% ایشان ارزیابی های فعلی را اصلا با واقعیت منطبق نمی دانستند.نتیجه گیری: اگر چه دانشجویان برخی از عوامل بسیار مهم در ارزشیابی اساتید را به خوبی تشخیص می دهند، اما همه آنچه را که بر اساس معیارهای علمی برای یک استاد خوب لازم است، مهم نمی دانند و همین امر ممکن است از اعتبار و پایایی ارزشیابی های دانشجویی بکاهد.

مقدمه: با توجه به این که ضرورت استفاده از اینترنت به عنوان منبع اطلاعاتی مهم به طور چشم گیری در جامعه علمی رو به افزایش است، لذا تعیین عوامل موثر بر تمایل اعضای هیات علمی به استفاده از اینترنت که بنا به موقعیت خود باید با دانش روز و منابع مهم اطلاعاتی آشنا باشند، مورد توجه قرار گرفته است. از این رو این پژوهش با هدف تعیین میزان و ارتباط عوامل موثر بر استفاده از اینترنت با تمایل به بکارگیری آن در اعضای هیات علمی بر اساس تئوری رفتار منطقی انجام شد.روش: در این مطالعه توصیفی همبستگی که در سال 1388 انجام شد، تئوری رفتار منطقی به عنوان پایه نظری انتخاب شد و ارتباط سه عامل نگرش به استفاده از اینترنت، هنجارهای اجتماعی به استفاده از اینترنت و متغیرهای خارجی (ویژگی های جمعیت شناختی) با تمایل به استفاده از اینترنت اندازه گیری شد. نمونه گیری به روش سنسوس و نمونه ها شامل کلیه اعضای هیات علمی یکی از دانشکده های پرستاری مشتمل بر 29 نفر بود. برای اندازه گیری میزان نگرش به استفاده از اینترنت از پرسشنامه ای 40 عبارتی معتبر و پایا استفاده شد و اندازه گیری میزان هنجارهای اجتماعی به استفاده از اینترنت (8 عبارت) و تمایل به استفاده از اینترنت (6 عبارت) توسط یک پرسشنامه پژوهش گر ساخته پس از کسب اعتبار و پایایی تحقق یافت. آزمون های آماری اسپیرمن، پیرسون، رگرسیون خطی ساده، رگرسیون چندگانه و هم خطی چندگانه انجام شد.یافته ها: در بیشتر نمونه ها، نگرش متوسط و هنجارهای اجتماعی زیاد بود و در نیمی از نمونه ها تمایل به استفاده از اینترنت در حد متوسط برآورد شد. مطابق با تئوری رفتار منطقی، میزان نگرش و هنجارهای اجتماعی به استفاده از اینترنت با تمایل به استفاده از اینترنت ارتباط مستقیم و قدرت پیش گویی داشتند (p<0.01) همبستگی معنادار بین جنس با نگرش به استفاده از اینترنت (p=0.012) و بین میزان تحصیلات نیز با تمایل به استفاده از اینترنت همبستگی معنادار مشاهده شد (p=0.014) همچنین بین سابقه کار بالینی و نگرش به استفاده از اینترنت نیز همبستگی p=0.003) وr=0.56 ) مشاهده شد.نتیجه گیری: افزایش نگرش مثبت و هنجارهای اجتماعی به استفاده از اینترنت منجر به افزایش تمایل به استفاده از اینترنت (عوامل مدل رفتار منطقی) می شود.

مقدمه: امروزه در بسیاری از مناطق جهان، چاقی و اضافه وزن از مشکلات اساسی کودکان به شمار می آید. اضافه وزن در دوران کودکی عاملی موثر بر اضافه وزن در سنین بزرگسالی و بروز بیماری های قلبی عروقی، فشار خون بالا، هیپرلیپیدمی، آسم و دیابت شناخته شده است. با توجه به نقش خطرساز افزایش وزن برای سلامتی کودکان بر آن شدیم مطالعه ای با هدف تعیین «ارتباط تغذیه با شیر مادر و شاخص توده بدنی کودکان دبستانی شهر رشت» انجام دهیم.روش: پژوهش حاضر مطالعه مورد شاهدی می باشد که پس از اخذ مجوزهای لازم در 8 دبستان سطح شهر رشت انجام گردید. 320 نمونه شامل 80 نفر در گروه مورد (شاخص توده بدنی صدک 85 و بیشتر برای سن و جنس) و 240 نفر در گروه شاهد (صدک 85-5 برای سن و جنس) انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه، متر نواری و ترازو بود. در نهایت داده ها با نرم افزار و آزمون های آماری کای دو و من ویتنی تحلیل گردید.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد میانگین و انحراف معیار کل مدت زمان تغذیه با شیر مادر در گروه مورد 9.14±19.2 و در گروه شاهد 8.66±19.36 بود و اختلاف معناداری بین این میانگین ها مشاهده نشد. از سوی دیگر 82.5% واحدها در گروه مورد و 92.9% در گروه شاهد، تغذیه انحصاری با شیرمادر به مدت 6-4 ماه داشتند و این تفاوت معنادار بود (p=0.024) دو گروه از نظر سن و جنس همگن بودند. میانگین و انحراف معیار تعداد وعده های غذایی، مدت زمان تماشای تلویزیون، مدت خواب روزانه و شبانه و زمان شروع تغذیه تکمیلی در گروه مورد در مقایسه با گروه شاهد اختلاف آماری معناداری نداشتند.نتیجه گیری: در پژوهش حاضر، میانگین مدت زمان تغذیه با شیر مادر (تا 2 سال و بیشتر) در گروه دارای اضافه وزن و چاق کمتر از میانگین آن در گروه دارای وزن طبیعی بود؛ ولی این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود. از سوی دیگر، درصد کودکان با وزن طبیعی که تغذیه انحصاری با شیر مادر برای مدت 6-4 ماه داشتند نسبت به کودکان دارای اضافه وزن و چاق به طور معنادار بیشتر بود. به عبارت دیگر در این مطالعه به نظر می رسد تغذیه انحصاری با شیر مادر برای مدت 6 ماه پس از تولد با کاهش اضافه وزن و چاقی در کودکان دبستانی همراه است. بر این اساس شاید بتوان با آموزش بیشتر و دقیق تر تغذیه انحصاری با شیر مادر به والدین به ویژه مادران و نیز مراقبان بهداشتی به پیشگیری از اضافه وزن و چاقی کودکان در آینده کمک کرد.

مقدمه: درک درد از هفته 28 جنینی شروع شده و اثرات سویی بر تکامل نوزادان دارد. بنابراین استفاده از روش های تسکینی مناسب هنگام اجرای پروسیجرهای دردناک در بخش نوزادان، ضروری است. هدف از این مطالعه تعیین اثربخشی ساکارز خوراکی بر شدت درد ناشی از خون گیری از پاشنه پای نوزادان ترم می باشد.روش: در کارآزمایی بالینی حاضر 120 نوزاد ترم بستری در مرکز آموزشی درمانی کودکان شهر گرگان که تحت خون گیری از پاشنه پا قرار داشتند به صورت تصادفی در سه گروه مداخله، دارونما و شاهد قرار داده شدند. 2 دقیقه قبل از خون گیری به نوزادان گروه مداخله و دارونما، با استفاده از سرنگ، به ترتیب 2 میلی لیتر محلول ساکارز 25% یا 2 آب استریل خورانده شد. 2 دقیقه قبل تا 3 دقیقه پس از خون گیری تعداد ضربانات قلب و درصد اشباع اکسیژنی خون شریانی نوزادان اندازه گیری و ثبت شد. تمام خون گیری ها توسط پرستاری ماهر و بی اطلاع از نحوه جاگذاری نوزادان در گروه ها انجام شد. در تمام طول فرایند از صورت نوزادان فیلم برداری شد. فیلم ها توسط دو ارزیاب مستقل و بی اطلاع از هدف پژوهش مشاهده و شدت درد با استفاده از ابزار CRIES تعیین شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه، بون فرنی و کروسکال والیس تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: طبق نتایج، قبل از خون گیری اختلاف معناداری در جنس، میانه مدت بستری، وزن، سن، تعداد ضربانات قلب و درصد اشباع اکسیژنی خون شریانی نوزادان وجود نداشت. در حالی که بعد از خون گیری به جز مدت گریه، سایر پارامترهای بیانگر درد یعنی شدت درد، تعداد ضربانات قلب و درصد اشباع اکسیژنی خون شریانی در دو گروه مداخله و شاهد از تفاوت آماری معناداری برخوردار بودند (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به یافته می توان استفاده از ساکارز 25% را به عنوان یک محلول کاهش دهنده درد قبل از خون گیری از پاشنه پای نوزادان ترم سالم توصیه نمود.

مقدمه: علی رغم اجرای استراتژیDots ، هنوز سل یکی از ده علل مرگ و میر در کشورهای در حال توسعه است. عدم درمان پذیرش درمان سل، رژیم های درمانی نامناسب، ضعف اجرایی و مدیریتی برنامه های کنترل سل باعث افزایش بروز آن شده است. پذیرش درمان و اجرای صحیح آن تحت تاثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سطح آگاهی و نگرش بیماران مبتلا به سل قرار می گیرد. این پژوهش با هدف تعیین ارتباط بین کیفیت پیروی از دستورات دارویی و سطح آگاهی و نگرش بیماران مبتلا به سل در شهر اهواز انجام شد.روش: این پژوهش یک مطالعه توصیفی بود. 167 نفر از بیماران تحت درمان به طریقه مبتنی بر هدف انتخاب گردیدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه، مشاهده، آزمایش خلط و آزمایش ادراری پوتس کوزارت استفاده گردید. روایی پرسشنامه به وسیله روش اعتبار محتوا، و برای پایایی آن از روش انسجام درونی ابزار، با ضریب آلفا کرونباخ a=0.81 استفاده گردید. جهت بررسی ارتباط بین متغیرها آزمون کای اسکوئر مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاکی از این می باشد که 52.7% بیماران پیروی کامل، 35.3% پیروی نسبی، و 12% پیروی ضعیف از رژیم دارویی داشتند. ارتباط بین کیفیت پیروی از دستورات دارویی با سطح آگاهی(p=0.017) ، و نگرش (p=0.0001) معنادار گردید.نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که تنها نیمی از بیماران پیروی کامل از دستورات دارویی داشته اند. درمان ناقص به مراتب بدتر از درمان نکردن بیماری سل است، زیرا عدم نظارت و دقت در مصرف داروهای ضد سل منجر به پیدایش سل مقاوم به درمان می شود. همچنین نتایج بیانگر آن بود که عواملی مانند شناخت، نگرش، در کیفیت پیروی موثر بوده اند. به نظر می رسد که گنجاندن یک برنامه آموزشی مدون و مداوم در پروتکل درمانی بیماران ضروری است، تا به وسیله آن نیازهای آموزشی بیمار و خانواده وی برطرف شده، دانش آنان درباره بیماری و درمان آن افزایش یافته و در نحوه نگرش آنان به درمان نیز ارتقا حاصل شود.

مقدمه: بیماران مبتلا به سوختگی در هنگام تعویض پانسمان، سطوح بالایی از اضطراب پیش بینی شده را تجربه می کنند. این اضطراب پس از هر پانسمان و در طول زمان افزایش می یابد و کنترل کامل آن توسط داروهای ضد اضطراب امکان پذیر نیست. پرستاران با استفاده از مداخلات دارویی و غیر دارویی در مدیریت اضطراب درد سهیم می شوند. روش های آرام سازی یکی از پر استفاده ترین روش ها در مدیریت اضطراب درد می باشند. با این حال از تاثیر این روش ها بر اضطراب درد بیماران سوختگی اطلاعات زیادی در دسترس نمی باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آرام سازی فک بر اضطراب درد پانسمان در بیماران مبتلا به سوختگی انجام شد.روش: این مطالعه، یک «کارآزمایی بالینی تصادفی» با گروه کنترل بود. تعداد 100 بیمار مراجعه کننده به مرکز سوختگی شهید مطهری تهران در دوره زمانی تیر تا دی ماه 1388 به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند، و به شیوه Minimization، به طور تصادفی در یکی از گروه های آزمون یا کنترل قرار گرفتند. افراد گروه آزمون قبل از ورود به اتاق پانسمان روش آرام سازی فک را به مدت 20 دقیقه تمرین کردند. داده ها با استفاده از مقیاس اضطراب درد مخصوص سوختگی (BSPAS) بررسی و با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های کای دو، تی مستقل و وابسته و آزمون دقیق فیشر توسط نرم افزار SPSS v.17 تحلیل شد.یافته ها: یافته ها تفاوت آماری معناداری را بین اضطراب درد قبل و بعد از مداخله در گروه آزمون نشان داد. همچنین پس از مداخله بین اضطراب درد بعد از پانسمان در گروه آزمون و کنترل تفاوت معنادار آماری مشاهده شد. تفاوت آماری معناداری بین اضطراب درد بعد از مداخله و قبل و بعد از پانسمان در گروه آزمون یافت نشد.نتیجه گیری: پرستاران می توانند با استفاده از آموزش آرام سازی فک که روشی ساده و کم هزینه می باشد، مستقلا اضطراب درد بیماران سوختگی را کاهش داده و از پیامدهای جسمی و روانی ناشی از درد پانسمان بکاهند. پیشنهاد می شود تاثیر این روش بر اضطراب درد مددجویانی که مشکلاتی به جز سوختگی دارند و روش های درمانی دردناکی را متحمل می شوند، مورد بررسی قرار گیرد.

مقدمه: دیابت بیماری مزمنی است که به تطابق مادام العمر نیاز دارد. بنابراین بیمار باید مجموعه ای از فعالیت های رفتاری را برای مراقبت از خود در نظر بگیرد که در این راه فقدان اطلاعات و مهارت های مدیریت بر شرایط بیماری منجر به کنترل ضعیف قند خون در بین بیماران دیابتی خواهد شد. از این رو آموزش در این زمینه نقش مهمی در سلامت روان بیماران دیابتی ایفا می کند. هدف از این مطالعه معرفی مفهوم کنترل بر خود به عنوان یکی از نیازهای مهم آموزش سلامت روان در بیماران دیابتی است.روش: این مطالعه با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. جامعه پژوهش شامل اعضای نظام سلامت (3 پرستار و 4 پزشک) و بیماران دیابتی (12 نفر) بودند که به روش مبتنی بر هدف انتخاب و مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند.یافته ها: سه دسته اصلی شامل سه مفهوم مهم شناسایی شد که عبارتند از جنگ درون، کنترل بیرونی در مقابل کنترل درونی و تسلط بر خود. یافته ها نشان دادند که این بیماران انتخاب های متفاوت و اغلب متضادی پیش روی داشتند که منجر به تجربه یک گسستگی و تقابل درونی می شد. درک از حوزه قدرت و کنترل بر بیماری و درمان از عوامل زیر بنایی مهم در تصمیم گیری و انتخاب رفتارهای مرتبط با سلامت بود. این یافته ها بر حمایت از بیماران دیابتی در مسیر پذیرش مسوولیت مراقبت و کنترل بر وضعیت جسمانی و روانی خود تاکید دارند.نتیجه گیری: آماده سازی بیماران برای حفظ و توسعه کنترل بر خود، به ویژه از طریق توسعه مهارت های ارتباط، تصمیم گیری و نظارت بر خود اهمیت دارد.