پیاورد سلامت
سال:1396 | دوره:11 | شماره:2 |تعداد مقالات:14

زمینه و هدف: مطالعه ارتباط گرایش کارآفرینانه با عملکرد شغلی کارکنان در مرکز بهداشت و درمان دانشگاه تهران، منجربه بهبود عملکرد رقابتی سازمان ها می گردد. هدف پژوهش حاضر، تبیین و تعیین ارتباط گرایش کارآفرینانه با عملکرد شغلی کارکنان مرکز بهداشت و درمان دانشجویان دانشگاه تهران است.روش بررسی: پژوهش حاضر از لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی-تحلیلی کاربردی است. همچنین داده های جمع آوری شده از نوع روش تحقیق کمی که از پرسشنامه استاندارد گرایش کارآفرینانه لامپکین و دس و پرسشنامه استاندارد عملکرد شغلی بایرن و کن وای استفاده شده است. کارکنان مرکز بهداشت و درمان دانشگاه تهران، جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، تعداد 108 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS و SMART PLS در دو بخش مدل اندازه گیری و بخش ساختاری انجام پذیرفت.یافته ها: نتایج پژوهش، حاکی از ارتباط مثبت و معنادار گرایش کارآفرینانه و ابعاد آن شامل نوآوری، ریسک پذیری و پیشگامی بر عملکرد شغلی کارکنان است. همچنین ابعاد گرایش کارآفرینانه، هرچند از همبستگی بالایی با یکدیگر برخوردارند، لیکن تاثیر یکسانی بر عملکرد شغلی ندارند. پیشنهاد می شود مدیران مرکز باتوجه به اهمیت هرکدام از ابعاد گرایش کارآفرینانه، فعالیت هایی را تعریف نمایند که باعث افزایش عملکرد شغلی کارکنان مرکز گردد.نتیجه گیری: باتوجه به نتایج این مطالعه، اندیشیدن تدابیری جهت افزایش فعالیت های کارآفرینانه کارکنان در مراکز بهداشت و درمان، می تواند منجربه افزایش عملکرد شغلی کارکنان در این مراکز شود.

زمینه و هدف: ارائه خدمات کتابخانه ای از طریق وب سایت ها با استفاده از فناوری های جدید توانسته است بسیاری از محدودیت های موجود برای ارائه خدمات از بین ببرد. هدف این مطالعه، تعیین وضعیت خدمات و منابع اطلاعاتی موجود در وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی کشور است.روش بررسی: پژوهش در سال 1393 به صورت توصیفی انجام شد، جامعه آن شامل 36 وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی کشور بود و ابزار پژوهش، چک لیست محقق ساخته بود و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار spss نسخه 18 انجام شد.یافته ها: موارد مربوط به فناوری های نوین، در % 83.3 درصد از وب سایت کتابخانه ها «پست الکترونیک» ذکر شده بود وتنها در 2.8% از وب سایت ها «دسترسی به خدمات از طریق موبایل» موجود بود. در % 77.8 از وب سایت ها «آموزش استفاده از کتابخانه» ارائه شده بود، اما در هیچ یک از آنها «آموزش حق تالیف الکترونیکی» وجود نداشت، که هر دو مولفه به خدمات آموزشی وب سایت ها مربوط می شد. موارد مربوط به انتشارات کتابخانه ای و کتابداری، در 69.4% از وب سایت ها «تازه های کتابخانه و مرجع» وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به توسعه روز افزون فناوری های اطلاعاتی لازم است وب سایت کتابخانه ها به طور مرتب بازبینی شوند و از فناوری های جدید برای ارتقای آنها به کار گرفته شود.

زمینه و هدف: نظام سلامت برای تحقق ماموریت خود نیازمند اصلاح و تحول در بخش های مختلف از جمله حوزه های نظارتی است. چراکه کیفیت نظارت می تواند پیامدهای گوناگونی مانند افزایش یا کاهش خودکارآمدی نوآورانه به واسطه تاثیر عوامل مختلف داشته باشد. لذا هدف کلی پژوهش تبیین نقش واسطه گری ادراک از عدالت سازمانی در روابط بین تعدی نظارتی و خودکارآمدی نوآورانه کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز بوده است. روش بررسی: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی است. نمونه تحقیق شامل 225 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه های تعدی نظارتی، رفتارهای نوآورانه کارکنان و ادراک از عدالت سازمانی بود که پس از محاسبه روایی و پایایی آن ها، بین نمونه توزیع گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که تعدی نظارتی تاثیر منفی و معناداری بر ادراک از عدالت سازمانی و خودکارآمدی نوآورانه کارکنان دارد. به علاوه ادراک از عدالت توزیعی بر خودکارآمدی نوآورانه کارکنان تاثیر مثبت و معنادار دارد، و سهم واسطه گری در روابط بین تعدی نظارتی و خودکارآمدی نوآورانه کارکنان ندارد. نتیجه گیری: سازمان های سلامت- محور به منظور برخورداری از مزایای نوآوری در سازمان خود باید تعدی های نظارتی را در رفتار مدیران و ناظران خود کاهش دهند، تا بتوانند با افزایش احساس خودکارآمدی نوآورانه کارکنان منجر به تحقق ماموریت این سازمان ها گردند.

زمینه و هدف: سازمان بهداشت جهانی، به منظور بهبود کیفیت خدمات آزمایشگاهی نرم افزار استاندارد ISO 15189 معرفی کرده است. هدف از انجام این تحقیق در مرکز تحقیقات مایکوباکتریولوژی بررسی این ابزار و تعیین میزان تطابق با استاندارد بوده است. روش بررسی: مرحله اول با پاسخگویی به پرسشنامه استاندارد، دوازده بلوک سازمانی ارزیابی شد. مرحله دوم با پیاده سازی نرم افزار و ممیزی بررسی تکمیل گردید، نتایج به دست آمده با نرم افزار SPSS ورژن 16 آنالیز شد. یافته ها: در دوره زمانی 2014-2013 با اجرای عملکرد سیستم مدیریت کیفیت (QMS) با تمرکز در سه نقطه کانونی شناخته شده (قبل از انجام آزمایش و همزمان با انجام آزمایش و بعد از انجام آزمایش) در آزمایشگاه رفرانس سل کشوری (مرکزتحقیقات مایکوباکتریولوژی) موفق به کسب (80-100) % امتیاز گردید. درحالی که این امتیاز در سال های قبل از آن بین (48-79) % بوده است.نتیجه گیری: این تحقیق اولین دانش ما از پیاده سازی گام به گام ابزار استاندارد در ایران بود. ارزشیابی داخلی استاندارد آزمایشگاه رفرانس سل کشوری در جایگاه پنج ستاره قرار دارد، ما به دنبال ارزشیابی بین المللی به منظور اعتبار بخشی آزمایشگاه رفرانس سل کشوری هستیم.

زمینه و هدف: طبق برآوردها از هر 10 نفر بیمار پذیرش شده در بیمارستان، یک نفر رویدادی ناگوار را تجربه می کند، که حدود نیمی از آنها به وسیله تجزیه و تحلیل حالات خطا (FMEA) قابل پیشگیری هستند. این پژوهش با هدف ارتقای مدیریت خطا، به شناسایی و ارزیابی خطرات احتمالی در فرآیندهای مراقبتی سه بخش بیمارستان الزهرا شهر اصفهان پرداخته است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی– مقطعی است، که به شناسایی فرایندهای پرخطر با استفاده از روش FMEA در بخشهای ریه، گوارش و روماتولوژی بیمارستان الزهرای اصفهان در سال 1393 می پردازد. جامعه پژوهش شامل کلیه صاحبان فرآیند و افراد آشنا با فرآیندهای درمانی با روش نمونه گیری هدفمند در این سه بخش بود. اطلاعات از طریق کاربرگ استاندارد، جمع آوری و از طریق نرم افزار spss تحلیل گردید.یافته ها: تعداد 72 فرایند مراقبتی در سه بخش بالینی شناسایی شد و 73.5% افراد، فرایند«تزریق خون و فراورده های خونی» را به عنوان پرخطر ترین فرایند مراقبتی انتخاب نمودند. گام «تزریق خون و فراورده ناسازگار با مشخصات بیمار» با 300=PRN پرخطرترین گام شناسایی و اقدامات اصلاحی پیشنهاد شد، عامل اصلی بروز خطا، عوامل انسانی و تجهیزاتی بودند. نتیجه گیری: بسیاری از خطاهای شناسایی شده توسط آموزش نیروی انسانی و نگهداشت مناسب تجهیزات پزشکی قابل پیشگیری است و مدیریت خطر ایجاب می کند تا فرآیند مراقبت های سلامتی با کنترل بیشتری صورت پذیرد تا کارایی و کیفیت مراقبت ها بهبود یابد.

زمینه و هدف: در چند سال اخیر مجلات علمی- پژوهشی علوم پزشکی کشور از نظر تعداد، روند رو به رشدی داشته است. این مجلات برای نمایه شدن در نمایه نامه های بین المللی باید معیارها و استانداردهای لازم را رعایت کنند. این پژوهش با هدف تعیین میزان انطباق الزامات ساختاری مجلات علوم پزشکی کشور با معیارهای نمایه سازی Scopus انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- کاربردی بود که با استفاده از روش های کتاب سنجی انجام شد. جامعه مورد پژوهش را کلیه مجلات علمی - پژوهشی مصوب وزارت بهداشت در سال 1393 تشکیل دادند. ابزار گردآوری داده ها سیاهه کنترل مستخرج از پایگاه Scopus بود. داده ها پس از گردآوری و ورود به رایانه توسط نرم افزار آماری SPSS20 و به کمک روش های آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: این مطالعه نشان داد که بیش از نیمی از مجلات علوم پزشکی کشور از بیانیه های ویراستاری بین المللی پیروی نمی کنند. همچنین حضور اعضای هیات تحریریه بین المللی در این مجلات بسیار پایین می باشد. به طور میانگین 83.3% از اعضای هیات تحریریه مجلات از داخل کشور می باشند. مشارکت نویسندگان غیرایرانی نیز در این مجلات بسیار پایین است. تنها 5.79% از نویسندگان مجلات علوم پزشکی را غیر ایرانی ها تشکیل می دهند. نتیجه گیری: میزان پیروی مجلات علوم پزشکی کشور از معیارهای مد نظر نمایه نامه Scopus، در سطح مطلوبی قرار ندارد. رعایت کامل این معیارها توسط مجلات می تواند مسیر ورود و نمایه سازی را در این نمایه نامه تسهیل نماید.

زمینه و هدف: عامل ها به دلیل ویژگی هایی که دارند، مانند: استقلال، رفتار فعال و... می توانند زمینه مناسبی جهت آنالیز داده های پیگیری و مدیریت بیماری نارسایی مزمن قلبی فراهم نمایند. هدف از این مطالعه، تشریح و تبیین نکات کلیدی است که در طراحی مناسب سیستم مدیریت بیماری نارسایی مزمن قلبی به عنوان رویکرد بهبود مدیریت این بیماری باید در نظر گرفته شود.روش بررسی: در این مقاله مروری، مقالات مرتبط بدون توجه به سال انتشار آنها با کلمات کلیدی سیستم چند عاملی، مدیریت بیماری مزمن، نارسایی مزمن قلبی در پایگاه داده Google Scholar، PubMed و Science Direct بررسی گردید.یافته ها: در طراحی سیستم مدیریت نارسایی مزمن قلبی مبتنی بر عامل، نکات کلیدی در جنبه های عمومی و اختصاصی وجود دارد که باید مد نظر قرار گیرد، مانند: محرمانگی، معماری، زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات، دستورالعمل های قانونی و اخلاقی.نتیجه گیری: شناسایی و رفع موانع فنی و غیرفنی، نقش مهمی در پیاده سازی موفق تکنولوژی عامل ایفا می کند. لذا در طراحی و پیاده سازی سیستم های مبتنی بر عامل باید به فاکتورهای مختلفی توجه کرد، مانند: کاهش روابط چهره به چهره میان پزشکان و بیماران که می تواند منجر به ایجاد استرس در برخی بیماران قلبی گردد، معماری مناسب و کاربرد استاندارد و پروتکل های ارتباطی، نحوه ارتباط میان عامل ها، نگرش کاربران، پشتیبانی ذی نفعان از استفاده از سیستم مبتنی بر عامل، بودجه کافی، پوشش بیمه هزینه های خدمات سلامت مبتنی بر تکنولوژی عامل، استطاعت مالی، و شناسایی فرصت ها و موانع.

زمینه و هدف: سنگ بنای پیشگیری اولیه، اتخاذ شیوه زندگی سالم شامل: عدم استعمال دخانیات، حفظ وزن متعادل بدن و عادات غذایی مناسب است. هدف این مطالعه تبیین شاخص های تن سنجی و سبک زندگی سالم در زنان شاغل می باشد.روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی-تحلیلی بود که به صورت مقطعی در سال 1393 انجام شد. تعداد 682 نفر از بانوان شاغل دانشگاهی بصورت داوطلبانه شرکت نمودند. بمنظور جمع آوری داده ها از چک لیست سلامت بانوان ایرانی استاندارد شده توسط وزارت بهداشت استفاده شد که مشتمل بر سه بخش مشخصات دموگرافیکی، شاخص های تن سنجی و سبک زندگی سالم بود. از آمار توصیفی و استنباطی برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: بیش از نیمی از شرکت کنندگان در طول یک سال محدودیت رژیم غذایی داشتند. عادت غذایی زنان شرکت کننده مطلوب نبود و 47.6% مصرف سبزی داشتند ولی 52% نوشابه و غذاهای آماده مصرف می نمودند. فعالیتهای بدنی تنها در 28% افراد مناسب بود. داده های نمایه توده بدنی نشان داد که نیمی از افراد اضافه وزن و 42% افراد چاقی شکمی داشتند. نتیجه گیری: یافته ها حاکی از نامناسب بودن شاخص های سبک زندگی و خطرات بالقوه تهدید کننده سلامتی زنان شاغل است، لذا استقرار برنامه های آموزشی و تسهیلات در اتخاذ شیوه های زندگی سالم برای زنان شاغل ازجمله اصلاح عادات تغذیه ای، انجام فعالیتهای بدنی روزانه جهت ارتقای وضعیت سلامتی آنها نه تنها عملکرد فردی، خانوادگی و اجتماعی و بهره وری از نیروی کار آنها را بهبود می بخشد، بلکه فرهنگ سلامت جامعه را ارتقا خواهد داد.

زمینه و هدف: بهینه کاوی (الگوبرداری) فرایند جستجوی بهترین هاست که در آن سازمان های با انگیزه رشد و تعالی تلاش می نمایند تا تجارب و دستاوردهای موفق دیگران را شناسایی و برای بهبود شاخص های عملکردی مورد استفاده قرار دهند. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی بهینه کاوی مدیران و کارشناسان دانشکده علوم پزشکی آبادان انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعه مقطعی در شهریور 1393 انجام گرفت. جامعه پژوهش مدیران و کارشناسان دانشکده علوم پزشکی آبادان بودند که به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته شامل متغیرهای فردی با 8 سوال و جدول ثبت موارد الگوبرداری شده با 4 سوال باز و بسته بوده که روایی و پایایی آن تایید گردید. داده ها با مراجعه حضوری بعد از توجیه مبانی پژوهش و نحوه تکمیل پرسشنامه، به صورت خود ایفاد جمع آوری و در SPSS18 در سطح معنی داری P<0.05 تحلیل شد.یافته ها: از بین 139 نفر مورد مطالعه، 56 نفر (40.3 درصد) جهت بهبود و توسعه عملکرد سازمانی، 106 مورد از دستاوردهای موفق دیگر سازمان ها (با سرانه 0.4 مورد در سال) را استفاده نمودند که 67 مورد (63.3 درصد) در حیطه مدیریتی و سازمانی، 96 مورد (90.6 درصد) از سازمان های دولتی، 103 مورد (90.6 درصد) از داخل کشور، 44 مورد (41.5 درصد) با مراجعه به سایت های اینترنتی بوده است. از بین عوامل فردی و سازمانی هیچ کدام با میزان یا سابقه بهینه کاوی رابطه معنی دار نداشت (P>0.05). نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که سرانه بهینه کاوی در دانشکده علوم پزشکی آبادان پایین می باشد. لذا طراحی و اجرای برنامه های مداخله ای به منظور ترویج و توسعه بهینه کاوی پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: بیمارستان به عنوان یک بنگاه اقتصادی، جهت استفاده بهینه از منابع و امکانات تولید خود باید از تجزیه و تحلیل های اقتصادی استفاده کند. هدف این مطالعه تخمین تابع تولید بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز طی دوره زمانی 1392-1384 بود.روش بررسی: این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی انجام شد. داده ها طی دوره زمانی 9 ساله در سطح 7 بیمارستان جمع آوری شده، متغیر وابسته در این پژوهش، تعداد پذیرش بستری به عنوان میزان تولید و متغیرهای توضیحی شامل تعداد پرستاران، پزشکان، و سایر کارکنان، تعداد تخت ها و پذیرش سرپایی بود. همچنین برای تعیین و تصریح مدل از فرم تبعی Cobb-Douglas برای تابع تولید استفاده شده، تجزیه و تحلیل اطلاعات و تخمین مدل با استفاده از نرم افزار اقتصادسنجی 12 STATA انجام شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که کشش مربوط به نیروی پزشک 0.28، نیروی پرستار 0.10، تعداد تخت 0.95، سایر کارکنان -0.11 و پذیرش سرپایی 0.30 بود. به عبارت دیگر تولید در بیمارستان های مذکور بیشترین وابستگی را به تعداد تخت داشته و یک فعالیت اقتصادی سرمایه بر بود. مجموع ضرایب تابع تولید برابر با 0.88 و بازدهی نسبت به مقیاس نزولی بود. نتیجه گیری: یافته های مطالعه، اهمیت بالای تخت بیمارستانی در افزایش تولید را نشان داد. بنابراین میزان بهره وری تخت فعال در این بیمارستان ها بالاست و بیشترین نقش را در تولید بیمارستان یا تعداد ترخیص شدگان به خود اختصاص داده است.

زمینه و هدف: وقتی تفاوت فاحشی بین گروه های درآمدی در جامعه وجود داشته باشد، از مسیر کانال های متعدد، ممکن است بر سلامتی جوامع و ساختار هزینه های آن تاثیر بگذارد. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر نابرابری و فقر (و سایر خصوصیات اقتصادی-اجتماعی جوامع) بر روی شاخص های سلامت عمومی و ساختار پرداخت های هزینه ای آن پرداخته است.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- کاربردی بوده و در نمونه 34 کشور جهان (به لحاظ برخورداری از داده های منظم از نابرابری درآمد) طی دوره زمانی 1995 تا 2012 با استفاده از رویکرد داده های تابلویی انجام گرفته است. برای برآورد مدل ها از نرم افزار Eviews 9 استفاده شده است. برآوردها طی مدل های جداگانه برای شاخص های سلامتی و هزینه های آن انجام شده است.یافته ها: نابرابری درآمد و فقر از یک سو موجب کاهش سلامت عمومی گردیده و از سوی دیگر سهم افراد از پرداخت های بهداشتی و درمانی را افزایش می دهد. همچنین سطح آموزش موجب ارتقای سلامت جامعه و کاهش پرداخت های مستقیم از جیب و خصوصی افراد می شود. تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ موجب افزایش مخارج خصوصی سلامت و پرداخت های مستقیم از جیب افراد می گردد. نتیجه گیری: در مسیر توسعه اقتصادی باید توجه ویژه به مساله نابرابری درآمد بین افراد جامعه شود. با بروز نابرابری و فقر نسبی بیشتر، مشکلات روحی و روانی در جامعه تعمیق یافته و سلامت افراد دچار آسیب جدی می شود. این مساله با تضعیف مدیریت کارایی بخش سلامتی، پرداخت های مستقیم از جیب افراد را نیز افزایش داده و بنابرین موجب تضعیف مضاعف سلامتی عمومی می شود.

زمینه و هدف: توان خدمت دهی فرایندی است که در آن به طور همزمان با افزایش خدمات قابل ارائه به بیماران، کاهش هزینه های عملیاتی را در بر دارد. هدف این پژوهش استخراج و اولویت بندی عوامل تاثیرگذار بر توان خدمت دهی در بخش اورژانس بیماران قلبی بوده است.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- موردی، از طریق مصاحبه حضوری با خبرگان و طراحی پرسشنامه خبره با استفاده از معیارهای مدیریتی اورژانس های بیمارستانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تکمیل پرسشنامه توسط خبرگان یکی از بیمارستان های دانشگاهی تهران، 6 شاخص و 26 زیر شاخص استخراج و داده ها با استفاده از ابزارهای تصمیم گیری با معیارهای چند گانه، ANP و DEMATEL تحلیل گردید.یافته ها: از میان 26 زیرشاخص، 6 شاخص با اولویت برتر تاثیر 72 درصدی بر روی توان خدمت دهی داشته اند. از بین 6 اولویت برتر، راهنماهای بالینی اورژانس قلب به عنوان مهمترین شاخص در بیشینه توان خدمت دهی به بیماران درد قفسه سینه در اورژانس بیمارستان مورد مطالعه استخراج گردید.نتیجه گیری: حاصل این پژوهش تعیین اولویت های ارتقای توان خدمت دهی در بخش های اورژانس قلب است که به روش انتخاب مشخصه ها از طریق ترکیب روش ANP و DEMATEL برای اولین بار انجام شد و می تواند به عنوان راهگشایی در راستای ارتقای توان خدمت دهی بخش های مراکز درمانی به ویژه مراکز دانشگاهی برای برنامه ریزان و سیاست گذاران حوزه بهداشت و درمان قرار گیرد.