میکروبیولوژی دامپزشکی (پژوهشنامه دامپزشکی گرمسار)
سال:1397 | دوره:14 | شماره:1 (پیاپی 36) |تعداد مقالات:14

هر ساله با مهاجرت پرندگان مهاجر بین کشورهای مختلف طغیان های آنفلوانزای فوق حاد در کشورهایی که این پرندگان به آنها مهاجرت می کنند مشاهده می شود. افزایش طغیان های این بیماری به علت خسارات اقتصادی شدید و اثرات آن بر سلامت عمومی، نگرانی را در جوامع جهانی افزایش داده است. بیشتر گونه های پرندگان وحشی غیر آبزی به آنفلوانزای فوق حاد حساس بوده و به دلایل مختلف از جمله پرواز آزادانه و تماس با طیور اهلی و در برخی موارد با طیور صنعتی، مهاجرت برخی از گونه ها و جا به جایی بین کشورهای مختلف و تجارت و قاچاق آنها در سطح بین المللی و تماس نزدیک به انسان به علت نگهداری آنها به عنوان سرگرمی و یا تفریح، اهمیت بالقوه ای در اکولوژی ویروس های آنفلوانزای فوق حاد دارند. بیشتر گزارشات بیماری در پرندگان وحشی غیر آبزی ناشی از تحت تیپ H5N1 می باشد. کمترین حساسیت به ویروس های آنفلوانزای فوق حاد در دو گونه کبوترها و سارها مشاهده شده است و احتمالا کمترین نقش را در اپیدمیولوژی این ویروس ایفا می کنند. در حالیکه سایر گنجشک سانان، شاهین سانان و طوطی ها به آنفلوانزای فوق حاد حساسیت بالایی دارند. در بیشتر طغیان های گزارش شده از شاهین سانان و کلاغ، علت اصلی ابتلا مصرف لاشه پرندگان مبتلا و یا مجاورت با آنها بوده است. علت اصلی حساسیت گونه ها به ویروس های آنفلوانزا، وجود گیرنده های اختصاصی آلفا 2 و 3 در دستگاه تنفس و گوارش آنها می باشد. علایم غالب مشاهده شده در پرندگان وحشی غیر آبزی، علایم عصبی است و بیشترین غلظت ویروس در مغز مشاهده شده است. با توجه به حساسیت بیشتر گونه های پرندگان وحشی غیر آبزی و به دلیل تعداد زیاد این پرندگان و تماس بین پرندگان مهاجر و طیور بومی و صنعتی و احتمال انتقال آلودگی به سایر آنها و انسان، در طراحی برنامه های مراقبت آنفلوانزا و در همه گیریها باید این پرندگان را نیز در نظر گرفت.

ویروس های بیماری لمپی اسکین، آبله بزی و آبله گوسفندی از اعضاء جنس کاپری پاکس ویروس و از خانواده پاکس ویریده هستند. این ویروس ها قرابت ژنتیکی بسیار زیادی دارند. بنابراین استفاده از واکسن های حاوی سوش های کاپری پاکس ویروس مشتق شده از بز و گوسفند برای کنترل بیماری لمپی اسکین می تواند مفید باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی خصوصیات پاسخ های ایمنی القاء شده ناشی از واکسن آبله بزی بر علیه بیماری لمپی اسکین در گاو می باشد. گوساله ها از زمان تزریق واکسن تا 5 هفته بعد از آن از نظر ظهور تب و علایم بالینی بطور روزانه مورد معاینه قرار گرفتند. پاسخ های ایمنی هومورال توسط تست خنثی سازی سرم و پاسخ های ایمنی سلولی توسط تست های MTT Real-time PCR, و ELISA مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در گوساله های واکسینه شده، تب و تورم موضعی در محل تزریق در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. در ارزیابی پاسخ ایمنی هومورال افزایش معنی داری در میزان تیتر آنتی بادی اختصاصی در گروه واکسینه در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد، بطوریکه این میزان در روز 35 بعد از واکسیناسیون دارای اختلاف معنی داری نسبت به سایر روزها بود (P<0.05). در ارزیابی پاسخ ایمنی سلولی، افزایش معنی داری در بیان ژن IFN-g در روز 7 و ژن IL-4 در روز 21 بعد از واکسیناسیون در مقایسه با روز صفر و گروه کنترل مشاهده شد (P<0.05) و این در حالی بود که بیشترین میزان تولید سایتوکاین در مایع رویی کشت سلول برای IFN-g و IL-4 در روز 21 بعد از واکسیناسیون مشاهده شد (P<0.05). همچنین شاخص تکثیر لنفوسیتی درگوساله های واکسینه، در روز های 7، 21 و 35 در مقایسه با روز صفر و گروه کنترل افزایش معنی داری را نشان داد (P<0.05). بر اساس نتایج این مطالعه واکسن آبله بزی سوش گرگان با القاء پاسخ های ایمنی هومورال و سلولی قادر به تولید مقادیر مناسبی از آنتی بادی های خنثی کننده و همچنین با افزایش قدرت تکثیر لنفوسیتی و بیان و تولید سایتوکاین ها از ایمنی زایی مناسبی جهت استفاده در واکسیناسیون در برابر LSD برخوردار است.

امروزه متدها و روش های مختلفی برای تولید نانوذرات نقره مورد استفاده قرار می گیرد اما هر یک از این روش ها دارای معایب زیادی هستند. روش های شیمیایی اکثرا سمی و ناپایدارند و روش های فیزیکی گران و کم بازده هستند اخیرا محققین با استفاده از سیستم های بیولوژیکی مانند میکروارگانیسم ها و گیاهان نانوذرات نقره تولید کرده اند این روش ارزان و بی خطر و پایدار است. در این تحقیق از ساکارومیسس سرویسیه به عنوان یک بیوراکتور استفاده شد. همچنین در این تحقیق اثرات ضد قارچی نانوذرات نقره بیوسنتز شده برعلیه میکروسپوروم کانیس بررسی شد. سوپرناتانت مخمر به محلول 10-3M نیترات نقره اضافه شد و در انکوباتور 30 درجه و دور 250 rpm قرار داده شد. تغییرات رنگ آن مورد بررسی قرار گرفت، سپس توسط دستگاه های FTIR, XRD, TEM, -VIS UV بیوسنتز نانوذرات نقره اثبات شد. نانوذرات حاصل به روش دیسک و چاهک گذاری و محاسبه قطر هاله عدم رشد و MIC80 وMFC  آن بر علیه میکروسپوروم کانیس بررسی شد و با داروهای موثره مقایسه گردید. نتایج نشان داد که ساکارومیسس سرویسه تونایی بیوسنتز نانوذرات نقره با سایز 27 نانومتر را داشته و این نانوذرات نقره با غلظت 33±0.29mg/ml اثر کشندگی بر میکروسپوروم کانیس دارد. این پژوهش در واقع گزارشی است از امکان بیوسنتز نانوذرات نقره توسط یکی از میکروارگانیسم های ایمن و غیر پاتوژن که نانوذرات بیوسنتز شده آن می تواند مورد استفاده در پزشکی و داروسازی قرار گیرد.

قارچ های فرصت طلب به صورت بسیار گسترده ای در محیط های آبی و خاکی پراکنده اند. عوامل مستعد کننده مانند تراکم، استرس، حمل و نقل، دستکاری، آلودگی آب، تغذیه دستی و.... در بروز عفونت های قارچی نقش مهمی دارند که با توجه به حساس بودن ماهی قزل آلای رنگین کمان احتمال بروز بیماری افزایش می یابد. قزل آلای رنگین کمان از گونه های پرطرفدار در ایران محسوب شده و ایران یکی از تولید کنندگان اصلی این ماهی در آب شیرین می باشد. به همین جهت بررسی فلور باکتریایی، قارچی و انگلی در محیط های پرورشی اهمیت زیادی دارد. در این راستا از سطح بدن (پوست و باله) و آبشش 150 ماهی به ظاهر سالم با میانگین وزنی 100.98±5.48 گرم در 15 کارگاه پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان با منبع آبی چاه طی دو فصل پاییز و زمستان 1395 دراستان البرز نمونه گیری انجام شد. نمونه ها در شرایط استریل به آزمایشگاه حمل و زیر هود میکروبیولوژیک به محیط های کشت سابورو دکستروز آگار حاوی کلرامفنیکل، کورن میل آگار و گلوکز پپتون آگار منتقل شدند. محیط های کشت در دمای 1±23 درجه سانتی گراد نگهداری و بطور روزانه حداکثر تا 2 هفته گرم خانه گذاری شدند. کلنی های قارچی رشد یافته از نظر خصوصیات ماکروسکوپی و میکروسکوپی مورد بررسی و شناسایی قرار گرفتند. 103 مورد قارچ از سطح بدن جدا شد که 87 مورد آن قارچ رشته ای از 11 جنس و 16 مورد آن قارچ مخمری بود. از آبشش نیز 82 مورد قارچ جدا شد که از این تعداد 70 مورد آن از 10 جنس مختلف قارچ رشته ای بود و بقیه آنرا مخمرها تشکیل دادند. جنس آسپرژیلوس بیشترین جدایه را از پوست و آبشش تشکیل می داد که گونه فلاووس بیشترین سهم را دارا بود. طبق آزمون آماری مربع کای بین سطح بدن و آبشش از نظر گونه های شناسایی شده اختلاف معنی داری مشاهده نشد (p>0.05)، ولی در اکثر موارد تعداد هر یک از گونه های جدا شده در سطح بدن بیش از آبشش بود. قارچ ها در همه جا حضور دارند بنابراین وجود قارچ در منابع آبی نیز امری طبیعی تلقی می گردد. همچنین آلودگی های زیست محیطی از جمله حضور فاضلاب های شهری و کشاورزی در منابع آبی موجب مهیا شدن رشد سریعتر قارچ ها و پیدایش قارچ های غیر آبزی در آن خواهند شد. تنوع قارچ های جداسازی شده حاکی از شرایط نامطلوب بهداشتی مزارع است که مشکلاتی نظیر کاهش تولید، افزایش عفونت های قارچی و هزینه های درمانی را در پی دارد. آلودگی غذای مصرفی در کارگاه های پرورشی به هاگ قارچ نیز می تواند از دلایل ورود آلودگی باشد.

هدف: مایکوپلاسما بووی جنیتالیوم یکی از پاتوژن های ایجاد کننده ورم پستان در گاو های شیرده است. عوارض ناشی از این بیماری شامل کاهش شیر دهی، تغییر کیفیت شیر، تورم کارتیه ها، ورم مفاصل، عفونت دستگاه تنفسی، عفونت سیستم ادراری، عفونت گوش داخلی و سپتی سمی می باشد. هدف از این مطالعه، جداسازی و شناسایی مایکوپلاسما بووی جنیتالیوم از شیر گاوهای مبتلا به ورم پستان بالینی با روش های کشت و PCR بود.روش کار: در این مطالعه توصیفی در سال 1395، تعداد 156 نمونه ی شیر از گاوهای مشکوک به اورام پستان بالینی در گاوداری های صنعتی ایران اخذ گردید. نمونه ها در محیط PPLO broth و PPLO agar کشت داده شدند. برای استخراج DNA از روش فنل کلروفرم استفاده گردید. نمونه ها از نظرحضور جنس مایکوپلاسما و گونه مایکوپلاسما بووی جنیتالیوم به روش PCR مورد آزمایش قرار گرفتند. به منظور تشخیص این میکروارگانیسم به روش مولکولی از پرایمرهای اختصاصی Mbg F و Mbg R استفاده گردید.نتایج بدست آمده: در روش کشت از تعداد 156 نمونه، 57 (37%) نمونه کلنی های تخم مرغ نیمرو شده مایکوپلاسما را از خود نشان دادند؛ در حالیکه در آزمون PCR از این تعداد نمونه، 62 (40%) نمونه از نظر حضور پرایمر جنس مایکوپلاسما مثبت گزارش گردید و در آزمون PCR اختصاصی گونه نیز، یک نمونه (2%) مثبت مایکوپلاسما بووی جنیتالیوم گزارش شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق، PCR را به عنوان یک روش سریع، با حساسیت و ویژگی بالا جهت تشخیص مایکوپلاسماها معرفی نمود.

لیشمانیازیس آلودگی انگلی تک یاخته ای است که در اکثر نقاط جهان گزارش می شود و در نواحی مختلف دنیا شیوع دارد. این بیماری سومین بیماری مهم جهان است که از طریق ناقل بیولوژیک منتقل می شود 12 تا 15 میلیون نفر در بسیاری از کشور های جهان آلوده به لیشمانیازیس هستند و سالانه دو میلیون مورد جدید لیشمانیازیس در سطح جهان بروز می کند. ممکن است درمان با داروهای شیمیایی اثرات جانبی زیادی برای بیمار داشته باشد. در تحقیق حاضر فراورده های حاصل از سیر، برگ گردو، آویشن، بومادران و عسل برای درمان لشمانیازیس جلدی در مدل موشی بالب - سی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که عصاره سیر در غلظت های 25، 50 و 100 mg/ml از لحاظ آماری اثر درمانی موثری بر آماستیگوت های لیشمانیا ندارد و نسبت به گروه های شاهد اختلاف آماری معنی داری را نشان نمی دهد (p³0.05). عصاره برگ گردو در غلظت های فوق اثرات درمانی موثری در مقایسه با گروه های شاهد از خود نشان داد (p£0.05). عصاره عسل در غلظت های مختلف داری اثر درمانی موثری در مقایسه با گروه های شاهد بود و نسبت به عصاره برگ گردو اثر کمتری را نشان می دهد. عصاره های بومادران و آویشن نیز دارای اثرات خوب درمانی نسبت به گروه های شاهد و برگ گردو و عسل بودند. عصاره آویشن با بالاترین غلضت اثر درمانی بسیار مطلوبی بر زخم های لشمانیایی در مدل موشی داشت. انتظار می رود نتایج این تحقیق در درمان بیماری سالک گام موثری را بردارد.

باکتری کلستریدیوم پرفرینجنز عامل بیماری انتروتوکسمی در گوسفند می باشد. هدف از این مطالعه انتخاب بهترین سویه کلستریدیوم پرفرینجنزتیپ D از ایران و مقایسه آن با سویه واکسینال به وسیله تست های پتنسی و MLD است. در این تحقیق، 15 سویه تیپ D مورد مطالعه قرار گرفت. در ابتدا آزمایشات میکروبیولوژی و بیوشیمیایی انجام شد، سپس نمونه هابه وسیله تست PCR تایید شدند. در نهایت بهترین سویه ها به وسیله MLD انتخاب شد و واکسن انتروتوکسمی از نمونه سویه واکسینال و این سویه ها تهیه شد. واکسن برای مدت 45 روز در یخچال نگه داری شد. سپس تست پتنسی طبق دستورالعمل های استاندارد بر روی نمونه ها انجام شد. نتایج نشان داد که شرایط توکسین اپسیلون واکسن سویه های جدا شده در موسسه رازی با توکسین اپسیلون نمونه واکسن سویه واکسینال برابر می باشد.

آنفلوانزای پرندگان یک بیماری عفونی خطرناک و با اهمیت جهانی است که خسارات مالی قابل توجهی به صنعت طیور تحمیل می کند. تشخیص سرمی بر اساس بررسی آنتی بادی تولید شده بر ضد نوکلئوپروتئین (NP) که در میان همه ویروس های A آنفلوانزا حفاظت شده است، می تواند برای نشان دادن سطح ایمنی ضد همه تحت تیپ های ویروس A آنفلوانزا استفاده گردد. هدف از این مطالعه تولید پروتئین نوترکیب NP بود. بدین منظور ناحیه کدکننده ژن نوکلئوپروتئین جدایه ای از ویروس آنفلوانزای پرندگان A/chicken/Iran/AH-1/06(H9N2) با آزمایش RT-PCR تکثیر و به درون وکتور بیانی - پروکاریوتی (pMal-C2x) کلون شده و به داخل باکتری اشریشیا کلی سویه BL21(DE3) ترانسفورمه گردید. وکتور نوترکیب تخلیص شده جهت بررسی بیان پروتئین نوترکیب MBP-NP مورد استفاده قرار گرفت. پروتئین هدف با وزن حدود 97 کیلو دالتون از طریق SDS-PAGE و متعاقب آن وسترن بلات مورد ارزیابی قرار گرفت. مشاهده بیان پروتئین با وزن ملکولی قابل انتظار در SDS-PAGE و واکنش مثبت این پروتئین با سرم پرنده آلوده به آنفلوانزا در وسترن بلات نشان دهنده بیان موفق ژن NP در E. coli بود.

عفونت ویروسی هپاتیت E از جمله بیماری های می باشد که طی چند سال اخیر در اکثر کشورهای جهان سبب افزایش تلفات در گله های مرغ تخمگذار و کاهش تولید تخم مرغ تا حدود 20% شده است. بیماری را سندرم هپاتیت و اسپلینومگالی یا HS می نامند. ویروس هپاتیت E طیور در خانواده هپه ویریده (Hepeviridae) قرار دارد. این ویروس بصورت تک رشته ای، RNA دار و بدون پوشش است. در این بررسی از 10 مزرعه مرغ تخمگذار در مناطق مختلف استان اصفهان نمونه گیری بصورت کاملا تصادفی انجام شد. جهت اخذ نمونه ها پس از شناسایی گله ها و ثبت اطلاعات گله نمونه گیری از سرم و سواپ مدفوعی صورت گرفت. گله های مورد آزمایش همه دارای کاهش تولید بودند که علت این کاهش تولید نامشخص بود. از مجموع از 150 نمونه سرمی و 150 نمونه سواپ مدفوعی که مورد آزمایش PCR قرار گرفتند در 6 نمونه (4 درصد) از 3 گله ژنوم ویروس ردیابی شد. از این 6 نمونه مثبت در 5 نمونه سرمی (3.33 درصد) ویروس شناسایی شد ولی در نمونه های مدفوع همان پرندگان ویروس ردیابی نشد. ولی در 1 نمونه (0.66 درصد) هر دو نمونه سرم و سواپ مدفوعی پرنده وجود ویروس هپاتیت E تایید شدکه نشان دهنده شروع شیوع این ویروس در واحدهای تخمگذار در این استان است.

عامل بیماری توکسوپلاسموز، تک یاخته ای درون سلولی اجباری به نام توکسوپلاسما گوندی است که قدرت عفونت زایی بیشتر مهره داران خونگرم را دارد. این بیماری به علت ایجاد عفونت مادرزادی وسقط جنین دارای اهمیت فراوان در پزشکی و دامپزشکی می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی سرواپیدمیولوژی توکسوپلاسموز در طیور استان مازندران با استفاده از روش لاتکس آگلوتیناسیون می باشد. در این بررسی پس از خونگیری و ثبت مشخصات شامل سن و جنس از طیور مورد نظر نمونه های خون به آزمایشگاه انتقال داده شده و پس از سانتریفیوژ سرم آنها تهیه و در شرایط منهای 20 درجه نگهداری شدند. سپس برای بررسی آلودگی به توکسوپلاسموز از کیت تشخیصی لاتکس آگلوتیناسیون ساخت شرکت زیست فراوران پارس (ZFP) استفاده شد و نتایج و داده ها مورد آنالیز و بررسی قرار گرفتند. دراین بررسی بااستفاده از روش سرولوژی لاتکس آگلوتیناسیون میزان شیوع آلودگی توکسوپلاسموز در طیور بومی استان مازندران، مرغ (%13.11)، خروس (%40)، اردک (%16.82)، غاز (%10.41)، بوقلمون (%21.56) مشاهده شد.