میکروبیولوژی دامپزشکی (پژوهشنامه دامپزشکی گرمسار)
سال:1391 | دوره:8 | شماره:1 (پیاپی 24) |تعداد مقالات:13

عفونت های باکتریایی 6 مزرعه از مزارع قزل آلای استان مازندران واقع در حاشیه رودخانه هراز در طی سه فصل بهار و تابستان و پاییز سال 1390 مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور در هر فصل 2 مرتبه و هر مرتبه از تعداد 10 نمونه ماهی بیمار نمونه گیری بعمل آمد. مشاهدات بالینی، کالبدگشایی، انجام کشت باکتریایی و شناسایی جدایه های باکتریایی جداسازی شده مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که از نظر بالینی در کالبدگشایی ماهیان مبتلا و مورد نمونه گیری، علائم خونریزی در روده ها، کبد کم رنگ و گاهی خال دار و نیز تجمع مایع خونی در محوطه شکمی قابل مشاهده بود. در مطالعات باکتری شناسی، از مجموع 360 نمونه ماهی مورد آزمایش از تعداد 188 نمونه آنها عوامل باکتریایی گرم مثبت و منفی جداسازی گردید که از این تعداد 149 جدایه آن را کوکسی های گرم مثبت شامل استرپتوکوکوس اینیایی (51 جدایه)، لاکتوکوکوس گارویه (7 جدایه) و استافیلوکوکوس (گونه های ارئوس و اپیدرمیدیس 91 جدایه) و 39 مورد را باکتری های گرم منفی شامل آئروموناس هایدروفیلا (20 جدایه)، یرسینیا راکری (14 جدایه) و ویبریو آنگوئیلاروم (5 جدایه) تشکیل داد. در آزمایشات آنتی بیوگرام همه جدایه های باکتریایی فوق الذکر نسبت به انروفلوکساسین و فلمکوئین حساس بودند. در حالی که درجه حساسیت آن ها به پنی سیلین و اریترومایسین متفاوت بود. فراوانی کل ابتلا مزارع تحت مطالعه به عفونت های باکتریایی فوق الذکر برابر 52.22 درصد و بیشترین فراوانی کل مزارع به عفونت های ناشی از استافیلوکوکوزیس (25.27 درصد) و استرپتوکوکوزیس/ لاکتوکوکوزیس (16.10 درصد که دارای علائم کوری، بیرون زدگی چشم، تیرگی پوست، تورم شکم و پرولاپس مخرج و کاهش تحرک بودند) بود. بعلاوه فراوانی فصلی ابتلا مزارع فوق الذکر به عفونت های باکتریایی مذکور در فصول بهار، تابستان و پاییز به ترتیب 40.83 و 66.66 و 49.16 درصد بود. نتایج این تحقیق بیانگر بروز بیماری های باکتریایی متنوعی در مزارع قزل آلای حاشیه رودخانه هراز می باشد.

امروزه مصرف نامنظم و بی رویه آنتی بیوتیک های سنتتیک و تجاری زمینه ساز بروز مقاومت دارویی در باکتری ها و بر جا گذاشتن عوارض جانبی و باقی مانده های دارویی در فرآورده های دامی شده است که این امر لزوم استفاده از ترکیباتی طبیعی نظیر گیاهان دارویی برای اهداف درمانی را رهنمون می سازد. در این مطالعه ویژگی های ضدباکتریایی سیاه دانه علیه 10 باکتری مهم بیماری زا از دیدگاه دامپزشکی مورد بررسی قرار گرفت. جدایه های بالینی باکتری های مختلف از حیوانات توسط واکنش های بیوشیمیایی و ویژگی های کشت و ریخت شناسی شناسایی شدند. حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد باکتری (MIC) و حداقل غلظت کشنده باکتریایی (MBC) عصاره اتانولی سیاه دانه با روش Macro broth dilution و برای هر یک از سویه های پاتوژن باکتریایی تعیین گردید. میانگین حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد و حداقل غلظت کشنده باکتری (میلی گرم به ازای هر میلی لیتر) بترتیب در یرسینیا انتروکولیتیکا (100 و 200)، لیستریا مونوسیتوژنز (12.5 و 25)، کورینه باکتریوم سودوتوبرکلوزیس (12.5 و 12.5)، کورینه باکتریوم رناله (3.125 و 6.25)، بروسلاآبورتوس (25 و 50)، پاستورلامولتوسیدا (6.25 و 6.25)، منهیمیا همولیتیکا (3.125 و 3.125)، تروپرلا (آرکانوباکتریوم) پیوژنز (3.125 و 6.25)، اشریشیاکلی (100 و 200)، استافیلوکوکوس آرئوس (50 و 50) تعیین گردید. بیشترین فعالیت ضدباکتریایی در مورد منهیمیا همولیتیکا با حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد 3.125 میلی گرم در هر میلی لیتر و کمترین فعالیت ضدباکتریایی در مورد اشریشیا کلی و یرسینیا انتروکولیتیکا با حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد 100 میلی گرم در هر میلی لیتر مشاهده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره اتانولی سیاه دانه بر رشد تمام باکتری های پاتوژن مورد آزمایش اثر ممانعتی داشت و می توان از این عصاره یا ترکیبات خالص شده از آن در کنترل عوامل عفونی استفاده نمود.

بیماری زبان آبی یک بیماری ویروسی غیرواگیر در نشخوارکنندگان به ویژه گوسفند است که با فراوانی کمتر در گاو، بز، بوفالو، آهو، شتر و آنتلوپ ها دیده می شود. عمدتا توسط حشرات منتقل می شود و باعث ضایعاتی در مخاط بینی، دهان و اندام های حرکتی می شود. همچنین گزارشاتی مبنی بر ایجاد سقط در برخی حیوانات وجود دارد. شتر یکی از حیواناتی است که مخزن این ویروس است ولی علائمی نشان نمی دهد. از این رو می تواند باعث انتشار عفونت در مناطق مختلف و حیوانات دیگر شود. هدف از این مطالعه، جستجوی ژنومی ویروس بلوتانگ در شتر های یک کوهانه کشتار شده در مرکز ایران بود. به منظور جستجوی توالی قطعه ژنومی S7 در ویروس زبان آبی، از تعداد 110 شتر یک کوهانه کشتار شده در کشتارگاه نجف آباد نمونه خون، تهیه شد. جهت جلوگیری از انعقاد، به نمونه های خون هپارین اضافه شد و در یک محفظه در کنار یخ به آزمایشگاه ارسال گردید. با استفاده از روش اسید گوانیدیم-ایزوتیوسیانات و فنل-کلروفرم استخراج RNA انجام پذیرفت. سپس نمونه ها به روش RT-PCR مورد آزمون قرار گرفت. محصول PCR حاصل از آزمون، روی ژل آگاروز 1.5 درصد برده شد و پس از رنگ آمیزی با اتیدیوم بروماید، توسط ژل داکیومنت قرائت گردید. نتایج آزمون نشان داد که کلیه نمونه ها منفی هستند که خوشبختانه می تواند گویای آن باشد که این عفونت در منطقه مورد بررسی از کشورمان وجود ندارد و یا متعاقب عفونت گذرا، ویرس بلوتانگ در خون شتر یک کوهانه پایداری طولانی مدت ندارد. با توجه به اینکه این بیماری در برخی استان های دیگر گزارش شده بهتر است مطالعات بیشتری در خصوص آلودگی شتر صورت پذیرد.

میکروب کلامیدوفیلا یک ارگانیسم مشابه با باکتری های گرم منفی و داخل سلولی است که در خانواده کلامیدیاسه قرار دارد. در این خانواده گونه های مختلفی از کلامیدوفیلا قرار دارند که قادرند میزبان های خود را آلوده نمایند. گونه ایجاد کننده بیماری در پرندگان، کلامیدوفیلا پسیتاسی است که در انسان هم منجر به بروز بیماری می شود. انتقال بیماری از طریق تماس با پرندگان آلوده و خصوصا پرندگان خانواده طوطی سانان و یا ترشحات و وسائل آلوده می باشد. هدف کلی از این مطالعه، تشخیص مولکولی میکروب کلامیدوفیلا پسیتاسی در بین پرندگان خانواده طوطی سانان مشکوک به حضور کلامیدوفیلا پسیتاسی در آنها در شهر تهران و با استفاده از روش واکنش زنجیره پلیمراز آشیانه ای می باشد. در این بررسی سوآب مدفوعی از 23 نمونه طوطی مشکوک به همراه سو آب کلواک از 7 نمونه لاشه مشکوک به حضور کلامیدوفیلا پسیتاسی گرفته شد. نمونه ها تا زمان استخراج در دمای 20- درجه سانتیگراد نگهداری شدند. روش استخراج DNA با استفاده از فیلترهای سیلیکا صورت گرفت و در ادامه با استفاده از روش واکنش زنجیره پلیمراز آشیانه ای و بر اساس ژن 16S rRNA مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج بدست آمده شامل 10 مورد مثبت از بین 30 نمونه مورد بررسی بود. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، اهمیت آموزش افراد نگهداری کننده از طوطی در جهت حفظ سلامت حیوان و پیشگیری از ابتلای انسان مشخص می شود.

تغییرات هماتولوژیکی و تعیین سطح سرمی کلسیم، فسفر، منیزیم و گلوکز در 20 راس گوساله مبتلا به تیلریوز طبیعی و 15 راس گوساله سالم مورد بررسی قرار گرفت. بعد از مشاهده علائم بالینی، گسترش خون محیطی از سیاهرگ مارژینال گوش برای تایید تیلریوز تهیه گردید. همچنین از همه گوساله ها دو نمونه خون از ورید وداج شامل 2 میلی لیتر با ماده ضد انعقاد (EDTA) برای بررسی هماتولوژی و 10 میلی لیتر بدون ماده ضد انعقاد برای تعیین غلظت الکترولیتی اخذ گردید. در آزمایشگاه بعد از مشاهده پیروپلاسم یا شیزونت انگل در لنفوسیت ها و ماکروفاژها بیماری تایید گردید. سپس مطابق روش های معمول، بررسی های هماتولوژی بر روی نمونه های خون با ماده ضد انعقاد انجام گرفت. بعد از جداسازی سرم از نمونه های خون بدون ماده ضد انعقاد، غلظت کلسیم، فسفر، منیزیم و گلوکز با استفاده از روش اسپکتروفتومتری اندازه گیری گردید. مقایسه نتایج گروه های شاهد و بیمار با نرم افزار SPSS و آزمون test-t در سطح 0.05>P انجام گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که میزان هماتوکریت، هموگلوبین، گلبول های قرمز، پلاکت ها و پروتئین تام سرم در گوساله های مبتلا به تیلریوز کاهش معناداری در مقایسه با گروه شاهد دارد. غلظت کلسیم، منیزیم و گلوکز نیز کاهش یافته اما این کاهش تنها در مورد کلسیم معنادار بود. غلظت فسفر افزایش یافته بود اما این افزایش بطور آماری معنادار نبود. نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که تیلریوز در گوساله ها سبب کاهش معنادار کلسیم سرم خون می شود که به عنوان یک یافته جدید باید در زمان درمان علاوه بر درمان اختصاصی بیماری به آن توجه ویژه نمود.

اشریشیا کلی O157:H7 به عنوان یک عامل اسهال، کولیت خونریزی دهنده و سندرم اورمی همولیتیک در سراسر جهان شناخته شده است. گوشت آلوده به مدفوع حیوانی احتمالا منبع اصلی عفونت اشریشیا کلی O157:H7 در نمونه های گوشت می باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان شیوع اشریشیا کلی O157:H7 در نمونه های گوشت گاو کشتارشده در کشتارگاه شهرستان رفسنجان صورت گرفت. این مطالعه به صورت توصیفی-تحلیلی، از اردیبهشت تا بهمن 1390 انجام پذیرفت. در این مطالعه تعداد 148 لاشه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها از برش سطحی عضله گردن گرفته شد و پس از نمونه برداری سریعا کشت و آنالیز میکروبی بر روی نمونه ها صورت گرفته و کلنی های مشکوک به اشریشیا کلی O157:H7 توسط تکنیک Polymerase Chain reaction مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان آلودگی نمونه ها به اشریشیا کلی و اشریشیا کلی O157:H7 بر اساس آزمون کشت به ترتیب 36 (%24.32) و 10 (%6.75) مثبت بودند. از این تعداد 6 نمونه (%4.05) در آزمون PCR به عنوان اشریشیا کلیO157:H7 تشخیص داده شدند. شیوع فصلی اشریشیا کلیO157:H7 نشان داد که بیشترین شیوع آلودگی نمونه های اخذ شده در فصل تابستان می باشد .(P<0.05) نتایج این مطالعه نشان داد که گوشت گاو می تواند به عنوان یک مخزن بالقوه برای اشریشیا کلی O157:H7 مطرح باشد و گوشت گاو ممکن است به عنوان یک حامل در انتقال این پاتوژن به انسان عمل کند.

مقاومت آنتی بیوتیکی در گونه های استافیلوکوکوس اورئوس مثل مقاومت نسبت به بتالاکتام ها مشخص شده است. موضوع مقاومت دارویی در درمان تورم پستان استافیلوکوکی و احتمال انتقال این مقاومت به انسان وجود دارد. نیاز به استفاده از تکنولوژی مدرن و استفاده از نانوذرات نقره که خاصیت درمانی آن از قبل به اثبات رسیده است، لازم و ضروری به نظر می رسد. در طی این بررسی تعداد 311 نمونه شیر اخذ گردید. در کارتیه های آلوده برای تورم پستان بالینی و همچنین فقدان علائم بالینی، تست کالیفرنیایی تورم پستان (CMT) و کشت باکتری شناسی مثبت در مورد اورام پستان تحت بالینی مشخص گردیدند. جهت شناسایی دقیق جدایه های استافیلوکوکوس اورئوس علاوه بر آزمایشات بیوشیمیایی استاندارد از تکثیر ژن nuc به روش PCR نیز استفاده گردید. حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی نانوذرات نقره و آنتی بیوتیک ها بصورت مجزا و توام تعیین شدند. الگوی مقاومت 50 جدایه استافیلوکوکوس اورئوس نسبت به پنی سیلین، آموکسی سیلین، آمپی سیلین و سفازولین به ترتیب 50%، 56%، 46% و 30% بودند. از کلیه جدایه ها، 8% نسبت به کمترین میزان نانوذرات نقره حساس بودند. بر اساس این مطالعه نانوذرات نقره به همراه آنتی بیوتیک های بتالاکتام دارای قدرت اثر بیشتری نسبت به هر کدام از آنتی بیوتیک ها و نانوذرات نقره به تنهایی است.

در مرداد ماه سال 1390 از یک قطعه سارگپه (Buteo buteo) موجود در سازمان محیط زیست استان آذربایجان شرقی که دچار شکستگی بال و خونریزی شده بود، نمونه خون از ورید بالی اخذ شد. پس از تهیه گسترش خونی، لام ها به آزمایشگاه انگل شناسی پلی کلینیک دکترای تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انتقال داده شد و پس از رنگ آمیزی با گیمسا 5 درصد، گسترش ها زیر میکروسکوپ نوری با بزرگنمایی 1000× مورد بررسی قرار گرفتند. پس از بررسی مشخص شد که نمونه مورد بررسی، آلوده به تک یاخته لکوسیتوزون می باشد. این گزارش اولین مورد آلودگی به این انگل از سارگپه در استان آذربایجان شرقی می باشد.