پژوهش های تولید گیاهی
سال:1389 | دوره:17 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

تناوب باردهی یکی از مهم ترین مشکلات در برخی ارقام مرکبات از جمله نارنگی انشو می باشد. درخت سال آور، در سال های متوالی محصول منظمی تولید نمی کند. کاهش کیفیت میوه در سال پرمحصول و کاهش حجم تولید در سال کم محصول، خسارت اقتصادی به تولیدکننده وارد می کند. به منظور بررسی امکان کاهش این ناهنجاری، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 5 تیمار شامل: 1- شاهد؛ 2- مصرف بهینه کودهای شیمیایی؛ 3- مصرف بهینه کودهای شیمیایی و محلول پاشی نفتالن استیک اسید؛ 4- مصرف بهینه کودهای شیمیایی و محلول پاشی دی کلروفنوکسی استیک اسید و 5- مصرف بهینه کودهای شیمیایی و محلول پاشی ساکارز هر یک با 4 تکرار در 4 سال متوالی با درختان بالغ نارنگی انشو انجام شد. درختان شاهد بیش ترین رفتار تناوب باردهی را طی چهار سال نشان دادند به طوری که به ترتیب یک سال «آور»، دو سال متوالی «نیاور» و یک سال آور داشتند در مقابل، چهار تیمار دیگر، تعداد سال های کم محصول را طی چهار سال، به یک سال کاهش دادند. تیمار 2 بیش ترین عملکرد سال کم محصول و کم ترین عملکرد سال پرمحصول را به خود اختصاص داد. کوچک ترین و کم وزن ترین میوه در سال های اول، دوم و چهارم متعلق به تیمار شاهد بود. مجموع عملکرد درختان در مدت 4 سال، در بین 5 تیمار، در تیمار شاهد حداقل بود. به طورکلی تیمار 2 با کاهش عملکرد در سال پر محصول، افزایش عملکرد در سال کم محصول و کاهش تعداد سال های کم محصول نسبت به شاهد و تیمارهای 3، 4 و 5 با کاهش تعداد سال های کم محصول و افزایش اندازه میوه در سال های پرمحصول، سبب تعدیل سیکل سال آوری، افزایش عملکرد کل طی سال های متوالی، کاهش میوه های ضایعاتی و بهبود بازارپسندی نارنگی سال آور انشو گردیده اند.

پیش بینی قابلیت حیات بذر برای تولیدکنندگان بذر مهم است و پیش بینی آن در انبار به درک روابط کمی بین زوال بذر، رطوبت بذر و دمای انبار بستگی دارد. از این رو این پژوهش به منظور کمی سازی روابط دما، رطوبت بذر و زوال بذر و تعیین ضرایب قابلیت حیات بذر در کدو تخم کاغذی، گاوزبان و سیاه دانه صورت گرفت. به این منظور 5 تیمار دمایی (30، 35، 40، 45 و 50 درجه سانتی گراد) و 4 تیمار رطوبت بذر (5، 8، 11 و 14 درصد) استفاده شدند. V=Ki-p /10KE - CWlog10 m - CHt - CQt2 معادله قابلیت حیات بذر می باشد که در آن KE، CW، CH و CQ ضرایب معادله می باشند. نتایج تجزیه داده ها نشان داد که مقدار ضریب KE برای کدو تخم کاغذی، گاوزبان و سیاه دانه به ترتیب معادل 3.4018، 6.7485 و 4.9701 بود. برای این گیاهان مقدار ضریب CW به ترتیب 3.2148، 2.4195 و 1.2528 برآورد گردید. مقدار ضریب CH برای کدو تخم کاغذی، گاوزبان و سیاه دانه نیز به ترتیب 0.131، 0.0665 و 0.0516 و مقدار ضریب CQ به ترتیب 0.00264، 0.000478 و 0.000478 تخمین زده شد.

به منظور بررسی اثر گرما و خشکی آخر فصل بر عملکرد، اجزا عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک 16 رقم کلزا، آزمایشی به صورت تجزیه مرکب در پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار محیط متفاوت (20 آبان، 20 آبان با قطع آخرین آبیاری، 20 آذر، 20 آذر با قطع آخرین آبیاری) هر یک در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی بهبهان در جنوب شرق استان خوزستان اجرا گردید. در این آزمایش اثر گرما و خشکی بر روی ارقام مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که درجه- روز- زشد (GDD) بین محیط های مختلف از زمان جوانه زدن تا شروع گلدهی اختلاف معنی داری داشته و همچنین طول دوره گلدهی بین محیط های مورد اشاره تفاوت معنی داری ایجاد نموده است و در نهایت تنش گرما و خشکی باعث گردیده که بین محیط های مختلف از نظر عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، شروع گلدهی، درصد روغن و عملکرد روغن در سطح یک درصد اختلاف معنی داری وجود داشته باشد. در میان اجزا عملکرد، تعداد غلاف در بوته بالاترین همبستگی را با عملکرد دانه نشان داد (0.83)، در حالی که همبستگی معنی داری بین عملکرد و وزن هزاردانه مشاهده نشد. هیبریدهای هایولا نسبت به سایر ارقام عملکرد بالاتری داشتند و با توجه به شرایط آب و هوایی برای منطقه و مناطق مشابه در کشور توصیه می گردند.

در این پژوهش تاثیر چهار پایه مرکبات شامل نارنج (Citrus aurantium)، بکرائی (C. reticulate × C. aurantium)، لیموآب (C. aurantifolia) و ولکامرلمون (C. volkameriana) بر میزان کلروفیل و غلظت عناصر معدنی (ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم، آهن، روی، مس، منگنز، کلر و بور) برگ اورلاندو تانجلو رشدیافته در گلدان های دارای خاک آهکی در گلخانه در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج نوع پایه تاثیر معنی دار بر میزان کلروفیل برگ داشت و بیش ترین میزان کلروفیل روی پایه نارنج به دست آمد. به غیر از کلسیم، منیزیم، مس و بور غلظت سایر عناصر تحت تاثیر نوع پایه در برگ اختلاف معنی دار داشت. غلظت ازت و کلسیم روی همه پایه ها و منگنز تنها روی پایه لیموآب کم تر از حد مطلوب و غلظت مس و کلر روی تمام پایه ها زیادتر از حد مطلوب بود. پایه نارنج بالاترین غلظت کلر و پایه ولکامرلمون بالاترین غلظت سدیم را در برگ داشتند.

از مزارع ذرت استان های غرب کشور نمونه هایی با علایم پوسیدگی نرم در محل ساقه و رنگ پریدگی و کوتولگی جمع آوری شدند. با کشت این نمونه ها روی محیط کشت ائوزین متیلن بلو 20 جدایه باکتری به منظور انجام آزمون های شناسایی انتخاب و خالص گردید. بر اساس آزمون های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی تمام این جدایه ها به عنوان گونه Dickeya zeae تشخیص داده شدند. برای بررسی مقاومت هیبریدهای ذرت به باکتری لهیدگی ساقه، از دو روش تزریق سوسپانسیون به ساقه در گلخانه و روش ایجاد زخم برگ در آزمایشگاه استفاده شد. در روش تزریق به ساقه هیبریدهای سینگل کراس 647 و 704 با بیش ترین درصد لهیدگی ساقه در کلاس حساس و سینگل کراس 700 با مقاومت متوسط و هیبریدهای سینگل کراس 108 و 500 با کم ترین درصد لهیدگی ساقه به عنوان واریته های مقاوم طبقه بندی شدند. نتایج به دست آمده از روش زخم برگ همبستگی بالایی (0.93=r) با روش تزریق به ساقه داشتند. در این روش هیبریدهای سینگل کراس 704 و 647 به عنوان واریته های حساس و سینگل کراس 108 به عنوان واریته مقاوم معرفی شد.