مجله پزشکی بالینی ابن سینا
سال:1394 | دوره:22 | شماره:2 (مسلسل 76) |تعداد مقالات:15

مقدمه و هدف: در سال های اخیر کاربرد میکروارگانیسم ها به عنوان کاتالیست های زیستی امکان تولید فرآورده های طبیعی با ارزش، با کاربرد درمانی را تسهیل نموده است. فرآیند بیوترانسفورماسیون میکروبی کافئین علاوه بر حذف زیستی کافئین سمی از محیط های آلوده، امکان تولید ترکیبات دی متیل گزانتینی ارزشمند مورد استفاده در صنایع پزشکی و دارویی را فراهم کرده است. در این مطالعه سعی بر شناسایی مخمرهای بومی است که بتوانند به عنوان کاتالیست واکنش تبدیل زیستی کافئین را به تئوفیلین و پاراگزانتین انجام دهند.روش کار: در این مطالعه تجربی 14 سویه مخمری تجزیه کننده کافئین که براساس تفاوت های مورفولوژیک از هم تفکیک شده بودند، به عنوان بیوکاتالیست برای تبدیل زیستی سوبسترای ارزان قیمت کافئین به دی متیل گزانتین های با ارزش افزوده بالا مانند تئوفیلین و پاراگزانتین برگزیده شدند. سویه منتخب مورد شناسایی فنوتیپی و ژنتیکی قرار داده شد. غربال گری با استفاده از آنالیزهای کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) و کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا (HPLC) انجام شد.نتایج: بررسی همزمان آنالیزهای UV و HPLC تحت شرایط سلولهای در حال استراحت سویه مخمری Rhodotorula sp. CW03 (با شماره دسترسی KF414531 در بانک ژن) منجر به شناسایی دو متابولیت اصلی (تئوفیلین و پاراگزانتین) حاصل از بیوترانسفورماسیون کافئین شد. در این واکنش بیوترانسفورماسیون، بیشترین مقادیر تئوفیلین (380 میلی گرم در لیتر) با راندمان مولی 16.4 درصد و پاراگزانتین (880 میلی گرم در لیتر) با راندمان مولی 37.9 درصد پس از به ترتیب 72 و 120 ساعت واکنش بیوترانسفورماسیون حاصل شد.نتیجه نهایی: این مطالعه جداسازی و شناسایی مخمرهای تجزیه کننده کافئین را به عنوان کاتالیست های ایمن و ارزان قیمت در تولید دی متیل گزانتین های طبیعی با ارزش را از سوبسترای ارزان قیمت کافئین پیشنهاد می نماید.

مقدمه وهدف : سطوح بالای هوموسیستئین عامل خطر شناخته شده ای برای ایجاد مقاومت به انسولین، بروز دیابت و عوارض قلبی- عروقی است. این مطالعه به منظور تعیین و مقایسه سطح سرمی هوموسیستئین و فولیک اسید و بررسی رابطه آن دو در دیابت بارداری و بارداری طبیعی انجام شد.روش کار: این مطالعه اپیدمیولوژیک تحلیلی مورد- شاهدی در بیمارستان کوثر قزوین درسال 1393-1392 انجام شد. 120 زن باردار تک قلو با سن بارداری 28-24 هفته بر اساس تست تحمل گلوکز خوراکی دو ساعته با 75گرم گلوکز در دو گروه دیابت بارداری (60 نفر) و بارداری طبیعی (60 نفر) قرار گرفتند. سطح سرمی هوموسیستئین و فولیک اسید دردوگروه سنجیده شد. داده ها با آزمون آماری t-test و روش correlation تجزیه وتحلیل شد. نتایج: در دیابت بارداری سطح سرمی هوموسیستئین بطور معنی داری (p<0.001) بالاتر و فولیک اسید با اختلاف معنی داری (p<0.001) پایین تر از بارداری نرمال بود. بین سطح سرمی هوموسیستئین وفولیک اسید در هیچ کدام از دو گروه رابطه معنی داری دیده نشد. سطح سرمی فولیک اسید در هر دو گروه ارتباط معنی داری با قند خون ناشتا داشت که این ارتباط در گروه دیابت بارداری، معکوس (r=-0.512, p<0.001 و در گروه بارداری طبیعی، مستقیم بود (p=0.001, r=0.417نتیجه نهایی: به نظر می رسد فولیک اسید در تنظیم سطح سرمی هوموسیستئین و قند خون نقش دارد.

مقدمه و هدف: سایتوکاین هایی که به وسیله جنین و مخاط رحم تولید می شوند مسوول تنظیم تعامل بین مادر و جنین هستند که پذیرش رحم را افزایش می دهند و منجر به افزایش میزان موفقیت در لقاح آزمایشگاهی (In Vitro Fertilization; IVF) می شوند. هدف از این مطالعه تعیین رابطه بین سطح سایتوکاین ها IL-1b, TNF-a, IP-10 و MCP در ترشحات اندومتر با میزان موفقیت روش IVF می باشد.روش کار: در این مطالعه مورد- شاهدی تو در تو،50 زن داوطلب درمان ناباروری، کاندیدای IVF مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان فاطمیه همدان انتخاب شدند. آسپیراسیون ترشحات اندومتر در کلیه بیماران پیش از انتقال جنین و با کارگذاری ترانس سرویکال کاتتر و ساکشن سرنگ 2 میلی لیتری انجام شد. اندازه گیری سطح سایتوکاین موجود در نمونه ها با روش ELISA صورت گرفت.نتایج: بین 50 زن انتخاب شده، 5 تن در شروع طرح به علت contact bleeding حین نمونه گیری از مطالعه خارج گردیدند و نمونه های 45 تن از نظر سایتوکاین های IL1, IP10, MPC-1و TNF-a آزمایش شدند. مقایسه سطح سایتوکاین ها درترشحات اندومتر نشان داد که میانگین IP10, MPC و TNF-a در گروه با حاملگی بالینی موفق (n=9) به ترتیب 24.2±14.9 و 348.7±11.3 و 257±113.36 بطور معنی داری کمتر از گروه باحاملگی ناموفق (36(n= به ترتیب102±129.8 ، 635±354 و 1099±906 می باشد. هر چند تفاوت معنی داری بین سطح سایتوکاین IL1 بین دو گروه مشاهده نشد.نتیجه نهایی: در بیماران تحت درمان IVF با لانه گزینی ناموفق، افزایش میزان سایتوکاین های MPC1،IP10 و TNF-a مشاهده شد. کاهش میزان این سایتوکاین ها می تواند مارکر پیشگویی کننده با ارزشی برای IVF با حاملگی موفق محسوب شود.

مقدمه و هدف: دژنراسیون وابسته به سن ماکولا (AMD) بیماریی است که نواحی مرکزی رتینا و کروئید را تحت تاثیر قرار می دهد و میتواند منجر به از دست رفتن بینایی شود. مطالعات در زمینه اتیولوژی این بیماری پیشنهاد می کند که AMD یک بیماری پیچیده می باشد که در اثر واکنش ها و میانکنش های چندین ژن و عوامل محیطی ایجاد می شود. مطالعات بسیاری بر روی نقش سایتوکاین های کموتاکسیک که کموکاین هم نامیده می شود تمرکز کرده است. کموکاین های خاصی مثل CCL2 به نظر میرسد که در ایجاد دژنراسیون رتینا و رگ زایی کوروئیدی مهم باشند. به منظور تعیین ارتباط بین واریانت های ژن CCL2 با بیماری AMD به مطالعه پلی مورفیسم T2518-C در این ژن پرداخته شد.روش کار: در این مطالعه مورد- شاهدی ارتباط پلی مورفیسم T2518- C در منطقه پروموتری ژن CCL2 در 60 بیمار مبتلا به AMD و 50 فرد سالم به عنوان گروه کنترل که از نظر جنس، سن و قومیت با گروه بیمار تطابق داشتند مورد بررسی قرار گرفت. هر دو گروه بیمار و کنترل از منطقه شمال غرب ایران بودند. ژنوتیپ آنها با واکنش زنجیره ای پلیمراز و چندشکلی طول قطعات هضم شونده تعیین شد.نتایج: آنالیزهای آماری فرکانس بالای ژنوتیپ TT و آلل T در بیماران دژنراسیون وابسته به سن ماکولا را در مقایسه با گروه کنترل نشان داد اگرچه تفاوت مشاهده شده از نظر آماری معنی دار نبود.نتیجه نهایی: علی رغم تفاوت اندکی که بین گروه شاهد و کنترل بود آنالیزهای آماری در ژن CCL2 هیچ گونه ارتباط معنی داری بین پلی مورفیسم T2518-C و بیماری دژنراسیون وابسته به سن ماکولا نشان نداد.

مقدمه و هدف: با توجه به شیوع بیماری دیابت و عوامل متعددی که در پاتوژنز بیماری دخیل هستند، شناخت مکانیزم دفاعی آنتی اکسیدانی بزاق در برابر رادیکال های آزاد ممکن است بتواند راهکارهای مفیدی در تشخیص و ارزیابی بیماری دیابت ارائه دهد. لذا هدف از این مطالعه تعیین میزان آنزیم پاراکسوناز و ظرفیت تام آنتی اکسیدان در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بود.روش کار: در این مطالعه مورد- شاهدی 40 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 (20 مرد و 20 زن) با محدوده سنی 60-40 سال و 40 فرد سالم بعنوان گروه شاهد انتخاب شدند. 5 میلی لیتر بزاق غیر تحریکی با استفاده از روش spitting جمع آوری گردید. میزان اندازه گیری آنزیم پاراکسوناز (PON1) توسط کیت Human Paraoxonase Elisa و اندازه گیری ظرفیت آنتی اکسیدانی تام (TAC) توسط روش Ferric Reducing Ability of Plasma; FRAP انجام گردید. سپس کلیه داده ها با استفاده از آزمون های پارامتریک و غیر پارامتریک توسط نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: میانگین PON-1 در گروه مورد برابر 8.05±2.099 و در گروه شاهد برابر با 9.98±2.957 بود که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (p=0.001) میزان TAC در براق بیماران برابر با 377.38±191.229 و در گروه شاهد برابر با 402.25±189.105بود که این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود (p=0.56)نتیجه نهایی: میزان فعالیت آنزیم پاراکسوناز و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام بزاق در افراد مبتلا به دیابت نوع دو کاهش می یابد. ضمنا میزان لیپوپروتین های کم چگال در سرم افراد مبتلا به دیابت در مقایسه با افراد سالم بالاتر است.

مقدمه و هدف: مهمترین شاخص رشد جمعیت، باروری می باشد. باروری تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل فردی، اجتماعی، اقتصادی، جمعیتی، فرهنگی و زیستی قرار می گیرد. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر باروری (تعداد تولدهای زنده) می باشد.روش کار: مطالعه حاضر یک بررسی مقطعی از نوع تحلیل ماتریس همبستگی است، که بر روی نمونه 500 خانواری به روش نمونه گیری دو مرحله ای تصادفی انجام گرفت. ابتدا پرسشنامه ای تنظیم و جهت ثبت برخی اطلاعات جمعیتی و موالید مادران در اختیار پرسشگران قرار گرفت. برای بررسی رابطه بین متغیرهای مورد بررسی با الگوی باروری، مهمترین متغیرهای تاثیرگذار بر باروری با استفاده از مدل نظری پژوهش و براساس متغیرهای فردی و جمعیتی انتخاب و به روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار لیزرل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: متوسط تعداد تولدهای زنده 500 زن ازداواج کرده شهر همدان برابر 2.18±0.904 نفر بود. از بین متغیرهای مورد بررسی، تحصیلات زوجین (اثر کل برابر 0.421-) و تعداد حاملگی های ناخواسته ( اثر کل برابر0.27 ) به ترتیب بیشترین تاثیر و سن ازدواج مرد (اثر کل برابر -0.00365) کمترین تاثیر را بر میزان باروری (تولد زنده) داشتند.نتیجه نهایی: با توجه به اینکه تحصیلات بالای زوجین مهمترین عامل بازدارنده بارداری و افزایش تولدهای زنده در زنان ساکن شهر همدان می باشد، بنظر می رسد که با فرهنگ سازی در زمینه گرایش جوانان به ازدواج در سنین پایین و ارتقای سطح آگاهی جامعه از پیامد های منفی کاهش رشد جمعیت، بتوان از تاثیر کاهشی تحصیلات در کاهش باروری در سالهای آتی پیشگیری نمود.

مقدمه و هدف: آدیپونکتین و لپتین دو هورمون پپتیدی تنظیم کننده تعادل انرژی هستند. از این رو هدف از این مطالعه شناسایی سازوکارهای احتمالی اثر اسیدهای چرب امگا 3 و تمرین هوازی بر تعادل این دو هورمون می باشد.روش کار: در این مطالعه، 60 دختر سالم غیر ورزشکار با میانگین سنی 23.4±1.89 سال و وزنی 60.45±5.85 کیلوگرم به طور تصادفی به چهار گروه تمرین، امگا 3، تمرین+ امگا 3 و کنترل تقسیم شدند. برنامه تمرینی شامل تمرینات تخصصی بسکتبال بود که 3 جلسه در هفته و به مدت 90 دقیقه انجام گرفت. در طول 12 هفته تمرین، هر شب یک عدد کپسول خوراکی امگا 3 به دو گروه امگا 3+ تمرین و امگا 3 خورانده می شد. نمونه های خونی از ورید بازویی گرفته شد. برای تجزیه‏وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی و جهت تعیین رابطه از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.نتایج: تفاوت معناداری در سطوح سرمی آدیپونکتین، لپتین سرم و ترشح انسولین درگروه های تمرین، امگا3 و تمرین+ امگا3 مشاهده شد. از طرفی مشخص گردید همبستگی معناداری بین تغییرات سطوح سرمی آدیپونکتین، لپتین سرم و ترشح انسولین در هیچ یک از گروه ها وجود ندارد.نتیجه نهایی: به‏نظر ‏می رسد مصرف اسید چرب امگا 3 همراه با فعالیت ورزشی سوخت و ساز چربی ها را تشدید می کند و منجر به تنظیم ترشح مفید هورمون های آدیپونکتین و لپتین می شود.

مقدمه و هدف: باقی مانده آفت کش ها در محیط و مواد غذایی بر سلامتی موجودات زنده از جمله انسان تاثیر منفی می گذارد. این مطالعه با هدف ارزیابی غلظت باقی مانده سم بنومیل در قارچ خوراکی انجام یافت.روش کار: 10 نمونه قارچ خوراکی از گلخانه های فعال در سطح استان و همچنین بازار مصرف شهر همدان تهیه شد. پس از آماده سازی و فرآوری نمونه ها در آزمایشگاه، باقی مانده سم بنومیل درآن ها توسط دستگاه اسپکتروفتومتر در 3 تکرار قرائت شد. پردازش آماری نتایج نیز توسط نرم افزار SPSS انجام گرفت.نتایج: میانگین غلظت باقی مانده سم در نمونه ها به ترتیب برابر با 5.90±0.750، 2.10±0.487، 40.04±1.346، 0.32±0.044، 14.0±0.785، 1.54±0.304، 40.0±0.450، 0.87±0.055، 0.66±0.032 و 49.60±0.303 میکروگرم در کیلوگرم و بیش تر از حد مجاز سازمان بهداشت جهانی (0.01 میلی گرم در کیلوگرم) می باشد. همچنین مقایسه نمونه ها با یکدیگر از نظر میانگین غلظت باقی مانده سم بیانگر وجود اختلاف معنی دار آماری (p<0.05)بین اکثر نمونه ها می باشد.نتیجه نهایی: با توجه به این که میانگین غلظت باقی مانده سم بنومیل در قارچ خوراکی بیش تر از استاندارهای بین المللی است، لذا لزوم کنترل باقی مانده سموم در مواد غذایی از طریق اجرای برنامه های پایش منظم دوره ای مواد غذایی، آموزش کشاورزان و وضع قوانین بازدارنده می تواند گامی موثر در دستیابی به امنیت غذایی محسوب شود.

مقدمه و هدف: شاخص نسبت دور کمر به دور باسن (WHR) یک اندازه گیری برای چاقی در ناحیه شکم می باشد . مطالعات بر اساس این شاخص در اقوام مختلف نتایج متفاوت داشته است. هدف این مطالعه بدست آوردن بهترین نقطه برش شاخص نسبت دور کمر به دور باسن جهت تفکیک افراد چاق می باشد.روش کار: در این مطالعه مقطعی تعداد 19366 نفر با سن بالاتر از 19 سال به روش سر شماری در طی پنج سال انتخاب شدند. اندازه گیری ترکیبات بدن به روش Bioelectrical Impedance Analysis انجام گرفت. میزان WHR، درصد بافت چربی بدن، کل بافت چربی بدن و میزان بافت نرم بدن اندازه گیری گردید. عملکرد تشخیصی (Diagnostic Performance) بر اساس محاسبه ویژگی و حساسیت در هر دو گروه زن و مرد با استفاده از نقاط برش استاندارد طلایی بر اساس جنسیت و دسته بندی سنی محاسبه شد. آنالیز داده به روش تی تست، کای اسکور، منحنی راک و رگرسیون خطی انجام گرفت.نتایج: در هر دو گروه زن و مرد، میزان همبستگی بین متغیرهای مختلف بالا می باشد. میزان حساسیت و قدرت پیش بینی منفی در گروه زنان برابر با 84.2 درصد و 85.6 درصد و در کل مردان برابر با 21 درصد و 50.7 درصد است. دسته بندی سنی نشان داد که با افزایش سن میزان حساسیت و قدرت پیش بینی منفی در مردان و میزان حساسیت در زنان افزایش می یابد. بهترین نقطه برش WHR برای مردان 87.5 درصد و برای زنان 83.5 درصد محاسبه شد.نتیجه نهایی: این شاخص به درستی زنان را در گروه چاق و دارای اضافه وزن دسته بندی می کند. نقطه برش بدست آمده در گروه زنان نزدیک به نقطه برش استاندارد ولی در مردان بسیار کمتر از آن می باشد. این شاخص در مردان جوان فاقد دقت لازم است ولی با افزایش سن در این گروه، دسته بندی به نحو بهتری انجام می گیرد.

مقدمه و هدف: با توجه به افزایش میزان استفاده از تلفن همراه و اعتیاد به آن در میان جوانان و همچنین با در نظر گرفتن اهمیت خودتنظیمی و خودکنترلی در مسایل مرتبط با سلامت و نقش آنها در بروز رفتارهای مساله ساز و اعتیادآور، این مطالعه با هدف تعیین میزان پیش بینی کنندگی سازه های خودتنظیمی و خودکنترلی بر استفاده افراطی و اعتیاد به تلفن همراه در دانشجویان طراحی گردید.روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی با رویکرد توصیفی-تحلیلی بود که در نیمسال دوم سال تحصیلی 92-1391 در میان دانشجویان دانشگاههای شهر تبریز صورت پذیرفت. داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه محقق ساخته توسط 476 دانشجو (190 مرد و 286 زن) که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان 9 دانشگاه فعال در شهر تبریز انتخاب شده بودند، جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS ورژن 21 صورت پذیرفت.نتایج: یافته ها نشان داد که از میان متغیرهای جمعیت شناختی سن (25-21) و داشتن دوست غیرهمجنس به ترتیب 3.10 و 13.62 بار شانس استفاده افراطی از تلفن همراه را افزایش می دهند. همچنین، در بررسی اثر پیشگویی کنندگی سازه های خودتنظیمی وخودکنترلی بر استفاده افراطی و اعتیاد به تلفن همراه مشخص گردید که هیچ یک از سازه ها پیشگویی کننده استفاده افراطی از تلفن همراه نبودند، در صورتیکه افزایش یک واحد از مقیاس خودتنظیمی وخودکنترلی به ترتیب 0.42 و 0.87 بار موجب کاهش میزان اعتیاد به تلفن همراه می گردد.نتیجه نهایی: اگرچه مطالعه حاضر نتوانست اثر پیشگویی کنندگی خودتنظیمی و خودکنترلی را بر استفاده افراطی از تلفن همراه به اثبات برساند، اما نتایج نشان دادند که سازه های مذکور بخوبی می توانند بروز اعتیاد به تلفن همراه را پیش بینی نمایند.

مقدمه: موج T دو شاخه در موارد پاتولوژیکی مانند بیماریهای مادرزادی قلب، اختلالات سیستم عصبی مرکزی، الکلی ها و همچنین درکودکان سالم مشاهده می شود. ایسکمی میوکارد سبب تغییرشکل در موج T به صور مختلف می شود که یکی از آنها موج T دو شاخه است که به صورت نادر در سندرم حاد کرونری با طولانی شدن قطعه ST مشاهده می گردد.معرفی بیمار: بیمار مردی 48 ساله با سابقه بیماری ایسکمی قلبی که از 2 روز قبل از مراجعه دچار درد قفسه سینه شده و به اورژانس آورده شده است. در ECG گرفته شده در اورژانس تغییرات بلند شدن قطعه ST در لیدهای اینفریور دارد که توسط پزشک اورژانس بستری می شود. به محض ورود به CCU دچار یک حمله فیبریلاسیون بطنی می شود که با 200 ژول شوک، ریتم بیمار سینوسی می شود و در اولین ECG بعد از VT طولانی شدن قطعه QT همراه با دو شاخه شدن موج T مشاهده می گردد. نتیجه نهایی: ایسکمی میوکاردی می تواند سبب تغییر شکل موج T شود که یکی از موارد نادر آن دو شاخه شدن موج T است که در زمینه QT طولانی ناشی از سندرم حاد کرونری است و می تواند سبب آریتمی های کشنده شود.

مقدمه: تراتوم توموری از سلول های بنیادی و مشتق از دو یا سه لایه جنینی است و محل شایع بروز آن ناحیه ساکروکوکسیژال و گناد ها است. در اکثر اوقات در سنین کودکی و شیر خوارگی تشخیص داده می شود و به صورت نادر در بزرگسالان مشاهده می گردد. در 15% موارد تراتوم در خارج گناد ها دیده می شود و در این میان رتروپریتوئن از سایر جاها نادرتر است.معرفی بیمار: بیمار مردی 35 ساله ای است که با درد شکم از یک ماه قبل و تهوع و استفراغ شدید به اورژانس بیمارستان بعثت همدان مراجعه کرده بود. در معاینه، توده ای در سمت راست شکم مشهود بود. در سی تی اسکن توده حاوی اجزای توپر، کیستیک و کلسیفیکاسیون دیده شد که اثر فشاری بر روی معده و دئودنوم داشت.نتیجه نهایی: بیمار تحت لاپراتومی قرار گرفت، توده با ابعاد 22´25´20 سانتی متر به طور کامل رزکت شد و در بررسی پاتولوژی تمام بافت های تمایز یافته شامل تراشه، پوست، بافت گوارش و... دیده شد.