فن آوریهای نوین در توسعه آبزی پروری (شیلات)
سال:1391 | دوره:6 | شماره:4 (پیاپی 24) |تعداد مقالات:12

در این پژوهش، اثرات هورمون 17- بتا استرادیول بر شاخص های هماتولوژیک ماهی ازون برون جوان مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور، 180 قطعه بچه ماهی ازون برون 5 ماهه با میانگین وزن 0.2±11.7 گرم در 3 تیمار به تعداد 20 قطعه در هر تانک تقسیم شدند. تیمارها شامل دوزهای صفر، 25 و 50 میلی-گرم هورمون 17- بتا استرادیول (E2) به ازای هر کیلوگرم غذا در نظر گرفته شدند. طول دوره پژوهش، 7 ماه در نظر گرفته شد و طی این مدت ماهیان بر اساس اشت ها مورد تغذیه قرار گرفتند. در پایان دوره، نمونه خون از 5 ماهی در هر تانک انجام و شاخص های هماتولوژیک شامل تعداد گلبول های سفید و قرمز خون، هموگلوبین، هماتوکریت و درصد افتراقی لکوسیت ها مورد اندازه گیری و سنجش قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که با افزایش دوز هورمون از مقادیر WBC، RBC، Hb و HCT در خون ماهیان مورد مطالعه به طور معنی داری کاسته می شود (P<0.05)، اما اختلاف معنی داری بین تیمار شاهد و تیمار 25 میلی گرم هورمون در جیره در خصوص شاخص های مذکور مشاهده نشد (P>0.05) در سایر فاکتورهای خونی شامل MCV،MCH و MCHC و همچنین درصد افتراق لکوسیت ها شامل نوتوفیل، لنفوسیت، مونوسیت و ائوزینوفیل اختلاف معنی داری بین گروه های مختلف مشاهده نشد (P>0.05)این مطالعه تایید کرد که تغذیه بچه ماهیان ازون برون با جیره دارای هورمون 17- بتا استرادیول سبب وقوع آنمی شده و شدت آنمی نیز از دوز هورمون تبعیت می کند، اما به نظر می رسد که تنوع سلول های سفید خون تحت تاثیر هورمون قرار نمی گیرد.

به منظور مطالعه خصوصیات بیوشیمیایی ماهیان پیش مولد قزل آلای رنگین کمان ایرانی و فرانسوی، تعداد 60 نمونه ماهی پیش مولد از مزارع پرورشی ماهی در منطقه آمل در زمستان 1390 نمونه گیری شد. نمونه های خون ماهی قزل آلای دو ذخیره مولد مورد آنالیز قرار گرفت و آنالیز پروتئین کل با روش بیوره، آنالیز آلبومین با روش برم کرزول گرین و آنالیز پارامترهای ایمنی Igm,C3,C4 با روش ایمونوتوربیدی متری صورت گرفت. در بسیاری از پارامترها نظیر پارامتر Igm در ماهی فرانسوی (94±26.5 mg/dl) و در سویه ایرانی (82.5±44.8) اختلاف دیده می شود ولی اختلاف معنی دار نبود. در خصوص، (33±14.7 mg/dl) C3فرانسوی در مقابل (31.7±4.2) ایرانی و (12±5.9 mg/dl) C4 فرانسوی و (13.9±4.5) ایرانی نیز اختلاف معنی دار نبود(P>0.05) . میزان پروتئین کل در ماهی فرانسوی (6.3+4.4 mg/dl) به مراتب بیشتر از ماهی قزل آلای ایرانی (4.7+2.1 mg/dl) بوده و این پارامتر تنها فاکتوری بود که میزان آن در ماهی فرانسوی در مقایسه با سویه ایرانی معنی دار بود.(P<0.05)

در این مطالعه وضعیت سازگاری و رشد ماهی قزل آلا در استخرهای خاکی میگو (آب لب شور دریای خزر) که معمولا در نیمه دوم سال (فصول سرد سال) بلا استفاده هستند، مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور با یک زمان بندی مناسب تعداد 15600 قطعه بچه ماهی قزل آلا با متوسط وزن 32 گرم در یک استخر خاکی یک هکتاری به مدت 105 روز پرورش داده شد. متوسط شوری آب در طی دوره 16 گرم در لیتر بود. در پایان دوره، میانگین وزن ماهیان 270 گرم، بازماندگی 71 درصد و ضریب تبدیل غذایی 1.27 بود. پرورش ماهی قزل آلا در فصل سرما با آب دریای خزر در استخرهای خاکی مرکز گمیشان و تولید بیشتر از 3 تن قزل آلا در هر هکتار استخر خاکی در نیمه دوم سال نشان داد که استفاده بهینه از امکانات و تاسیسات پرورش میگو جهت برداشت دو محصول در سال از یک استخر امکان پذیر بوده و می تواند در ایجاد اشتغال، تامین نیاز پروتئین کشور و خصوصا توسعه منطقه محروم مرزی راه گشا باشد.

در تحقیق حاضر، مقایسه اثرات استفاده ازروغن ماهی و روغن های گیاهی (ذرت و آفتابگردان) از نظر ترکیبات بیوشیمیایی و پروفیل اسیدهای چرب لاشه لارو تاسماهی ایرانی به مدت 8 هفته صورت گرفت. 3 تیمار شامل تیمار اول 100 درصد روغن ذرت، تیمار دوم 100 درصد روغن آفتابگردان و تیمار سوم 100 درصد روغن ماهی مورد آزمایش قرار گرفت. فرمول جیره های غذایی مورد آزمایش حاوی 2 درصد روغن براساس تیمارهای مختلف بود. ترکیبات بیوشیمیایی لاشه لارو تاسماهی ایرانی شامل اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع، پروتئین خام، چربی خام، خاکستر و رطوبت مورد بررسی قرار گرفت. کمترین و بیشترین میزان پروتئین لاشه به ترتیب در تیمار دوم (15.2) و تیمار سوم (16.4) مشاهده شد. کمترین و بیشترین میزان چربی لاشه به ترتیب در تیمار سوم (8/3) و تیماردوم (5.2) مشاهده شد. میزان اسید لینولنیک در تیمار 1 حداکثر و در تیمار 3 حداقل بود. اسید لینولئیک در تیمار 2 حداکثر و در تیمار 1 حداقل بود. اسید آراشیدونیک بیشترین مقدار را در تیمار 2 و کمترین مقدار را در تیمار 3 داشت. SFA در تیمار 3 بیشترین و در تیمار 1 کمترین میزان را داشت. اسیدهای چرب چند غیر اشباعی سری (n-3) PUFA در تیمار 1 از بقیه تیمارها بالاتر بود و سری (n-6) PUFA در تیمار 2 از همه بیشتر بود. EPA و DHA در تیمار سوم حداکثر و در تیمار دوم از همه کمتر بود. نسبت DHA/EPA در روغن ذرت کمترین و در روغن ماهی بالاترین بود. نتایج نشان داد که با توجه به اینکه لارو تاس-ماهیان با استفاده از غذای حاوی روغن ماهی پروتئین بیشتری را جذب کردند، روغن ماهی روغن مناسب تری از نظر سلامتی برای ماهی می باشد ولی با توجه به وجود اسید لینولئیک بالا در تیمار 2 و اسید لینولنیک بالا در تیمار 1 و همچنین سایر اسیدهای چرب سری n-3PUFA و n-6PUFA، روغن های گیاهی مخصوصا روغن آفتابگردان می تواند به طور موقت برای کاهش هزینه ها در این محدوده سنی به ماهیان خورانده شود.

هدف از این مطالعه ارزیابی کیفی ذخایر سه گونه کیلکا (کیلکای آنچوی،Clupeonella engrauliformis Svetovidov ، 1941؛ چشم درشت،C. grimmi Kessler ،1877 و کیلکای معمولی، C. cultriventris Bordin، 1904) با استفاده از سه شاخص صید بی رویه شامل: 100 درصد ماهیان صید شده بالغ باشند، فراوانی ماهیان با طول مطلوب 100 درصد و فراوانی مولدین بزرگ صفر درصد ، به عنوان سه شاخص مطلوب ذخیره در طی یک دوره طولانی مدت (1375 الی 1390) در سواحل ایران در دریای خزر، در نظر گرفته شد. می باشد. بر اساس نتایج به دست آمده، دامنه طول مطلوب سه گونه کیلکای آنچوی، چشم درشت و معمولی به ترتیب 105-85، 110-90 و 100-80 میلی متر و مولدین بزرگ با طول بیش از 105، 110 و 100 میلی متر محاسبه شد. در هر سه گونه فراوانی ماهیان بالغ روند افزایشی داشته است. فراوانی ماهیان با طول مطلوب کیلکای آنچوی از سال 1383، چشم درشت از سال 1381 و معمولی از سال 1384 کاهش یافت. فراوانی ماهیان بالغ دو گونه آنچوی و چشم درشت بیشتر از 78 درصد و اغلب موارد بیشتر از 95 درصد بود. فراوانی آن ها برای کیلکای معمولی از تقریبا 100 درصد به کمتر از درصد در سال 1378 کاهش و سپس به 90 درصد از سال 1380 به بعد افزایش یافت. فراوانی ماهیان بزرگ روندی کاملا معکوس با طول مطلوب داشت. ساختار طولی دو گونه آنچوی و چشم درشت نگران کننده می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده، وضعیت ذخایر کیلکای معمولی در شرایط مطلوب تری نسبت به دو گونه دیگر کیلکا در دریای خزر قرار دارد.

دفع پسماند جامد در محل های دفن کنترل نشده می تواند باعث اثرات معنی داری روی محیط زیست و سلامتی انسان ها شود. مهمترین مشکل متمرکز شده در پتانسیل آلودگی به علت انتقال شیرابه تولید شده از محل های دفن به آب های زیرزمینی، سطحی یا دریا می باشد. در این مطالعه، از روشی توسعه یافته برای کمی کردن پتانسیل آلودگی شیرابه محل دفن با استفاده از یک شاخص با عنوان شاخص آلودگی شیرابه (LPI) استفاده شده است. همچنین، پایشی از وضعیت شیرابه سه محل دفن تالش، رودسر و فریدونکنار از شهرهای شمالی ایران بدست آمده است. شیرابه ها برای بررسی تغییرات در میزان pH، COD، BOD، TKN، TDS، نیتروژن آمونیاکی و فلزات سنگین پایش شدند. شاخص آلودگی شیرابه LPI برای تالش، رودسر و فریدونکنار به ترتیب برابر با 23.64، 27.51 و 17.96 بود. این نتایج نشان می دهد که شیرابه رودسر نسبت به فریدونکنار و تالش بیشتر آلوده کننده است. به علاوه، شیرابه هر سه محل دفن نشان می دهد که مقادیر LPI آنها نسبت به 7.4 بدست آمده از شیرابه تصفیه شده که می تواند در آب های سطحی داخلی رهاسازی شوند، بالاتر هستند.

بررسی اثرات آسیب شناسی ناشی از سطوح پایین تر از حد کشندگی سم رانداپ بر بافت گناد و شاخص گنادی ماهیان قزل آلای رنگین کمان مولد نر (Onchorhynchus mykiss) حوضه جنوبی دریای خزر، در پاییز سال 1390 انجام شد. تعداد 120 عدد ماهی با میانگین وزنی 185 گرم در تیمارهای 25 درصد، 50 درصد و 75 درصد از LC50 سم رانداپ و یک گروه کنترل بدون آلودگی مورد آزمایش قرار گرفتند. آزمایشات در دو دوره زمانی 5 و 10 روز انجام شده و در پایان روز پنجم و دهم از ماهیان نمونه برداری بافت گناد صورت گرفت. مطالعات انجام شده در خصوص تاثیرات ترکیبات شبه استروژنی نشان داد که این ترکیبات روی بافت گناد ماهی تاثیر خواهند داشت. بر اساس نتایج، علف کش رانداپ در رسیدگی سلول های جنسی در هر دو مرحله اثر دارد ولی در مقایسه بین دو مرحله تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین در غلظت 75 درصد از LC50 با تخریب و خارج شدن تعداد زیادی از اسپرماتوگونی ها از چرخه اسپرماتوژنز در نهایت کاهش تولید اسپرماتوزوآ مشاهده گردید. در تیمارهای با غلظت پایین تر (25 درصد LC50، 50 درصد (LC50 ترتیب قرار گرفتن لوبول ها نامنظم شده و در محتویات لوله ها اسپرماتوگونی ها کمتر و پراکنده تر قرار گرفتند. اسپرماتوسیت های اولیه (SPI) و ثانویه (SPII)، به صورت خوشه ای دیده شدند. در واقع تفاوت معنی-داری بین دوزهای 25 درصد LC50 و 50 درصد LC50 مشاهده نشد. همچنین، شاخص گنادی در هر دو مرحله زمانی در مقایسه با گروه شاهد، از غلظت سبک به سنگین کاهش یافت.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

به منظور بررسی قابلیت های تکثیر و پرورش میگوی سفید (Metapenaeus affinis) در استان سیستان و بلوچستان (مجتمع پرورش میگوی گواتر)، مولدین مورد نیاز به تعداد 4 قطعه از خلیج پزم صید و در مرکز تکثیر میگو کشت واقع در منطقه کنارک تکثیر شدند. در کل، 952750 قطعه بچه میگو با راندمان 238188 قطعه به ازاء هر مولد در برداشت تولید و با میزان تخم های استحصال شده (1341901 عدد)، میزان بازماندگی از مرحله تخم تا پست لارو 15 روزه 71 درصد بوده است. با انتقال بچه میگوهای تولیدی به 3 استخر پرورشی با مساحت .11 هکتار و ذخیره سازی بچه میگو در این استخرها به ترتیب با 319000، 227000 و 319000 قطعه، برای نخستین بار قابلیت پرورش این گونه در استان سیستان و بلوچستان به مورد اجرا گذاشته شد. در پایان دوره به ترتیب پس از 129، 130 و 131 روز، میزان 2126، 2204 و 2212 کیلوگرم میگوی گونه سفید (1932، 2003 و 2010 کیلو گرم در هکتار) تولید شد که این میزان تولید برای این گونه در کشور، رکورد محسوب می شود و بیانگر قابلیت های این گونه برای ادامه کار و اجرای پروژه های بیشتر تحقیقاتی می باشد.

در این پژوهش تاثیر نسبت های جنسی متفاوت نر و ماده در تکثیر ماهی گوپی (Poecilia reticulate) در طول مدت حدود پنج ماه (از اواسط مرداد تا اواسط دی ماه) در قالب پنج تیمار شامل؛ A ،B ، C،D و E با نسبت ماده به نر (F:M) به ترتیب شامل 1:1 (F:M)، 2:1 (F:M)، 3:1 (F:M)، 1:2 (F:M)، 1:3 (F:M) انجام شد. هم آوری، طول دوره بارداری و درصد بازماندگی نوزادان طی 40 روز به دست آمد. تیمار C که در کارگاه های تکثیر اغلب مورد استفاده قرار می گیرد، به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. در طول مدت پژوهش، دما، میزان اکسیژن محلول، pH، سختی، تغذیه و سایر عوامل برای همه تیمارها یکسان بود. به طور کلی با افزایش تعداد مولدین ماده نسبت به نر، تعداد نوزادان و درصد بازماندگی آن ها کاهش داشت و با افزایش تعداد مولدین نر نسبت به ماده تعداد نوزادان و مدت زمان بارداری کاهش یافت. نتایج نشان داد تیمار A با نسبت جنسی یک نر و یک ماده با بیشترین هم آوری و بالاترین بازماندگی نوزادان بهترین نسبت جنسی در تکثیر ماهی گوپی بود.

به منظور مطالعه تاثیر ارگوسان بر معیار های شاخص رشد و نرخ بازماندگی ماهی قزل آلای رنگین کمان، آزمایشی در یک دوره 60 روزه اجرا شد. ارگوسان در سطوح صفر، 3، 5 و 7 گرم در کیلوگرم به جیره ها افزوده شد. هر جیره به سه گروه از بچه ماهی با میانگین وزن 1 گرم هر 10 روز در میان خورانیده شد. جیره شاهد در طول آزمایش فاقد ارگوسان بود. خوراک مصرفی روزانه، افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل غذایی، نسبت کارایی پروتئین و سرعت رشد ویژه در بچه ماهیان قزل آلای تغذیه شده با سطوح مختلف ارگوسان بالاتر و بهتر از گروه شاهد بود، اما معنی دار نبود (P>0.05) نرخ بازماندگی در ماهی های تغذیه شده با سطوح مختلف ارگوسان به طور معنی داری بالاتر از گروه شاهد بود (P<0.05) نتایج نشان داد جیره های دارای 5 گرم در کیلوگرم ارگوسان بهترین تاثیر را در برخی پارامترهای رشد و نرخ بازماندگی داشت.