سابقه و هدف: اگر چه مطابق راهنماهای غذایی مصرف بالای غلات برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مزمن توصیه می شود، تاکنون هیچ مطالعه ای در زمینه ارتباط مصرف غلات کامل با دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک منتشر نشده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط مصرف غلات کامل با دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک در جامعه شهری صورت گرفته است.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی 827 فرد 18-74 ساله از افراد شرکت کننده در مطالعه قند و لیپید تهران به طور تصادفی انتخاب شدند. دریافت های غذایی افراد با استفاده از پرسشنامه بسامد خوراک برای یک سال ارزیابی و طبقه بندی غلات به دو رده غلات کامل و تصفیه شده طبق روش یاکوبس انجام شد. وزن و قد طبق دستورالعمل های استاندارد اندازه گیری و نمایه توده بدن محاسبه و نمونه خون در حالت ناشتا از افراد گرفته شد و فشار خون طبق روش استاندارد اندازه گیری شد. دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک به صورت داشتن همزمان سطح تری گلیسرید سرمی بزرگتر یا مساوی 150 میلیگرم در دسی لیتر و دور کمر بزرگتر یا مساوی 79 سانتیمتر در زنان و 80 سانتیمتر در مردان تعریف شد. چارک های غلات کامل و تصفیه شده دریافتی محاسبه شد و تحلیل آماری داده ها بر اساس رده بندی افراد مورد مطالعه به چارک های مختلف غلات کامل و تصفیه شده صورت گرفت.یافته ها: میانگین غلات کامل و تصفیه شده دریافتی در کل افراد 93± 29 و 201 ±57 گرم در روز بود. در هر دو جنس میانگین غلات تصفیه شده دریافتی بیشتر از غلات کامل بود. میزان شیوع دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک در افرادی که در چارک چهارم غلات کامل دریافتی بودند کمتر از افرادی بود که در چارک اول قرار داشتند %29) در مقابل %44، (p<0.05. در مورد غلات تصفیه شده شیوع دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک در افرادی که در چارک چهارم بودند بیشتر از افرادی بود که در چارک اول قرار داشتند %45) در مقابل %27، (p<0.05. پس از تعدیل اثر عوامل مخدوش کننده، با افزایش دریافت غلات کامل روند معنی داری در کاهش خطر ابتلا به دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک مشاهده شد )نسبت خطر به ترتیب در بین چارک ها: 1، 0.95، 0.90، 0.78 و مقدار p برای روند (0.02=. با افزایش دریافت غلات تصفیه شده روند معنی داری در افزایش خطر ابتلا به دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک 1)، 1.38، 1.65، 2.1 و مقدار p برای روند (0.01= مشاهده شد.نتیجه گیری: یافته ها حاکی از ارتباط معکوس بین مصرف غلات کامل با دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک هستند. هم چنین رابطه مثبتی بین مصرف بالای غلات تصفیه شده با دور کمر هیپرتری گلیسریدمیک مشاهده شد. پیشنهاد می شود که مطالعات آینده بر مکانیسم تاثیر مصرف غلات کامل و تصفیه شده بر عوامل خطر متابولیک متمرکز شوند و چنین ارتباط هایی را به صورت آینده نگر بررسی کنند.