سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال:1398 | دوره:12 | شماره:4 (پی در پی 46) |تعداد مقالات:20

برای شناخت بهتر سبک ادبی غالب در هر دوره ای لازم است همة آثار سرامدان دورة زمانی به دقت بررسی شود و ویژگیهای سبکی آنها مدنظر قرار گیرد. به همین منظور و برای رسیدن به شناختی بهتر نسبت به سبک ادبی قرن نهم، سلسله الذهب عبدالرحمن جامی در این پژوهش بررسی میشود. سلسله الذهب، اورنگ اول از هفت اورنگ عبدالرحمن جامی، شاعر صاحب سبک قرن نهم هجری است که بررسی ویژگیهای سبکی آن، هم به شناخت بهتر سبک ادبی روزگار حیات شاعر کمک میکند و هم شناختی کامل از سبک فردی او ارائه میدهد. این پژوهش برای رسیدن به درکی بهتر نسبت به سبک شخصی جامی، به بررسی فرارویهای زبانی وی در سه سطح زبانی (موسیقایی، واژگانی، نحوی) و ادبی و فکری میپردازد. با استخراج پربسامدترین شیوه های برجسته سازی زبانی در حکایات این مثنوی، سبک فردی جامی که سبک خراسانی مایل به عراقی است، تبیین میشود.

در ارتباطات غیرکلامی، رنگ یکی از سریعترین روش های انتقال پیام است بنابراین یکی از بهترین راههای تحلیل و شناخت یک اثر ادبی، تحلیل رنگ در آن اثر است. این پژوهش با روش توصیفی– تحلیلی به بررسی این عنصر در شعر معاصر پرداخته است. بنابر نتایج حاصل از این پژوهش، رنگهای سیاه، سبز، قرمز، آبی، سفید و زرد پربسامدترین رنگها در شعر هر چهار شاعرند که عموماً با ویژگیهای مطرح شده در علم روانشناسی رنگ به کار رفته اند. سیاه پرکاربردترین و محبوبترین رنگ در شعر اجتماعی-سیاسی کسرایی، و روایتگر سیاهی جامعه با پتانسیل غالب ناامیدی و اندوه است. سبز، پرکاربردترین رنگ در شعر عرفانی سهراب، با نور و تقدس پیوند دارد؛ و به عنوان پرکاربردترین رنگ در شعر اجتماعی مشرف، با پتانسیل امید در ارتباط است. در شعر فروغ، قرمز به عنوان رنگی مهیّج با اثری کاملاً مثبت، محبوبترین رنگ و عموماً در پیوند با احساسات و آرمانهای زنانه ی اوست.

قصّه، فراگیرترین شکل هنری است و متنوعترین اندیشه ها هم در آن بازتاب می یابد. در این پژوهش به دلیل ویژگی خاص قصه های عامیانه که بیشتر محتوامحور هستند تا زبان محور، به روش تحلیل محتوایی از منظر سبک شناسی انتقادی به ایدئولوژی حاکم بر قصّه ها پرداخته شده، پنج ایدئولوژی بُن شاخص در افسانه ها تحلیل گردیده است. جامعه آماری این تحقیق قصّه های عامیانه ایرانی و نمونه گیری به روش تصادفی از افسانه های عامیانه انجام شده است. این پژوهش در پی نشان دادن آن است که خالقان افسانه ها چگونه به بیان اندیشه های خود پرداخته-اند و خوانندگان و شنوندگان قصّه تا چه حد تحت سیطره ی ایدئولوژی حاکم بر اسطوره ها و افسانه ها قرار گرفته، ناخودآگاه رفتارهای اجتماعیشان شکل میگیرد. نتیجه اینکه، ایدئولوژی به صورت اعتراض شخصیتهای قصّه به وضع موجود و بیان آرزوها و رؤیاهای آنها بازتاب می یابد. ایدئولوژی بُن های استخراج شده در این پژوهش عبارتند از: «ازدواج اوج آمال آدمی است» که تلاش قهرمانان قصّه را برای رسیدن به این کنش روایی نشان میدهد؛ ایدئولوژی بُن «اینجا جای من نیست و باید به جایی بهتر رفت»، آرمان شهر قهرمان را به واسطه ی سفرکردن میسازد؛ تلاش برای حفظ مناسبات قدرت به ایدئولوژی بُن «حذف رقیب به هر قیمت» مینجامد؛ ایدئولوژی بُن «پذیرش ستم» که از بن مایه های تربیتی و اساطیری سرچشمه میگیرد و دست آخر اینکه، ایدئولوژی بُن «بخت تعیین کننده ی سرنوشت است» به پذیرش راحتتر سختیها و بی عدالتیهای دنیا کمک میکند و در واقع توجیه تنبلی فردی و تفسیر جبر زمانه میتواند باشد.

در این پژوهش، به تاریخ نگری فیض محمد کاتب (1279-1349ق) و جایگاه وی، در تاریخ ادبیات افغانستان، پرداخته شده است. سراج التواریخ، دربردارنده تاریخ افغانستان، از دوره احمدشاه ابدالی سدوزایی (1186ق) تا سال اول حکومت امیر امان الله خان غازی (1297ق) است. این مقاله ابتدا به معرفی، شرح حال و زندگی فیض محمد کاتب، سپس به اهمیت و ارزش تاریخی سراج التواریخ و نیز تاریخ نگری مؤلف این اثر می پردازد. از مهم ترین ویژگی های سراج التواریخ، می توان تعهد نویسنده به صداقت و موثق بودن اطلاعات و منابع نام برد که بر اساس اسناد و مدارک دولتی نوشته شده است. فیض محمد کاتب با آگاهی و دیدگاهی که به تاریخ و تاریخ نگاری داشته، در سراج التواریخ به ذکر رویدادهایی می پردازد که از نگاه تاریخی دارای اهمیت چندانی نیستند؛ اما چون روی در عبرت و عبرت آموزی برای آیندگان ندارد به آن اشاره می کند. همین توجه به جزئیات و حقیقت گویی در سراج التواریخ است که صاحب نظران و دانشمندان، فیض محمد کاتب را «پدر تاریخ نویسی افغانستان» و «بیهقی ثانی» و سراج التواریخ را «ام التواریخ» دانسته اند. با توجه به اینکه مجلد چهارم و بخشی از مجلد سوم تا سال 1390ق مفقود بود و در دسترس نبود و هر گونه نوشته و تحقیقی بر اساس سه جلد بوده است بنابراین پژوهشی درباره تاریخ نگری فیض محمد کاتب ایجاب می کند؛ زیرا بیشتر نظرها و نگاه های او به تاریخ نگری، در جلد چهارم بیان شده است.

در عهد قاجار بنا به دلایل اجتماعی و سیاسی سرودن اشعار مذهبی رونق گرفت. یکی از گونه های شعر مذهبی در این عصر مثنویهایی روایی بود که در آنها داستان زندگی پیامبر و امامان شیعه منظوم شده بود. منظور از روایی در اینجا آن است که مثنوی داستانی را روایت میکند. این مثنویها را از جهت محتوا میتوان در شش دستة کلی جای داد، اگرچه گاهی این تقسیم بندی به خاطر ماهیت مثنویها نمیتواند کاملا دقیق باشد و همپوشانیهایی دارد و برخی آثار به گونه ای هستند که میتوان آنها را در بیش از یک دسته قرارداد. این شش دسته عبارتند از پیمبرنامه ها، حیدری نامه ها، حسینی نامه ها، مختارنامه ها، امام نامه ها و مولودنامه ها. بیشترین محتوا به نقل داستان کربلا یعنی حسینی نامه ها اختصاص دارد و پس از آن غلبه با حیدری نامه هاست. هدف از نگارش این مقاله معرفی سطح فکری و ساختار و محتوای این مثنویهاست.

در پژوهش حاضر کتاب تأدیب الاطفال موضوع تحلیل و ارزیابی سبک شناسی قرار گرفته است. روش پژوهش مطالعه ی موردی است و نگارندگان در پی آن هستند که با درنظر داشتن متن و تصویر در کنار هم ویژگیهای منحصربفرد سبک این اثر را تبیین کنند. کتاب مستطاب تأدیب الاطفال تألیف یا ترجمه ی مفتاح الملک که پیش از صدور فرمان مشروطیت نوشته و منتشر شده در زمره ی نخستین آثار ادبیات کودک در زبان فارسی است که تاکنون موضوع پژوهشهای دانشگاهی قرار نگرفته است. سبک شناسی دانشی است که به بررسی جنبه های ممتاز یک اثر از منظر زبانی و ادبی میپردازد. تاکنون الگوی کاملی برای تحلیل سبکی آثار مصور ادبیات کودک با توجه به ساحتهای چندگانه ی زبانی، ادبی و تصویری در پژوهشهای مشابه ارائه نشده است. نگارندگان در پی آن هستند که با تبیین جنبه های مختلف زبانی، ادبی و تصویری این اثر سبک منحصر به فرد آن را آشکار و دلایلی اقامه کنند که این کتاب را میتوان نخستین اثر مصور ادبیات کودک در زبان و ادبیات فارسی قلمداد کرد.

گوتیک به سبکی در داستان نویسی اطلاق میشود که در آن خیال پردازی، جلوه های هیجانی، ماجراهای مبالغه آمیز و هراسناک و گوشه های تیره و تار ذهنیت انسان از خرد و منطق انسانی فراتر می روند. این سبک بیشتر در قرون هیجدهم و نوزدهم میلادی رواج داشته و هنوز هم در قالب روایتهای گوناگون توسط نویسندگان مختلف به کار برده میشود. این سبک در عرصه رمان نویسی ایران نیز راه یافت و بوف کور اولین اثری است که با این شیوه نوشته شده است برخی دیگر از آثار معاصر ایرانی از شاخصه های مهم این سبک تأثیر پذیرفته اند از جمله: شازده احتجاب، گوژ و نگهبان. درماندگی و انزوای شخصیتها، مسخ شدگی، کشمکش و ستیز شخصیتها با دنیای درونی و بیرونی، حضور هیولا و ارواح، مرگ، جنون، توهمات، حوادث عجیب، ترسناک و غیرمعقول، هراس و. . . از ویژگیهای گوتیکی این آثار هستند. سوال اصلی پژوهش این است که مهمترین شاخصه های سبک گوتیک در آثار گوژ، نگهبان، شازده احتجاب و بوف کور چگونه نمود یافته اند؟

تخیل اساسیترین عنصر سازنده ی شعر است که موجب نمایاندن اعمال، افکار، ایده ها و بیان اندیشه و تجربه از راه زبان میشود. شاعران به فراخور استعداد خود در ابداع تصاویر و مضامین بدیع و زیبا، از عواملی مانند عناصر طبیعت، عناصر روزمره و صور خیال بهره گرفته اند. سبک هندی در شعر و ادب فارسی به جهت آفرینش مضامین نو، مشهور و شناخته شده است. با آن که جستجوی مضامین تازه در شعر فارسی بی سابقه نیست، اما شعرای سبک هندی در عناصر و مواد استعمال شده ی پیشینیان با دقت نظر و ژرف بینی، روابط جدیدی کشف میکنند و نکته ها و مضامین تازه می آفرینند. در دوره ی معاصر نیز برخی شاعران انقلاب اسلامی، به تقلید از شاعران سبک هندی، به مضمون سازی پرداختند. در پژوهش حاضر سعی شده است مضمون سازی با استفاده از صورتهای خیالی(تشخیص، حس آمیزی و متناقض نما) به عنوان یکی از اصلیترین در پژوهش حاضر سعی شده است مضمون سازی با استفاده از صورتهای خیالی(تشخیص، حس آمیزی و متناقض نما) به عنوان یکی از اصلیترین ویژگیهای سبک هندی در اشعار شاعران انقلاب اسلامی (قیصر امین پور، سلمان هراتی، سید حسن حسینی و احمد عزیزی) با اشعار سبک هندی(بیدل دهلوی)مقایسه و بررسی شود.

کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی اثر جیمز موریه را میرزا حبیب اصفهانی ترجمه کرد. جنبه ی انتقادی و لحن طنز کتاب و همچنین نثر روان و زیبای ترجمه ی آن، موجب نفوذ و اشتهار کتاب شده است. میرزا حبیب با استعداد بالای نویسندگی و بهره مندی از میراث پربار ادب فارسی در ترجمه ی کتاب، هنر خود و توان زبان فارسی را آشکار ساخت. این ترجمه در شمار بهترین ترجمه های زبان فارسی قرار دارد. در این مقاله، با توصیف و تحلیل محتوا و استفاده از منابع کتابخانه ای، نثر ترجمه ی میرزا حبیب بررسی شده است. در این کتاب، خصوصیات ویژه نثرهای مهم زبان فارسی مانند کاربرد شعر در نثر، استفاده از کنایات و واژه های رایج در زبان مردم، بهره گیری از زبان و ادبیات عرب، سلاست و استواری و. . . دیده میشود، که نثر آن را با نثر متون کلاسیک فارسی همانند میکند.

با تحقیقی که ازکودکان مقطع ابتدایی بعمل آمد, مشخص گردید که مناظره های پروین در صدر درک آثار قرار دارند، لذا بررسی سبک فردی او با کمک انسجام متن و انواع فرانقشها ضروری مینمود تا مشخص گردد که رعایت کدام مولفه سبب این امر شده است. به این ترتیب با روش توصیفی-تحلیلی تک تک ابیات دو نمونه از مناظره ها مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه پژوهش حاکی از آنست که در میان عوامل انسجام، تکرار و هم آیی، ارجاع پیشرو و حذف اسمی بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده اند. همچنین با بررسی فرایندهای فرانقشی مشخص گردید که کاربرد بیشتر فرایند مادی، جملات پرسشی و بعد ابهام زدایی با جملات خبری، آنها را به اشعاری قابل درک برای کودکان تبدیل نموده است.

قصه منظوم یکی از انواع شعر روایی کودک است که ویژگیهای شعر و قصه را یکجا دارد و به دلیل همین دارا بودن توأمان جذابیتهای شعر و داستان، میتواند جذابترین نوع ادبی کودکان باشد. ناصر کشاورز یکی از شاعران برجسته کودکان است که با خلق بیش از چهل قصه منظوم طی سه دهه اخیر، جایگاهی ویژه در میان سرایندگان این نوع ادبی دارد. پژوهش حاضر میکوشد با بررسی و تحلیل سبکی قصه های منظوم این شاعر معاصر در سه سطح زبانی، داستانی و شعری به این پرسشها پاسخ دهد: قصه های منظوم ناصر کشاورز از نظر زبانی، داستانی و شعری دارای چه ویژگی هایی هستند و آیا این آثار طی سه دهه شاعری او از نظر سبکی تغییر محسوسی کرده اند؟ از نظر سبکی کدام وجه قصه های منظوم در موفقیت آنها اثرگذارترند؟ در این بررسی سبک شناسانه، چهل ودو قصه منظوم کشاورز که طی سالهای 1371 تا 1395 سروده شده اند، بررسی و تحلیل شده اند و روشن شده است که کشاورز در قصه های منظوم آغازین خود بیشتر به استفاده از زبان نوشتاری گرایش داشته است؛ اما در کارهای بعدی خود به استفاده از زبان گفتاری و بهره گیری از لغات و تعبیرات عامیانه و کودکانه روی آورده است. در سطح شعری نیز کشاورز از تمایل به وزنهای سنگین و آرام، حرکتی ملموس به سمت بهره گیری از وزنهایی با ضرباهنگ تندتر و موسیقی پرنشاط تر داشته است. در سطح داستانی نمیتوان یکدستی خاصی را در قصه های منظوم او مشاهده کرد. عمدتاً مهمترین مسائل اثرگذار بر موفقیت بعضی و ناموفق بودن برخی دیگر از قصه های منظوم کشاورز ویژگیهای زبانی و عناصر شعری آنها بوده و عناصر داستانی تأثیر کمتری در این مسئله داشته است.

بررسی و معرفی شخصیتها، اعلام حقیقی و نمادین در منطق الطیر عطار نیشابوری مقاله ای است که در راستای شناخت و معرفی شخصیتها و اعلام حقیقی میباشد؛ که با طبقه بندی موضوعات و معرفی اعلام و نشانی مفاهیم برگرفته از آیات و احادیث و رموز عرفانی شناخت بیشتری فراهم میسازد. این اعلام شامل نامهای تاریخی، جغرافیایی، شخصیتهای حقیقی و نمادین است که دیدگاههای تازه ای در باب رموز و اصطلاحات عرفانی و ظاهر و باطن اعلام منطق الطیر بیان میگردد. با بررسی جنبه ی رمزی برخی اعلام و شخصیتهای نمادین عطار، آن ایهامی را که لازمه ی این اثر عرفانی است، آشکار میشود و در حقیقت به منطق الطیر عمق بیشتری میدهد. در این مقاله سعی و تلاش برآن بوده است که شیوه ی خاص عطار در بکارگیری برخی از شخصیتها که در قالب سمبل یا نماد بوده، بررسی و تحلیل و ارتباط و اهمیت اعلام با علاقه و اندیشه ی عطار آشکار شود. مطالعه ی همه جانبه ی اعلام منطق الطیر عطار بهترین راه شناخت شخصیت و دامنه ی علم و اندیشه ی وی و آشنایی با زبان رمزی و جنبه ی تمثیلی میباشد که در اعلام خود بکار گرفته است.

در این مقاله به لایه های فکری عطار نیشابوری در بیان ویژگیهای انسان کامل که نشان دهنده نگاه متفاوت او در معرفی انسان کامل است پرداخته میشود تا نشان دهد که چگونه عطّار در بیان این ویژگیها دارای سبکی شخصی و منحصر به فرد گردیده است. در این میان به چهار عنصر اصلی به عنوان ویژگی سبکی خاص اشاره میشود که در سایر متون نظیر آنچه که عطّار در آثارش ذکر کرده است یافت نمیشوند و ضمن مقایسه با سایر متون همانند، به اثبات آن پرداخته میشود. این چهار ویژگی عبارت از تمثیلهای رمزی، رمز هدهد به عنوان پیر طریقت و راه بی بازگشت سلوک و در نهایت مقایسة مقامات و هفت شهر عشق عطّار به عنوان مقامات انسان کامل با مثنوی معنوی مولوی میباشند. بدون تردید عطّار نیشابوری یکی از کسانی است که با به کار گیری زبان خاص که محصول اندیشه و فکری ناب است به خلق آثاری گرانسنگ در ادب فارسی دست زده است و بی تردید از این رهگذر یکی از ارکان اصلی وصاحب سبک زبان فارسی محسوب میشود. این سبک شخصی را باید محصول گزینشی خاص از لغات، اصطلاحات فنی، عبارات و شیوه های بیانی دانست که از قراردادهای زبانی و سنن ادبی متمایزند، این گزینش از دید و دریافتی نو نسبت به هستی و حیات ناشی میشود. عطّار نیشابوری نویسنده ای است که به تعریفی جامع و متفاوت از انسان کامل و ویژگیهای او با گزینشی نو از زبان و شیوه های ادبی که حاصل اندیشة والای اوست دست میزند و در این خصوص سبکی شخصی را پایه ریزی میکند.

بخشی از ادبیات مکتوب ما را متون قلندریه و فتوت نامه ها تشکیل میدهند. پراکندگی این متون از قرن سوم تا امروز را در بر میگیرد. مولفه های مختلفی در سطح فکری نویسندگان این کتابها دخیلند که از جمله ء آنها استفاده از شخصیتهای دینی و ملی و تاریخی بوده است. بدیهی است این استفاده ها در زمینه های مختلف و به نیتهای متفاوت صورت گرفته است. ما در این مقاله با بررسی چهار متن با نامهای "فتوت نامه سلطانی"، "آیین قلندری"، "فتوت نامه ها و رسائل خاکساریه"، "فتوت و اصناف" و تقسیم بندی دقیق نامهای مورد استفاده در آنها سعی داریم تا میزان، چگونگی و دلایل استفاده از آنها را بیان کنیم. این تقسیم بندی شامل موارد زیر میباشد؛ الف) شخصیتهای دینی و مذهبی مانند پیامبران(ع)، یاران پیامبر و ائمه ب) شخصیتهای جاهلی ج) شخصیتهای ملی و ایرانی مانند جمشید و شاپور و شخصیتهای تاریخی مانند اسکندر

مقاله ی حاضر ویژگیهای سبکی تصحیحِ جلد دوم از مجموعه ی پنج جلدی کتاب «تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار» مشهور به تاریخ وصّاف است. این کتاب یکی از کتب تاریخی قرن هفتم و هشتم هجری قمری است که در آن از روش تاریخ نگاری تحلیلی استفاده شده است، نثر این کتاب یکی از نمونه های نثر مصنوع و فنّی دوره ی ایلخانان است و از قدیمترین منابع این دوره محسوب میشود. این کتاب نوشته ی شهاب الدین وصّاف الحضره است. نثر آن متکلف، مسجع و سرشار از عبارتپردازی و ذکر مترادفات و افراط در آوردن اخبار و اشعار عربی و آیات قرآنی است. این کتاب دنباله ی تاریخ جهانگشای جوینی است. تاریخ وصاف مشتمل است بر یک مقدمه و پنج جلد در شرح رویدادهای حکومت ایلخانان، از مرگ مکنو قاآن تا اواسط سلطنت ابوسعید بهادر(736-716) یعنی سال 723ه. ق است.

مثنوی شاهکار عرفانی مولانا از معدود آثاری است که در عین دیرینگی، از بسیاری جوانب همچنان تازگی و طراوت خود را حفظ نموده است. یکی از جنبه های تازگی این اثر، استفاده از تمثیل و رمز در بیان مفاهیم عرفانی است. بعلاوه در میان آثار کهن، چشمگیرترین اثر ادبی که تمثیل در آن بسیار به چشم میخورد مثنوی مولوی است. مولانا برای نزدیک کردن مطالب عرفانی به ذهن و فهم و ادراک شنوندگان و همچنین تبیین مقصود خود به تمثیل متوسل شده است و هرقدر که مسئله ای مبهمتر و پیچیده تر باشد بر تعداد تمثیلها میافزاید. باوجود این که مولوی در حکایات تمثیلی تحت تاثیر سبک و سیاق قصص قرآنی است اما در تمثیل دارای سبک شخصی است. در این تحقیق که به روش توصیفی-تحلیلی نوشته شده است، حکایات و تمثیلهای مربوط به موضوع «غفلت ممدوح و مذموم» و شیوه ی سمبل پردازی در این تمثیل ها بررسی میشود. نتایج تحقیق نشان میدهد که مولانا تنها از یک تمثیل برای بیان غفلت ممدوح استفاده کرده است اما تمثیلهای زیادی را برای توضیح غفلت مذموم به کار برده است. سمبلها و رمزهای غفلت در مثنوی خواب( برای غفلت ممدوح و مذموم)، چنگ، شب، پنبه، پرده و تخم هستند. مولانا علت غفلت آدمی را نفس، آرزو، دنیا و نعمتهای آن، گستاخی و نعمتهای خداوند میداند.

انعکاس علم روانشناسی در آثار ادبی و انطباق آن با تئوریهای نوین روانشناسی یکی مباحث میانرشتهای است. در این مقاله به برخی از آسیبهای روانی موجود در گلستان و بوستان سعدی با نظر به علم روانشناسی امروز پرداخته شدهاست. هدف از پرداختن به موضوع مقاله این است که با مراجعه به متون ادبی، برخی از مشکلات روانی و اخلاقی رایج در جامعه بررسی گردد. به نظر میرسد که سعدی سعی دارد تا در قالب حکایات برای بهبود روابط و رفتارهای انسانی، راهکارهایی را ارائه کند. این پژوهش نشان میدهد که سعدی از مهارتهای روانشناسی آگاهی داشته و آنها را با تصویرپردازی عاطفی به مخاطب خود ارائه کرده است، و برخی از این نظریات با نظریه ها و مهارتهای ارائه شده از جانب روانشناسان عصر حاضر مطابقت دارد.

داستان سمک عیّار نوشته ی فرامرز بن خداداد کاتب ارّجانی، اثری است مملو از ضرب المثلها؛ کاربرد فراوان ضرب المثل یکی از ویژگیهای بارز این اثر است. بسیاری از ضرب المثلهای یاد شده در این کتاب، درباره ی موضوعاتی چون قضاوقدَر، زندگی عیّاران و پهلوانان و درباریان، صیانت نفس، دوستی و وفاداری، رازداری، صبر و تلاش هستند. هدف نویسنده از نوشتن این مقاله، بیان اهمیّت ضرب المثلهایی است که بیانگر فرهنگ، اعتقادات، جهان بینی و بینش جامعه ی عصر نویسنده است. در این مقاله فرضبر آن است که اغلب ضرب المثلها در داستان سمک عیّار بر مدار مسائل اجتماعی، فلسفی، حکمی و فرهنگی میچرخد.

پرده برداشتن از آثار ناشناخته و کشف ذخایر فرهنگی گذشتگان و بررسی همه جانبه ی این آثار از وظایف اصلی محققان این مرز و بوم است. یکی از این آثار شاهنامه ی نادری، منظومه ای حماسی-تاریخی است که محمد علی طوسی، آنرا در موضوع زندگی و فتوحات نادرشاه در اوایل قرن دوازدهم هجری قمری در بحر متقارب و در 5313 بیت سروده است. در این مقاله که به روش کتابخانه ای و به شیوه ی توصیفی-تحلیلی نوشته شده است به بررسی سبک شناسی این اثر پرداخته ایم. هدف اصلی این مقاله بررسی و تعیین ویژگیهای سبکی در شاهنامه ی نادری است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شاهنامه ی نادری از آثار دوران بازگشت محسوب میشود که محتوای آن بیان حوادث و رخدادهای تاریخی دوران نادرشاه و دارای ویژگیهای سبک خراسانی از قبیل: واژگان قدیمی، کاربرد افعال در شکل کهن، استفاده از تشبیهات مفرد و حسی و. . . است.

در تعاریف و مبانی هر مکتبی، با رویکردی متفاوت نسبت به طبیعت مواجهیم. این رویکرد متفاوت در مکاتب «کلاسیسم»، «رومانتیسم»، «ناتورالیسم» و «سمبولیسم» مشاهده می شود. هرکدام از این مکتب ها «توجه ویژه به طبیعت»، «پیروی و تقلید از طبیعت» یا «طبیعت گرایی» را سرلوحة کار خود قرارداده اند، همین امر باعث خلط مباحث و اشتباه در دریافت ها و تحلیل ها شده است. این مقاله به بررسی تفاوت تلقّی از طبیعت و نیز نوع نگرش به طبیعت در مفهوم یکسان آن، در هریک از این مکاتب هنری و ادبی پرداخته و با ارائة شواهد از هر مکتب، مفهوم «طبیعت» را در آنها واکاویده است. انگاه با مراجعه به شعر شاعران معاصر و انطباق مفهوم طبیعت در آنها می کوشد دسته بندی دقیقی از انتساب هر شاعر به جریان طبیعت گرائی مناسب خود ارائه دهد.