پژوهش های بالینی دام های بزرگ (دامپزشکی)
سال:1386 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

در این مطالعه یک هزار رأس بز در رو ستاهای اطراف سنندج به صورت انتخابی با روش آزمایش داخل جلدی مقایسه ای توبرکولین در ناحیه گردن مورد مطالعه قرار گرفتند از مجموع دام های آزمایش شده 11 رأس به آزمایش توبرکولین پاسخ مثبت یا مشکوک دادند که پس از کشتار دام های مذکور و نمونه برداری از ضایعات قابل رویت، مطالعات باکتری شناسی و آسیب شناسی صورت گرفت. در یکی از نمونه های مورد مطالعه مایکو باکتریوم با گونه توبرکولوزیس از محیط کشت لونشتاین جانسون جدا گردید و تشخیص تفریقی داده شد. با توجه به اینکه این مطالعه اولین تحقیق مستند در زمینه شناسایی بیماری سل در نشخوار کنندگان کوچک در ایران و نیز گزارش اولین مورد جداسازی مایکوباکتریوم توبرکولوزیس از بز می باشد لذا نشان می دهد که مشابه با نتایج موجود در دیگر کشورهای جهان حضور بیماری سل حداقل در بز در کشور ایران قابل انتظار است.

تزریق داخل استخوانی داروها و مایعات در وضعیت های اضطراری می تواند به خوبی جانشین تزریق داخل وریدی گردد. برای اینکه سرعت این روش بیشتر ازروش قبلی و نیز کارایی این روش در مطالعات مختلف انجام شده در دنیا به اثبات رسیده است. در این مطالعه از دو گروه 7 تایی سگ ها استفاده گردید و ترکیب دارویی کتامین به میزان 5.5 از زایلازین به میزان 1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یک گروه با تزریق داخل استخوانی و در گروه دیگر تزریق داخل وریدی تجویز شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که در بیهوشی حاصل از تزریق داخل استخوانی توسط ترکیب کتامین 5% و زایلازین 2% اختلاف قابل توجهی با تزریق داخل وریدی وجود ندارد و تفاوت معنی داری در تعداد ضربان قلب و تعداد تنفس مشاهده شد.

در این بررسی، تاثیر انفرادی و مخلوط فلزات سنگین شامل: مس و کادمیوم و ترکیب شوینده LAS برمیزان مرگ و میر بچه ماهی سفید 1 گرمی(Rutilus frisii kutum)  دریای خزر به صورت آزمایشگاهی و به روش OECD، با 6 تیمار و یک شاهد، درسه تکرار انجام شد و محدوده غلظت ها به روش لگاریتمی در مس (1 تا 5) کادمیوم (0.1 تا0.5 ) و در 10) LASتا19 ) میلی گرم در لیتر تشخیص داده شد. نتایج بدست آمده توسط آنالیز پروبیت، محاسبه و ضریب همبستگی برای کادمیوم 0.93، مس 0.92، 0.98 LAS، درمخلوط کادمیوم و LAS، 0.93 و در مخلوط مس وLAS ، 0.98 بدست آمد. همچنین مقادیر LC10 و LC50 و LC90 و میزان حد مجاز آلاینده های فوق محاسبه گردید. در تاثیر فلز مس بر بچه ماهی سفید،LC10=1.83 ، LC50=4.02 و LC90=8.79، در مورد فلز کادمیوم  LC10=0.11و LC50=0.21 وLC90=0.39 ، درLAS ، LC10=5.91 و LC50=11.62 و LC90=22.71 و در مخلوط LAS و کادمیوم، LC10=0.017،LCC0=0.047 ،  LC90=0.12و در مخلوط LAS و مسLC10=0.02 ، LC50=0.09، LC90=0.37 بود. مقدار حد مجاز آلاینده ها به ترتیب در تاثیر کادمیوم بر بچه ماهی سفید 0.021، در مس 0.4، در 1.16 LAS و در مخلوط کادمیوم و 0.004 LAS محاسبه شد. مقایسه نتایج بدست آمده حاکی از نقش کاتالیزوری شوینده و تشدید نفوذ فلزات سنگین به درون سلول و سمیت بیشتر مخلوط آلاینده ها نسبت به حالت انفرادی آنها می باشد.

در این مطالعه، تعداد 6 قلاده سگ نر با متوسط سنی 1.5-2 سال و میانگین وزن 20±0.05 کیلوگرم انتخاب شدند. قبل از انجام آزمایش علایم حیاتی اندازه گیری و ثبت گردید و نمونه های خون و ادرار برای انجام تست های آزمایشگاهی (اندازه گیری پروتئین، گلوکز، بیلی روبین، یوروبیلی نوژن، خون، کتون بادی، pH، کراتی نین، وزن مخصوص و رسوبات ادرار و کراتی نین و ازت اوره سرم) جمع آوری گردید. در ضمن الکتروکاردیوگرافی نیز به عمل آمد. سپس هر کدام از سگ ها تحت عمل نورموسیستوگرافی با کنتراست یورگرافین 76 درصد قرار گرفتند. 2 ساعت و 24 ساعت بعد تمامی پارامترهای بالینی و تجزیه ادراری اندازه گیری و ثبت گردید. همچنین بالافاصله و در فواصل 5، 20، 40 دقیقه بعد از تزریق رادیوگرافی به عمل آمد.بررسی نتایج آماری پارامترهای بالینی قبل، 2 ساعت و 24 ساعت بعد از تزریق یوروگرافین نشان می دهد که با تزریق یوروگرافین در علایم حیاتی اختلاف معنی داری مشاهده نگردید (P>0.05) نتایج نشان داد که پس از تزریق یوروگرافین، در پارامترهای ادراری و فاکتورهای بیوشیمیایی و هماتولوژیک سرم اختلاف معنی داری دیده نمی شود (P>0.05).نتایج رادیوگرافهای این مطالعه حاکی از طبیعی بودن کلیه و دستگاه ادراری می باشد و نشان داد که یوروگرافین دارای قدرت تصویر نمایی مناسب و کامل برای دستگاه ادراری در این گونه حیوانی بوده و بدون عوارض جانبی می باشد. نتایج الکتروکاردیوگرام های این مطالعه نشان می دهد که پس از تزریق یوروگرافین ریتم و ضربان قلب طبیعی می باشند.

طی تحقیقات انجام شده در سالهای 83-1382 تعدادی ماهی Capoeta damascina راکه از ماهیان بومی استان کرمان می باشد از رودخانه بافت صید و داخل چند آکواریوم با تراکم یکسان در آزمایشگاه قرار گرفت. آکواریوم ها را به ترتیب در رنجهای حرارتی زیر 10، 10 تا 20، 20 تا 30 و بالاتر از 30 درجه سانتی گراد تنظیم و ماهیان به صورت تصادفی داخل آب قرار داده شد. (یکی از آکواریوم ها در شرایط مناسب دمایی، تراکم 15 قطعه و اکسیژن مناسب قرار گرفت). پس از گذشت 8-5 روز در تعدادی از ماهیان نشانه هایی بصورت خونریزیهای وسیع نامنظم در سطح بدن و بین باله ها، خوردگی باله ها، حرکات غیر عادی، آب آوردگی شکم (ascites) مشاهده گردید. در کالبد گشایی اعضای داخلی نیز تجمع خون و مناطق خونریزی در سطح صفاق دیده شد. نتایج حاصله نشان داد که 80% ماهیانی که در درجه حرارت استرس 20-30 درجه سانتی گراد و بالاتر نگهداری شدند بصورت حاد بیمار و از بافت کلیه، باله های شنای آنها باکتری آیروموناس هیدروفیلا بصورت خالص جدا سازی گردید، درصد ابتلا در بین ماهیانی که به این باکتری آلوده شدند به 100% نیز رسید. در این حالت عامل بیماریزا از بافت و دستگاه گوارش تمام ماهیان جدا سازی گردید. ماهیان موجود در دامنه حرارتی 10 تا 20 درجه سانتی گراد حدود 40% آلوده شدند، اما ماهیانی که در دامنه حرارتی زیر 10 قرار داشتند حدودا 1% دچار آلودگی شدند. از آکواریومی که در شرایط نرمال ذکر شده قرار داشت باکتری آیروموناس ایزوله نگردید. ماهیان جوانتر و با وزن کمتر بیشتر مبتلا شده و حساس تر بودند.

این مطالعه با هدف تعیین اثر سطوح مختلف زئولیت طبیعی بر عملکرد جوجه های گوشتی سویه لوهمن انجام گرفت که در قالب یک طرح کاملا تصادفی در شش تیمار، هر تیمار با 4 تکرار و در هر تکرار 10 جوجه به مدت 7 هفته در سه مرحله آغازین (21-0 روزگی)، مرحله رشد ( 42-21 روزگی) و مرحله پایانی (49-42 روزگی) انجام گردید. جیره پایه از ذرت و سویا تشکیل شده و سطوح 0، 1، 2، 3، 4 و 5 درصد زئولیت به آن اضافه گردید. انرژی و پروتئین جیره ها یکسان در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که افزایش وزن بین تیمارها اختلاف معنی داری داشته است (P<0.05). بیشترین افزایش وزن روزانه (49.10 گرم) مربوط به تیمار 5 با 4 درصد زئولیت و کمترین افزایش وزن روزانه (44.28 گرم) در گروه شاهد مشاهد گردید. بین تیمارهای مختلف از لحاظ ضریب تبدیل غذایی اختلاف معنی داری مشاهده شد (P<0.05). کمترین ضریب تبدیل مربوط به تیمار 5 با 4 درصد زئولیت بود. سطوح مختلف زئولیت روی خوراک مصرفی و تلفات اثر معنی داری نداشت اما گروههای دریافت کننده 3 و 4 درصد زئولیت نسبت به گروه شاهد بهترین ضریب تبدیل را نشان دادند(P<0.05) . قیمت تمام شده برای هر کیلو خوراک در تیمار 5 با 4 درصد زئولیت، کمترین مقدار را نشان داد (P<0.05) در شرایط انجام این آزمایش استفاده از 4 درصد زئولیت در جیره، بهترین اثر را بر عملکرد و کاهش هزینه تولید به همراه داشته است.

تیلریوز یکی از بیماریهای شایع درمانگاهی و یکی ازعلل مرگ و میر نشخوارکنندگان در مناطق بومی از جمله ایران است. لاشه کشتاری و ضمایم این دامها نیز قابل مصرف نبوده و حذف میشوند. این مطالعه برای تعیین فراوانی آلودگی گاوهای کشتار شده در کشتارگاه سنندج به انگل تیلریا درسال 1385 انجام گرفت. از 252 راس گاو کشتاری که عقده لنفاوی متورم داشتند (تیلریا باعث تورم عقده لنفاوی در گاو می شود) گسترش عقده های لنفی تهیه گردید و فرم شیزونت تک یاخته (اجسام آبی کخ) در آنها جستجو شد.در این مطالعه 26 مورد (10.3%) مثبت بودند. بیشترین تعداد آلودگی به تیلریا در ماههای خرداد (32%)،تیر (16%) و مرداد (20%) دیده شد ولی در ماههای بهمن واسفند هیچ موردی مشاهده نگردید. از نظر سن ابتلا، جنس و نژاد دامهای آلوده نیز تفاوت معنی داری وجود داشت. بیشترین موارد بیماری درگروه سنی بالای چهار سال (66%) جنس ماده (77%) و نژاد دورگ (54%) دیده شد. ازآنجایی که کشتار دامهای ماده در سنین بالا و پس از عمر اقتصادی آنها می باشد در نتیجه مدت زمان طولانی تری در معرض آلودگی قرار میگیرند و فرصت بیشتری برای بروز بیماری دارند به همین دلیل موارد بیماری در سنین بالا و در جنس ماده بیشتر است. در مورد نژادها نیز نیز علت فراوانی آلودگی در نژاد دورگ این است که مراقبت از دامهای نژاد اصیل بویژه واکسیناسیون و سم پاشی به مراتب بیشتر و دقیقتر از بقیه انجام می گیرد و در صورت ابتلا به بیماری سریعا درمان میشوند. از سوی دیگر دامهای نژاد بومی به بیماریهای انزئوتیک مقاومت بیشتری نشان میدهند و کمتر مبتلا می شوند در نتیجه دامهای نژاد دورگ که نه مراقبت دامهای اصیل را دارند و نه مانند دامهای بومی مقاوم هستند بیشتر به بیماری مبتلا می شوند.

کریپتوسپوریدیوزیس(Cryptosporidiosis)  یکی از بیماریهای انگلی مشترک بین انسان و دام است که توسط تک یاخته ای از جنس کریپتوسپوریدیوم (Cryptosporidium) ایجاد می گردد. مقاوم بودن اووسیست این انگل در برابر عوامل محیطی، فیزیکی و شیمیایی آن را از نظر بهداشت عمومی حایز اهمیت می نماید. گونه های مختلفی از این انگل در حیوانات و انسان ایجاد بیماری می کنند. کریپتوسپوریدیوم پارووم (Cryptosporidium parvum) یکی از گونه های این انگل می باشد که ایجاد گاستروآنتریت و اسهال می کند. کریپتوسپوریدیوم آندرسونی (Cryptosporidium andersoni) گونه دیگر این انگل می باشد که در شیردان گاو و گاومیش میتواند جایگزین شود و باعث کاهش وزن و کاهش تولید شیر در حیوان شده و یک حالت تحلیل برندگی مزمن ایجاد کند که از نظر اقتصادی دارای اهمیت قابل توجهی است. برای کریپتوسپوریدیوزیس چه در دام و چه در انسان درمان موثری وجود ندارد و بهترین کار پیشگیری از وقوع و انتشار بیماری است. در این بررسی به منظور تعیین میزان آلودگی گاو و گاومیشهای کشتار شده درکشتارگاه صنعتی تبریز در فاصله زمانی نه ماه ازمهر 82 تا خرداد83 از 300 رأس گاو و 300 رأس گاومیش اسمیرهایی از مخاط شیردان تهیه و بعد از رنگ آمیزی با روش زیل- نیلسون تغییر شکل یافته، مورد بررسی میکروسکوپی قرار گرفتند. در موارد مثبت برای تفریق دو گونه پارووم و آندرسونی قطر اووسیستها به وسیله عدسی مدرج کالیبره شده میکروسکوپ اندازه گیری شد و در نهایت از 300 اسمیر مربوط به گاو، تعداد 16 نمونه مثبت و از 300 اسمیرمربوط به گاومیش تعداد 10 نمونه مثبت تشخیص داده شد، در نتیجه این تحقیق آلودگی به انگل کریپتوسپوریدیوم آندرسونی در دامهای بررسی شده، در مورد گاو 5.3% و در مورد گاومیش 3.6% تعیین گردید که وجود این میزان آلودگی می تواند انگیزه ای برای مطالعه و بررسی بیشتر در خصوص این انگل باشد.