زیست شناسی جانوری
سال:1389 | دوره:2 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

تاموکسیفن، آنتی استروژن غیراستروییدی است که برای درمان سرطان پستان تجویز می گردد. برخی اثرات منفی این دارو بر دستگاه تولیدمثلی، مشاهده گردیده است. مهمترین هدف این تحقیق، بررسی تاثیر تاموکسیفن بر اووژنز در موش های صحرایی ماده نژاد ویستار می باشد. سه گروه از موش های صحرایی به وزن تقریبی 250 گرم به مدت 30 رو ز با غلظت دارویی 200، 400، 600 میکروگرم بر کیلو گرم وزن بدن (تجربی 1، تجربی 2، تجربی 3) تاموکسیفن حل شده در حلال (اتانول 60% و سرم فیزیولوژی) را به صورت گاواژ دریافت نمودند. گروه شم با حلال گاواژ گردید و گروه کنترل دارو یا حلالی را دریافت نکرد. در روز اول و سیم پس از پایان دوره دریافت دارو، برش های تخمدان پس از رنگ آمیزی با روش هماتوکسیلین - ائوزین از لحاظ بافت شناسی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد زاده های ماده های گروه های تجربی که با نرها جفت گیری نمودند نیز تعیین گردید. نتایج مشاهده شده با روش آماری ANOVA-oneway، تست Tukey، نرم افزار SPSS و تعیین انحراف معیار با شرط معنی دار بودن P≤0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در اولین نمونه برداری تعداد فولیکول اولیه، فولیکول ثانویه، فولیکول گرااف و تعداد جسم زرد در گروه های تجربی که تاموکسیفن را دریافت کردند، در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان داد. (P<0.001) در نمونه برداری دوم، فولیکول گراف و تعداد جسم زرد درمقایسه با نمونه برداری اول، افزایش یافت. همچنین تعداد زاده های ماده های گروه های تجربی کمتراز گروه کنترل بود. این یافته ها پیشنهاد می کند، احتمالا تاموکسیفن توانایی تولیدمثل را کاهش داده و تاثیر منفی بر اووژن ز در موش های صحرایی ماده نژاد ویستاردارد. با قطع مصرف دارو برخی از تاثیرات منفی تاموکسیفن بر تولیدمثل به تدریج از بین می رود.

زنجبیل یکی از گیاهان دارویی بسیار با ارزش است. این گیاه دارای بیشترین آنتی اکسیدانت ها از قبیل ویتامین های B، C و E می باشد. هم چنین این گیاه در تقویت قوه باء نیز موثر است. در این تحقیق، تاثیر عصاره زنجبیل بر محور هورمونی هیپوفیز گنادی و فرایند اسپرماتوژنز در موش های سوری بالغ نژاد Balb/C مورد بررسی قرار گرفته است. حیوانات مورد استفاده28  سر موش سوری نر بالغ با وزن تقریبی 26 تا 31 گرم و محدوده سنی 10 هفتگی بود. نمونه ها به طور تصادفی به 4 گروه 7 تایی شامل گروه های کنترل، شم و تجربی 1 و 2 تقسیم شدند. گروه های تجربی 1 و 2 هر کدام به مدت دو هفته دوزهای  50و 100 میلی گرم بر کیلوگرم از عصاره مذکور به صورت تزریق درون صفاقی (IP) دریافت نمودند. در مدت زمان ذکر شده گروه شم، آب مقطر به صورت (IP) دریافت کرد. گروه کنترل از آب و غذای استاندارد آزمایشگاهی در طی دوره آزمایش استفاده کرد. بعد از تزریقات موش ها تشریح شد. پارامترهای مورد بررسی شامل اندازه گیری غلظت هورمون های تستوسترون، LH و FSH بود. همچنین تعداد سلول های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت، اسپرماتید، اسپرم، لایدیگ و سرتولی شمارش گردید. نتایج حاصله نشان داد که مقادیر سرمی هورمون LH در گروه تجربی با دوز 100 میلی گرم بر کیلوگرم و هورمون FSH نیز در هر دو گروه تجربی کاهش معنی داری (P£0.05) در مقایسه با گروه های کنترل و شم دارد. در صورتی که هورمون LH در گروه تجربی با دوز 50 میلی گرم بر کیلوگرم و هورمون تستوسترون در گروه های تجربی با دوزهای  50و 100 میلی گرم بر کیلوگرم افزایش معنی دار (P£0.05) در مقایسه با گروه کنترل و شم دارد. همچنین نتایج نشان داد که در تعداد سلو ل های اسپرماتید، اسپرماتوزوئید و لیدیگ در گروه های تجربی با دوزهای  50و 100 میلی گرم بر کیلوگرم افزایش معنی داری (P£0.05) در مقایسه با گروه های کنترل و شم وجود دارد. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده و با توجه به افزایش تعداد سلول های لایدیگ و افزایش غلظت تستوسترون می توان نتیجه گیری کرد که زنجبیل ممکن است باعث تکثیر سلول های جنسی در موش های نر بالغ گردد.

پناهگاه حیات وحش عباس آباد یکی از بکرترین و دست نخورده ترین زیست بوم های کویری کشور به شمار می آید که با وسعت 300 هزار هکتار در حوزه استحفاظی شهرستان نایین در شرق استان اصفهان قرار دارد و به دلیل قرار گرفتن در میان اصلی ترین زیستگاه های یوزپلنگ ایرانی در کشور، ضرورتا به عنوان پل ارتباط دهنده سایر جمعیت های کوچک و پراکنده یوزپلنگ در کشور عمل می نماید. از این رو شناسایی و حفظ عباس آباد به عنوان یک چهارراه برای یوزهای ایرانی می تواند به بقای بلندمدت این گونه در کشور کمک نماید. همچنین این منطقه یکی از بهترین زیستگاه های گربه شنی، کاراکال و جبیر در استان اصفهان می باشد. این مطالعه در سال 89-1385 به منظور شناسایی فون پستانداران پناهگاه حیات وحش عباس آباد با تاکید بر گوشتخواران و طعمه های آنها در نائین اصفهان انجام شد که گونه های شناسایی شده عبارت بودند از: خارپشت ایرانی (Paraechinus hypomelas)، موش خانگی (Mus musculus)، جرد ایرانی (Meriones persicus)، جربیل بلوچی (Gerbillus nanus)، دوپای کوچک (Allactaga elater)، پامسواکی بزرگ (Jaculus blanfordi)، تشی (Hystrix indica)، خرگوش aureus) (Lepus europaeus)، روباه معمولی (Vulpes vulpes)، روباه شنی (Vulpes rueppellii)، شاه روباه (Vulpes cana) ، شغال (Canis، گرگ (Canis lupus) ، کفتار ((Hyaena hyaena، گربه شنی (Felis margarita)، گربه وحشی (Felis silvestris)، کاراکال (Caracal caracal)، پلنگ (Panthera pardus)، یوزپلنگ (Acinonyx jubatus)، گورخر (Equus hemionus)، قوچ و میش (Ovis orientalis)، کل و بز (Capra aegagrus)، جبیر (Gazella bennettii).

فرومون ها مواد شیمیایی ترشح شده از جانوران می باشند که برای منظم ساختن جمعیت های حیوانی و تعامل های اجتماعی آنان در بین حیوانات هم نوع عمل می کند. فرمون های جنسی در پستانداران رفتارهای متنوعی از جمله رفتارهای تهاجمی در جنس نر، تسریع بلوغ، رفتارهای معاشقه ای، جفت یابی و والدینی در هر دوجنس و اختتام دوره بارداری در جنس ماده را باعث می گردد. در این تحقیق برای بررسی تاثیر فرومون های رت ماده بر روی میزان هورمون تستوسترون رات نر در سنین کودکی، بلوغ و پیری، به کمک قفس مخصوصی که برای در اختیار گذاشتن فرومون های جنسی رات ماده بر روی جنس نر طراحی شده بود، استفاده گردید. سپس از رات های نر خونگیری به عمل آمده میزان پلاسمائی هورمون تستوسترون به روش تست هورمونی ELIZA اندازه گیری گردید. در رت نر 50 روزه کودک که در کنار ماده قرار نگرفته بود (گروه کنترل)، میانگین سطح پلاسمایی هورمون تستوسترون 2.83 ng/ml  بود که این میزان در گروه تجربی 55 روزه به 2.95 ng/ml  رسید و در گروه تجربی 60 روزه به 3.03 ng/ml و در گروه 65 روزه به 3.58 ng/ml افزایش یافت. در رت بالغ نر 85 روزه که در کنار ماده قرار نگرفته بود (گروه کنترل) میزان سطح پلاسمایی تستوسترون 7.67 ng/ml  تخمین زده شد، در حالی که در گروه های تجربی 90 روزه این میزان به 8.23 ng/ml و در رت 95 روزه به 9.18 ng/ml و در رات 100 روزه به 1.49 ng/ml رسید.اختلاف سطح هورمونی نسبت به گروه کنترل در p<0.05 معنی دار به دست آمد. در دوره پیری میزان سطح پلاسمایی هورمون تستوسترون کاهش پیدا کرد ولی باز در مقایسه رت نر 150 روزه (7.77 ng/ml) که در کنار رت ماده بالغ قرار نداشت (گروه کنترل) با گروههای تجربی 150 روزه (8.83 ng/ml) و 160 روزه (9.16 ng/ml) افزایش معنی داری را نشان داد. این یافته ها نشان می دهد که فرومون های جنسی رت ماده بر روی سطح پلاسمایی فرومون تستوسترون در سنین کودکی، بلوغ و پیری تاثیر فزاینده دارد.

رشد جمعیت همیشه به عنوان یکی از مهمترین موانع در راه توسعه کشورها می باشد.با بکار بردن برنامه های تنظیم خانواده می توان از این رشد جلوگیری کرد. قرص های پیشگیری از بارداری گروه دارویی هستند که سالانه توسط 70 میلیون زن در آمریکا مورد استفاده قرار می گیرند. قرص های فوق دارای عوارض جانبی ناخواسته ای می باشند. یکی از عوارض جانبی قرص ها سردرد است که در عده ای از مصرف کنندگان دیده می شود. این عارضه گاهی عاملی است که ادامه مصرف قرص را به مخاطره می اندازد. زنجبیل ریشه گیاهی است که دارای خاصیت آنتی اکسیدان بیشتری نسبت به ویتامین E است و به خنثی شدن رادیکال های آزاد کمک می کند. رادیکال های آزاد به عنوان مسبب التهاب می باشند. این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی بوده که با هدف تعیین اثر زنجبیل بر سردرد ناشی از مصرف قرص های پیشگیری از بارداری خوراکی ترکیبی در شهرستان شیراز انجام و نمونه های واجد شرایط پژوهش به روش مبتنی بر هدف از طریق نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. در این پژوهش تعداد 46 نفر (21 نفرگروه تحت درمان و 25 نفر گروه کنترل) همکاری داشته اند که برای آنان قبل و طی دو سیکل بعد از مصرف زنجبیل پرسشنامه از طریق معاینه و مصاحبه تکمیل شد. پرسشنامه دارای اطلاعات دموگرافیک و اطلاعاتی در زمینه هدف پژوهش می باشد. بعد از جمع آوری داده های مورد نظر، از طریق برنامه نرم افزاری آماری برای علوم اجتماعی (SPSS) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و از طریق آمار توصیفی و استنباطی و آزمون آماری غیر پارامتریک کای اسکوئر و آزمون کوکران نتایج بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در رابطه با تاثیر زنجبیل کاهش معنی داری در میزان سردرد در گروه تحت درمان (P<0.001) مشاهده شد. به نظر می رسد که زنجبیل به علت داشتن خاصیت آنتی اکسیدان قوی و ضد التهاب در بهبودی سردرد ناشی از مصرف قرص های پیشگیری از بارداری ترکیبی موثر است.

هارمالین، یکی از آلکالوئیدهایی است که در گیاهان مختلف مانند گیاه اسپند وجود دارد. این آلکالوئید اثر تحریکی بر آزادسازی سروتونین و کاتکول آمینها در نقاط مختلف مغزی دارد. هم چنین اثر هالوسینوژن یا توهم زا نیز دارد. یکی از مهمترین اثرات فارماکولوژیک مشخص شده هارمالین، اثر مهاری آن بر آنزیم مونوآمین اکسیداز (MAO) می باشد. همچنین آلکالوئید هارمالین با اتصال به جایگاه آگونیست معکوس رسپتورهای گابا A طیف وسیعی از اثرات آنتاگونیستی بر علیه بنزودیازپینها ایجاد می کند و دخالت این گیرنده ها در ایجاد لرزش و تشنج مشخص شده است. این تحقیق به منظور ارزیابی آستانه تشنج ناشی از تزریق درون صفاقی هارمالین و مقایسه آن با آستانه تشنج PTZ در موش سوری نر نژاد NMRI صورت گرفته است. در این تحقیق گروه کنترل مثبت مورد تزریق 45 mg/kg,ip از پنتیلن تترازول (PTZ) و گروه های دیگر تحت تزریق مقادیر5,10,20 mg/kg,ip  از داروی هارمالین قرار گرفتند. پس از تزریقات فوق، علائم تشنجی مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که آستانه تشنج در گروه کنترل مثبت برابر با45 mg/kg  است و آستانه تشنج هارمالین مقدار 5 mg/kg می باشد. به طوری که دوز2.5 mg/kg  از داروی هارمالین باعث بروز رفتار ترس شد و هیچگونه علامت لرزشی و تشنجی در این دوز مشاهده نگردید. بر مبنای نتایج حاصل از این تحقیق می توان نتیجه گیری کرد که هارمالین با اتصال به جایگاه آگونیست معکوس رسپتورهای GABA_A طیف وسیعی از اثرات آنتاگونیستی بر علیه بنزودیازپین ها ایجاد می کند و نشان داده شده که سیستم سروتونرژیک و گابا ارژیک CNS و نوروترانس میتر سروتونین نیز در فعالیت تشنجی و لرزشی ناشی از هارمالین درگیر هستند. در حالی که در تشنج ناشی از PTZ جایگاه پیکروتوکسین گیرنده گابا دخالت دارد و جایگاه بنزودیازپین نقش ناچیزی دراثرات آن دارد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که هارمالین به شکل وابسته به دوز و به طور معنی داری باعث کاهش آستانه تشنجات می شود (p<0.01** و p<0.001***).

تحقیق حاضر با هدف بررسی خصوصیات هیستوشیمیایی کبد ماهی مولی ماده در سه گروه سنی مولد، پیش مولد و نابالغ در تاریخ بهمن ماه 1388 در مجتمع آزمایشگاهی دانشگاه علوم و تحقیقات واحد تهران انجام پذیرفت و تعداد 60 عدد ماهی مولی ماده جهت انجام مراحل هیستوشیمیایی در تعیین عناصر لیپید، پروتئین، خاکستر و رطوبت کل بافت مورد بررسی گرفتند. کبد های استحصال شده در ماهیان فوق الذکر در فریزری با دمای 70- تا زمان انجام آزمایشات نگهداری شدند.آزمایشات بر اساس آنالیز آماری داده ها، در بافت کبد اختلافات معنادار (P<0.05) در میزان لیپید و پروتئین در هر سه گروه دیده شد اما در میزان رطوبت و خاکستر در سه گروه اختلاف معنادار مشاهده نشد. بررسی میزان خاکستر، رطوبت و پروتئین بافت کبد در گروه های مربوطه نشان داد که میزان این عناصر در گروه نابالغ از دو گروه پیش مولد و مولد بیشتر بود. اندازه گیری مفدار لیپید در بافت کبد ماهیان حاکی از بالاتر بودن مقدار این عنصردر گروه پیش مولد نسبت به گروه مولد و نابالغ بود.

روغن کنجد به عنوان حلال بعضی داروها در بررسی های فیزیولوژیک و فارماکولوژیک به کار می رود. با توجه به این که این روغن دارای مقادیر زیادی اسید چرب غیر اشباع و همچنین لسیتین می باشد، می تواند برخی از عملکردهای فیزیولوژیک بدن را تحت اثر قرار دهد. در این تحقیق اثر رژیم غذائی حاوی روغن کنجد به مدت یک، دو و چهار هفته برآستانه درد حاد مورد بررسی قرار گرفته است.در این مطالعه از موش های صحرائی نر N-MRI با وزن 20±200 گرم استفاده شد. حیوانات به دو گروه تقسیم شدند: 1) گروه کنترل که غذای معمولی دریافت کردند.2 ) گروه آزمایش که شامل سه زیر گروه بود. در این زیرگروه ها موش ها بطور متناوب به ترتیب 28، 42 و 56 روز با پلیت های حاوی روغن کنجد 10% تغذیه گردیدند. در پایان هر دوره، تست hot plat و یا تست فرمالین انجام گردید. داده ها توسط ANOVA یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.مقایسه آماری نشان داد که رژیم حاوی روغن کنجد در 28 روز با (P<0.002) و در 42 روز با (P<0.03) و در 56 روز با (P<0.005) آستانه درک درد را در مقایسه با رژیم معمولی، در تست hot plate، افزایش داده است. تست آماری LSD بصورت مقایسه Post hoc نشان داد که رژیم حاوی روغن کنجد در  28روز با (P<0.0001) و در 42 روز با (P<0.0003) و در 56 روز با (P<0.0001) درفاز اول و همچنین این رژیم در 42 روز با (P<0.03) و در 56 روز با (P<0.0005) در فاز دوم توانست بی دردی ایجاد کند.نتایج نشان داد که رژیم غذایی حاوی روغن کنجد می تواند آستانه درک درد را در تست hot plat افزایش داده و در تست فرمالین ایجاد بی دردی کند. به نظر می رسد، وجود برخی مواد مثل لسیتین که پیش از استیل کولین می باشد و یا وجود برخی اسیدهای چرب غیراشباع مثل لینولئیک اسید (با تغییر سیالیت غشا یا دخالت در متابولیسم پروستاگلاندین ها و یا تاثیر بر سیستم گاباارژیک) موجب این امر باشند.